Η ΑΠΟΣΥΡΣΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ ΣΥΣΠΕΙΡΩΝΕΙ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΣΕ ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
Η ντροπιαστική αποχώρηση της Τουρκίας από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης σήμερα θέτει εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια σε μεγαλύτερο κίνδυνο βίας, δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία. Η ανακοίνωση του προέδρου Ερντογάν για την απόφαση να παραιτηθεί η χώρα από τη συνθήκη-ορόσημο για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας θα μείνει στην ιστορία ως η πρώτη φορά που μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης αποσύρεται από μια διεθνή σύμβαση για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η κίνηση έχει προκαλέσει γενική καταδίκη από όλο τον κόσμο, ενώ έχει πυροδοτήσει πανεθνικές διαδηλώσεις σε μια χώρα όπου επικρατεί η ενδοοικογενειακή βία και τουλάχιστον 300 γυναίκες δολοφονήθηκαν μόνο πέρυσι.
«Τα μεσάνυχτα, η Τουρκία γύρισε την πλάτη στο χρυσό πρότυπο για την ασφάλεια των γυναικών και των κοριτσιών. Η απόσυρση στέλνει ένα απερίσκεπτο και επικίνδυνο μήνυμα στους δράστες που κακοποιούν, ασκούν ξυλοδαρμούς, σκοτώνουν: ότι μπορούν να συνεχίσουν να το κάνουν ατιμώρητα», δήλωσε η γενική γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας Agnès Callamard.
Η Τουρκία επέστρεψε δέκα χρόνια πίσω, όσον αφορά τα δικαιώματα των γυναικών, δημιουργώντας τρομακτικό προηγούμενο. Αυτή η αξιοθρήνητη απόφαση έχει ήδη γίνει σημείο συσπείρωσης των ακτιβιστριών/ών γυναικείων δικαιωμάτων σε όλο τον κόσμο και πρέπει να ενωθούμε για να αντισταθούμε σε περαιτέρω επιθέσεις στα δικαιώματά μας.
Η σημερινή απόσυρση έρχεται τρεις μήνες αφότου ο πρόεδρος Ερντογάν ανακοίνωσε με προεδρικό διάταγμα την απόφαση και παρά τη μαζική κινητοποίηση γυναικών και ΛΟΑΤΙ ανθρώπων σε όλη την Τουρκία και τον κόσμο. Η απόφαση έχει καταδικαστεί σθεναρά από κυβερνήσεις, διεθνείς φορείς και παγκόσμιους ηγέτες, συμπεριλαμβανομένου του Joe Biden και της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen.
Τον Μάιο του 2011, η συνθήκη άνοιξε προς υπογραφή από το Συμβούλιο της Ευρώπης στην Κωνσταντινούπολη. Προσφέρει νομικό πλαίσιο για την προστασία των γυναικών από τη βία και προωθεί την ισότητα των φύλων μέσω της νομοθεσίας, της εκπαίδευσης και της ευαισθητοποίησης. Οι τέσσερις βασικές αρχές της σύμβασης, για πρόληψη, προστασία, ποινική δίωξη και συντονισμό των αρχών, αποσκοπούν στην παροχή μιας ολοκληρωμένης δομής για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας.
Με την κύρωση και την εφαρμογή της, η σύμβαση οδήγησε σε σημαντικές βελτιώσεις στον τρόπο με τον οποίο τα κράτη αντιμετωπίζουν όσες/ους βιώνουν έμφυλη βία. Αυτές περιλαμβάνουν από τη δημιουργία 24ωρης γραμμής βοήθειας για τις επιζώσες ενδοοικογενειακής βίας στη Φινλανδία έως την εισαγωγή ορισμών του βιασμού με βάση τη συναίνεση στην Ισλανδία, τη Σουηδία, την Ελλάδα, την Κροατία, τη Μάλτα, τη Δανία και τη Σλοβενία από το 2018.
