ΚΕΝΥΑ: Η ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΤΗΣ "ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑΣ" ΠΑΡΑΒΙΑΖΕΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
23 Μαρτίου 2005
Οι αρχές της Κένυα πρέπει να αναλάβουν αμέσως δράση για να σταματήσουν πολυάριθμες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που διαπράττονται εναντίον υπόπτων που συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια πρόσφατων «αντιτρομοκρατικών» επιχειρήσεων, δήλωσε σήμερα η Διεθνής Αμνηστία.
Σε νέα της έκθεση, που παρουσιάστηκε σε συνέντευξη Τύπου στο Ναϊρόμπι, η διεθνής οργάνωση έδωσε λεπτομέρειες για εκτεταμένες παραβιάσεις, μεταξύ των οποίων αυθαίρετες συλλήψεις, κράτηση χωρίς επαφή με τον έξω κόσμο και χωρίς απαγγελία κατηγορίας, βασανιστήρια και εκφοβισμοί συγγενών. Οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια «αντιτρομοκρατικών» επιχειρήσεων που διεξάγονται μετά τη βομβιστική επίθεση εναντίον ξενοδοχείου κοντά στη Μομπάσα, το 2002, που προκάλεσε τον θάνατο 15 ανθρώπων.
«Τα κράτη έχουν καθήκον να προστατεύουν τον πληθυσμό τους από βίαιες εγκληματικές ενέργειες, όμως αυτό το καθήκον δεν τους δίνει την άδεια να βασανίζουν και να κακοποιούν υπόπτους σε μυστικές τοποθεσίες, ούτε να εκφοβίζουν τις οικογένειές τους. Οι αρχές της Κένυα δεν συμμορφώθηκαν με το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα και με τα σχετικά θεσμικά κείμενα, καθώς και με τη νομοθεσία της Κένυα. Η ασφάλεια και τα ανθρώπινα δικαιώματα συμβαδίζουν και δεν αποτελούν εναλλακτικές επιλογές», δήλωσε η ερευνήτρια για την Κένυα, Σίλα Κίθαρουθ.
Η έκθεση, με τίτλο «Κένυα: Ο αντίκτυπος των 'αντιτρομοκρατικών' επιχειρήσεων στα ανθρώπινα δικαιώματα», βασίζεται σε συνεντεύξεις με πρώην κρατουμένους, οικογένειες υπόπτων, ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δικηγόρους και οργανώσεις πίστης, που πραγματοποιήθηκαν στο Ναϊρόμπι, τη Μομπάσα και το Λάμου. Η αποστολή της Διεθνούς Αμνηστίας συναντήθηκε επίσης με αξιωματούχους της κυβέρνησης και των σωμάτων ασφαλείας.
«Στην ανάκριση, μου είπαν ότι αν δεν έλεγα την αλήθεια θα με ξυλοκοπούσαν. Το μόνο που ήθελαν να μάθουν ήταν πού είναι ο σύζυγός μου, και δεν ήξερα. Κάποια στιγμή άρχισαν πράγματι να με χτυπούν με ξύλα στα πόδια, τα γόνατα και τις πατούσες. Με χτυπούσε γυναίκα αστυνομικός. Την επόμενη ημέρα δεν μπορούσα να περπατήσω και είχα πυρετό. Ζήτησα να με πάνε στο νοσοκομείο, αλλά αρνήθηκαν».
Μαρτυρία της συζύγου ενός υπόπτου «τρομοκρατίας»,
σε συνέντευξη προς τη Διεθνή Αμνηστία στις 17 Μαΐου 2004
Τα κυριότερα πορίσματα της έκθεσης περιλαμβάνουν:
- Χρήση βασανιστηρίων και άλλως μορφών κακομεταχείρισης κατά την κράτηση, περιλαμβανομένης σωματικής κακοποίησης.
- Κράτηση υπόπτων χωρίς κατηγορία σε τοποθεσίες που δεν ανακοινώνονται και χωρίς πρόσβαση σε δικηγόρο και συγγενείς.
- Κράτηση υπόπτων σε ταπεινωτικές και ανθυγιεινές συνθήκες χωρίς πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη όταν αυτή είναι απαραίτητη.
- Παρενόχληση και αυθαίρετη κράτηση συγγενών για να ασκηθεί πίεση σε υπόπτους να παραδοθούν.
- Παράλειψη της αστυνομίας να επιδείξει εντάλματα κατά τη σύλληψη ατόμων ή τη διενέργεια ερευνών σε κατοικίες.
Η Διεθνής Αμνηστία καλεί τις αρχές της Κένυα να διασφαλίσουν τον σεβασμό για τα δικαιώματα οποιουδήποτε συλλαμβάνεται ή τίθεται υπό κράτηση, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τα διεθνή θεσμικά κείμενα. Συγκεκριμένα, στους κρατουμένους πρέπει να χορηγείται άμεση πρόσβαση σε δικηγόρο, συγγενείς και, αν χρειάζεται, σε ιατρική περίθαλψη, ενώ οποιοιδήποτε ισχυρισμοί για βασανιστήρια ή άλλη κακομεταχείριση πρέπει να διερευνώνται πλήρως και με ανεξάρτητο τρόπο.
Η διεθνής οργάνωση προτρέπει επίσης την Αστυνομία της Κένυα να εκπαιδεύσει σωστά τους αστυνομικούς κάθε βαθμίδας στο δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να αποφεύγει τις παράνομες συλλήψεις, την παράνομη κράτηση και την κράτηση ανθρώπων χωρίς κατηγορία ή δίκη.
F Το πλήρες κείμενο της έκθεσης, με τίτλο Kenya: The impact of "anti-terrorism" operations on human rights (AI Index: AFR 32/002/2005), είναι διαθέσιμο στη διεύθυνση http://web.amnesty.org/library/index/engafr320022005