ΣΥΡΙΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ - ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ
Μέλος της εκστρατείας της Διεθνούς Αμνηστίας, η @ElizaGoroya μας μιλάει για την επαφή της με Σύριους πρόσφυγες στην Ελλάδα, από τον Ιανουάριο έως το Δεκέμβριο του 2015
Αν δε μπορείς να σταματήσεις τους βασανισμούς των προσφύγων ή των μεταναστών, τότε θα έρθει και η σειρά σου ως πολίτης να βασανιστείς
Ζίαν, Σύριος πρόσφυγας
Οι συνθήκες στην Ελλάδα
Η ιστορία της Νουρ: «Δεν υπάρχει μέλλον για μας εδώ»
Συναντώ τη Νουρ και την οικογένειά της σε ένα ξενοδοχείο στην Αθήνα. Σκοπιανοί συνοριοφύλακες είχαν απωθήσει και κακομεταχειριστεί την ομάδα τους, κι έπειτα από αυτό αιτήθηκαν άσυλο στην Ελλάδα. Είναι ευτυχής γιατί προσφάτως πήρε το διαβατήριό της- μας το επιδεικνύει. Όταν μεγαλώσει θέλει «απλώς να ανέβω σε ένα αεροπλάνο και να πετάξω μακριά». Τη ρωτώ για το μελλοντικό της επάγγελμα. «Α, θα γίνω γιατρός – για να βοηθώ όποιον υποφέρει». «Δεν υπάρχει μέλλον για μας εδώ», λέει η μητέρα της στην προσπάθεια να μου εξηγήσει πως δεν επιθυμούν να μείνουν στην Ελλάδα.
Περισσότερα εδώ: https://www.amnesty.org/en/documents/mde24/3025/2015/en/
Οι αιτίες της αναχώρησης
Η Ζάιν και η σύντροφός της: Διπλά ευάλωτες
Συναντώ τη Ζάιν, μια 29χρονη απόφοιτο Διοίκησης Επιχειρήσεων. Έφτασε με τη σύντροφό της στην Κω και περίμενε μέρες για τα χαρτιά της. « Άφησα τη χώρα μου μαζί με την κοπέλα μου γιατί είμαστε ομόφυλο ζευγάρι …είναι αδύνατο για μας να μείνουμε στη Συρία χωρίς να κινδυνεύουμε ή να νιώθουμε φοβισμένες…μήπως κάποιος μας καταλάβει... στην οικογένεια, στο σχολείο, στη δουλειά…και με την κατάσταση που επικρατεί στη Συρία ήταν αδύνατο να ζήσουμε… στρατός στους δρόμους κι έπειτα ο ISIS [η ένοπλη ομάδα που αυτοαποκαλείται Ισλαμικό Κράτος] εισέβαλαν στη χώρα μας…Πρέπει να φύγουμε γρήγορα…κινδυνεύουμε ακόμα και μεταξύ των προσφύγων λόγω της σεξουαλικότητάς μας…το ταξίδι μας ήταν πολύ δύσκολο και αγχωτικό…Ξεφεύγουμε από ένα εχθρικό μέρος… αλλά χρειαζόμαστε χρόνο να ξαναρχίσουμε τη ζωή μας και να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματά μας…γι’ αυτό δώστε μας το χρόνο και θα έχουμε την ευκαιρία για μια κανονική ζωή ξανά, για να είμαστε ενεργές στην κοινωνία.»
Περισσότερα εδώ: https://www.amnesty.org/en/documents/mde24/3025/2015/en/
Βία
Αμπντουλάχ – Εκτεθειμένος στη βία
Στην Κω γίνομαι μάρτυρας μιας ομάδας 15 - 25 ανθρώπων που κρατούν ξύλινα ρόπαλα, έτοιμοι να επιτεθούν στους πρόσφυγες που κάνουν ουρές έξω από το αστυνομικό τμήμα για να καταγραφούν. Φωνάζουν «να γυρίσετε πίσω στις πατρίδες σας» κι άλλα υβριστικά σχόλια. «Αν τραβήξετε με την κάμερα, τελειώσατε», μας απειλούν καθώς μας περικυκλώνουν. Παίρνουν από μια άλλη ακτιβίστρια την κάμερα και την τραυματίζουν. Στην αρχή η αστυνομία δεν τους σταματά και επεμβαίνει μόνο όταν ξεκινούν οι σωματικές επιθέσεις χρησιμοποιώντας δακρυγόνα για να διαλύσει το πλήθος. Την επομένη, ένας νεαρός Σύριος ονόματι Αμπτουλάχ μου λέει: «Τους είδα να σας περικυκλώνουν και ήρθα να βοηθήσω. Δεκαπέντε από αυτούς με έδειραν επειδή πλησίασα». Ο Αμπτουλάχ χρειάστηκε να περάσει κάποιες ώρες στο νοσοκομείο, γεγονός που εν τέλει αξιοποίησε μεταφράζοντας για λογαριασμό κάποιων άλλων προσφύγων που δε μιλούσαν αγγλικά. Ο μικρότερος αδερφός του πετάγεται για να μας πει πως έχει μάθει πλέον να βρίζει στα ελληνικά. “Η αστυνομία μου το έμαθε”, ξεσπά σε γέλια.