Η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης είναι ένα ευρέως αποδεκτό εργαλείο ανθρωπίνων δικαιωμάτων για την αντιμετώπιση των ανεξέλεγκτων επιπέδων βίας κατά των γυναικών στην Ευρώπη. Τον Ιούνιο, το Λιχτενστάιν έγινε η 34η χώρα από τις 47 στο Συμβούλιο της Ευρώπης που επικύρωσε τη σύμβαση.
Αλλά η σύμβαση αντιμετωπίζει επίσης ανησυχητικές αντιδράσεις σε πολλά μέρη της Ευρώπης, ενώ από διάφορες κυβερνήσεις γίνεται εργαλείο για τη διάδοση παραπληροφόρησης και για τη δαιμονοποίηση της ισότητας των φύλων, των γυναικών και των ΛΟΑΤΙ δικαιωμάτων.
Η αποχώρηση της Τουρκίας από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης είναι μια εξαιρετικά ανησυχητική εξέλιξη εν μέσω μιας συνεχιζόμενης διάβρωσης των δικαιωμάτων στη χώρα. Στις 26 Ιουνίου, η αστυνομία χρησιμοποίησε υπερβολική βία εναντίων διαδηλωτών/ριών του Pride της Κωνσταντινούπολης, που είδαν την ετήσια γιορτή των ΛΟΑΤΙ δικαιωμάτων να απαγορεύεται για έκτη συνεχόμενη χρονιά. Εκατοντάδες συμμετέχοντες/ουσες στο Pride αντιμετώπισαν δακρυγόνα και πλαστικές σφαίρες. Τουλάχιστον 47 άτομα συνελήφθησαν, συμπεριλαμβανομένων δύο ανηλίκων και ενός δημοσιογράφου του AFP, που υπέστη βασανιστήρια και άλλες μορφές κακομεταχείρισης όταν αρκετοί αστυνομικοί τον ακινητοποίησαν στο έδαφος. Ένας αξιωματικός γονάτισε στο λαιμό του, περιορίζοντας άγρια την ικανότητά του να αναπνέει.
«Η απόσυρση της Τουρκίας από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης είναι η κορυφή ενός επικίνδυνου αντιδικαιωματικού παγόβουνου. Όμως έχει επίσης ατσαλώσει ακτιβίστριες και ακτιβιστές σε όλο τον κόσμο να υψώσουν το ανάστημά τους για τα γυναικεία και ΛΟΑΤΙ+ δικαιώματα», δήλωσε η Agnès Callamard.
Τους μήνες από τότε που ο πρόεδρος Ερντογάν εξέδωσε το διάταγμά του, οι γυναίκες στην Τουρκία και όχι μόνο μιλούν για τη σύμβαση περισσότερο από ποτέ και βγαίνουν στους δρόμους για να υπερασπιστούν όσα προβλέπει. Ο αγώνας για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων όσων επηρεάζονται από τη μάστιγα της έμφυλης βίας συνεχίζεται.
Ιστορικό
Η Τουρκία είναι η πρώτη και μοναδική χώρα στο Συμβούλιο της Ευρώπης που αποχωρεί από μια διεθνή σύμβαση για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τριάντα τέσσερις από τις 47 χώρες του Συμβουλίου της Ευρώπης έχουν υπογράψει και έχουν κυρώσει τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης.
Το Αζερμπαϊτζάν και η Ρωσία είναι τα μόνα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης που δεν έχουν ακόμη υπογράψει τη συνθήκη. Την περασμένη εβδομάδα, η Ουκρανία και το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσαν την ισχυρή δέσμευσή τους να την επικυρώσουν. Το Μεξικό, που έχει καθεστώς παρατηρητή στο Συμβούλιο της Ευρώπης, έχει επίσης εκφράσει την πρόθεσή του να συμμετάσχει στη σύμβαση.
Η τουρκική κυβέρνηση και οι υποστηρικτές της δήλωσαν ότι η σύμβαση απειλεί τις «οικογενειακές αξίες» και «κανονικοποιεί την ομοφυλοφιλία», ισχυρισμοί που έχουν επαναληφθεί από αρκετές κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένης της Πολωνίας και της Ουγγαρίας, για να δικαιολογήσουν τις προσπάθειές τους να καταργήσουν δικαιώματα.