Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΜΟΥ, ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΜΟΥ
της Μαρίνας Γαλανού, Προέδρου του ΣΥΔ (Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών)
Όταν γεννιέται ένα παιδί που σιγά-σιγά ανακαλύπτει πως η αυτοαντίληψή του για το φύλο είναι διαφορετική απ’ αυτήν του φύλου που του αποδόθηκε κατά τη γέννηση, σχεδόν τίποτε δεν προδίδει αυτά που θα ακολουθήσουν.
Το κείμενο αυτό γράφεται την ημέρα που ονομάζουμε Ημέρα της Μητέρας, και παίρνω την αφορμή να θυμηθώ όταν στα 12 χρόνια μου ήταν αδύνατον να κρύβομαι, και μίλησα γι’ αυτό στη μητέρα μου. Το θεώρησα σαν κάτι απολύτως φυσικό, σα να μιλούσα για το πώς περπατάω. Χαραγμένη στο νού η θύμηση της μητέρας μου να δακρύζει και να λέει «γιατί σε μένα Θεέ μου».
Είμαι από τις τυχερές τρανς γυναίκες, όμως, που είχα την υποστήριξη της οικογένειας όταν η εσωτερική αίσθηση του φύλου σχηματοποιήθηκε στην πορεία της μετάβασης. Γνωρίζω καλά πως άλλες τρανς γυναίκες και άντρες δεν ήταν καθόλου. Με την υποστήριξη της οικογένειας στην ηλικία των 22 ετών κατάφερα να ξεκινήσω μία δουλειά παροχής υπηρεσιών. Η δουλειά τότε πήγαινε θαυμάσια. Ανάμεσα στους πελάτες μία τράπεζα, που ήταν ιδιαίτερα ευχαριστημένη από τις υπηρεσίες. Ο διευθυντής κάποια στιγμή απαίτησε να με γνωρίσει. Προφανώς περίμενε να δει τον κύριο Χ, και όταν συνάντησε την Μαρίνα, η συνεργασία διακόπηκε απότομα. Οι ευχαριστήριες επιστολές για την άψογη συνεργασία, έγιναν φρικτές προσβολές. Η διαφορά βέβαια, ήταν πως είχα επενδύσει πολλά χρήματα που με τη βίαιη λύση της συνεργασίας πέταξαν στον αέρα, και ξαφνικά βρέθηκα επί ξύλου κρεμάμενη με τεράστια χρέη. Τίποτε φυσικά δε θα είχε συμβεί, εάν, υπήρχε η νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου και τα έγγραφά μου ήταν σύμφωνα με την εξωτερική εμφάνιση του φύλου μου.
Τότε, το 1996, δεν υπήρχε ακόμη στον αέρα το αίτημα της αλλαγής των εγγράφων των τρανς ανθρώπων χωρίς την προϋπόθεση ιατρικών παρεμβάσεων. Πέρασαν 8 χρόνια, όταν ήρθε η πρώτη ελπίδα, και το Ηνωμένο Βασίλειο έγινε η πρώτη χώρα που μετά από απόφαση του ΕΔΔΑ νομοθέτησε και τέθηκαν τα θεμέλια της διεκδίκησης.
Πολλές ζωές τρανς ανθρώπων γίνονταν συντρίμμια κάτω από την έλλειψη της δυνατότητας αλλαγής των εγγράφων για τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου
Μαρίνα Γαλανού, Πρόεδρος του Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών
Πέρασαν πολλά άγονα χρόνια, η διεκδίκηση όμως παρέμενε. Ακολούθησαν και άλλες χώρες ώσπου να ανοίξει το πεδίο και να έρθουν οι πρώτες νομοθεσίες όπως της Δανίας και τη Μάλτας αφαιρώντας όλες τις προϋποθέσεις βασισμένες μόνο στον αυτοπροσδιορισμό και παράλληλα η ιστορική απόφαση του Συμβουλίου της Ευρώπης τον Απρίλιο του 2015 σ’ αυτήν την κατεύθυνση.
