ΟΙ ΗΠΑ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΑΡΑΔΕΧΤΟΥΝ ΤΟΥΣ ΘΑΝΑΤΟΥΣ ΑΜΑΧΩΝ, ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΡΟΚΛΗΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΟΜΕΣ ΤΗΣ ΣΥΜΜΑΧΙΑΣ ΣΤΗ ΣΥΡΙΑ

Οι Συμμαχικές δυνάμεις, οι οποίες βρίσκονται υπό αμερικανική ηγεσία και εκτελούν αεροπορικές επιδρομές, πρέπει να διεξάγουν εξονυχιστικές έρευνες σχετικά με τις αναφορές που υπάρχουν για απώλειες αμάχων κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεών τους και οφείλουν να αποκαλύψουν τα αποτελέσματα αυτών των ερευνών, δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία. Έντεκα επιθέσεις της Συμμαχίας που στόχευαν την ένοπλη ομάδα η οποία αυτοαποκαλείται Ισλαμικό Κράτος (IS) και εξετάστηκαν από την οργάνωση, φαίνεται να έχουν σκοτώσει περίπου 300 αμάχους τα τελευταία δύο χρόνια.

Μέχρι στιγμής, οι αμερικανικές αρχές δεν έχουν δώσει κάποια απάντηση στο υπόμνημα που έστειλε η Διεθνής Αμνηστία στο Υπουργείο Άμυνας των Ηνωμένων Πολιτειών στις 28 Σεπτεμβρίου 2016, το οποίο είχε ως σκοπό να εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη συμπεριφορά των Συμμαχικών δυνάμεων στη Συρία. Το υπόμνημα συγκεντρώνει και αναλύει πληροφορίες από διάφορες πηγές, συμπεριλαμβανομένων και αυτοπτών μαρτύρων. Το εν λόγω υπόμνημα εισηγείται ότι η Κεντρική Διοίκηση των ΗΠΑ (CENTCOM), η οποία με τη σειρά της κατευθύνει τις Συμμαχικές Δυνάμεις στη Συρία, μπορεί να απέτυχε να λάβει τις απαραίτητες προφυλάξεις για τον άμαχο πληθυσμό και ότι πραγματοποίησε παράνομες επιθέσεις οι οποίες σκότωσαν και τραυμάτισαν αμάχους.

«Φοβόμαστε ότι η Συμμαχία, η οποία βρίσκεται υπό αμερικανική ηγεσία, υποτιμά σημαντικά τη ζημιά που προκαλείται στους αμάχους κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεών της στη Συρία », δήλωσε η Lynn Maalouf, Αναπληρώτρια Διευθύντρια Έρευνας στο περιφερειακό γραφείο της Διεθνούς Αμνηστίας στη Βηρυτό.

«Η ανάλυση των διαθέσιμων στοιχείων υποδεικνύει πως σε κάθε μία από αυτές τις περιπτώσεις, οι Συμμαχικές δυνάμεις απέτυχαν να λάβουν επαρκείς προφυλάξεις προκειμένου να ελαχιστοποιήσουν τη ζημιά που προκαλείται στον άμαχο πληθυσμό και στα περιουσιακά τους αντικείμενα. Μερικές από αυτές τις επιθέσεις δεν τηρούν την αρχή της αναλογικότητας και πραγματοποιούνται χωρίς καμία διάκριση με δυσανάλογο αντίκτυπο».

«Έφτασε η ώρα, οι αμερικανικές αρχές να ομολογήσουν την πλήρη έκταση της ζημιάς που προκλήθηκε σε αμάχους από τις επιθέσεις της Συμμαχίας στη Συρία. Πρέπει να πραγματοποιηθούν ανεξάρτητες και αμερόληπτες έρευνες για πιθανές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και τα αποτελέσματα θα πρέπει να δημοσιευτούν».

Η Διεθνής Αμνηστία έχει επανεξετάσει δημοσίως διαθέσιμες πληροφορίες από τοπικές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ομάδες παρακολούθησης, καθώς επίσης και αναφορές από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και όπου αυτό υπήρξε εφικτό έχει πάρει συνεντεύξεις από αυτόπτες μάρτυρες. Επιπλέον, πραγματοποίησε ανάλυση στοιχείων από δορυφορικές εικόνες, φωτογραφίες και βίντεο με σκοπό να συγκεντρώσει όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες για τις περιπτώσεις των 11 επιθέσεων της, υπό της αμερικανικής ηγεσίας, Συμμαχίας. Σε αυτές τις επιθέσεις, στοιχεία δείχνουν ότι περισσότεροι από 300 άμαχοι σκοτώθηκαν. Μέχρι σήμερα, η CENTCOM έχει αναγνωρίσει μόνο ένα θάνατο.

