ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΗΝ ΚΡΑΤΙΚΑ ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΒΙΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΔΙΑΔΗΛΩΤΡΙΩΝ/-ΩΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ
Οι αρχές σε όλο τον κόσμο καταφεύγουν όλο και περισσότερο στην παράνομη χρήση βίας και στην επιβολή κατασταλτικής νομοθεσίας για να καταπνίξουν τις διαδηλώσεις, δήλωσε σήμερα η Διεθνής Αμνηστία, καθώς εγκαινίασε έναν διαδραστικό ψηφιακό χάρτη που αποκαλύπτει τη σοκαριστική αύξηση της καταστολής των διαδηλώσεων από κράτη σε όλο τον κόσμο.
Ο παγκόσμιος χάρτης, ο οποίος αποτελεί μέρος της εμβληματικής παγκόσμιας εκστρατείας της Διεθνούς Αμνηστίας «Προστάτεψε τη Διαμαρτυρία» - Protect the Protest, καταγράφει τις πολυάριθμες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττονται κατά των διαδηλωτριών/-ών σε όλο τον κόσμο. Δείχνει πώς οι κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν τις διαμαρτυρίες ως απειλή και όχι ως δικαίωμα και πώς οι αξιωματούχοι επιβολής του νόμου θεωρούν ότι ο ρόλος τους είναι να καταστέλλουν και να υποτάσσουν τις/τους διαδηλώτριες/-ωτές και όχι να διευκολύνουν τα δικαιώματά τους. Ως αποτέλεσμα, χιλιάδες άνθρωποι απομακρύνονται παράνομα, συλλαμβάνονται, ξυλοκοπούνται ή και σκοτώνονται κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων. Αντιμετωπίζουν επίσης καταστροφικές συνέπειες στη συνέχεια, μόνο και μόνο επειδή συμμετείχαν σε διαδηλώσεις.
Δείτε εδώ την έκκληση της Διεθνούς Αμνηστίας για την προστασία της διαμαρτυρίας.
Διαβάστε αναλυτικά για την παγκόσμια εκστρατεία Protect the Protest - Προστάτεψε τη Διαμαρτυρία της Διεθνούς Αμνηστίας
Δικαίωμα, όχι προνόμιο
«Η ειρηνική διαμαρτυρία είναι δικαίωμα και όχι προνόμιο, το οποίο τα κράτη οφείλουν να σέβονται, να προστατεύουν και να διευκολύνουν. Ωστόσο, το δικαίωμα στη διαμαρτυρία απειλείται όλο και περισσότερο, με τις αρχές να χρησιμοποιούν παράνομη βία εναντίον ανθρώπων σε περισσότερες από 85 χώρες. Από την κατάχρηση βίας, την αυθαίρετη σύλληψη και κράτηση, μέχρι τα βασανιστήρια και άλλες μορφές κακομεταχείρισης, τις εξαφανίσεις και τους κρατικά εγκεκριμένους φόνους, ο χάρτης αυτός ρίχνει φως στη βαριά καταστολή που υφίστανται οι διαδηλώτριες και οι διαδηλωτές σε όλο τον κόσμο, και είναι τρομακτικός», δήλωσε ο Patrick Wilcken, ερευνητής της Διεθνούς Αμνηστίας σε θέματα Στρατού, Ασφάλειας και Αστυνόμευσης.
«Εδώ και πάρα πολύ καιρό, οι αρχές σε όλο τον κόσμο έχουν εξαπολύσει σφοδρή επίθεση σε όσες και όσους ασκούν ειρηνικά το δικαίωμά τους να διαμαρτύρονται, και έχουν καταστρέψει ζωές κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας. Στο Ιράν, οι αρχές έχουν σκοτώσει παράνομα εκατοντάδες ανθρώπους και έχουν συλλάβει αυθαίρετα δεκάδες χιλιάδες, μεταξύ των οποίων και παιδιά, για να συντρίψουν τα διαδοχικά πανεθνικά κύματα διαδηλώσεων».
«Αμέτρητες/-οι διαδηλώτριες/-ωτές έχουν επίσης υποστεί βασανιστήρια και άλλης μορφής κακομεταχείριση, όπως η σεξουαλική βία, κατά τη διάρκεια της κράτησης, συμπεριλαμβανομένων όσων καταδικάστηκαν σε θάνατο έπειτα από εικονικές, κατάφωρα άδικες δίκες και στη συνέχεια εκτελέστηκαν αυθαίρετα. Στην Κίνα είναι αδύνατο να διαμαρτυρηθείς ειρηνικά χωρίς να αντιμετωπίσεις παρενόχληση και δίωξη, ενώ τεράστιος αριθμός ακτιβιστριών/-ών φυλακίζεται επειδή μιλάει ανοιχτά. Ο κατάλογος των ακτιβιστριών/-ών, και των χωρών, που απειλούνται συνεχώς αυξάνεται. Αυτή η καταστολή πρέπει να σταματήσει τώρα».
