ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΕ ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΑΜΦΙΣΒΗΤΟΥΝ ΤΟΝ ΜΙΣΟΓΥΝΙΚΟ ΚΑΙ ΣΕΞΙΣΤΙΚΟ ΛΟΓΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ

Η Διεθνής Αμνηστία θα συμμετέχει στις διαδηλώσεις στις 8 Μαρτίου μαζί με τα κινήματα των γυναικών που αγωνίζονται για την προστασία και τη διαρκή προώθηση των δικαιωμάτων τους.

Με δεδομένη την ανησυχητική παγκόσμια τάση των μηνυμάτων μισογυνισμού που διαδίδονται σήμερα από ορισμένους πολιτικούς και θρησκευτικούς ηγέτες, και την αύξηση των καταπιεστικών και σεξιστικών πολιτικών και πρακτικών, οι γυναίκες σε όλο τον κόσμο ενώνουν τις δυνάμεις τους για να εδραιώσουν και να προστατεύσουν τα δικαιώματα και τις ελευθερίες που έχουν επιτύχει μέχρι σήμερα. Το γυναικείο κίνημα επιδιώκει να εξασφαλίσει ότι, πέραν του περιορισμού των δικαιωμάτων, θα σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος στην καταπολέμηση των ανισοτήτων που επιμένουν να υπάρχουν σε πολλές γωνιές του πλανήτη. Εκατομμύρια γυναίκες αμφισβητούν τον λόγο που τις δαιμονοποιεί και που επιχειρεί να θέσει σε κίνδυνο το φεμινιστικό κίνημα, καθώς και τους υποστηρικτές και τις υποστηρίκτριες των δικαιωμάτων των γυναικών, της ισότητας των φύλων και της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης.

Ένας λόγος που υπερασπίζεται τις παραδοσιακές αξίες και έναν συγκεκριμένο ορισμό της οικογένειας κερδίζει έδαφος και προωθεί μια ατζέντα που αρνείται την ισότητα ως δικαίωμα των γυναικών, την ανάγκη εφαρμογής ειδικών πολιτικών για την αντιμετώπιση της βίας λόγω φύλου, το δικαίωμά τους να λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με το σώμα τους και τη σεξουαλική και αναπαραγωγική τους υγεία. Αυτή η αντιδραστική στάση στοχοποιεί επίσης τους/τις υπερασπιστές/ριες και τους/τις ακτιβιστές/ριες για την ταυτότητά τους και το έργο τους. Πρόκειται για έναν λόγο που αντιβαίνει στις διεθνείς συμφωνίες που έχουν ήδη αναγνωριστεί από τα Ηνωμένα Έθνη κατά την Παγκόσμια Διάσκεψη για τις Γυναίκες του Πεκίνου το 1995, η οποία φέτος γιορτάζει την 25η επέτειό της, και έχουν κυρωθεί από μεγάλο αριθμό χωρών.

«Ανησυχούμε ότι αυτό το είδος ρητορικής αποτελεί κομμάτι της πολιτικής ατζέντας σε αυτό που φαίνεται να είναι μια παγκόσμια στρατηγική κατά των γυναικείων δικαιωμάτων. Δεν είναι τυχαίο ότι λεωφορεία με τα ίδια μηνύματα κατά της διαφορετικότητας ή αρνούμενα τη βία κατά των γυναικών, έχουν εμφανιστεί στη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ισπανία, την Ιταλία, τη Χιλή, την Κολομβία ή την Κένυα. Για τον λόγο αυτό, οι γυναίκες αντιδρούν πιο ενεργά από ποτέ, το φεμινιστικό κίνημα γίνεται όλο και πιο δυνατό και οι νεότερες γενιές όλο και περισσότερο συμμετέχουν στον αγώνα,» είπε η Ana Rebollar, αναπληρώτρια διευθύντρια της Διεθνούς Αμνηστίας στην Ισπανία.