Η έρευνα και η τεκμηρίωση από κορυφαίες οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και παρακολούθησης, συμπεριλαμβανομένων του Συριακού Δικτύου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, της Airwars, του Συριακού Παρατηρητηρίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και του Κέντρου Τεκμηρίωσης Παραβιάσεων, δείχνουν ότι ο συνολικός αριθμός αμάχων που σκοτώθηκε από τις Συμμαχικές δυνάμεις στη Συρία από την έναρξη των επιχειρήσεων, θα μπορούσε να φτάσει τους 600 νεκρούς ή περισσότερους και από 1000 νεκρούς.

Απώλειες Αμάχων

Μεταξύ των πιο πρόσφατων επεισοδίων που τονίζονται στο υπόμνημα, βρίσκονται τρεις επιθέσεις της, υπό αμερικανικής ηγεσίας, Συμμαχίας οι οποίες πραγματοποιήθηκαν τον Ιούνιο και τον Ιούλιο του 2016 στην περιοχή του Manbij της διοικητικής περιφέρειας του Aleppo, στη βόρεια Συρία. Υπάρχουν υπόνοιες ότι και οι τρεις επιθέσεις μαζί σκότωσαν περισσότερους από 100 αμάχους στα χωριά  al-Tukhar, al-Hadhadh και al-Ghandoura.

Η επίθεση στο al-Tukhar, στις 19 Ιουλίου θεωρείται ότι προκαλέσε τη μεγαλύτερη απώλεια αμάχων από κάθε άλλη επίθεση της ,υπό αμερικανικής ηγεσίας, Συμμαχίας. Τουλάχιστον 73 άμαχοι σκοτώθηκαν, συμπεριλαμβανομένων και 27 παιδιών, ενώ 30 άνθρωποι τραυματίστηκαν.

Η CENTCOM ερευνά την επίθεση. Στο υπόμνημά της η Διεθνής Αμνηστία έθεσε σοβαρά ερωτήματα στις αμερικανικές αρχές σχετικά με το ποιοι ήταν οι επιδιωκόμενοι στόχοι και ποια τα μέτρα που πάρθηκαν για να επαληθεύσουν την πληροφόρηση και για να ελέγξουν εάν άμαχοι ήταν παρόντες στην περιοχή.

Μόλις μία εβδομάδα αργότερα, στις 28 Ιουλίου αεροπορικές επιδρομές σκότωσαν τουλάχιστον 28 αμάχους, συμπεριλαμβανομένων και επτά παιδιών στο χωριό al-Ghandoura, 25 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Manbij. Στις επιδρομές χτύπησαν μια δημόσια αγορά, γεγονός που καταγράφηκε και από ένα βίντεο, το οποίο η Διεθνής Αμνηστία μπόρεσε να εντοπίσει γεωγραφικά στο κεντρικό δρόμο της al Ghandoura. Το βίντεο και άλλες φωτογραφίες δείχνουν σώματα παιδιών που σκοτώθηκαν.

Το σημείο της επίθεσης (με κόκκινο) στο al-Ghandoura, κοντά στο Manbij.© DigitalGlobe/Google Earth. Εικόνα από Amnesty International

Μία επίθεση της, υπό αμερικανικής ηγεσίας, Συμμαχίας, η οποία χτύπησε δύο σπίτια στο χωριό Ayn al-Khan, κοντά στο al-Hawl στη διοικητική περιφέρεια του al-Hasakah στη βόρεια Συρία τις πρώτες πρωινές ώρες της 7^ης Δεκεμβρίου 2015, σκότωσε 40 αμάχους, οι οποίοι είχαν βρει καταφύγιο εκεί, συμπεριλαμβανομένων 19 παιδιών, ενώ τραυμάτισε τουλάχιστον 30 ακόμα ανθρώπους, σύμφωνα με τοπικούς οργανισμούς ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μία έκθεση που δημοσιοποιήθηκε από κάποιο μέσο ενημέρωσης δείχνει ότι άγνωστος αριθμός μαχητών του Ισλαμικού Κράτους σκοτώθηκε επίσης στην επίθεση αυτή.

Η Διεθνής Αμνηστία μπόρεσε να έρθει σε επικοινωνία με έναν επιζώντα της επίθεσης, τον Talha al-Amouri ο οποίος περιέγραψε πώς ξύπνησε λόγω μιας τεράστιας έκρηξης και έτρεξε έξω για να σκάψει ανάμεσα στα χαλάσματα για επιζώντες.