Περισσότερα εδώ: https://www.amnesty.org/en/documents/mde24/3025/2015/en/
Επικίνδυνα ταξίδια
Η ιστορία του Αμήν: Απώλεια και ελπίδα
Τα περισσότερα καράβια από τα νησιά φέρνουν ανθρώπους στο λιμάνι του Πειραιά, κοντά στην Αθήνα. Έχω έρθει εδώ για να δω τί μέλλει γενέσθαι με τους εκατοντάδες ευάλωτους ανθρώπους που καταφθάνουν. Όσο περίμενα το καράβι συνάντησα τον Αμήν. Στο δρόμο του για την Ευρώπη, ο Αμήν βρέθηκε σε μια βάρκα που ξεκίνησε από τη Λιβύη και βυθίστηκε: σχεδόν 250 άνθρωποι πνίγηκαν, μεταξύ των οποίων, πολλοί από τους φίλους και την οικογένειά του. Σώθηκε και μεταφέρθηκε στη Μάλτα, απ’ όπου συνέχισε το ταξίδι του. Δυο χρόνια μετά, έχει έρθει για να συναντήσει τη μητέρα και την αδερφή του, που έφτασαν στα νησιά και μαζί να κατευθυνθούν προς ένα τόπο που θα τους προσφέρει ασφάλεια και αξιοπρέπεια. «Σχεδόν μοιάζει σαν όλα αυτά να συνέβησαν σε κάποιον άλλο... μια τραγωδία... τόσοι θάνατοι. Ωστόσο σήμερα είναι μέρα χαράς», συμπληρώνει. Χαμογελά διάπλατα καθώς το καράβι πλησιάζει. Είναι αισιόδοξος κι επιμένει. Κάθομαι σε απόσταση και παρατηρώ τη συγκινητική επανένωση. Οι ακτιβιστές τους καλωσορίζουν. Άλλοι 1.000 πρόσφυγες καταφθάνουν στην Αθήνα από τα νησιά. Καμία βοήθεια στον ορίζοντα πέρα από αστυνομικές οδηγίες του τύπου «Κουνηθείτε!». Οι περισσότεροι από αυτούς τους ανθρώπους επιβιβάζονται σε ιδιωτικά λεωφορεία που τους πηγαίνουν κατευθείαν στα βόρεια σύνορα της Ελλάδας.
Περισσότερα εδώ: https://www.amnesty.org/en/documents/mde24/3025/2015/en/
Κρατήσεις
Η ιστορία του Ζίαν: Βασανίστηκε σε Συρία και Ελλάδα
Ο Ζίαν είναι Σύριος πρόσφυγας- επιζών από βασανιστήρια. Στοχοποιήθηκε στη χώρα του, επειδή ήταν δημοσιογράφος, και προφυλακίστηκε αρχικά στη διαβόητη φυλακή Σεντνάγια κι έπειτα στην Ελλάδα, στο κέντρο κράτησης της Κορίνθου. «Με συνέλαβαν καθώς προσπαθούσα να φύγω από την Ελλάδα για την Ιταλία. Στο δρόμο για την Κόρινθο ξυλοκοπήθηκα από αστυνομικούς... Κατά τη διάρκεια των 50 ημερών της κράτησής μου έβλεπα καθημερινά πώς οι κρατούμενοι ξυλοκοπούνταν ανηλεώς [από τους φύλακες]... Αρνούνταν να μας παρέχουν φάρμακα και ιατρική περίθαλψη... Δεν είχα καμία φαρμακευτική αγωγή, παρόλο που υπέφερα από οξεία φλεγμονή στα πνευμόνια... Κατά καιρούς, φάνταζε καλύτερη προοπτική η απέλαση και η επιστροφή στα βασανιστήρια και το θάνατο...πολλοί μου είπαν πως προτιμούν να πεθάνουν στη χώρα τους παρά να γελοιοποιούνται με αυτό τον τρόπο... Αρκετοί, αφότου ενημερώθηκαν πως θα κρατηθούν για κάποιο καιρό, υπέγραψαν την αίτηση απέλασής τους. Είναι βασανιστήριο αυτό που συμβαίνει στα κέντρα κράτησης. Όταν θυμάμαι την Κόρινθο, σκέφτομαι πως η Ελλάδα είναι μια απελπιστική χώρα. Αν δε μπορείς να σταματήσεις τους βασανισμούς των προσφύγων ή των μεταναστών, τότε θα έρθει και η σειρά σου ως πολίτης να βασανιστείς», εξηγεί. Αυτή η ιστορία δε διαφέρει από πολλές άλλες που ακούσαμε στις επισκέψεις μας σε κέντρα κράτησης ανά τη χώρα.
