Η ΥΠΟΘΕΣΗ NOORI-ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
O Noori είναι 21 χρόνων και ο μεγαλύτερος αδερφός μιας οικογένειας με 8 παιδιά. Ο ίδιος δήλωσε στη Διεθνή Αμνηστία ότι στη Συρία σπούδαζε νοσηλευτική, αλλά έπρεπε να διακόψει τις σπουδές του λόγω του πολέμου. Έφυγε από τη Συρία στις 9 Ιουνίου 2016 και κατάφερε να περάσει στην Τουρκία μετά από τέσσερις προσπάθειες.
Κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων προσπαθειών, υποστηρίζει πως συνελήφθη από την τουρκική αστυνομία και πως τον χτύπησαν Τούρκοι χωροφύλακες πριν τον επαναπροωθήσουν πίσω στη Συρία. Κατά τη διάρκεια της τρίτης προσπάθειας, ο Νoori είπε πως μια ένοπλη ομάδα επιτέθηκε στην ομάδα που ήταν μαζί του με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 11 άτομα που προσπαθούσαν να περάσουν τα σύνορα. Κατάφερε να περάσει στην Τουρκία την τέταρτη φορά και έμεινε εκεί για ενάμιση μήνα. Ο Noori περιέγραψε στη Διεθνή Αμνηστία ότι του επιτέθηκαν δύο φορές διακινητές και κλέφτες όσο βρισκόταν στην Τουρκία.
Ο Νοοri έφτασε στην Ελλάδα στις 28 Ιουλίου 2016 και υπέβαλε αίτηση ασύλου στις 4 Αυγούστου. Ενημερώθηκε για το αποτέλεσμα της προσφυγής του ενάντια στην αρχική απόφαση της Ελληνικής Υπηρεσίας Ασύλου στις 9 Σεπτεμβρίου και έκτοτε κρατείται. Ένας ψυχίατρος διέγνωσε ότι ο Noori πάσχει από διαταραχή μετατραυματικού στρες εξαιτίας των αεροπορικών βομβαρδισμών στη Συρία. Ο Noori έχει επίσης κολλήσει ψώρα ως αποτέλεσμα των άθλιων συνθηκών κράτησης. Οι δικηγόροι του Noori έχουν αμφισβητήσει πολλές φορές τη νομιμότητα της κράτησής του ενώπιον των τοπικών δικαστηρίων, τα οποία όμως διέταξαν τη συνέχιση της κράτησης του με το αιτιολογικό ότι υπάρχει κίνδυνος να διαφύγει στο εξωτερικό. Η πιο πρόσφατη αμφισβήτηση της κράτησης απορρίφθηκε από ένα δικαστήριο στη Λέσβο στις 15 Μαρτίου. Το δικαστήριο αποφάνθηκε ότι δεν αποδείχθηκε επαρκώς ο ισχυρισμός του ψυχιάτρου δηλαδή ότι η διαταραχή μετα-τραυματικού στρες, από την οποία πάσχει ο Noori, επιδεινώθηκε από τις συνθήκες κράτησής του.
Το Σεπτέμβριο του 2016, η Επιτροπή Προσφυγών επικύρωσε την πρωτοβάθμια απόφαση ότι η Τουρκία ήταν «ασφαλής τρίτη χώρα» για εκείνον, υποστηρίζοντας ότι η προστασία που παρέχεται σε Σύρους πρόσφυγες στην Τουρκία πληροί τα κριτήρια της Σύμβασης της Γενεύης (Σύμβαση για τους Πρόσφυγες) και ότι η Τουρκία θα σεβόταν τη διεθνή αρχή της μη επαναπροώθησης (η οποία απαγορεύει τη μεταφορά οποιουδήποτε προσώπου με οποιονδήποτε τρόπο σε μια χώρα ή επικράτεια όπου το πρόσωπο θα αντιμετώπιζε πραγματικό κίνδυνο σοβαρής παραβίασης των δικαιωμάτων του). Ως εκ τούτου, επικύρωσε την πρωτοβάθμια απόφαση αρνούμενη κι αυτή να εξετάσει το αίτημα ασύλου του Noori επί της ουσίας, επιτρέποντας έτσι την επιστροφή του στην Τουρκία.
