ΙΡΑΚ: ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΕΣ "ΟΜΟΛΟΓΙΕΣ", ΒΑΣΑΝΙΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΑΔΙΚΕΣ ΔΙΚΕΣ ΣΥΝΘΕΤΟΥΝ ΤΗΝ ΤΕΤΑΡΤΗ ΧΩΡΑ-ΕΚΤΕΛΕΣΤΗ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
20 Απριλίου 2007
Οι ιρακινές αρχές επιβάλλουν όλο και πιο συχνά τη θανατική ποινή, ακόμα και μετά από προανακριτικές τηλεοπτικές «ομολογίες», καταγγελίες για βασανιστήρια που δεν διερευνούνται και άδικες δίκες, σύμφωνα με νέα έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας.

Το Ιράκ έγινε πλέον η τέταρτη κατά σειρά χώρα σε αριθμό εκτελέσεων, μετά την Κίνα, το Ιράν και το Πακιστάν, καθώς πέρυσι εκτελέστηκαν τουλάχιστον 65 άνθρωποι.

Από το 2004, που επαναφέρθηκε η θανατική ποινή, περισσότεροι από 270 άνθρωποι έχουν καταδικαστεί σε θάνατο και τουλάχιστον εκατό έχουν εκτελεστεί. Η τηλεοπτική μετάδοση «ομολογιών» σταμάτησε στο τέλος του 2005, όμως πολλοί από όσους εμφανίστηκαν σε εκείνες τις εκπομπές συνεχίζουν να βρίσκονται στην πτέρυγα των μελλοθανάτων ή έχουν εκτελεστεί.

«Η δραματική αύξηση της χρήσης αυτής της σκληρής, απάνθρωπης και ταπεινωτικής τιμωρίας είναι ένα επικίνδυνο ολίσθημα προς τα βάναυσα λάθη του παρελθόντος, ιδίως καθώς τόσες πολλές εκτελέσεις ήρθαν μετά από άδικες δίκες, τηλεοπτικές 'ομολογίες' και αγνοημένες καταγγελίες βασανιστηρίων», επισήμανε ο Μάλκολμ Σμαρτ, Διευθυντής του Προγράμματος Έρευνας και Δράσης της Διεθνούς Αμνηστίας για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. «Παρά τις επίσημες δικαιολογίες, ότι η θανατική ποινή χρησιμοποιείται ως μέσο αποτροπής, στην πραγματικότητα η αυξανόμενη βία στους δρόμους του Ιράκ δείχνει ότι η επαναφορά της μπορεί απλούστατα να συνέβαλε στην αποκτήνωση της ιρακινής κοινωνίας».

Η έκθεση, με τίτλο «’δικη και αθέμιτη: η θανατική ποινή στο Ιράκ», βασίζεται στην εξέταση από τη Διεθνή Αμνηστία εκατοντάδων αποφάσεων του Κεντρικού Ποινικού Δικαστηρίου του Ιράκ (CCCI), καθώς και μαρτυριών των οικογενειών των καταδικασμένων και των δικηγόρων τους. Περιλαμβάνει επίσης λεπτομερή ανάλυση των ιρακινών νόμων που υπονομεύουν το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη.

Στα κυριότερα πορίσματα της έκθεσης περιλαμβάνονται:

• Η έλλειψη διερεύνησης ή η ανεπαρκής έρευνα καταγγελιών για βασανιστήρια, παρά τη συχνή χρήση «ομολογιών» που έγιναν κατά τη διάρκεια της κράτησης και που αποσκοπούσαν στην καταδίκη για αδικήματα που επισύρουν τη θανατική ποινή.
• Οι τηλεοπτικές προανακριτικές «ομολογίες» και η συμπερίληψη στοιχείων αναγνώρισης του κατηγορούμενου από μάρτυρες που είχαν ήδη δει την εκπομπή με την ομολογία.
• Η ανεπαρκής πρόσβαση σε συνηγόρους υπεράσπισης και ο εκφοβισμός των δικηγόρων, ακόμα και με απειλές κατά της ζωής τους και επιθέσεις.
• Ο ασαφής και εξαιρετικά ευρύς ορισμός, στην ιρακινή νομοθεσία, των εγκλημάτων που επισύρουν τη θανατική ποινή, που περιλαμβάνουν αδικήματα όπως η απαγωγή χωρίς φόνο ή η καταστροφή δημόσιας ιδιοκτησίας με στόχο την υπονόμευση της ασφάλειας και της σταθερότητας.

Η Διεθνής Αμνηστία αντιτίθεται στη θανατική ποινή σε όλες τις περιπτώσεις χωρίς εξαίρεση, καθώς πρόκειται για παραβίαση του δικαιώματος στη ζωή και είναι η υπέρτατη μορφή σκληρής, απάνθρωπης και ταπεινωτικής τιμωρίας. Σε διεθνές επίπεδο, η επαναφορά της θανατικής ποινής στο Ιράκ αποτελεί σοβαρή οπισθοδρόμηση. Στις αρχές του 2007, 128 χώρες είχαν λάβει την ιστορική απόφαση να καταργήσουν τη θανατική ποινή, είτε στη νομοθεσία τους είτε στην πράξη. Την προηγούμενη δεκαετία, περισσότερες από τρεις χώρες το χρόνο κατά μέσο όρο προχώρησαν στην κατάργηση της θανατικής ποινής.

«Ο σοκαριστικός τρόπος της εκτέλεσης του Σαντάμ Χουσεΐν αποκάλυψε την αποκρουστική βαναυσότητα της θανατικής ποινής στο Ιράκ. Ήταν, όμως, μία μόνο από τις τουλάχιστον 65 εκτελέσεις που έγιναν πέρυσι στο Ιράκ και ο φόρος αίματος εξακολουθεί να αυξάνεται», τόνισε ο Γεράσιμος Κουβαράς, Διευθυντής του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας. «Η Διεθνής Αμνηστία καλεί την ιρακινή κυβέρνηση να αναστείλει αμέσως τις εκτελέσεις, να μετατρέψει όλες τις θανατικές ποινές σε ποινές φυλάκισης και να διασφαλίσει ότι σε κάθε περίπτωση γίνονται σεβαστά τα αυστηρότερα πρότυπα δίκαιης δίκης. Χωρίς αυτά τα βήματα, το Ιράκ θα εξακολουθήσει να ζει κάτω από τη σκιά του στυγνού παρελθόντος του».

- Μπορείτε να βρείτε την έκθεση, με τίτλο «’δικη και αθέμιτη: η θανατική ποινή στο Ιράκ» (Unjust and unfair: the death penalty in Iraq), στα αγγλικά στη διεύθυνση http://web.amnesty.org/library/index/engmde140142007

- Την Παρασκευή 27 Απριλίου η Διεθνής Αμνηστία θα δώσει στη δημοσιότητα τα ετήσια στατιστικά στοιχεία της για τη χρήση της θανατικής ποινής παγκοσμίως.

- Για περισσότερες πληροφορίες και συνεντεύξεις επικοινωνήστε με την Υπεύθυνη Τύπου και Προβολής του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας, ’ννα Μπότσογλου, τηλ. 210 3600628 (εσωτ. 2).