ΡΩΣΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ: Η ΒΙΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΑΡΑΒΛΕΠΕΤΑΙ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

16 Δεκεμβρίου 2005

«Μερικές φορές με χτυπούσε και δεν ξέρω καν γιατί». Οξάνα

«Αν οι αρχές μας βοηθούσαν πραγματικά, πολύ περισσότερες γυναίκες θα στρέφονταν σ' αυτές. Φώναξα την αστυνομία 16 φορές μέσα σε μια νύχτα, δεν ήρθαν ούτε μία φορά». Λιλιάνα

Η βία κατά των γυναικών στη Ρωσική Ομοσπονδία είναι μία από τις πιο διάχυτες, κι όμως κρυμμένες, καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πρόσφατες ανεξάρτητες έρευνες αποκάλυψαν ότι το 70% των παντρεμένων γυναικών είχαν υποβληθεί σε κάποια μορφή βίας από τον σύζυγό τους, δήλωσε σήμερα η Διεθνής Αμνηστία, παρουσιάζοντας την έκθεσή της με τίτλο «Ρωσική Ομοσπονδία: Πουθενά να στραφείς. Βία κατά των γυναικών στην οικογένεια».

«Η βία κατά των γυναικών στην οικογένεια δεν είναι ιδιωτικό ζήτημα και δεν υπάρχει καμία δικαιολογία. Είναι μια καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κατά της οποίας τα κράτη, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, είναι υποχρεωμένα να ενεργήσουν», δήλωσε η Νίκολα Ντάκγουερθ, Διευθύντρια του Προγράμματος Ευρώπης και Κεντρικής Ασίας της Διεθνούς Αμνηστίας.

Στην έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας, γυναίκες, θύματα βίας στην οικογένεια, καταθέτουν μαρτυρίες για τα βάσανά τους -τακτικούς ξυλοδαρμούς, συζυγικό βιασμό, παρενόχληση, καταδίωξη, απόπειρες φόνου- και για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν προκειμένου να βρουν προστασία και υποστήριξη. Τη στιγμή που κάποιες γυναίκες βγαίνουν και μιλούν για τις εμπειρίες αυτού του είδους, πολλές άλλες συνεχίζουν να φοβούνται να αποκαλύψουν την ταυτότητά τους, φοβούμενες αντίποινα από τους συντρόφους τους, αλλά και δημόσιο εξοστρακισμό.

Η Διεθνής Αμνηστία ανησυχεί για το υψηλό επίπεδο αποδοχής της βίας κατά των γυναικών στην οικογένεια στη Ρωσική Ομοσπονδία. Γίνονται απόπειρες να εξηγηθεί και να δικαιολογηθεί αυτή η βία - αστυνομικοί, δικαστές, συχνά και οι ίδιες οι γυναίκες, κατονομάζουν το αλκοόλ, τη φτώχεια ή τα προβλήματα στέγασης ως «λόγους» για τη βία στην οικογένεια, ενώ πολλοί άνθρωποι, μεταξύ αυτών και θύματα αυτής της βίας, δεν την αναγνωρίζουν ως αξιόποινο αδίκημα.

«Η βία κατά των γυναικών στην οικογένεια στερεί από τις γυναίκες μερικά από τα θεμελιώδη δικαιώματά τους, όπως το δικαίωμα στη ζωή, στη σωματική και διανοητική ακεραιότητα, στην προσωπική ελευθερία και ασφάλεια και στην ελευθερία της έκφρασης. Όποιες κι αν είναι οι προσωπικές περιστάσεις των γυναικών, το κράτος δεν μπορεί να τους στερεί την προστασία του και πρέπει να λαμβάνει αποτελεσματικά μέτρα για να τις προστατεύει και για να αποτρέπει και να τιμωρεί εκείνους που υποβάλλουν τις γυναίκες σε βία μέσα στην οικογένεια», δήλωσε η Νίκολα Ντάκγουερθ.

