ΑΙΓΥΠΤΟΣ: ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
Η πρόσφατη απόφαση του δικαστηρίου να δεσμεύσει τα περιουσιακά στοιχεία των τριών διευθυντών της Αιγυπτιακής Πρωτοβουλίας για τα Προσωπικά Δικαιώματα (Egyptian Initiative for Personal Rights -EIPR), καταδεικνύει μία επείγουσα ανάγκη άσκησης πίεσης από την διεθνή κοινότητα προκειμένου να σταματήσει η απειλή κατά του αιγυπτιακού κινήματος ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία. Η εξέλιξη αυτή έρχεται εν όψει της επίσκεψης του Αιγύπτιου Προέδρου Abdel Fattah al-Sisi στο Παρίσι για τη συνάντηση με τον Γάλλο Πρόεδρο, Emmanuel Macron.
Προχθές, το δικαστήριο της Αιγύπτου αποφάνθηκε υπέρ της επικύρωσης της απόφασης της Εισαγγελικής Αρχής σχετικά με την δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων των τριών διευθυντών της EIPR, Mohamed Basheer, Karim Ennarah and Gasser Abdel Razek, οι οποίοι αφέθηκαν ελεύθεροι στις 3 Δεκεμβρίου, έπειτα από την άσκηση εθνικής και διεθνούς πίεσης. Το τελευταίο αυτό χτύπημα στην EIPR δεν αφήνει περιθώριο αμφιβολίας ότι το κίνημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Αίγυπτο παραμένει σε μεγάλο κίνδυνο καθώς συνεχίζουν οι αυθαίρετες συλλήψεις, οι ποινικές έρευνες, οι περιουσιακές δεσμεύσεις και οι ταξιδιωτικές απαγορεύσεις κατά του προσωπικού οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών.
«Αυτοί οι εργαζόμενοι/ες ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν θα έπρεπε να έχουν περάσει ούτε μία μέρα στην φυλακή. Η απελευθέρωση τους φέρνει σίγουρα μία ανακούφιση στην οικογένεια τους και σε όλη την κοινότητα προάσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αποτελεί ωστόσο, μία γλυκόπικρη νίκη που υπογραμμίζει την συνεχιζόμενη άδικη κράτηση πολλών υπερασπιστών/τριών ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Αίγυπτο,» δήλωσε ο Philip Luther, Ερευνητής για την Μέση Ανατολή και την Νότια Αφρική και Διευθυντής Συνηγορίας της Διεθνούς Αμνηστίας.
«Η δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων των τριών διευθυντών της EIPR είναι τμήμα μίας άνευ προηγουμένου επίθεσης σε οργανώσεις. Η συγκεκριμένη κίνηση καθιστά σαφές πως οι προθέσεις των αρχών είναι να μειώσουν δραστικά το κίνημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Αίγυπτο. Εν μέσω των συνεχιζόμενων αυθαίρετων συλλήψεων, ποινικών ερευνών, δεσμεύσεων περιουσιακών στοιχείων και ταξιδιωτικών απαγορεύσεων εναντίον υπερασπιστών/τριών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα μέλη της διεθνούς κοινότητας πρέπει να διασφαλίσουν πως θα υπάρξει συντονισμένη δράση και θα ασκηθεί δημόσια πίεση στις αιγυπτιακές αρχές μέχρι να αναλάβουν πραγματική δέσμευση για την επιβίωση του ανθρωπιστικού κινήματος στην Αίγυπτο.»
Όσον αφορά την κράτηση των υπολοίπων υπερασπιστών/τριών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εντός των οποίων και του ερευνητή για θέματα φύλου, Patrick George Zaki, οι αιγυπτιακές αρχές συνεχίζουν την αυθαίρετη κράτηση εκατοντάδων ανθρώπων συμπεριλαμβανομένων και κρατουμένων συνείδησης, τις εκτελέσεις δεκάδων έπειτα από άδικες δίκης και τη συνέχιση ευρέων βασανιστηρίων και εξαναγκαστικών εξαφανίσεων. Πάρα όλων αυτών, εξακολουθεί να επικρατεί απόλυτη ατιμωρησία.
Κατά τη διάρκεια της μόνης ουσιαστικής ακρόασης σχετικά με την δέσμευση περιουσιακών στοιχείων των διευθυντών της EIPR την 1 Δεκεμβρίου, ο δικαστής για το κύκλωμα τρομοκρατίας (terrorism circuit) του ποινικού δικαστηρίου του Καΐρου δεν επέτρεψε στους δικηγόρους τους να είναι παρόντες στην υπεράσπιση, να εξετάσουν τους φακέλους της υπόθεσης, συμπεριλαμβανομένηςτης βάσης της απόφασης του Γενικού Εισαγγελέα για τη δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων, ούτε τους επέτρεψε ακόμα, να μιλήσουν με τους πελάτες τους ιδιωτικά. Τα περιστατικά αυτά αποτελούν σοβαρές παραβιάσεις στο δικαίωμα της δίκαιης δίκης.
Η επίσκεψη του Προέδρου της Αίγυπτου στην Γαλλία καθώς το ανθρωπιστικό κίνημα είναι σε κρίση
Η Διεθνής Αμνηστία καλεί τον Πρόεδρο Μακρόν να δράσει σύμφωνα με την δέσμευση του να προωθεί να ανθρώπινα δικαιώματα στην Αίγυπτο και να πιέσει τον Πρόεδρο President al-Sisi σχετικά με την απελευθέρωση των υπερασπιστών/τριών ανθρωπίνων δικαιωμάτων που συνελήφθησαν αυθαίρετα όπως και να προστατέψει το ανθρωπιστικό κίνημα.
Στην Αίγυπτο, σχεδόν 31 ηγετικά πρόσωπα οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών έχουν υποβληθεί σε ταξιδιωτικές απαγορεύσεις ενώ σε ακόμα 10, εκτός των διευθυντών της EIPR, τους έχουν δεσμεύσει τα περιουσιακά στοιχεία. Εντός αυτών συμπεριλαμβάνονται: ο Hossam Bahgat, ιδρυτής της EIPR, η Mozn Hassan, ιδρύτρια της Nazra για τις Φεμινιστικές Σπουδές, η Azza Soliman, ιδρύτρια του Κέντρου Νομικής Βοήθειας Γυναικών της Αιγύπτου, ο Gamal Eid διευθυντής του Αραβικού Δικτύου για Πληροφορίες Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και η Aida Seif el-Dawla από το κέντρο Nadeem για την Επανένταξη Θυμάτων Βίας και Βασανιστηρίων. Όλοι/ες αυτοί/ες οι υπερασπιστές/τριες ανθρωπίνων δικαιωμάτων βρίσκονται τώρα αντιμέτωποι/ες με ποινικές έρευνες, μια υπόθεση γνωστή με το όνομα «Υπόθεση 173» ή «υπόθεση χρηματοδότησης εξωτερικού» σχετικά με το νομικό έργο τους. Κινδυνεύουν να φυλακιστούν για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Το 2020, οι δικαστές των κυκλωμάτων τρομοκρατίας (terrorism circuits) των ποινικών δικαστηρίων προσέθεσαν στην «λίστα τρομοκρατίας» τους δικηγόρους ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Mohamed el-Baqer και Zyad el-Eleimy, τον Ramy Shaath, συντονιστή του κινήματος για το Μποϊκοτάζ, τις Εκχωρήσεις και τις Κυρώσεις και τον Alaa Abdelfattah, ακτιβιστή ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σε όλους αυτούς έχει απαγορευτεί η ταξιδιωτική μετακίνηση ενώ έχουν δεσμευτεί τα περιουσιακά τους στοιχεία για πέντε χρόνια. Παραμένουν σε αυθαίρετη κράτηση βάσει μη αποδεδειγμένων κατηγοριών τρομοκρατίας.
«Ως μέρος της ευρύτερης πίεσης στις αιγυπτιακές αρχές ώστε να σταματήσουν την επίθεση στο ανθρωπιστικό κίνημα, η διεθνής κοινότητα πρέπει να διασφαλίσει μέσω του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων την εδραίωση ενός μηχανισμού ελέγχου και αναφοράς σχετικά με την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Αίγυπτο,» δήλωσε ο Philip Luther.
Υπόβαθρο
Μεταξύ της περιόδου από τις 15 μέχρι τις 19 Νοεμβρίου, οι αιγυπτιακές αρχές συνέλαβαν μέλη του προσωπικού της EIPR, έπειτα από συνάντηση με διπλωμάτες από την Δύση. Για χρόνια, η διεθνής κοινότητα κάνει τα στραβά μάτια όσο οι αιγυπτιακές αρχές καταχρώνται τα μέτρα αντιτρομοκρατίας για να δικαιολογήσουν συλλήψεις δεκάδων υπερασπιστών/τριών ανθρωπίνων δικαιωμάτων βάσει μη αποδεδειγμένων κατηγοριών σχετικών με τρομοκρατία. Μεταξύ όσων έχουν συλληφθεί για τρομοκρατικές ενέργειας βρίσκονται ο Mohamed al-Baqer, διευθυντής του Κέντρου Δικαιωμάτων και Ελευθεριών, η Mahienour el-Masry, δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η Esraa Abdelfatah δημοσιογράφος και υπερασπίστρια ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο ερευνητής, Ibrahim Ezz el-Din και ο δικηγόρος, Haytham Mohamdeen από την Αιγυπτιακή Επιτροπή για τα Δικαιώματα και τις Ελευθερίες, ο Ibrahim Metawly, δικηγόρος των οικογενειών και ιδρυτής του συνασπισμού για τα άτομα που έχουν εξαφανισθεί και η δικηγόρος Hoda Abdelmoniem.
Νωρίτερα αυτή τη χρονιά, δικαστής από το κύκλωμα τρομοκρατίας καταδίκασε σε τον βετεράνο υπερασπιστή ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Bahey el-Din Hassan σε φυλάκιση 15 ετών εν απουσία του, βάσει κατασκευασμένων κατηγοριών «προσβολής του δικαστηρίου» και «διάδοσης ψευδών ειδήσεων» σχετικά με tweets που έκανε για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