Βία εναντίον ανώνυμων γυναικών

Οι γυναίκες υφίστανται βία λόγω του γεγονότος ότι είναι γυναίκες. Υπάρχει σε κάθε χώρα. Στην Ισπανία, από την 1η Ιανουαρίου 2003 έως τις 2 Μαρτίου 2020, σκοτώθηκαν 1.046 γυναίκες από τους συντρόφους ή πρώην συντρόφους τους. Μετά από χρόνια πολιτικής συναίνεσης για τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων κατά μιας μάστιγας που επηρεάζει ολοένα και περισσότερο τις νεότερες γυναίκες, ορισμένα πολιτικά κόμματα προσπαθούν να κρύψουν αυτό το είδος βίας μέσα στην ευρύτερη έννοια της ενδοοικογενειακής βίας που συγκαλύπτει και αρνείται την ύπαρξη της δομικής ανισότητας που βρίσκεται στη ρίζα της βίας κατά των γυναικών. Αυτό συμβαίνει παρά τη διεθνή συναίνεση για την ύπαρξη συγκεκριμένης βίας που βασίζεται σε διακρίσεις σε βάρος των γυναικών (Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών του 1979, επικυρωμένη από 189 χώρες).

Στο Μεξικό, όπου 10 γυναίκες σκοτώνονται καθημερινά, οι γυναίκες έχουν βγει στους δρόμους για να διαδηλώσουν ενάντια σε αυτή τη βία, η οποία δεν εξετάζεται από τη διάσταση του φύλου από το γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα, και βλέποντας τις εικόνες που έρχονται στο φως, γυναικών που έχουν δολοφονηθεί άγρια . Το 90% των περιπτώσεων γυναικοκτονιών παραμένουν ατιμώρητες στο Μεξικό.

Βέτο στην ισότιμη εκπαίδευση

Ωστόσο, ένα από τα κυριότερα προβλήματα σε διαφορετικά μέρη του κόσμου είναι η εκπαίδευση σχετικά με την ισότητα, τη διαφορετικότητα και την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας. Με το επιχείρημα ότι κανείς/καμία δεν μπορεί να πάρει τέτοιου είδους αποφάσεις σε σχέση με τα δικά του/της παιδιά, χώρες όπως η Παραγουάη και η Βραζιλία απαγορεύουν τη σεξουαλική και αναπαραγωγική εκπαίδευση, καθώς και το υλικό σχετικά με την ισότητα των φύλων και την απαγόρευση των διακρίσεων. Ένας παρόμοιος νόμος αναμένει επί του παρόντος έγκριση στο πολωνικό κοινοβούλιο, ο οποίος θα μπορούσε να ελέγξει αυτό το είδος εκπαίδευσης. Χώρες όπως η Ισπανία σημειώνουν πρόοδο προς αυτή την κατεύθυνση σε ορισμένες αυτόνομες περιφέρειες.

«Η ελευθερία των οικογενειών δεν μπορεί να υπερισχύσει του δικαιώματος των παιδιών και των εφήβων να λαμβάνουν εργαλεία που θα τους επιτρέπουν να εντοπίζουν και να καταπολεμούν καταστάσεις διακρίσεων στη ζωή τους ͘ να γνωρίζουν και να ζουν ελεύθερα, και χωρίς να φοβούνται την ταυτότητά τους ͘ και να αποκτήσουν γνώση για να αναμετρηθούν με τη σεξουαλικότητά τους ενώ αποφασίζουν ελεύθερα για το σώμα τους.»

Ο πρόεδρος της Παραγουάης δήλωσε ότι πρόκειται να κάψει βιβλία με αυτό το είδος περιεχομένου, η Βραζιλία υποστήριξε εκστρατείες σεξουαλικής αποχής και η Πολωνία μπορεί να τιμωρήσει εκείνους που διδάσκουν τέτοιου είδους περιεχόμενο σε παιδιά κάτω των 18 ετών με έως και τρία χρόνια φυλάκισης. Ωστόσο, οι κοινωνίες ανταποκρίνονται σαφώς ͘οι φοιτητές της Παραγουάης κινητοποιούνται για να απαιτήσουν ολοκληρωμένη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση από την κυβέρνησή τους ͘ σε χώρες όπως το Περού, η πίεση της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένης της Διεθνούς Αμνηστίας, οδήγησε το Ανώτατο Δικαστήριο να ασκήσει αγωγή κατά της αδικαιολόγητης εστίασης στο φύλο στο ακαδημαϊκό περιεχόμενο των σπουδαστών.

Έλεγχος πάνω στα γυναικεία σώματα

Ενώ επιχειρείται να περιοριστεί η εκπαίδευση σε θέματα σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας για ανηλίκους, ακόμη και σε χώρες με υψηλά ποσοστά εφηβικής εγκυμοσύνης, υπάρχουν ακόμα νόμοι που μπορούν να οδηγήσουν τις γυναίκες στη φυλακή για διάστημα έως 10 ετών, όπως συμβαίνει στην Ονδούρα ή ακόμα και για δεκαετίες σε χώρες όπως το Ελ Σαλβαδόρ. Αυτό συνέβη στην Evelyn Hernandez, η οποία καταδικάστηκε σε 30 χρόνια φυλάκισης για μια αποβολή ͘ παρά το γεγονός ότι το δικαστήριο αποφάνθηκε ότι είναι αθώα, η εισαγγελική αρχή άσκησε ένσταση κατά της απόφασης.