Το πρώτο στο είδος του
Ο διαδραστικός ψηφιακός χάρτης, ο πρώτος στο είδος του, αποκαλύπτει πόσες χώρες χρησιμοποιούν καταχρηστικά τα αποκαλούμενα «λιγότερο θανατηφόρα όπλα», όπως δακρυγόνα, σφαίρες από καουτσούκ, σπρέι πιπεριού και κλομπ για να παρενοχλούν, να εκφοβίζουν, να τιμωρούν ή να διώχνουν τις/τους διαδηλώτριες/-ωτές, περιορίζοντας το δικαίωμά τους στην ειρηνική συνάθροιση.
«Παρά την εξαιρετικά διαδεδομένη κατάχρηση των αποκαλούμενων “λιγότερο θανατηφόρων όπλων”, δεν υπάρχει παγκόσμιος έλεγχος της παραγωγής, του εμπορίου και της χρήσης αυτών των όπλων. Είναι σοκαριστικό», δήλωσε ο Patrick Wilcken. «Αυτός ο χάρτης αναδεικνύει την ανάγκη για μια διεθνή συνθήκη που θα ρυθμίζει το εμπόριο εξοπλισμού αστυνόμευσης, ώστε τα “λιγότερο θανατηφόρα όπλα” να μην καταλήγουν στα χέρια βίαιων αστυνομικών δυνάμεων».
Ο χάρτης, πέραν του να εντοπίζει τις χώρες στις οποίες οι διαδηλώτριες/-ωτές υφίστανται κακοποίηση καθώς και το είδος των απειλών που αντιμετωπίζουν, περιλαμβάνει επίσης λεπτομέρειες σχετικά με την ισχύουσα νομοθεσία για τις διαδηλώσεις, τις σχετικές δημοσιεύσεις του ΟΗΕ και τις αποφάσεις διεθνών δικαστηρίων, ενώ εξηγεί πώς οι πολίτες μπορούν να αναλάβουν δράση. Ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο και παρουσιάζει μια ανατριχιαστική εικόνα της καθημερινής πραγματικότητας για τις διαδηλώτριες και τους διαδηλωτές σε όλο τον κόσμο.
Είναι ευρέως αναγνωρισμένο ότι το δικαίωμα διαμαρτυρίας περιορίστηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας κόβιντ, δεδομένου ότι οι συγκεντρώσεις στις περισσότερες χώρες απαγορεύονταν γενικά για λόγους δημόσιας υγείας. Ορισμένα κράτη, ωστόσο, χρησιμοποίησαν την πανδημία ως πρόσχημα για να περιορίσουν περαιτέρω τις συγκεντρώσεις ή για να εισαγάγουν δυσανάλογους περιορισμούς.
Σύμφωνα με την Πρωτοβουλία για τη Μέτρηση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRMI), πολλές χώρες δυσκολεύτηκαν να ανακάμψουν, κάτι που είναι επίσης ορατό στον ετήσιο ανιχνευτή δικαιωμάτων. Για παράδειγμα, η Αγκόλα βαθμολογείται με 3,4 στα 10 για το δικαίωμα του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι στον ανιχνευτή δικαιωμάτων του 2023.
Η Elizabeth Campos, ακτιβίστρια από το Κίνημα της Αγκόλας για τις Γυναίκες στην Πολιτική, αποκαλύπτει την πραγματικότητα των διαδηλώσεων στη χώρα της.
«Όταν συμμετέχουμε σε διαμαρτυρίες, η εμπειρία είναι πάντα μια εμπειρία κοντά στον θάνατο. Φεύγουμε, αλλά δεν είμαστε σίγουρες αν θα επιστρέψουμε στις οικογένειές μας. Είναι μια χώρα όπου η δημοκρατία υπάρχει μόνο στα χαρτιά. Οι διαμαρτυρίες μπορεί να γίνουν πολύ βίαιες, οπότε κάθε φορά που επιστρέφω στις κόρες και τα εγγόνια μου, το γιορτάζω. Υποφέρουμε συνεχώς από τη θεσμική βία στη χώρα μου».
Οι διαμαρτυρίες μπορεί να γίνουν πολύ βίαιες, οπότε κάθε φορά που επιστρέφω στις κόρες και τα εγγόνια μου, το γιορτάζω.
