ΙΡΑΝ: Η ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΥ ROUHOLLAH ZAM ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΟ ΠΛΗΓΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ
Με αφορμή τις ειδήσεις ότι οι ιρανικές αρχές κρέμασαν τον αντιφρονούντα δημοσιογράφο Rouhollah Zam, η Diana Eltahawy Αναπληρώτρια Περιφερειακή Διευθύντρια για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική στη Διεθνή Αμνηστία, δήλωσε:
«Είμαστε σοκαρισμένοι/ες και τρομοκρατημένοι/ες που μαθαίνουμε ότι οι ιρανικές αρχές εκτέλεσαν τα ξημερώματα της 12ης Δεκεμβρίου τον αντιφρονούντα δημοσιογράφο Rouhollah Zam.»
«Στις 8 Δεκεμβρίου, οι αρχές ανακοίνωσαν ότι το Ανώτατο Δικαστήριο έχει επικυρώσει τη θανατική ποινή του Rouhollah Zam. Οι αρχές έσπευσαν να εκτελέσουν τον Rouhollah Zam μόλις τέσσερις ημέρες αργότερα, μια επιλογή που θεωρούμε ότι αποτελούσε μια κατακριτέα απόπειρα να αποφευχθεί μια διεθνής εκστρατεία για να σωθεί η ζωή του.»
«Η χρήση της θανατικής ποινής εναντίον του Rouhollah Zam απαγορευόταν αυστηρά σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, καθώς στοχοποιήθηκε εξαιτίας του δημοφιλούς καναλιού ειδήσεών που είχε, το AmadNews, το οποίο κατηγόρησαν οι αρχές για τις εθνικές αντικαθεστωτικές διαμαρτυρίες τον Ιανουάριο του 2018. Η εκτέλεση του είναι ένα θανατηφόρο χτύπημα στην ελευθερία της έκφρασης στο Ιράν και δείχνει την έκταση των βάναυσων τακτικών των ιρανικών αρχών για να σπείρουν τον φόβο και να αποτρέψουν τις διαφωνίες εναντίον τους.»
«Ο κόσμος δεν πρέπει να παραμείνει σιωπηλός, καθώς οι ιρανικές αρχές κλιμακώνουν τις ήδη φρικτές επιθέσεις τους στο δικαίωμα στη ζωή και στην ελευθερία έκφρασης σε πρωτοφανή επίπεδα. Καλούμε τη διεθνή κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων των κρατών μελών του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών και της ΕΕ, να αναλάβουν άμεση δράση για να πιέσουν τις ιρανικές αρχές να σταματήσουν την αυξανόμενη χρήση της θανατικής ποινής ως όπλο πολιτικής καταστολής.»
Υπόβαθρο
Ο Rouhollah Zam ο οποίος είχε δραπετεύσει από το Ιράν μετά τις εκλογικές διαδηλώσεις του 2009 και του χορηγήθηκε άσυλο στη Γαλλία, απήχθη κατά τη διάρκεια επίσκεψης στο Ιράκ τον Οκτώβριο του 2019 από τους επαναστατικούς φρουρούς του Ιράν, προφανώς με τη βοήθεια των ιρακινών αρχών πληροφοριών, και έτσι εξαναγκάστηκε να επιστρέψει στο Ιράν.
Σύμφωνα με επιστολή που έγραψε ο πατέρας του προς τον ιρανό επικεφαλής του δικαστικού σώματος, μετά τη σύλληψή του κρατήθηκε χωρίς να μπορεί να έχει επαφή με την οικογένεια ή τους δικηγόρους του για εννέα μήνες. Ο πατέρας του ανέφερε επίσης ότι ο γιος του είχε τη δυνατότητα να συναντηθεί μόνο με τον δικαστή που διορίστηκε από το δικαστήριο εν παρουσία αξιωματούχων πληροφοριών και ασφάλειας.
Ο Rouhollah Zam καταδικάστηκε σε θάνατο από το Τμήμα 15 του Επαναστατικού Δικαστηρίου στην Τεχεράνη τον Ιούνιο του 2020 μετά από μια εξαιρετικά άδικη δίκη για «διάδοση διαφθοράς στη γη» σε σύνδεση με το δημοφιλές κανάλι ειδήσεών του, AmadNews, το οποίο έτρεχε στην εφαρμογή μηνυμάτων Telegram. Το κανάλι, το οποίο είχε περισσότερους/ες από ένα εκατομμύριο οπαδούς, δημοσίευσε βίντεο διαδηλώσεων και πληροφορίες σχετικά με την υποτιθέμενη συμμετοχή διαφόρων μορφών των αρχών σε διαφθορά. Οι αρχές ισχυρίστηκαν τόσο δημόσια όσο και σε δικαστικά έγγραφα ότι το έργο των μέσων ενημέρωσης περιλάμβανε «κατασκοπεία» για το Ισραήλ και τη Γαλλία, «συνεργασία με το εχθρικό κράτος των Ηνωμένων Πολιτειών», «εγκλήματα κατά της εθνικής ασφάλειας» και «διάδοση προπαγάνδας κατά του συστήματος».
Τον Ιούλιο του 2020, λίγο μετά την καταδίκη του σε θάνατο, η κρατική τηλεόραση του Ιράν δημοσίευσε ένα πρόγραμμα προπαγάνδας που έδειχνε τον Rouhollah Zam να «ομολογεί» τα «εγκλήματά του».
Σύμφωνα με ορισμένες αναφορές των μέσων ενημέρωσης, η οικογένεια του Rouhallah Zam τον επισκέφθηκε για τελευταία φορά στη φυλακή την παραμονή της εκτέλεσης του και ανέφερε ότι η φυλακή και οι δικαστικές αρχές δεν είχαν ενημερώσει ούτε αυτούς ούτε τον αποθανόντα για την προγραμματισμένη εκτέλεση.
Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, η χρήση της θανατικής ποινής πρέπει να περιορίζεται στα πιο σοβαρά εγκλήματα που περιλαμβάνουν σκόπιμη δολοφονία.
Η Διεθνής Αμνηστία αντιτίθεται στη θανατική ποινή σε όλες τις περιπτώσεις χωρίς εξαίρεση ανεξάρτητα από τη φύση του εγκλήματος, τα χαρακτηριστικά του δράστη ή τη μέθοδο που χρησιμοποιεί το κράτος για να σκοτώσει τον κρατούμενο/η. Η θανατική ποινή αποτελεί παραβίαση του δικαιώματος στη ζωή και την απόλυτη σκληρή, απάνθρωπη και εξευτελιστική τιμωρία.