Οργανώσεις όπως το Open Democracy ανέφεραν ότι σε μερικές χώρες, όπως το Μεξικό, το Εκουαδόρ ή η Κόστα Ρίκα, όπου σε ορισμένες περιπτώσεις προβλέπεται η εθελούσια διακοπή της εγκυμοσύνης, οι συντηρητικές ομάδες παρέχουν «ψευδείς και διαστρεβλωμένες» πληροφορίες σε γυναίκες που προσπαθούν να τερματίσουν την εγκυμοσύνη τους. Τις εκφοβίζουν με ψευδείς ισχυρισμούς για μεγαλύτερο κίνδυνο καρκίνου, υποστηρίζοντας ότι οι σύντροφοί τους θα γίνουν ομοφυλόφιλοι ή ότι είναι πιο πιθανό να ασκήσουν σωματική κακοποίηση σε άλλα παιδιά.

Υπό αυτό το πρίσμα, σε χώρες όπως η Σλοβακία, χάρη στην κοινωνική πίεση, το Κοινοβούλιο καταψήφισε το να υποχρεώνονται οι γυναίκες να δουν τους υπέρηχους του εμβρύου πριν τερματίσουν την εγκυμοσύνη. Το μέτρο αυτό αποτελούσε μια προσπάθεια καταστολής των αναπαραγωγικών δικαιωμάτων των γυναικών, υπονομεύοντας την ιδιωτικότητα και την αυτονομία τους.

Παρενόχληση ακτιβιστών/ριών και πολιτικών

Οι υπερασπιστές/ριες των δικαιωμάτων των γυναικών ειδικότερα θίγονται από αυτή τη σεξιστική τάση. Για άλλη μια φορά, σε όλα τα μέρη του κόσμου, όσοι και όσες εγείρουν τις φωνές τους εξακολουθούν να υποβάλλονται σε επιθετικές συμπεριφορές, απειλές, εκφοβισμό, τιμωρία ή ακόμη και δολοφονία. Υποβάλλονται σε συκοφάντηση, προσβολές, ενώ αμφισβητείται ο τρόπος ζωής τους, ακόμα και ο τρόπος με τον οποίο ντύνονται.

Η Διεθνής Αμνηστία εξακολουθεί να καταγγέλλει περιπτώσεις όπως: η Ebtisam El Saegh της Salam for Democracy and Human Rights στο Μπαχρέιν, η οποία είχε υποστεί σεξουαλική επίθεση και χτυπήθηκε βίαια για το έργο της στον τομέα των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Στο Ιράν, η Yasaman Aryani και η μητέρα της Monireh Arabshahi καταδικάστηκαν σε 9 έτη και 7 μήνες φυλάκισης για τη διανομή λουλουδιών σε άλλες γυναίκες και για την προώθηση της μη υποχρεωτικής χρήσης της μαντίλας. Η Ιρανή δικηγόρος Nasrin Sotoudeh, η οποία υπερασπίστηκε τα δικαιώματα αυτών των γυναικών, καταδικάστηκε σε 38 χρόνια φυλάκισης και 148 μαστιγώματα. Όλες κατηγορούνται, μεταξύ άλλων, για «διατάραξη δημόσιας τάξης», «διάπραξη αμαρτωλής πράξης για δημόσια εμφάνιση χωρίς hijab», ακόμη και «υποκίνηση διαφθοράς και πορνείας.»

Ακτιβίστριες όπως η Carola Rackete, καπετάνισσα του Sea-Watch 3, μετά τη διάσωση των μεταναστών/ριών στη Μεσόγειο, δέχθηκε προσβολές από τον Ιταλό Υπουργό Εσωτερικών, ενώ υπήρξε ενθάρρυνση πράξεων σεξουαλικής βίας εναντίον της σε διαφορετικούς πολιτικούς και κοινωνικούς τομείς. Επιπλέον, δέχθηκε επίθεση επειδή ήταν γυναίκα, και για την εμφάνισή της. Παρόμοια μοίρα είχαν 14 πολωνές ακτιβίστριες γυναίκες, οι οποίες ξεδίπλωσαν ένα αντιφασιστικό πανό κατά τη διάρκεια μιας διαδήλωσης κατά την οποία οι άνθρωποι επιδείκνυαν ρατσιστικά και φασιστικά σύμβολα. Αποκαλέστηκαν «σκύλες», «αριστερές κακοποιοί», «πόρνες»  και δέχθηκαν βιαιοπραγίες. Δικάστηκαν τελικά για παρεμπόδιση ειρηνικής διαδήλωσης. Ωστόσο, η κινητοποίηση των πολιτών εξασφάλισε την απαλλαγή τους.

