ΚΑΤΑΡ: ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ/ΡΙΩΝ ΕΡΓΑΤΩΝ
Νέα έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας αποκάλυψε ότι χιλιάδες μετανάστες/ριες εργάτες/ριες εξακολουθούν να περιμένουν μάταια για αμοιβές και αποζημιώσεις, παρά τις υποσχέσεις του Κατάρ για βελτίωση των δικαιωμάτων των εργατών/ριών.
Η έκθεση: Μόνο δουλειά, καμία αμοιβή. Ο αγώνας των μεταναστών/ριών εργατών/ριών του Κατάρ για εργατική δικαιοσύνη υπογραμμίζει τον τρόπο με τον οποίο εκατοντάδες μετανάστες/ριες εργάτες/ριες που απασχολούνται σε τρεις κατασκευαστικές εταιρείες και εταιρείες καθαρισμού, παραιτημένοι από την απόδοση δικαιοσύνης, επέστρεφαν απένταροι στο σπίτι τους από τον Μάρτιο του 2018. Αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι οι αρχές του Κατάρ έχουν εγκαθιδρύσει νέες επιτροπές με στόχο την ταχεία επίλυση των εργασιακών διαφορών, στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων που συμφωνήθηκαν πριν από το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2022.
«Οι μετανάστες/ριες συχνά πηγαίνουν στο Κατάρ με την ελπίδα να ζήσουν καλύτερα. Αντίθετα, πολλοί άνθρωποι επιστρέφουν στην πατρίδα τους απένταροι, έχοντας σπαταλήσει μήνες κυνηγώντας την καταβολή των μισθών τους, με πολύ λίγη βοήθεια από τα συστήματα που υποτίθεται ότι τους προστατεύουν», δήλωσε ο Αναπληρωτής Διευθυντής Παγκόσμιων Υποθέσεων της Διεθνούς Αμνηστίας, Stephen Cockburn.
Οι επιτροπές έχουν κατακλυστεί από καταγγελίες, και έχουν τόσο λίγους δικαστές, σε σημείο που οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να περιμένουν μήνες για την επεξεργασία των υποθέσεων τους. Ακόμη και όταν εγκρίνεται η αποζημίωσή τους, συχνά δεν την λαμβάνουν και το Κατάρ μέχρι στιγμής απέτυχε να δημιουργήσει ένα ταμείο στήριξης όπως υποσχέθηκε τον Οκτώβριο του 2018.
«Οι μετανάστες/ριες εργάτες/ριες στο Κατάρ αντιμετωπίζουν πολύ συχνά μια ουσιαστικά αδύνατη επιλογή, μεταξύ μακρών και συχνά άκαρπων προσπαθειών να αναζητήσουν δικαιοσύνη ή να επιστρέψουν στις οικογένειές τους χωρίς τα χρήματα που χρειάζονται για να τις στηρίξουν. Καλούμε τις αρχές του Κατάρ να τηρήσουν πλήρως αυτό που έχουν υποσχεθεί και να τερματίσουν την επαίσχυντη πραγματικότητα της εργασιακής εκμετάλλευσης», δήλωσε ο Stephen Cockburn.
Περισσότεροι/ες από 2.000 εργάτες/ριες άνευ αποδοχών για μήνες.
Από τον Μάρτιο του 2018, η Διεθνής Αμνηστία ακολούθησε το δρόμο της αναζήτησης δικαιοσύνης για περισσότερους από 2.000 ανθρώπους που εργάζονταν για την Hamton International, την Hamad bin Khaled bin Hamad (HKH) και την United Cleaning, αφού οι εταιρείες σταμάτησαν να πληρώνουν τους μισθούς τους για αρκετούς μήνες, με την πρόφαση οικονομικών δυσκολιών, πριν να τερματίσουν τις συμβάσεις τους.
Ενώ ορισμένοι/ες εξ αυτών τελικά έλαβαν μέρος του ποσού που τους όφειλαν οι εργοδότες τους με αντάλλαγμα να κλείσουν οι υποθέσεις τους, οι περισσότεροι/ες δεν κέρδισαν. Κανένας/μία από τους εργαζόμενους/ες δεν έλαβε αποζημίωση μέσω του συστήματος των επιτροπών.
Το Υπουργείο Διοικητικής Ανάπτυξης, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων του Κατάρ δήλωσε στη Διεθνή Αμνηστία ότι βοήθησαν στη διαπραγμάτευση που αφορούσε τις πληρωμές και συντόνισαν προσπάθειες για την παροχή τροφίμων και γεννητριών στους καταυλισμούς εργασίας.
Η δικαιοσύνη καθυστερεί
Ενώ ο νόμος του Κατάρ ορίζει ότι οι επιτροπές υποτίθεται ότι εκδίδουν αποφάσεις για υποθέσεις εντός έξι εβδομάδων από την καταγγελία, η Διεθνής Αμνηστία διαπίστωσε ότι οι εργαζόμενοι αναγκάστηκαν να περιμένουν από τρεις έως οκτώ μήνες. Εν τω μεταξύ, ζούσαν χωρίς εισόδημα σε καταυλισμούς εργασίας χωρίς επαρκή τροφή και τρεχούμενο νερό, ενώ έρχονταν αντιμέτωποι/ες με αδύνατες, ουσιαστικά, επιλογές, αν δηλαδή θα επέστρεφαν στα σπίτια τους ή θα συνέχιζαν τον αγώνα.