Όπως δήλωσε, «το σπίτι σείστηκε και άρχισε να καταρρέει. Τα παράθυρα έσπασαν. Έτρεξα προς τα έξω και είδα το σπίτι του γείτονά μου εντελώς διαλυμένο. Μπορούσα να ακούσω ανθρώπους να φωνάζουν κάτω από τα χαλάσματα».

Ενώ βοηθούσε να ξεθάψει επιζώντες, ένα πολεμικό ελικόπτερο ξεκίνησε δεύτερη επίθεση.

«Σε αυτό το σημείο είχα ένα αγοράκι δύο μηνών στα χέρια μου το οποίο είχα σώσει. Το χτύπημα προκάλεσε την πτώση μου και μου έπεσε… Έπεσα μέσα στην τρύπα που δημιουργήθηκε από την αεροπορική επιδρομή. Αυτό ήταν που με έσωσε… Η μητέρα μου, η θεία και τα παιδιά μου, μια κόρη τεσσάρων ετών και ένα γιος δυόμισι ετών, σκοτώθηκαν όλοι. Η γυναίκα και ο γιος της, τον οποίο είχα σώσει επίσης σκοτώθηκαν. Όλοι εκτός από εμένα σκοτώθηκαν», δήλωσε.  

Επίσης, δήλωσε πως ο διοικητής των δυνάμεων της ομάδας προστασίας των Κούρδων (YPG), με τον οποίον οι χωριανοί συνομίλησαν μετά την επίθεση, τους είπε ότι η YPG είχε προειδοποιήσει τις Συμμαχικές δυνάμεις για την παρουσία αμάχων στην περιοχή.

Η επίθεση υποστηρίζεται ότι στόχευε μια ομάδα μαχητών του Ισλαμικού Κράτους, οι οποίοι πέντε μέρες νωρίτερα είχαν μετακινηθεί σε ένα σπίτι στην άκρη του χωριού προτού ενωθούν και με άλλους μαχητές.

Παρά τα στοιχεία που δείχνουν ότι προκλήθηκαν πολλαπλές απώλειες, η CENTCOM δεν έχει αναλάβει την ευθύνη, αν και παραδέχεται ότι διεξήγαγε αεροπορικές επιδρομές γύρω από την περιοχή την ίδια στιγμή. Δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο, εάν η έρευνα που συστάθηκε από τη CENTCOM έχει καταλήξει σε κάποια συμπεράσματα.

Στις 11 Αυγούστου 2015, μία άλλη αεροπορική επιδρομή χτύπησε ένα κτίριο στο Atmeh στη διοικητική περιφέρεια του Aleppo, το οποίο χρησιμοποιούνταν από μία ένοπλη ομάδα για να παράγει βλήματα όλμων, αλλά συγχρόνως κατέστρεψε δύο παρακείμενα σπίτια πολιτών, σκοτώνοντας οχτώ αμάχους. Έξι παιδιά ηλικίας μεταξύ τεσσάρων και δεκαεπτά ετών σκοτώθηκαν. Υπάρχουν αντικρουόμενες αναφορές σχετικά με το εάν σκοτώθηκαν ή όχι και μαχητές στην επίθεση. Η CENTCOM έχει παραδεχτεί ότι έκανε την επίθεση, αλλά αρνήθηκε ότι υπήρξαν απώλειες αμάχων.

Δορυφορικές εικόνες που αποκτήθηκαν και εξετάστηκαν από τη Διεθνή Αμνηστία δείχνουν ότι τα δύο σπίτια των αμάχων καταστράφηκαν ολοσχερώς, μαζί με το κτίριο που χρησιμοποιούνταν από  την ένοπλη ομάδα.

Πριν και μετά εικόνα από την επίθεση στη περιοχή Atmeh στις 11 Αυγούστου 2015. ©DigitalGlobe/Google Earth. Εικόνα της Amnesty International

Ο Talha al-Amouri, ένας αυτόπτης μάρτυρας δήλωσε στη Διεθνή Αμνηστία ότι η κουνιάδα του, η οποία ήταν η μητέρα των πέντε από τα παιδιά που σκοτώθηκαν, ήταν οχτώ μηνών έγκυος τη στιγμή της επίθεσης και απέβαλλε ως συνέπεια της επίθεσης. Δήλωσε ότι, αυτός και ο αδερφός του είχαν πάει σε ένα κοντινό μαγαζί λίγα μέτρα μακριά και όταν επέστρεψαν, βρήκαν τα παιδιά θαμμένα κάτω από τα χαλάσματα.

 «Πώς γνώριζαν ότι υπήρχε ένα εργοστάσιο πυρομαχικών, αλλά όχι ότι υπήρχαν κοντά σπίτια με αμάχους ; », δήλωσε.