Οι γυναίκες που συμμετείχαν στον Πράσινο Μάρτιο για τη νομιμοποίηση των αμβλώσεων στην Αργεντινή επίσης στοχοποιούνται και παρενοχλούνται στα κοινωνικά μέσα ενημέρωσης. Μια στις τρεις γυναίκες υπέστη βία στα κοινωνικά μέσα μαζικής ενημέρωσης και κατηγορήθηκε ως «δολοφόνος μωρών» και «φεμιναζί». Στην Ινδία, μία στις πέντε γυναίκες βουλευτές και πολιτικοί δέχονται επίθεση για το έργο τους, υφίστανται σεξιστικά σχόλια για την εμφάνισή τους, την οικογενειακή τους κατάσταση, το αν έχουν παιδιά ή όχι, και το εθνοτικό και θρησκευτικό τους υπόβαθρο.

Η δύναμη του φεμινιστικού κινήματος

Παρ’ όλα αυτά, η πίεση από τα κινήματα των γυναικών δεν μπορεί να υποτιμηθεί. Όταν χώρες όπως η Σαουδική Αραβία επιθυμούν να ξεπλύνουν την εικόνα τους, που αμαυρώθηκε από αναφορές παραβίασης των ανθρώπινων δικαιωμάτων, το κάνουν αυτό δημοσιοποιώντας την πρόοδό τους στα δικαιώματα των γυναικών, όπως η δυνατότητα οδήγησης, παρά τη συνεχιζόμενη φυλάκιση ακτιβιστριών, όπως η Loujain al-Hathloul, η οποία φυλακίστηκε τον Μάιο του 2018 για την ανάρτηση ενός βίντεο όπου οδηγούσε, και διεκδίκησε αυτό το δικαίωμα για τις γυναίκες της χώρας της.

Ο ύμνος των γυναικών της Χιλής κατά της σεξουαλικής επίθεσης, «Ένας Βιαστής στον Δρόμο Σου», τραγουδήθηκε και στις πέντε ηπείρους και μάλιστα έχει φτάσει σε κοινοβούλια, όπως στην Τουρκία, όπου γυναίκες-μέλη της κοσμικής αντιπολίτευσης το τραγουδούσαν διαμαρτυρόμενες για τη σύλληψη επτά γυναικών που τραγουδούσαν τον ύμνο αυτόν σε κινητοποίηση στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης. Σύμφωνα με την ανάλυση της Διεθνούς Αμνηστίας, μόνο 9 από τις 31 ευρωπαϊκές χώρες έχουν νόμους που ορίζουν τον βιασμό με βάση την έλλειψη συναίνεσης. Ωστόσο, οι αποφασισμένες γυναίκες, επιζήσασες και ακτιβίστριες έχουν επιφέρει αλλαγές από χώρα σε χώρα. Μόνο το 2018, η Ισλανδία και η Σουηδία έγιναν η έβδομη και η όγδοη χώρα στην Ευρώπη που υιοθέτησαν νέα νομοθεσία σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τα πρότυπα, ακολουθούμενες από την Ελλάδα το 2019. Η Ισπανία θα μπορούσε να γίνει η δέκατη χώρα στην Ευρώπη που θα ορίσει σαφώς τον βιασμό ως σεξ χωρίς συναίνεση, μετά την πρόσφατη ανακοίνωση από την κυβέρνηση ενός νέου νομοσχεδίου με ολοκληρωμένες απαντήσεις στη σεξουαλική βία.

Η Διεθνής Αμνηστία θα συμμετάσχει στις κινητοποιήσεις στις 8 Μαρτίου, την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, σε διαφορετικές χώρες του κόσμου, με σκοπό να αναδείξει περισσότερο από ποτέ τη στήριξή μας στα κινήματα των γυναικών και να αντηχήσει τις φωνές τους σε όλη τους την διαφορετικότητα, και στον αγώνα για αναγνώριση όλων των δικαιωμάτων τους.