Στα μέσα Φεβρουαρίου 2017, το Δ΄ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας αποφάσισε να παραπέμψει την υπόθεση του Noori στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου λόγω της σοβαρότητας των ζητημάτων που αυτή θέτει. Στις 10 Μαρτίου, ενώπιον της Ολομέλειας συζητήθηκαν στο ακροατήριο η αίτηση του Noori καθώς και οι αιτήσεις ενός δεύτερου Σύρου αιτούντος άσυλο και δύο Μ.Κ.Ο προστασίας των δικαιωμάτων των προσφύγων. Η Ολομέλεια κλήθηκε να αποφασίσει εάν η Τουρκία αποτελεί «ασφαλής τρίτη χώρα» για τους αιτούντες, καθώς και για τη συνταγματικότητα της σύνθεσης των νέων Επιτροπών Προσφυγών. Οι Επιτροπές αυτές δημιουργήθηκαν τον Ιούνιο του 2016 και απαρτίζονται από δύο διοικητικούς δικαστές και έναν/μια εκπρόσωπο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Ένα αρνητικό αποτέλεσμα θα σημαίνει ότι ο Noori θα βρεθεί σε άμεσο κίνδυνο επιστροφής στην Τουρκία και ταυτόχρονα θα δημιουργηθεί προηγούμενο που θα μπορούσε να ανοίξει τις πόρτες για περαιτέρω απερίσκεπτες επιστροφές.
Η έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας στην Τουρκία έχει καταδείξει ότι οι αιτούντες άσυλο δεν έχουν πρόσβαση σε δίκαιες και αποτελεσματικές διαδικασίες για τον καθορισμό του καθεστώτος του πρόσφυγα. Επίσης, οι αιτούντες άσυλο και οι πρόσφυγες δεν έχουν έγκαιρη πρόσβαση σε αυτές που είναι γνωστές ως βιώσιμες λύσεις: επαναπατρισμός, ενσωμάτωση ή επανεγκατάσταση. Επειδή η Τουρκία αρνείται το πλήρες καθεστώς πρόσφυγα σε μη Ευρωπαίους και καθώς η διεθνής κοινότητα αποτυγχάνει να διαμοιράσει δίκαια την ευθύνη για τους εκτοπισμένους ανθρώπους σε παγκόσμιο επίπεδο, οι αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες στην Τουρκία δεν έχουν επαρκή πρόσβαση σε δύο από τις τρεις βιώσιμες λύσεις: ενσωμάτωση και επανεγκατάσταση. Επιπρόσθετα, οι αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες στην Τουρκία δίνουν αγώνα για να έχουν πρόσβαση σε επαρκή μέσα ώστε να διατηρήσουν ένα ικανοποιητικό βιοτικό επίπεδο.
Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, οποιαδήποτε κράτηση προσώπου στο πλαίσιο του ελέγχου της μετανάστευσης επιτρέπεται μόνο για συγκεκριμένους λόγους, όπως για την πρόληψη της παράτυπης εισόδου ή για την απομάκρυνση από τη χώρα. Ακόμα και όταν η κράτηση πληροί τους προαναφερόμενους όρους, τα διεθνή πρότυπα περιορίζουν την προσφυγή στην κράτηση όταν σκοπός είναι ο έλεγχος της μετανάστευσης, απαιτώντας τη συμμόρφωση προς τις αρχές της αναγκαιότητας και της αναλογικότητας. Αυτό σημαίνει, για παράδειγμα, ότι σε κάθε ατομική υπόθεση η κράτηση δικαιολογείται μόνο εάν λιγότερο περιοριστικά μέτρα έχουν εξετασθεί και αποδείχθηκαν ανεπαρκή αναφορικά με τους θεμιτούς σκοπούς που το κράτος επιδιώκει.