ΜΗΝΥΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΧΟΝΓΚ ΚΟΝΓΚ: ΤΙ ΜΑΣ ΔΙΔΑΞΕ Ο SARS ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΡΟΝΟΙΟ

Δημοσιεύθηκε στις 29 Μαρτίου 2020, 13:30Εκτύπωση

Η Coffee Ngai εργάζεται στο Περιφερειακό Γραφείο του Χονγκ Κονγκ της Διεθνούς Αμνηστίας. Εδώ, γράφει πάνω στα διδάγματα της έξαρσης του SARS το 2003 και μοιράζεται μερικές συμβουλές για το πώς να επιβιώσουμε κατά τη διάρκεια της κοινωνικής αποστασιοποίησης.

Στο Πάρκο του Χονγκ Κονγκ, στην καρδιά της αστικής περιοχής της πόλης, υπάρχουν οχτώ χάλκινα αγάλματα που κάθονται σε τετραγωνικές βάσεις από τσιμέντο. Αποτελούν ένα αφιέρωμα στους/στις ιατρούς που έχασαν τη ζωή τους καταπολεμώντας το 2003 την έξαρση του Σοβαρού Οξέος Αναπνευστικού Συνδρόμου (SARS). Η επιδημία του SARS άλλαξε δραματικά τη ζωή στο Χονγκ Κονγκ.

Για πολλούς και πολλές από εμάς ήταν η πρώτη φορά που βιώσαμε μέτρα καραντίνας όπως αυτά που εφαρμόζονται τώρα σε όλο τον κόσμο. Η έξαρση του νέου κορονοϊού COVID-19 έφερε πίσω τόσες πολλές αναμνήσεις της επιδημίας του SARS. Είναι επώδυνες, αλλά μας υπενθυμίζουν ότι έχουμε περάσει από τρομακτικές στιγμές προηγουμένως, και μπορούμε ξανά.

Τότε ο SARS αποτελούσε ένα μυστήριο για όλους και όλες στο Χονγκ Κονγκ. Η κυβέρνηση στην ηπειρωτική Κίνα, όπου είχε αρχικά εντοπιστεί ο SARS μήνες πριν, παρέμεινε σιωπηλή και δεν γνωστοποίησε τα αρχικά της ευρήματα στην επικράτεια, ούτε στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Η απάντηση των αρχών του Χονγκ Κονγκ ήταν πολύ αργή. Αρχικά, εφάρμοσαν βασικά μέτρα ελέγχου της υγείας, όπως ο έλεγχος θερμοκρασίας στα σημεία ελέγχου των συνόρων, και απαγορεύτηκε στους ανθρώπους να επισκέπτονται ασθενείς στο νοσοκομείο. Πέραν τούτου, οι ζωές μας συνέχισαν σχεδόν κανονικά. Οι επιχειρήσεις ήταν ανοιχτές και η εργασία στο σπίτι δεν αποτελούσε επιλογή για το μεγαλύτερο μέρος του προσωπικού του γραφείου το 2003.

Στη συνέχεια διαδόθηκε η πληροφορία μιας σοβαρής έξαρσης της επιδημίας σε έναν οικισμό, με περισσότερους από 300 κατοίκους μολυσμένους. Κανείς δεν ήξερε πώς διαδιδόταν αρχικά και όλοι στο Χονγκ Κονγκ πανικοβλήθηκαν. Φοβόμουν επειδή είχα φίλους/ες που ζούσαν σε αυτόν τον οικισμό, ο οποίος ήταν μόλις 20 λεπτά με τα πόδια από το διαμέρισμά μου. Μετά από αυτή την επιδημία επιβλήθηκαν σοβαρά μέτρα καραντίνας - αλλά για τα 299 άτομα που τελικά πέθαναν από τον SARS στο Χονγκ Κονγκ - σχεδόν τα δύο πέμπτα των συνολικών θανάτων σε παγκόσμιο επίπεδο - ήταν πλέον αργά.
 

Καταστολή της διάδοσης της πληροφορίας

Όπως και στην περίπτωση του COVID-19, οι γιατροί κατηγόρησαν την κεντρική κυβέρνηση της Κίνας ότι αποκρύπτει κρίσιμες πληροφορίες για τον SARS που θα μπορούσαν να έχουν σώσει ζωές. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας επίσης επέκρινε την ελλιπή καταγραφή των κρουσμάτων του SARS. Όλοι και όλες έχουμε το δικαίωμα πρόσβασης στην πληροφόρηση σχετικά με την υγειονομική περίθαλψη, τη φύση και το επίπεδο μιας απειλής για την υγεία και τους τρόπους  προστασίας μας. Ο τρόπος με τον οποίον συγκαλύφθηκε αυτό προκάλεσε σε πολλούς ανθρώπους στο Χονγκ Κονγκ θυμό και δυσπιστία για τις αρχές της Κίνας και του Χονγκ Κονγκ.

