ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΕΙΣΟΔΟΥ ΣΤΙΣ Η.Π.Α.: ΑΝΤΙΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ, ΑΠΑΝΘΡΩΠΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΛΟΓΗ
*Από τον Salil Shetty, Γενικό Γραμματέα της Διεθνούς Αμνηστίας.
Καθώς οι βόμβες εκρήγυντο γύρω από το σπίτι τους σε μια πολιορκημένη γειτονιά της Ταΐζ στην Υεμένη, ο Yahia* και ο Maher*, τότε 16 και 18 ετών, βρήκαν καταφύγιο κάτω από τη σκάλα. Έμειναν εκεί για τρεις μέρες με λιγοστό φαγητό και νερό. Το ξημέρωμα της τέταρτης ημέρας αποφάσισαν να τρέξουν και να εγκαταλείψουν το σπίτι τους, αποφεύγοντας τους πυροβολισμούς. «Οι σφαίρες έσκαγαν δίπλα στα πόδια τους ενώ έτρεχαν», διηγείται η μητέρα τους Fatima*, κάτοχος πράσινης κάρτας στις Η.Π.Α.. «Ευτυχώς ,δεν τραυματίστηκαν».
Η μεγαλύτερη ελπίδα της Fatima είναι να καταφέρουν να την ακολουθήσουν οι γιοι της στη Νέα Υόρκη, όπου μένει εκείνη. Τον Νοέμβριο, σχεδόν δύο χρόνια αφότου τα δύο αδέρφια, τώρα 18 και 20 ετών, έκαναν αίτηση να μεταναστεύσουν στις Η.Π.Α., πέρασαν από συνέντευξη από την αμερικανική πρεσβεία στο Τζιμπουτί όπου βρίσκονται παγιδευμένοι. Η συνέντευξη πήγε καλά και ελπίζουν ότι η μακρά αναμονή τους, προσμένοντας να επανενωθούν με την οικογένειά τους σύντομα θα λήξει.
Αλλά το εκτελεστικό διάταγμα του Donald Trump για την απαγόρευση εισόδου στη χώρα έχει αλλάξει όλα τα δεδομένα.
Την περασμένη Δευτέρα, περισσότερο από τρεις εβδομάδες μετά το μπλοκάρισμα του πρώτου αντιμεταναστευτικού εκτελεστικού διατάγματος από ομοσπονδιακά δικαστήρια των Η.Π.Α., ο Λευκός Οίκος εξέδωσε ένα αναθεωρημένο διάταγμα. Με μια απλή υπογραφή ο πρόεδρος απαγόρευσε την είσοδο στις Η.Π.Α. σε άτομα που προέρχονται από την Υεμένη, όπως ο Υahia και o Maher. Ο Αμερικανός πρόεδρος έκλεισε επίσης την πόρτα των Η.Π.Α. σε οποιονδήποτε – συμπεριλαμβανομένων και των προσφύγων –προέρχεται από τη Συρία, το Ιράν τη Λιβύη, τη Σομαλία και το Σουδάν. Αυτές οι έξι χώρες έχουν δύο κοινά χαρακτηριστικά: είναι κυρίως μουσουλμανικές χώρες και οι πολλοί πολίτες τους προσπαθούν να αιτηθούν άσυλο στο εξωτερικό ώστε να δραπετεύσουν από σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως είναι οι διώξεις, οι βομβιστικές επιθέσεις και τα βασανιστήρια.
Το αναθεωρημένο εκτελεστικό διάταγμα του Donald Τrump για την απαγόρευση εισόδου στις Η.Π.Α. καταδεικνύει μια ξενοφοβική πολιτική εις βάρος των μουσουλμάνων, η οποία μεταλλάσσεται, σαν ιός, και αποκτά ολοένα και πιο ανθεκτική μορφή.
Περιορίζοντας ελάχιστα το πεδίο εφαρμογής του νέου εκτελεστικού διατάγματος, η κυβέρνηση Τrump μπορεί να έχει καλύψει ορισμένα από τα νομικά κενά του πρώτου διατάγματος – αυτό όμως δε σημαίνει ότι το νέο διάταγμα δεν είναι κατάφωρα μεροληπτικό. Μεταμφιεσμένο ως μέτρο για την προστασία της εθνικής ασφάλειας, αυτή η απαγόρευση εισόδου επαναφέρει πολλά από τα πλέον αποκρουστικά στοιχεία του πρώτου εκτελεστικού διατάγματος.
Ο πρόεδρος Trump πρότεινε δημοσίως την απαγόρευση εισόδου στις Η.Π.Α. για όλους τους μουσουλμάνους κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας τους, το 2015. Προσπαθώντας να αποφύγει έντονες αντιδράσεις και ίσως μετά από προτροπή των δικηγόρων του, ο Trump επέλεξε να περιορίσει το πεδίο εφαρμογής της αρχικής πρότασής τους, αλλάζοντας την επικοινωνιακή γλώσσα του ώστε αυτή να στοχεύει συγκεκριμένες χώρες – αντί να καταφέρεται εναντίον των μουσουλμάνων στο σύνολό τους. Η μεταστροφή αυτή ήταν καλά μελετημένη. Όπως εξήγησε ο ίδιος σε συνέντευξή του στο τηλεοπτικό δίκτυο NBC, τον Ιούλιο του 2016: «Ο κόσμος αναστατωνόταν πάρα πολύ κάθε φορά που ανέφερα τη λέξη “μουσουλμάνος/α”», είπε. «Δεν μπορεί κάποιος να χρησιμοποιήσει τη λέξη «μουσουλμάνος». Να το θυμάστε. Και είμαι εντάξει με αυτό, γιατί αναφέρομαι σε χώρες αντί σε μουσουλμάνους/ες».