Περισσότερα εδώ: https://www.amnesty.org/en/documents/mde24/3025/2015/en/
Επικίνδυνες Ιστορίες
Η ιστορία του Μοχάμεντ: Για ώρες στο έλεος των κυμάτων, σώθηκε από κάποιους ψαράδες
«Τη στιγμή που μπήκαμε στο φουσκωτό, νιώσαμε πως κάτι δεν πάει καλά, έχανε πίεση… άρχισε να χάνει από τη μια πλευρά, οι περισσότεροι άνθρωποι έπρεπε να ρίξουν στη θάλασσα τα προσωπικά τους αντικείμενα…αποφασίσαμε να πηδήξουμε στη θάλασσα και να κρατηθούμε και από τις δύο πλευρές της βάρκας, έτσι ώστε να μην είναι τόσο βαριά… δυο άνθρωποι έπιασαν την ασφαλή πλευρά…εγώ ήμουν εκτεθειμένος». Μας δείχνει τα σημάδια από το αλάτι στα ρούχα του, έπειτα βγάζει το -προσεκτικά τυλιγμένο σε πλαστική σακούλα- διαβατήριό του. Όπως ο Μοχάμεντ έτσι και πολλοί άλλοι πρόσφυγες γνωρίζουν ότι πιθανότατα πρέπει να κολυμπήσουν για να σωθούν και προφυλάσσουν τα διαβατήρια και τα χρήματά τους με αδιάβροχα υλικά. Μια ζοφερή πραγματικότητα: «Άρχισα να κουράζομαι… ένα κύμα με χτύπησε στο πρόσωπο, το νερό πήγε στα πνευμόνια μου και άρχισα να βήχω… εκεί είναι που έχασα τη βάρκα… Όταν έπεσα στο νερό, δε φοβήθηκα. Πίστευα πως το σώμα μου είναι γερό και πως μπορούσα να κολυμπήσω καλά. Αλλά αυτό που με κούρασε, αυτό που με έκανε να υποφέρω ήταν που δε μπορούσα να φτάσω στην ακτή…Ένα ψαράδικο που περνούσε με έσωσε...»
Ο Μοχάμεντ είναι τυχερός. Σχεδόν 3.601 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στη Μεσόγειο αυτό το χρόνο. Γι’ αυτούς που διασώζονται το κουραστικό ταξίδι δεν έχει τελειωμό.
Περισσότερα εδώ: https://www.amnesty.org/en/documents/mde24/3025/2015/en/
Η ιστορία ενός Σύριου πατέρα: «Πρέπει να συνεχίσουμε»
Στην Κω, ένα ακόμη Ελληνικό νησί, παρατηρώ μια ομάδα προσφύγων και αιτούντων άσυλο να κάνουν ουρά για επιβίβαση στο καράβι για την Αθήνα. «Τί είναι τόσο αστείο;», ένας αστυνομικός ρωτάει έναν πατέρα που χαμογελάει. Οι αστυνομικοί τού φωνάζουν και λένε πως αυτός θα επιβιβαστεί τελευταίος για τιμωρία. Ο άντρας θίγεται από αυτή την επιθετικότητα. Φαίνεται να πονάει, έπειτα πέφτει στο πεζοδρόμιο. Η κόρη του τού κρατάει το χέρι και φωνάζει: «Μπαμπά, μπαμπά…» Μονάχα αυτή τη λέξη. «Έχει την καρδιά του… και αυτοί τον πρόσβαλαν», μου εξηγεί ο γιος του, «Είναι αξιοπρεπής άνθρωπος”. Του δίνεται κάποια φαρμακευτική αγωγή και φαίνεται να νιώθει καλύτερα. Μετά από αρκετά λεπτά, έρχεται ένα ασθενοφόρο, αλλά αυτός αρνείται να μεταφερθεί στο νοσοκομείο. «Αν πάω στο νοσοκομείο σημαίνει πως θα μείνουμε εδώ, στο νησί. Δε μπορούμε να μείνουμε εδώ! Ούτε μέρα παραπάνω!» μου εξηγεί. «Τι θα κάνεις αν αυτό σου συμβεί πάνω στο καράβι;», τον ρωτάμε όσο παραμένει ξαπλωμένος στο έδαφος αδύναμος, αλλά αποφασισμένος. Ο γιος του μού απαντά: «Είναι χειρότερο να μείνουμε εδώ πέρα. Πρέπει να συνεχίσουμε». Φοράει ένα κοντομάνικο με το σλόγκαν «Τρέξε στη θάλασσα».
Περισσότερα εδώ: https://www.amnesty.org/en/documents/mde24/3025/2015/en/