Ε.Ε.: ΟΙ ΑΙΤΟΥΝΤΕΣ ΑΣΥΛΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΜΕΤΑΦΕΡΘΟΥΝ ΜΑΚΡΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΘΛΙΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΠΟΥ ΕΠΙΚΡΑΤΟΥΝ ΣΤΑ ΝΗΣΙΑ

Με την επισφαλή Δήλωση-«Συμφωνία» Ε.Ε.-Τουρκίας και περισσότερους από 16.000 πρόσφυγες να διαβιούν σε άθλιες συνθήκες στα ελληνικά νησιά, η Διεθνής Αμνηστία καλεί τους αρχηγούς των κρατών και των κυβερνήσεων της Ε.Ε., που συνεδριάζουν αυτήν την εβδομάδα στις Βρυξέλλες, να δεσμευτούν σε συγκεκριμένες ενέργειες ώστε να σώσουν ζωές και να αποκαταστήσουν την αξιοπρέπεια των προσφύγων.

Η οργάνωση προτείνει έξι συγκεκριμένα βήματα, ξεκινώντας με τη μεταφορά των αιτούντων άσυλο από τα ελληνικά νησιά στην ηπειρωτική χώρα, όπου οι αιτήσεις ασύλου τους μπορούν να εξεταστούν, και με την περαιτέρω μετεγκατάστασή τους σε όλη την ηπειρωτική Ευρώπη.

«Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θέλουν να κρατήσουν τους πρόσφυγες και τους μετανάστες στα ελληνικά νησιά – μακριά από το οπτικό τους πεδίο και ως εκ τούτου μακριά από τη συνείδησή τους. Αλλά με την κατάσταση να επιδεινώνεται, καθώς ξεκινά ο χειμώνας, με το να τους αγνοούν θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή και την αξιοπρέπεια αυτών των ανθρώπων», δήλωσε η Iverna McGowan, Διευθύντρια της Διεθνούς Αμνηστίας στο Γραφείο των Ευρωπαϊκών Θεσμών.

«Τα βήματα για να αντιμετωπιστεί αυτή η δυστυχία είναι ξεκάθαρα, αλλά αυτό που λείπει είναι η πολιτική βούληση. Εάν οι ηγέτες μας δεν αλλάξουν πορεία, η απαράδεκτη προσέγγιση του – διαχειρίσιμου –αριθμού των ανθρώπων που φτάνουν στα σύνορα της Ευρώπης, θα μείνει στην ιστορία ως ένα μελανό σημείο στη συλλογική συνείδησή μας».

Οι συνθήκες στα νησιά είναι επικίνδυνες και έχουν αποδειχθεί ακόμη και θανατηφόρες – πρόσφατα μια γυναίκα και ένα παιδί πέθαναν μετά από έκρηξη αερίου. Οι πρόσφυγες και οι μετανάστες, συμπεριλαμβανομένων παιδιών και ευάλωτων οικογενειών, κοιμούνται σε σκηνές και παραμένουν εκτεθειμένοι στο κρύο και τη δυνατή βροχή, χωρίς να υπάρχουν επαρκείς εγκαταστάσεις υγιεινής. Επιπλέον, ζουν υπό συνεχή φόβο ρατσιστικών επιθέσεων ή άλλων μορφών βίας, συμπεριλαμβανομένης και της έμφυλης βίας.

Μερικοί πρόσφυγες βρίσκονται στα νησιά για αρκετούς μήνες χωρίς να έχουν πρόσβαση στη διαδικασία ασύλου. Άλλοι επέλεξαν να επιστρέψουν «εθελοντικά», ώστε να ξεφύγουν από τις συνθήκες υπό τις οποίες κρατούνται και από την αβεβαιότητα για το μέλλον τους. Η Διεθνής Αμνηστία έχει επίσης τεκμηριώσει περιπτώσεις προσφύγων οι οποίοι επέστρεψαν παρά τη θέλησή τους, ενώ είχαν εκφράσει την επιθυμία τους να ζητήσουν άσυλο.

Παρά το γεγονός ότι, βάσει του Ευρωπαϊκού Δικαίου, οι πρόσφυγες έχουν το δικαίωμα της οικογενειακής επανένωσης, μερικοί από αυτούς δεν μπορούν να επανενωθούν με τα μέλη της οικογένειάς τους που βρίσκονται σε άλλες χώρες της Ε.Ε.. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τώρα προτείνει να επιστραφούν στην Τουρκία και να επιδιώξουν την οικογενειακή επανένωση από εκεί, μια κίνηση που φαίνεται να υποκινείται από την επιθυμία αύξησης του αριθμού των ανθρώπων οι οποίοι επιστρέφονται στο πλαίσιο της Δήλωσης-«Συμφωνίας».