Σε όλα αυτά τα χρόνια, πολλές ζωές τρανς ανθρώπων γίνονταν συντρίμμια κάτω από την έλλειψη της δυνατότητας αλλαγής των εγγράφων. «Πήγαμε μαζί με τη φίλη μου να γραφτούμε σε νυκτερινό σχολείο να τελειώσουμε τις σπουδές μας, και όταν ο διευθυντής του σχολείου κατάλαβε ότι είμαστε τρανς γυναίκες, αρνήθηκε», μου λέει η Εύα, τρανς γυναίκα 25 ετών. Δεν ήταν η μόνη βέβαια. Ο Λίνος νεαρός τρανς άντρας απορρίφθηκε από εξετάσεις στη Δραματική Σχολή, και ο διευθυντής δηλώνει «ορισμένοι καθηγητές ήταν συντηρητικοί και γι’ αυτό δεν μπορούσαν να τον δεχτούν και επιπλέον ότι οι ίδιοι οι συσπουδαστές του θα συζητούσαν κακόβουλα για εκείνον και ότι ο ίδιος δεν θα δεχόταν το ενδεχόμενο να προκύψει ένα τέτοιο κλίμα στην τάξη», ενώ του είπε «δεν θα είναι αποτελεσματικός γεννητικά, ότι δηλαδή δεν θα μπορεί να τεκνοποιήσει». «Πήγα εχτές στην τράπεζα να σηκώσω λίγα χρήματα και όταν ο ταμίας είδε την ταυτότητά μου, αρνήθηκε να με εξυπηρετήσει», λέει η Βίκυ, τρανς γυναίκα. «Πήγα να παραλάβω μία συστημένη επιστολή από το ταχυδρομείο, και όταν έδωσα την ταυτότητά μου, την περιέφεραν σε όλους τους υπαλλήλους και με χλεύαζαν», λέει η Ρία, τρανς γυναίκα. Δεν θα μπορούσα να ξεχάσω, ακόμη, περίπτωση που με είχε σταματήσει αστυνομικός της τροχαίας για έναν τυπικό έλεγχο και όταν είδε τα έγγραφά μου, δεν με πίστευε και με οδήγησε για αναγνώριση στο αστυνομικό τμήμα. Ούτε βέβαια τις τόσες περιπτώσεις τρανς γυναικών που όταν αστυνομικοί αντιλαμβάνονται πως είναι τρανς λόγω των εγγράφων τους, τις καθύβριζαν με τον χειρότερο τρόπο «τραβέλι», «φρικιό» και άλλα κοσμητικά.
Η νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, ο αυτοπροσδιορισμός μου, είναι η ελευθερία μου, το δικαίωμά μου.
Μαρίνα Γαλανού
Οι πρώτες ελπίδες ήρθαν το 2013 όταν χάρις στη δουλειά του Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών, ήρθαν οι πρώτες νομοθεσίες συμπεριληπτικές για την ταυτότητα φύλου. Η ελπίδα ενδυναμώθηκε όταν τον Μάρτιο του 2016 ξεκίνησε τις εργασίες της η νομοπαρασκευαστική επιτροπή του Υπουργείου Δικαιοσύνης με σκοπό τη κατάρτιση σχεδίου νόμου για τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, στην οποία έχω τη χαρά και την τιμή να συμμετέχω με την εμπιστοσύνη του Συμβουλίου της Ευρώπης, ώστε να διαμορφωθεί το καλύτερο δυνατό πλαίσιο χωρίς προϋποθέσεις που στιγματίζουν τους τρανς ανθρώπους, με βάση τον αυτοπροσδιορισμό.
Αυτήν την ελπίδα, μένει να την σχηματοποίησουμε σε μία νομοθεσία όπως ακριβώς έχουν κάνει η Μάλτα, η Δανία, η Ιρλανδία, όπως προτείνει το Συμβούλιο της Ευρώπης, ώστε να απαλλάξουμε τους τρανς ανθρώπους από όλες τις φρικτές διακρίσεις που αντιμετωπίζουν και να δώσουμε στη χώρα μας έναν αέρα περισσότερης ελευθερίας, ισότητας και δημοκρατίας.
Η νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, ο αυτοπροσδιορισμός μου, είναι η ελευθερία μου, το δικαίωμά μου.