Οι προσπάθειές του να συγκαλύψει τις ξενοφοβικές προθέσεις του πίσω από την απαγόρευση εισόδου δεν ξεγέλασαν τους δικαστές των ομοσπονδιακών περιφερειακών δικαστηρίων και των ομοσπονδιακών Εφετείων, οι οποίοι δεν βρήκαν καθόλου πειστική την αιτιολόγηση της εφαρμογής του διατάγματος στο πλαίσιο της προστασίας της εθνικής ασφάλειας.
Πράγματι, η ιδέα ότι οι πρόσφυγες έχουν περισσότερες πιθανότητες να προβούν σε τρομοκρατικές ενέργειες σε σχέση με οποιονδήποτε άλλον είναι εσφαλμένη. Πρόσφυγας δεν είναι κάποιος που διαπράττει τρομοκρατικές πράξεις. Πρόσφυγας είναι αυτός που προσπαθεί να ξεφύγει από αυτές.
Μεταμφιεσμένο ως μέτρο για την προστασία της εθνικής ασφάλειας, αυτή η απαγόρευση εισόδου επαναφέρει πολλά από τα πλέον αποκρουστικά στοιχεία του πρώτου εκτελεστικού διατάγματος.
Μέχρι πρόσφατα, οι ΗΠΑ αναγνώριζαν ξεκάθαρα αυτό το γεγονός. Μετά τη σύστασή του του Προγράμματος Υποδοχής Προσφύγων το 1980, οι ΗΠΑ έχουν επιβλέψει την επιτυχή επανεγκατάσταση πάνω από 3 εκατομμυρίων προσφύγων. Αυτό το γεγονός έχει λειτουργήσει ως φάρος ελπίδας για μερικούς από τους πλέον ευάλωτους ανθρώπους σε όλον τον κόσμο.
Χαμηλώνοντας τα φώτα αυτού του φάρου, αυτό το εκτελεστικό διάταγμα εξυπηρετεί ευθέως τους σκοπούς εκείνων που ισχυρίζονται ότι η κυβέρνηση των Η.Π.Α. βρίσκεται σε άτυπο πόλεμο με το Ισλάμ. Στις αρχές του μήνα, διάφορες αναφορές υπαινίσσονταν ότι τα μέλη της ένοπλης ομάδας που αυτοαποκαλείται Ισλαμικό Κράτος (IS) αναφέρονταν στο προηγούμενο εκτελεστικό διάταγμα ως «ευλογημένη απαγόρευση», διότι θα τους δώσει τη δυνατότητα να διεγείρουν το αντιαμερικανικό αίσθημα.
Η πρόθεση της κυβέρνησης Trump είναι να δημιουργήσει μια πολιτική η οποία θα αντέξει κάθε νομικό έλεγχο. Αντί να περιορίσουν τις υπερβολές του πρώτου εκτελεστικού διατάγματος, η αναθεωρημένη απαγόρευση εισόδου στις Η.Π.Α. καταδεικνύει μια ξενοφοβική πολιτική εις βάρος των μουσουλμάνων, η οποία μεταλλάσσεται, σαν ιός, και αποκτά ολοένα και πιο ανθεκτική μορφή. Ακριβώς όπως συμβαίνει κάθε ιό, οι επιπτώσεις του δεν μπορούν εύκολα να περιοριστούν.
Είναι στο χέρι όλων μας να αμφισβητήσουμε όλα όσα αντιπροσωπεύει αυτή η απαγόρευση.
Η ζωή για τον Yahia και τον Maher, χωρίς φίλους και δουλειά σε μια ξένη χώρα, είναι δύσκολη. «Οι γιοί μου νιώθουν αβοήθητοι και χαμένοι», λέει η Fatima, η οποία δεν νιώθει πλέον ασφαλής στις ΗΠΑ. «Οι αποφάσεις που πήρε ο πρόεδρος Trump μας έχουν δημιουργήσει σε μια κατάσταση συνεχούς φόβου. Νιώθουμε ότι είμαστε ύποπτοι ακόμα και αν δεν έχουμε κάνει ποτέ τίποτα κακό στη ζωή μας».
Είναι στο χέρι όλων μας να αμφισβητήσουμε όλα όσα αντιπροσωπεύει αυτή η απαγόρευση. Σε όλον τον κόσμο, άνθρωποι εκφράζουν την αντίθεσή τους στην ταξιδιωτική απαγόρευση και πρόσφατα στις Η.Π.Α., η Διεθνής Αμνηστία διοργάνωσε μια εθνική ημέρα δράσης. Σε όλην τη χώρα, Αμερικάνοι πολίτες ανεξάρτητα από τη θρησκεία και το υπόβαθρό τους, ενώθηκαν απαιτώντας από το Κογκρέσο να απορρίψει αυτή την απαγόρευση και να αποκαταστήσει την ελπίδα για πρόσφυγες όπως είναι ο Yahia και ο Maher, που αναζητούν ανακούφιση και ασφαλές καταφύγιο από τον πόλεμο.
* Το πραγματικά ονόματα έχουν αλλάξει για την προστασία της ταυτότητάς τους.
Το παρόν άρθρο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο CNN.