«Δεν αρκεί να θεωρούνται υπόλογοι εκείνοι που διαπράττουν πράξεις βίας στην οικογένεια. Το κράτος που ανέχεται τη βία αυτού του είδους πρέπει να καθίσταται και αυτό υπόλογο».

Σε μερικές περιφέρεις και πόλεις οι αρχές, συχνά μετά την πίεση μη κυβερνητικών οργανώσεων, έχουν ιδρύσει καταφύγια, τηλεφωνικές γραμμές επείγουσας βοήθειας και «κέντρα κρίσεων» για γυναίκες, όμως δεν υπάρχει καμία επαρκής συστηματική προσέγγιση σε όλη την επικράτεια της Ρωσικής Ομοσπονδίας, που σημαίνει ότι είναι δύσκολο να βρουν πραγματική προστασία και υποστήριξη οι γυναίκες που έχουν γίνει θύματα βίας στην οικογένεια.

Ωστόσο, η Διεθνής Αμνηστία ανησυχεί για την φαινομενική έλλειψη πολιτικής βούλησης σε ομοσπονδιακό επίπεδο να τερματιστεί η βία κατά των γυναικών στην οικογένεια. Πολλά κέντρα υποστήριξης και γυναικείες οργανώσεις απειλούνται με κλείσιμο από τότε που αποσύρθηκε η χρηματοδότηση και η υποστήριξη της κυβέρνησης.

«Με περίπου 9 εκατομμύρια κατοίκους, η Μόσχα είναι η μεγαλύτερη πόλη στη Ρωσική Ομοσπονδία. Κι όμως, δεν έχει ούτε ένα καταφύγιο για θύματα βίας κατά των γυναικών. Ακόμα κι ένα μικρό καταφύγιο θα έδινε το σωστό μήνυμα: ότι οι αρχές είναι πρόθυμες να προστατεύσουν τις γυναίκες από τη βία στην οικογένεια», επισήμανε η Νίκολα Ντάκγουερθ.

Η Ρωσική Ομοσπονδία μετέχει σε διεθνείς και περιφερειακές συνθήκες για τα ανθρώπινα δικαιώματα, που όλες τους απαιτούν από την κυβέρνηση να προστατεύει, να σέβεται και να εκπληρώνει τα ανθρώπινα δικαιώματα όσων βρίσκονται υπό τη δικαιοδοσία της, περιλαμβανομένων των γυναικών που είναι θύματα βίας στην οικογένεια.

Η Διεθνής Αμνηστία καλεί τις ρωσικές αρχές να δημιουργήσουν αποτελεσματικούς δικαστικούς και μη μηχανισμούς για να σταματήσουν τη βία κατά των γυναικών στην οικογένεια. Ως πρώτο βήμα, η οργάνωση καλεί τις ρωσικές αρχές να εφαρμόσουν πλήρως τις συστάσεις της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Εξάλειψη Κάθε Μορφής Διακρίσεων κατά των Γυναικών.

Γενικές πληροφορίες

Η έκθεση με τίτλο «Ρωσική Ομοσπονδία: Πουθενά να στραφείς. Βία κατά των γυναικών στην οικογένεια» (AI Index: EUR 46/056/2005), http://web.amnesty.org/library/index/engeur460562005, βασίζεται σε έρευνες σε διάφορες περιφέρειες -Καρελία, Αγία Πετρούπολη, Μόσχα και Αλτάι- όπου η Διεθνής Αμνηστία διαπίστωσε ότι έχουν ληφθεί ορισμένα θετικά μέτρα για να βελτιωθούν οι μηχανισμοί προστασίας και υποστήριξης για τα θύματα βίας στην οικογένεια.

Η έκθεση βασίζεται κυρίως σε έρευνες που πραγματοποίησε η Διεθνής Αμνηστία τον Δεκέμβριο του 2004 και στις αρχές του 2005 και αποτελεί μέρος της παγκόσμιας εκστρατείας της Διεθνούς Αμνηστίας «Να Σταματήσουμε τη Βία κατά των Γυναικών».