ΓΕΝΕΥΗ: ΤΟ ΨΗΦΙΣΜΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΕΘΝΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ ΑΠΕΤΥΧΕ ΝΑ ΔΩΣΕΙ ΕΠΑΡΚΕΙΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΚΟΥΜΕΝΗ ΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ

Αντιδρώντας στο ψήφισμα για το Αφγανιστάν που εγκρίθηκε χθες κατά την 57η σύνοδο του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών (ΣΑΔ), το οποίο παρέτεινε τη ζωτικής σημασίας εντολή του Ειδικού Εισηγητή του ΟΗΕ για το Αφγανιστάν, αλλά απέτυχε για άλλη μια φορά να δημιουργήσει έναν ανεξάρτητο διεθνή μηχανισμό λογοδοσίας για τη χώρα, η Smriti Singh, Περιφερειακή Διευθύντρια της Διεθνούς Αμνηστίας για τη Νότια Ασία, δήλωσε:

«Το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων απέφυγε και πάλι να στηρίξει επαρκώς τη δικαιοσύνη για τον κόσμο του Αφγανιστάν που έχει εναποθέσει τις ελπίδες του στη διεθνή κοινότητα. Ενώ είναι αξιοσημείωτο ότι το ψήφισμα του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ αναγνωρίζει την ανάγκη διερεύνησης καθώς και συλλογής, διατήρησης και ανάλυσης αποδεικτικών στοιχείων για εγκλήματα βάσει του διεθνούς δικαίου και άλλες σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Αφγανιστάν, υπολείπεται της δημιουργίας ενός ανεξάρτητου διεθνούς μηχανισμού λογοδοσίας που θα μπορεί πραγματικά να επιτελέσει αυτές τις λειτουργίες.

«Το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχασε για άλλη μια φορά την ευκαιρία να δώσει μια επαρκή απάντηση, να προωθήσει τη λογοδοσία και τη δικαιοσύνη και να αποτρέψει την περαιτέρω καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς οι Ταλιμπάν συνεχίζουν να εντείνουν και να κλιμακώνουν την καταστολή των δικαιωμάτων του κόσμου στο Αφγανιστάν, μεταξύ άλλων μέσω εκτεταμένων, δρακόντειων περιορισμών στα δικαιώματα των γυναικών και των κοριτσιών. Ένας ανεξάρτητος διεθνής μηχανισμός απόδοσης ευθυνών που θα μπορεί να εντοπίσει τους δράστες, καθώς και να διερευνήσει, να συλλέξει και να διαφυλάξει στοιχεία είναι ζωτικής σημασίας για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των παραβιάσεων του παρελθόντος και των συνεχιζόμενων παραβιάσεων, καθώς και της διάχυτης ατιμωρησίας των 40 και πλέον ετών που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.

«Οι ελλείψεις σε αυτό το ψήφισμα απογοητεύουν επίσης τις γενναίες ακτιβίστριες και τους γενναίους ακτιβιστές, ιδίως τις γυναίκες υπερασπίστριες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τους δημοσιογράφους και άλλους που συνεχίζουν το έργο τους μπροστά στην καταστολή με τεράστιο προσωπικό κίνδυνο. Παρά τις ελλείψεις αυτές, το ψήφισμα για το Αφγανιστάν έχει αναγνωρίσει τις αρχές που περιγράφονται στον απολογισμό σχετικά με τις επιλογές και τις διαδικασίες λογοδοσίας από το Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCHR).

«Αυτό είναι το πιο μακρινό βήμα που έχει κάνει το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων προς την κατεύθυνση της αναγνώρισης της σημασίας μιας συνολικής προσέγγισης για τη λογοδοσία για τις παρελθοντικές και τις συνεχιζόμενες παραβιάσεις. Είναι επιτακτική ανάγκη τα κράτη μέλη του ΟΗΕ να βασιστούν σε αυτό και στην αναγνώριση της ανάγκης συλλογής και διατήρησης αποδεικτικών στοιχείων για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να προχωρήσουν στη δημιουργία ενός ανεξάρτητου διεθνούς μηχανισμού λογοδοσίας το συντομότερο δυνατό».

Ιστορικό

Ο απολογισμός του OHCHR σχετικά με τις επιλογές και τις διαδικασίες λογοδοσίας, που ανατέθηκε από το ψήφισμα για το Αφγανιστάν πέρυσι, ήταν μια ανεπαρκής προσπάθεια του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ να ανταποκριθεί στις αυξανόμενες εκκλήσεις της κοινωνίας των πολιτών, των θυμάτων, των επιζωσών και των επιζώντων για ισχυρότερα μέτρα για την υποστήριξη της λογοδοσίας για εγκλήματα του διεθνούς δικαίου και άλλες σοβαρές παραβιάσεις. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, ο απολογισμός σηματοδοτεί την πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια που τα Ηνωμένα Έθνη συζητούν πώς να αντιμετωπίσουν σοβαρά κενά στη λογοδοσία. Η έκθεση του OHCHR που προέκυψε, τόνισε την ανάγκη για μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της λογοδοσίας στο Αφγανιστάν και ότι αυτή «θα πρέπει να περιλαμβάνει όλες τις διαφορετικές περιόδους της σύγκρουσης και τις ευθύνες όλων των μερών και των δραστών».