Ο Bijoy από την Ινδία περίμενε τρεις μήνες πριν πάρει έστω μια ημερομηνία για ακρόαση – οπότε και αποφάσισε να επιστρέψει στο σπίτι επειδή ο πατέρας του ήταν άρρωστος και νοσηλευόταν. Αντί να προσπαθήσει να ανακτήσει τα περισσότερα από τα 13.000 Qatari riyals [US $ 3.750] που του οφείλονταν από την Hamton International, ο Bijoy δεν είχε άλλη επιλογή παρά να δεχτεί να του καταβάλει η εταιρεία μόλις 1.000 riyals [US $ 275] και το εισιτήριό του για την επιστροφή του στην Ινδία. Εκατοντάδες άλλοι/ες εργαζόμενοι/ες της εταιρείας Hamton αντιμετώπισαν το ίδιο δίλλημα.
«Ικέτεψα τον αδελφό του Προέδρου να μου δώσει έστω 4.000 riyals [περίπου US $ 1.100] Μου έδωσε 1.000 [περίπου US $ 275] και τα χρήματα για την πτήση μου... Πρέπει να ξεχάσω τα χρήματα και να φύγω... Τα ξεχνάω μόνο και μόνο γιατί θέλω να δω τον πατέρα μου», δήλωσε ο Bijoy στη Διεθνή Αμνηστία.
Ο αγώνας για αποζημίωση
Εκτός από την προοπτική της μακροχρόνιας διαδικασίας καταγγελιών, οι εργαζόμενοι/ες πρέπει επίσης να συμφιλιωθούν με το γεγονός ότι η νίκη της υπόθεσης στην επιτροπή δεν εγγυάται την αποζημίωση.
Οι εργαζόμενοι/ες συχνά αναγκάζονται να υποβάλουν εκ νέου την υπόθεση στα πολιτικά δικαστήρια για να προσπαθήσουν να αναγκάσουν τους εργοδότες να τους καταβάλουν την αποζημίωση που δικαιούνται. Αυτό με τη σειρά του οδηγεί σε περαιτέρω καθυστερήσεις και σε περισσότερα προσωπικά έξοδα-συχνά χωρίς επιτυχία.
«Κάθε ακρόαση είναι η ίδια, ο δικαστής μου είπε να επανέλθω ξανά και ξανά. Ξόδεψα τα χρήματά μου στις διαδρομές με ταξί... Επίσης, έπρεπε να ζητήσω άδεια από τη νέα μου δουλειά γιατί έπρεπε να παραβρεθώ στο δικαστήριο», δήλωσε ο Roy, ένας εργαζόμενος της HKH από τις Φιλιππίνες.
Τον Οκτώβριο του 2018, το Κατάρ ανακοίνωσε επίσης ότι θα καθιερώσει ένα Ταμείο Υποστήριξης και Ασφάλισης των Εργαζομένων «για την παροχή αποζημίωσης». Σχεδόν ένα χρόνο αργότερα παραμένει μη χρηματοδοτημένο και αχρησιμοποίητο, παρά την επείγουσα ανάγκη.
Ένας υπάλληλος της Κένυας της United Cleaning είπε: «Για πέντε μήνες έπρεπε να ζω με πολύ λίγη τροφή και χωρίς μισθό. Η οικογένειά μου ταλαιπωρήθηκε πραγματικά. Δακρύζω όταν θυμάμαι ότι πηγαίναμε να βρούμε τροφή... στους κάδους».
«Μετά από δύο χρόνια και πέντε μήνες εργασίας με την United Cleaning, χωρίς να έχω πάρει καμία άδεια, η εταιρεία μου χρωστάει πολλά χρήματα τα οποία αρνούνται να μου πληρώσουν. Αν τα πάρω, μπορώ να πάω σπίτι στη γυναίκα και στο γιο μου».
Επείγουσα ανάγκη να τερματιστεί η εκμετάλλευση
Το Κατάρ φιλοξενεί περίπου δύο εκατομμύρια μετανάστες/ριες εργάτες/ριες, αλλά δεν πληροί τα διεθνή πρότυπα εργασίας. Η Διεθνής Αμνηστία έχει επανειλημμένα ζητήσει από το Κατάρ να καταργήσει το καταχρηστικό σύστημα kafala, το οποίο «δένει» τους εργοδοτικούς με τους εργοδότες τους για διάστημα έως και πέντε ετών και εμποδίζει ορισμένες ομάδες εργαζόμενων, όπως οι οικιακοί/ες βοηθοί, να εγκαταλείψουν τη χώρα χωρίς την άδεια των εργοδοτών τους.
«Εάν το Κατάρ αντιμετωπίζει με σοβαρότητα τη διαδικασία εκπλήρωσης των υποσχέσεών του για βελτίωση των δικαιωμάτων των εργαζόμενων, θα πρέπει να παρέχει περισσότερους δικαστές ώστε να εξασφαλίζεται η ταχεία ακρόαση των υποθέσεων, να χρηματοδοτείται το ταμείο αποζημιώσεων και να παρέχεται πρόσβαση στη δικαιοσύνη όταν οι επιχειρήσεις παραβιάζουν τους κανόνες» , δήλωσε ο Stephen Cockburn
Η Διεθνής Αμνηστία έγραψε και στις τρεις εταιρείες για να παρουσιάσει τα ευρήματά της, αλλά δεν έλαβε καμία απάντηση.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι διακινούμενοι εργαζόμενοι στο Κατάρ, δείτε: