ΕΥΡΩΠΗ: ΝΕΑ ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ ΑΜΝΗΣΤΙΑΣ ΑΝΑΛΥΕΙ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ-ΟΡΟΣΗΜΟ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΚΛΙΜΑ
Η Διεθνής Αμνηστία δημοσίευσε σήμερα μια έρευνα που αναλύει τρεις αποφάσεις-ορόσημο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) για το κλίμα, οι οποίες εκδόθηκαν στις 9 Απριλίου 2024, σχετικά με υποθέσεις που είχαν καταθέσει ηλικιωμένες γυναίκες από την Ελβετία, έξι νέοι από την Πορτογαλία και ένας πρώην δήμαρχος της Γαλλίας και μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Η έρευνα “Climate inaction, ruled out!” («Αδράνεια για το κλίμα, απορρίπτεται!») παρέχει μια γενική εικόνα της νέας νομολογίας για το κλίμα που ανέπτυξε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΔΑ). Η έρευνα επικεντρώνεται κυρίως στην υπόθεση Verein KlimaSeniorinnen Schweiz and Others κατά της Ελβετίας, την πρώτη ουσιαστική απόφαση του Δικαστηρίου που περιγράφει την υποχρέωση των κρατών να διασφαλίζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως αυτά κατοχυρώνονται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, στο πλαίσιο της κλιματικής κρίσης που επιδεινώνεται με γρήγορους ρυθμούς.
«Η στρατηγική αντιδικία είναι ένα ισχυρό εργαλείο ώστε να λογοδοτούν τα κράτη για την αποτυχία τους να μετριάσουν την κλιματική κρίση και να προστατεύσουν καλύτερα τα δικαιώματα δισεκατομμυρίων ανθρώπων, ξεκινώντας από τους πιο περιθωριοποιημένους», δήλωσε η Mandi Mudarikwa, Επικεφαλής της Διεθνούς Αμνηστίας για τη Στρατηγική Αντιδικία.
Σε αυτή την περίπτωση, οι ηλικιωμένες γυναίκες από την Ελβετία παραπονέθηκαν ότι η κατάσταση της υγείας τους επιδεινώθηκε κατά τη διάρκεια του καύσωνα. Το Δικαστήριο έκρινε ότι οι ανεπαρκείς πολιτικές της Ελβετίας για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (συμπεριλαμβανομένης της απουσίας προϋπολογισμού για τον άνθρακα) παραβίασαν το δικαίωμά τους στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή, το οποίο περιλαμβάνει το δικαίωμα αποτελεσματικής προστασίας από τις σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη ζωή, την υγεία, την ευημερία και την ποιότητα ζωής των ανθρώπων. Σύμφωνα με την απόφαση, η Ελβετία απέτυχε να λάβει τη βέλτιστη διαθέσιμη επιστημονική καθοδήγηση για να περιορίσει την παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας στον 1,5° Κελσίου πάνω από τα βιομηχανικά επίπεδα - μια προϋπόθεση που τέθηκε βάσει του διεθνούς δικαίου - και δεν ανέπτυξε και θέσπισε αποτελεσματικά και κατάλληλα μέτρα που θα προστάτευαν τους ενάγοντες από τη ζημία.
Ωστόσο, στις 12 Ιουνίου 2024, το ελβετικό κοινοβούλιο ψήφισε τη μερική παράβλεψη της απόφασης. Η ελβετική κυβέρνηση αναμένεται να παρουσιάσει το σχέδιο δράσης της σχετικά με την απόφαση τις επόμενες εβδομάδες.
«Η ψηφοφορία στο ελβετικό κοινοβούλιο ήταν πολύ απογοητευτική. Οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων είναι νομικά δεσμευτικές και η μη συμμόρφωση έχει συνέπειες. Η ελβετική κυβέρνηση έχει τώρα την ευκαιρία να συμμορφωθεί με την απόφαση του Δικαστηρίου. Συνεχίζοντας στον δρόμο που χάραξε το κοινοβούλιο θα είναι καταστροφή για το κράτος δικαίου στην Ελβετία και στην Ευρώπη», δήλωσε η Mandi Mudarikwa.
Ιστορικό
Οι τρεις αποφάσεις για το κλίμα της 9ης Απριλίου προστίθενται σε ένα αυξανόμενο σώμα διεθνούς νομολογίας σχετικά με τις υποχρεώσεις των κρατών να σέβονται, να προστατεύουν και να πληρούν τα ανθρώπινα δικαιώματα που καταστρέφονται από την κλιματική κρίση.
Η Διεθνής Αμνηστία δημοσιεύει αυτή την έρευνα για να βοηθήσει τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τις ακτιβίστριες και τους ακτιβιστές, τις/ους δημοσιογράφους και τις υποστηρίκτριες και τους υποστηρικτές που θέλουν να μάθουν περισσότερα για την κλιματική δικαιοσύνη στο ΕΔΔΑ, ιδίως μετά τις τελευταίες πολιτικές εξελίξεις για την απόρριψη της απόφασης στην Ελβετία.
