ΣΡΙ ΛΑΝΚΑ: ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ Η ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ

Οι αρχές της Σρι Λάνκα κατέστειλαν με σφοδρότητα τις διαδηλώσεις και δαιμονοποίησαν τις/τους διαδηλώτριες/-ωτές κατά τη διάρκεια μιας περιόδου οικονομικής κρίσης και δυσπραγίας στη χώρα, αναφέρει η Διεθνής Αμνηστία σε νέα έκθεση που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα. 

Η έκθεση με τίτλο «Τιμωρούνται επειδή διαδήλωσαν: Η καταστολή κατά των διαδηλωτριών/-ών στη Σρι Λάνκα» περιγράφει λεπτομερώς πώς οι αρχές απέτυχαν να προστατεύσουν τις/τους ειρηνικές/-ούς διαδηλώτριες/-ωτές και κατέφυγαν σε υπερβολική χρήση βίας, χρησιμοποιώντας τον στρατό για την αστυνόμευση των διαδηλώσεων και πραγματοποιώντας αντίποινα κατά των διαδηλωτριών-ών, ενώ παράλληλα δαιμονοποίησαν όσες/-ους ασκούσαν ειρηνικά το δικαίωμά τους στη διαμαρτυρία.  

«Τους τελευταίους μήνες, η Σρι Λάνκα έχει ζήσει εκτεταμένες διαμαρτυρίες για τη χειρότερη οικονομική κρίση στην ιστορία της χώρας μετά την ανεξαρτησία της. Ο λαός έχει το δικαίωμα να εκφράζει ειρηνικά τη δυσαρέσκειά του, και το κράτος έχει την υποχρέωση να το διευκολύνει, αλλά οι αρχές της Σρι Λάνκα έχουν επανειλημμένα και ανυποχώρητα καταπνίξει τη φωνή του λαού», δήλωσε η Yamini Mishra, περιφερειακή διευθύντρια της Διεθνούς Αμνηστίας για τη Νότια Ασία.

«Η νέα κυβέρνηση στη Σρι Λάνκα συνέχισε να καταφεύγει στην παράνομη χρήση βίας, στον εκφοβισμόκαι την παρενόχληση για να καταστείλει ττις/τους διαδηλώτριες/-ωτές, στέλνοντας ένα ανατριχιαστικό μήνυμα στον λαό της Σρι Λάνκα ότι δεν υπάρχει χώρος για διαφωνία. Το δικαίωμα στην ελευθερία της ειρηνικής συνάθροισης αποτελεί θεμέλιο λίθο κάθε κοινωνίας που σέβεται τα δικαιώματα. Πρέπει να γίνεται σεβαστό και να προστατεύεται». 

Πρέπει να σημειωθεί ότι υπήρξαν ορισμένα περιστατικά βίας κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων από τότε που ξεκίνησε το κίνημα διαμαρτυρίας τον Φεβρουάριο του 2022.Παρόλο που οι διαμαρτυρίες αυτές δεν μπορούν να θεωρηθούν ειρηνικές, η αντίδραση των αρχών σε αυτές πρέπει να είναι σύμφωνη με τους νόμους και τα πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα. 

Δακρυγόνα, αύρες και αληθινά πυρομαχικά  

Από την έναρξη των διαδηλώσεων πριν από πέντε μήνες, η αστυνομία και οι ένοπλες δυνάμεις έχουν κάνει συστηματικά κατάχρηση δακρυγόνων και αύρας εναντίον ειρηνικών, σε μεγάλο βαθμό, διαδηλωτριών/-ών. Σε δύο περιπτώσεις, οι δυνάμεις ασφαλείας πυροβόλησαν με αληθινά πυρομαχικά εναντίον διαδηλωτριών/-ών, σκοτώνοντας τουλάχιστον ένα άτομο στη Ραμπουκκάνα στις 19 Απριλίου.  

Η παράνομη χρήση βίας παρατηρήθηκε και σε άλλα ενδεικτικά περιστατικά που καταδεικνύουν την άρνηση της κυβέρνησης να διευκολύνει το δικαίωμα στην ειρηνική συνάθροιση, παρά τις υποχρεώσεις της βάσει των διεθνών νόμων και προτύπων για τα ανθρώπινα δικαιώματα. 

Από την ανάληψη της εξουσίας από τον πρόεδρο Ranil Wickremesinghe στις 21 Ιουλίου, περισσότερες/-οι από 140 διαδηλώτριες/-ωτές έχουν συλληφθεί, ενώ σε άλλους 18 έχουν εκδοθεί ταξιδιωτικές απαγορεύσεις. Επιπλέον, μέλη του κοινοβουλίου και ο πρόεδρος έχουν επανειλημμένα χαρακτηρίσει τις/τους διαδηλώτριες/-ωτές ως «τρομοκράτες». Ο πρόεδρος Wickremesinghe, στο μεταξύ, χαρακτήρισε επίσης τις/τους διαδηλώτριες/-τές ως «φασίστες» εν μέσω ενός ευρύτερου σχεδίου δαιμονοποίησης του κινήματος διαμαρτυρίας. Οι αρχές προχώρησαν ένα βήμα παραπέρα, χρησιμοποιώντας ως όπλο τον δρακόντειο αντιτρομοκρατικό νόμο περί πρόληψης της τρομοκρατίας (PTA) για να συλλάβουν τρεις διαδηλωτές. Η Διεθνής Αμνηστία έχει καταγράψει στο παρελθόν τη χρήση του δρακόντειου νόμου PTA από τις αρχές για τη στοχοποίηση και την παρενόχληση μειονοτήτων, ακτιβιστριών/-ών, δημοσιογράφων και κριτικών φωνών. Η PTA παραβιάζει το διεθνές δίκαιο ανθρώπινων δικαιωμάτων και πρέπει να καταργηθεί.  