Elizabeth Campos, ακτιβίστρια από το Κίνημα της Αγκόλας για τις Γυναίκες στην Πολιτική
Με βάση την καταγραφή της Διεθνούς Αμνηστίας, υπήρχαν αξιόπιστες καταγγελίες για χρήση παράνομης βίας από τις κρατικές δυνάμεις εναντίον ειρηνικών διαδηλωτριών/-ών το 2022 σε τουλάχιστον 86 από τις 156 χώρες που καλύπτει η ετήσια έκθεσή της. Σε 37 χώρες, οι δυνάμεις ασφαλείας χρησιμοποίησαν θανατηφόρα όπλα εναντίον διαδηλωτριών/-ών, παρόλο που τα πυροβόλα όπλα αντενδείκνυνται για τον έλεγχο του πλήθους και η αστυνομία δεν πρέπει ποτέ να τα χρησιμοποιεί για να διαλύσει μια συγκέντρωση.
Απώλεια των δικαιωμάτων τους
Στην Ινδία, για παράδειγμα, οι αρχές έχουν καταφύγει στη χρήση όπλων, δακρυγόνων, κλομπ, σε κλείσιμο του διαδικτύου, ακόμα και σε εξαναγκαστικές εξώσεις εναντίον ανθρώπων που διαμαρτύρονται για την κυβέρνηση. Στην Κίνα, όσες και όσοι τολμούν να διαμαρτυρηθούν κινδυνεύουν να χάσουν το δικαίωμά τους στην εκπαίδευση και τη στέγαση. Πρόσφατα, στο Περού, η παράνομη χρήση θανατηφόρας βίας από τις δυνάμεις ασφαλείας είχε αποτέλεσμα 49 θανάτους κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας αποκαλύπτει ότι οι διαδηλώτριες/-ωτές έχουν συλληφθεί αυθαίρετα σε πάνω από το 50% των χωρών που καλύπτει η ετήσια έκθεσή της.
«Αυτός ο παγκόσμιος χάρτης απεικονίζει με σαφήνεια την εκτεταμένη κλίμακα της καταστολής και των περιορισμών που αντιμετωπίζουν οι διαδηλώτριες/-ωτές σε όλο τον κόσμο. Σωρεία σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων συμβαίνει κατά την αστυνόμευση των διαδηλώσεων σε όλο τον κόσμο, γεγονός που προκαλεί τεράστια ανησυχία», δήλωσε ο Patrick Wilcken.
«Η αποτύπωση των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε έναν χάρτη μάς επιτρέπει να οπτικοποιήσουμε και να παρακολουθήσουμε την παγκόσμια κλίμακα του ζητήματος. Αποκαλύπτει επίσης τις κυβερνήσεις που αποτυγχάνουν να προστατεύσουν το δικαίωμα στη διαμαρτυρία και βοηθά να λογοδοτήσουν οι αρχές επιβολής του νόμου για τις συγκλονιστικές παραβιάσεις που διαπράττουν εν μέσω των προσπαθειών για τη συντριβή των διαδηλώσεων. Η Διεθνής Αμνηστία καλεί τις κυβερνήσεις να αναθεωρήσουν επειγόντως την προσέγγισή τους, να σταματήσουν αυτή την αποτρόπαια βία και να διασφαλίσουν ότι προστατεύουν και διευκολύνουν τις ειρηνικές διαδηλώσεις».
Ιστορικό
Ο διαδραστικός ψηφιακός χάρτης για τη βία κατά των διαδηλωτριών/-ών είναι διαθέσιμος εδώ.
Η παγκόσμια εκστρατεία της Διεθνούς Αμνηστίας «Προστάτεψε τη Διαμαρτυρία» - Protect the Protest κατακρίνει τις επιθέσεις κατά των ειρηνικών διαδηλώσεων, συμπαραστέκεται σε όσες και όσους στοχοποιούνται και υποστηρίζει τους σκοπούς των κοινωνικών κινημάτων που προωθούν την αλλαγή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η Πρωτοβουλία Μέτρησης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων παρακολουθεί την πρόοδο των χωρών στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, παράγοντας αξιόπιστα δεδομένα που καθεμία και καθένας μπορεί να χρησιμοποιήσει για να πιέσει για βελτιώσεις στον τρόπο με τον οποίο οι κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν τους ανθρώπους. Πρόκειται για έναν ανεξάρτητο και μη κερδοσκοπικό οργανισμό.
Τον Ιανουάριο του 2023, περισσότερες από 30 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ένωσαν τις δυνάμεις τους για να ζητήσουν μια διεθνή συνθήκη για τον έλεγχο του εμπορίου εργαλείων βασανιστηρίων που χρησιμοποιούνται για την καταστολή διαδηλωτριών/-ών και την κακοποίηση κρατουμένων σε όλο τον κόσμο.