Η προτεινόμενη λύση της Διεθνούς Αμνηστίας για τους Ευρωπαίους ηγέτες περιλαμβάνει τα ακόλουθα έξι βήματα:

1. Άμεση μεταφορά ανθρώπων στην ηπειρωτική Ελλάδα
2. Εντατικοποίηση των μετεγκαταστάσεων και των προσπαθειών οικογενειακής επανένωσης με στόχο τη μετακίνηση των προσώπων σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες
3. Διασφάλιση της ταχείας καταγραφής των αιτούντων άσυλο οι οποίοι είναι αποκλεισμένοι στα νησιά
4. Καθιέρωση ασφαλών και νόμιμων οδών, συμπεριλαμβανομένου ενός μεγάλης κλίμακας προγράμματος επανεγκατάστασης από την Τουρκία
5. Υποστήριξη της Τουρκίας για την ανάπτυξη του συστήματος ασύλου της
6. Τέλος στις επιστροφές που διενεργούνται στο πλαίσιο της Δήλωσης-«Συμφωνίας» Ε.Ε.-Τουρκίας

 «Το ανθρώπινο κόστος της Δήλωσης-«Συμφωνίας» Ε.Ε.-Τουρκίας πρέπει να λειτουργήσει ως προειδοποίηση για μελλοντικές συμφωνίες με άλλες χώρες. Ωστόσο, οι ηγέτες υπογράφουν όλο και περισσότερες συμφωνίες κάθε εβδομάδα, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη το κόστος τους σε ζωές και τον ευτελισμό των αξιών της Ευρώπης», τονίζει η Iverna McGowan.

 «Η μετακίνηση των αιτούντων άσυλο εκτός των ευρωπαϊκών συνόρων, μεταθέτοντας σε άλλες χώρες την ευθύνη, απλά δεν λειτουργεί. Θέτει σε κίνδυνο τα ανθρώπινα δικαιώματά των προσφύγων και εσκεμμένα αγνοεί τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψαν αρχικά τα σπίτια τους».

Για περισσότερες πληροφορίες ή για τον προγραμματισμό συνέντευξης, παρακαλούμε επικοινωνήστε με την κ. Alison Abrahams στις Βρυξέλες στα: aabrahams@amnesty.eu, +32 2 548 27 73.
 

Υπόβαθρο

Επιπλέον λεπτομέρειες της πρότασης της Διεθνούς Αμνηστίας για τους ηγέτες της Ε.Ε.:

• Άμεση μεταφορά των αιτούντων άσυλο προς την ηπειρωτική Ελλάδα, ιδιαίτερα εκείνων που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες, οι οποίοι βρίσκονται εγκλωβισμένοι στα ελληνικά νησιά στο πλαίσιο της Δήλωσης-«Συμφωνίας» Ε.Ε.-Τουρκίας. Διασφάλιση ότι τους παρέχεται η κατάλληλη υποδοχή και ότι θα εξεταστεί επαρκώς το αίτημά τους, με προοπτική μετεγκατάστασής τους σε άλλες χώρες της Ε.Ε..
   
• Εντατικοποίηση των μετεγκαταστάσεων των αιτούντων άσυλο από την Ελλάδα, αυξάνοντας τον αριθμό των δεσμευμένων θέσεων μετεγκατάστασης, και διεκπεραιώνοντας άμεσα τα αιτήματα μετεγκατάστασης. Δημιουργία προσβάσιμων, δημόσιων και ταχύρρυθμων διαδικασιών οικογενειακής επανένωσης ώστε να εξασφαλιστεί η άμεση επανένωση των μελών της οικογένειας τα οποία έχουν εγκλωβιστεί στην Ελλάδα, με τους στενούς συγγενείς τους σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Πρόσβαση, μέσω ανθρωπιστικής βίζα, για τους αιτούντες άσυλο οι οποίοι χρήζουν ειδικής φροντίδας.
   
• Διασφάλιση της ταχείας καταγραφής των αιτούντων άσυλο οι οποίοι βρίσκονται εγκλωβισμένοι στα νησιά, αυξάνοντας τους πόρους της Υπηρεσίας Ασύλου.
   
• Δημιουργία ενός μεγάλης κλίμακας προγράμματος επανεγκατάστασης από την Τουρκία και παροχή άλλων ασφαλών και νόμιμων οδών για τους πρόσφυγες στην Τουρκία ώστε να φτάσουν στις χώρες της Ε.Ε., όπως είναι η ανθρωπιστική βίζα, η οικογενειακή επανένωση και η φοιτητική βίζα ως τρόπου προστασίας των ανθρώπων που χρήζουν διεθνούς προστασίας και διαχείρισης της μετανάστευσης με μεθοδικό και προβλέψιμο τρόπο.
   
• Στήριξη της Τουρκίας για την ανάπτυξη ενός συστήματος ασύλου και του νομικού πλαισίου τα οποία θα συμμορφώνονται πλήρως προς τις διεθνείς υποχρεώσεις της Τουρκίας έναντι των προσφύγων, ανεξαρτήτως εθνικότητας. Παροχή σημαντικής, ευέλικτης και προβλέψιμης οικονομικής βοήθειας, καθώς και λειτουργικής και τεχνικής υποστήριξης στην Τουρκία ώστε να διασφαλιστεί ότι οι πρόσφυγες απολαμβάνουν οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα και έχουν πρόσβαση στην υγεία, την εκπαίδευση και την αγορά εργασίας.
   
• Τέλος στις επιστροφές αιτούντων άσυλο στην Τουρκία που διενεργούνται στο πλαίσιο της Δήλωσης-«Συμφωνίας» Ε.Ε.-Τουρκίας με την αιτιολογία ότι η Τουρκία είναι «ασφαλής τρίτη χώρα» ή «πρώτη χώρα ασύλου» και εξέταση των αιτήσεων ασύλου επί της ουσίας μέσα από μια δίκαιη διαδικασία η οποία να πληροί όλες τις διαδικαστικές και ουσιαστικές εγγυήσεις.