Αν και η επίθεση κατευθυνόταν προς ένα νόμιμο στρατιωτικό στόχο, κατέστρεψε επίσης γειτονικά σπίτια και σκότωσε οχτώ αμάχους, κάτι το οποίο συνιστά δυσανάλογη επίθεση.

Η επίθεση στη περιοχή Atmeh ©DigitalGlobe. Στιγμιότυπο μέσω YouTube/Hadi Alabdallah. Εικόνα της Amnesty International

 «Επειδή δίπλα στο στόχο βρίσκονται σπίτια κατοικημένα από αμάχους, θα έπρεπε να είναι σαφές ότι η επίθεση θα ήταν επικίνδυνη για τους αμάχους, μεταξύ άλλων και εξαιτίας δευτερογενών εκρήξεων. Οι αμερικανικές αρχές θα έπρεπε να λάβουν μέτρα για να ελαχιστοποιήσουν τον κίνδυνο, συμπεριλαμβανομένης της έκδοσης προειδοποίησης, εφόσον κάτι τέτοιο ήταν εφικτό, ή να καθυστερήσουν την επίθεση έως ότου οι άμαχοι θα ήταν προστατευμένοι επαρκώς, ή να την ακυρώσουν, εάν θα μπορούσε να προκαλέσει δυσανάλογες επιπτώσεις», δήλωσε η Lynn Maalouf.

Καθώς είναι η δεύτερη εβδομάδα της στρατιωτικής εκστρατεία για την ανακατάληψη της πόλης της Μοσούλης στο βόρειο Ιράκ από το Ισλαμικό Κράτος, η ανησυχία για τους αμάχους ολοένα και αυξάνεται. Οι δυνάμεις της, υπό αμερικανικής ηγεσίας, Συμμαχίας παρέχουν εναέρια και εδαφική υποστήριξη στην επιχείρηση.

«Λαμβάνοντας υπόψη την πιθανή αύξηση των αεροπορικών επιδρομών της, υπό αμερικανικής ηγεσίας, Συμμαχίας, ως κομμάτι της επίθεσης των Ιρακινών να ανακαταλάβουν τη Μοσούλη, είναι ακόμα πιο επιτακτική η επίτευξη απόλυτης διαφάνειας από τη CENTCOM όσον αφορά τον αντίκτυπο των στρατιωτικών της δράσεων στους αμάχους. Είναι κρίσιμο να σεβαστούν επακριβώς το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, γεγονός που περιλαμβάνει και τη λήψη όλων των εφικτών προφυλάξεων για την προστασία των αμάχων, καθώς και την ελαχιστοποίηση της ζημιάς στα σπίτια τους και στις υποδομές», δήλωσε η Lynn Maalouf.

Η προηγούμενη έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας στο Πακιστάν και το Αφγανιστάν, επίσης αποκάλυψε ότι ο αμερικανικός στρατός απέτυχε να ερευνήσει αποτελεσματικά πιθανές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και να αναλάβει την ευθύνη για απώλειες αμάχων.

Η αποτυχία να ερευνηθούν επαρκώς και με διαφάνεια οι απώλειες αμάχων και οι παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, υπολείπεται των διεθνών προτύπων και έρχεται σε έντονη αντίθεση με τις δεσμεύσεις του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα που είχαν δοθεί μέσω ενός εκτελεστικού διατάγματος τον Ιούλιο του 2016, προκειμένου να αντιμετωπίσει τις απώλειες αμάχων από τις αμερικανικές στρατιωτικές επιχειρήσεις. Η έλλειψη αναγνώρισης, συγγνώμης ή αποζημίωσης βρίσκεται επίσης σε αντίθεση με το εκτελεστικό του διάταγμα, το οποίο δέσμευε τις ΗΠΑ να ενισχύσουν τις έρευνες, να εκφραστούν συλλυπητήρια και να δοθεί αποζημίωση.

Υπόβαθρο

Η Διεθνής Αμνηστία έχει ερευνήσει και δημοσιεύσει ευρήματα για παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων και εγκλημάτων πολέμου και εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας τα οποία διαπράχθηκαν από διάφορες ομάδες κατλα τη διάρκεια των συγκρούσεων στη Συρία, ονομαστικά: τη Συριακή κυβέρνηση και τους συμμάχους της (συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας), οι οποίες είναι υπεύθυνες για την πλειονότητα των παραβιάσεων, την ομάδα που αυτοαποκαλείται Ισλαμικό Κράτος, κυρίως τις Κουρδικές Δυνάμεις της Αυτόνομης Διοίκησης,καθώς και διάφορες ένοπλες ομάδες αντίστασης.