Από τότε, πολλοί άνθρωποι εκεί απέκτησαν τη συνήθεια να φορούν χειρουργικές μάσκες όταν αρρωσταίνουν από κρυολόγημα ή γρίπη. Έχουμε πλέον πλήρη επίγνωση του τρόπου με τον οποίο μεταδίδονται οι ασθένειες, γεγονός που συνιστά  τον λόγο για τον οποίο οι περισσότεροι άνθρωποι στο Χονγκ Κονγκ ακολούθησαν γρήγορα τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης που ανακοινώθηκαν όταν εμφανίστηκε ο COVID-19. Αυτό ήταν ιδιαίτερα δύσκολο καθώς εμφανίστηκε εν μέσω διαδηλώσεων που βρίσκονταν σε εξέλιξη - πολλοί άνθρωποι στο Χονγκ Κονγκ διαδήλωναν επί μήνες κατά της κυβέρνησης. Δακρυγόνα, εκτοξευτήρες ύδατος, εκτεταμένες συλλήψεις ακόμα και αληθινές σφαίρες δεν μπόρεσαν να εμποδίσουν τους πολίτες του Χονγκ Κονγκ να βγουν στους δρόμους για να απαιτήσουν περισσότερη ελευθερία και λογοδοσία για τις  καταχρήσεις της αστυνομίας· ήταν θλιβερό να σκεφτεί κανείς ότι αυτός ο ιός τελικά τα κατάφερε.
 

Αχτίδες κανονικότητας

Αν και είναι δύσκολο, η ιδέα της κοινωνικής αποστασιοποίησης ως μέτρο για τον έλεγχο των ιών θεωρείται λογική στο Χονγκ Κονγκ μετά από αυτό που βιώσαμε με τον SARS και οι περισσότεροι άνθρωποι την αποδέχτηκαν γρήγορα. Εργάζομαι πλέον περίπου εννέα εβδομάδες από το σπίτι. Ξέρω ότι είμαι τυχερή που μπορώ ακόμα να εργαστώ. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου έχω αναπτύξει τους εξής μηχανισμούς αντιμετώπισης: προσπαθώ να διατηρώ ένα τακτικό πρόγραμμα, θέτω κανόνες με τα μέλη της οικογένειας, αλληλεπιδρώ όσο το δυνατόν περισσότερο με φίλους/ες και συναδέλφους διαδικτυακά.

Αρχίσαμε πρόσφατα να βλέπουμε και πάλι αχτίδες ομαλότητας καθώς η ατμόσφαιρα φόβου αμβλύνθηκε. Οι άνθρωποι έβγαιναν έξω, έκαναν ψώνια, περπατούσαν στους δρόμους και απολάμβαναν τον ήλιο, και τα καταστήματα ήταν ως επί το πλείστον πλήρη από αποθέματα. Στο πάρκο γύρω στην περιοχή μου σήμερα το πρωί, υπήρχαν άνθρωποι που έκαναν τζόκινγκ και αθλούνταν μαζί. Όμως, η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων εξακολουθεί να φοράει μάσκες, και η πρόσφατη άνοδος των κρουσμάτων αποτελεί μια υπενθύμιση ότι αυτή η κατάσταση μπορεί να αλλάξει πάλι ανά πάσα στιγμή.

Είναι επίσης θλιβερό να βλέπουμε τόσες πολλές χώρες να περνάνε από την ίδια οδυνηρή εμπειρία που περάσαμε και εμείς. Τόσοι πολλοί άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και ενώ για τους/τις αγαπημένους/ες τους η ζωή δεν θα επιστρέψει ποτέ στην «κανονικότητα», ελπίζω ότι όλοι και όλες μας μπορούμε να αντλήσουμε μαθήματα από αυτή την πανδημία. Αυτό συμπεριλαμβάνει και τις κυβερνήσεις, οι οποίες πρέπει να μάθουν από λάθη του παρελθόντος.

Πρέπει να φροντίσουμε ο ένας/μία τον άλλον/άλλην και να κάνουμε ό, τι μπορούμε για να βοηθήσουμε και να υποστηρίξουμε το γενναίο ιατρικό προσωπικό, όπως εκείνοι/ες που έχασαν τη ζωή τους το 2003. Πρέπει επίσης να υπερασπιστούμε τα δικαιώματά μας στην υγειονομική περίθαλψη και την ενημέρωση, έτσι ώστε στο μέλλον να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι/ες για την προστασία των ανθρώπων και για να σωθούν ζωές.

ΚΑΝΕ ΜΙΑ ΔΩΡΕΑ
Υπερασπίσου τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και στήριξε την ανεξαρτησία του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας.