EE: Η ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΣΥΝΕΝΟΧΗ ΣΤΗ ΒΙΑ ΚΑΤΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ/ΡΙΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΣΤΑ ΚΡΟΑΤΙΚΑ ΣΥΝΟΡΑ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ
Το Γραφείο του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή ανακοίνωσε ότι θα ξεκινήσει διεξαγωγή έρευνας για την ενδεχόμενη αποτυχία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να διασφαλίσει πως οι κροατικές αρχές σέβονται τα θεμελιώδη δικαιώματα των προσφύγων και των μεταναστών/τριών κατά την διεξαγωγή χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ επιχειρήσεων στα σύνορα. Σχολιάζοντας την απόφαση, η Eve Geddie, Διευθύντρια της Διεθνούς Αμνηστίας για τους Ευρωπαϊκούς Θεσμούς, δήλωσε:
«Τα τελευταία χρόνια, η Διεθνής Αμνηστία καθώς και άλλες οργανώσεις έχουν καταγράψει αρκετές παραβιάσεις δικαιωμάτων, εντός των οποίων συμπεριλαμβάνονται οι ξυλοδαρμοί και τα βασανιστήρια κατά μεταναστών/τριών και προσφύγων από την κροατική αστυνομία, οι μισθοί της οποίας ενδεχομένως προέρχονται από την χρηματοδότηση της ΕΕ. Η σημερινή ανακοίνωση για την διεξαγωγή έρευνας από το γραφείο του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή σχετικά με το πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέτρεψε η χρηματοδότηση να συνεχιστεί χωρίς πρώτα την διασφάλιση συμμόρφωσης ως προς τα ανθρώπινα δικαιώματα, είναι ένα πρώτο βήμα για την επίλυση τέτοιων εμφανών παραβιάσεων αλλά και μια εγγύηση για διαφάνεια.»
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με τη συνέχιση χρηματοδότησης συνοριακών επιχειρήσεων και την άδεια εισόδου της Κροατίας στη ζώνη Schengen, αποποιήθηκε των ευθυνών της ως προς τον έλεγχο της βοήθειας που παρέχεται από την ΕΕ. Παράλληλα, έστειλε το επικίνδυνο μήνυμα, πως οι εμφανείς παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων μπορούν να συνεχιστούν ανενόχλητα χωρίς να τίθενται ερωτήματα.»
Η καταγγελία της Διεθνούς Αμνηστίας τον Σεπτέμβριο του 2020, η οποία και αποτελεί το έναυσμα της έρευνας, αναφέρει πως η Επιτροπή έκανε τα στραβά μάτια στις αναφορές των διαρκών παραβιάσεων. Αποκάλυψε επίσης, ότι η Επιτροπή απέτυχε την εδραίωση ενός Ανεξάρτητου Μηχανισμού Εποπτείας ο οποίος θα διασφάλιζε συγκεκριμένα μέτρα στα κροατικά σύνορα, πολλά εκ των οποίων χρηματοδοτούνται από την επείγουσα συνδρομή της ΕΕ και οφείλουν να συμμορφώνονται ως προς τα θεμελιώδη δικαιώματα.
«Ελπίζουμε ότι η έρευνα από το Γραφείο του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή θα παρακινήσει την Επιτροπή να λάβει άμεση δράση και να διασφαλίσει ότι η βοήθεια της ΕΕ για τις συνοριακές επιχειρήσεις δεν συμπεριλαμβάνει βία και κακομεταχείριση ανδρών, γυναικών και παιδιών στα ευρωπαϊκά σύνορα.»
Υπόβαθρο
Το Γραφείο Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή αποφάσισε να διεξάγει έρευνα έπειτα από καταγγελία της Διεθνούς Αμνηστίας, σύμφωνα με την οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέτυχε να διασφαλίσει τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο επιχειρήσεων διαχείρισης συνόρων, χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ.
Η Κροατία δικαιούται πάνω από 108 εκατομμύρια ευρώ από το ταμείο Ασύλου και Μετανάστευσης (AMIF) της ΕΕ ενώ έχει ήδη λάβει το επιπλέον ποσό των 23.3 εκατομμυρίων ευρώ ως επείγουσα βοήθεια για τη μετανάστευση και τη διαχείριση των συνόρων από το 2017. Το ποσό της επείγουσας βοήθειας στην Κροατία καλύπτει μεγάλο μέρος των συνοριακών επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένων των μισθών των αστυνομικών δυνάμεων, οι οποίες έχουν επαναλαμβανόμενα κατηγορηθεί για παράνομες επιστροφές και παραβιάσεις των θεμελιωδών δικαιωμάτων κατά μεταναστών/τριών και προσφύγων.
Τα τελευταία τρία χρόνια αρκετές αναφορές, μεταξύ των οποίων και της Διεθνούς Αμνηστίας, έχουν αποκαλύψει πως η κροατική αστυνομία έχει επιτεθεί σε άνδρες, γυναίκες και εφήβους που προσπαθούν να εισέλθουν στη χώρα, καταστρέφοντας τα υπάρχοντα τους, ενώ πολλές φορές τους πάρθηκαν τα ρούχα τους και τα παπούτσια τους αναγκάζοντάς τους να περπατήσουν ώρες ολόκληρες στο χιόνι και σε παγωμένα ποτάμια.
Τον Οκτώβριο, η οργάνωση Danish Refugee Council κατέγραψε μία σειρά από βίαιους ξυλοδαρμούς, βασανιστήρια, εξευτελισμούς και επιθέσεις σεξουαλικής βίας κατά ανδρών και παιδιών εντός κροατικής επικράτειας, προκαλώντας την έκκληση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κροατία να διερευνήσει τα περιστατικά.