«Με θέλουν στη φυλακή»

Από τις 2 Απριλίου, οι αρχές έχουν συλλάβει ορισμένα άτομα με τρόπο που περιφρονεί τη νόμιμη διαδικασία. Οι δυνάμεις ασφαλείας δεν προσκόμισαν επίσημη ταυτότητα, δεν προσκόμισαν εντάλματα σύλληψης ούτε εξήγησαν επαρκώς τον λόγο των συλλήψεων. Ορισμένα άτομα απομακρύνθηκαν και κρατήθηκαν για αρκετές ώρες σε άγνωστες τοποθεσίες. Σε αυτές τις περιπτώσεις, δεν εκδόθηκε επιβεβαίωση της σύλληψης, ούτε δόθηκε στους συλληφθέντες η δυνατότητα να ενημερώσουν τους συγγενείς, τους φίλους ή τους δικηγόρους τους για το πού βρίσκονται.  

Ένας από τους διαδηλωτές δήλωσε στη Διεθνή Αμνηστία: «Ακόμα ανησυχώ ότι προσπαθούν να με συλλάβουν και να με κατηγορήσουν για πράγματα που δεν έχω διαπράξει, επειδή με θέλουν στη φυλακή». 

Οι συλλήψεις αυτές, οι οποίες συνιστούν παράνομη στέρηση της ελευθερίας, πρέπει να σταματήσουν αμέσως, και οι αρχές πρέπει να διενεργούν τις συλλήψεις σύμφωνα με τις υποχρεώσεις τους βάσει του διεθνούς δικαίου και των διεθνών προτύπων, συμπεριλαμβανομένου του Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και τα Πολιτικά Δικαιώματα, που απαγορεύει την αυθαίρετη κράτηση και προστατεύει το δικαίωμα στην ελευθερία και την ασφάλεια του προσώπου. Οι αρχές πρέπει επίσης να τερματίσουν τη χρήση των κανονισμών έκτακτης ανάγκης, οι οποίοι παρέχουν σαρωτικές εξουσίες στην αστυνομία και τις ένοπλες δυνάμεις να πραγματοποιούν έρευνες και συλλήψεις χωρίς τις δέουσες διαδικαστικές εγγυήσεις και οι οποίοι έχει αποδειχτεί ότι παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο των ανθρώπινων δικαιωμάτων.  

«Το κράτος δεν στέκεται στο πλευρό του λαού» 

Ένας άλλος διαδηλωτής, ο οποίος υπέστη επανειλημμένες παρενοχλήσεις από τις αρχές, δήλωσε στη Διεθνή Αμνηστία: «Πολλοί από εμάς λάβαμεταξιδιωτικές απαγορεύσεις, αντιμετωπίσαμεπαρακολουθήσεις και επιθέσεις με δακρυγόνα και κλομπ και, κατά καιρούς, δικαστικές αποφάσεις και φυλάκιση... Το κράτος πάντα προστατεύει και υπερασπίζεται μόνο την πολιτική εξουσία και δεν στέκεται στο πλευρό του λαού».

Η Διεθνής Αμνηστία καλεί τις αρχές της Σρι Λάνκα να αποσύρουν όλες τις κατηγορίες εναντίον των διαδηλωτριών/-ών που συμμετείχαν ειρηνικά στις λεγόμενες «παράνομες συγκεντρώσεις». Κάθε άτομο που αντιμετωπίζει τέτοιες κατηγορίες πρέπει να αφεθεί αμέσως ελεύθερο. Οι αρχές πρέπει επίσης να διεξαγάγουν άμεσες, διαφανείς και αμερόληπτες έρευνες για όλους τους ισχυρισμούς περί επιθέσεων κατά ειρηνικών διαδηλωτριών/-ών, με την υποστήριξη διεθνών παρατηρητριών/-ών.  

«Η αδυσώπητη καταστολή του δικαιώματος στην ελευθερία της ειρηνικής συνάθροισης, της μετακίνησης και της έκφρασης μιλάει για την κληρονομιά της Σρι Λάνκα στην καταστολή της διαφωνίας. Δεδομένης της τεράστιας και ιστορικής υποστήριξης του ειρηνικού κινήματος διαμαρτυρίας, οι αρχές της Σρι Λάνκα θα πρέπει να αλλάξουν πορεία και να τερματίσουν αμέσως την καταστολή του δικαιώματος των ανθρώπων να διαμαρτύρονται», δήλωσε η Yamini Mishra. 

Ιστορικό 

Το δικαίωμα στη διαμαρτυρία απειλείται σε όλες τις περιοχές του κόσμου. Η νέα παγκόσμια εκστρατεία της Διεθνούς Αμνηστίας με τίτλο «Protect the Protest» αμφισβητεί τις επιθέσεις κατά της ειρηνικής διαμαρτυρίας, συμπαραστέκεται σε κάθε άτομο που στοχοποιείται και στηρίζει τους σκοπούς των κοινωνικών κινημάτων που διεκδικούν αλλαγές στα ανθρώπινα δικαιώματα.