ΑΙΓΥΠΤΟΣ: ΝΑ ΔΙΕΡΕΥΝΗΘΟΥΝ ΤΩΡΑ ΤΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Αίγυπτος: Να διερευνηθούν τώρα τα εγκλήματα των δυνάμεων ασφαλείας
Τα μέλη των δυνάμεων ασφαλείας που επί δεκαετίες κατέστελλαν βάναυσα τους Αιγυπτίους πρέπει να λογοδοτήσουν, δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία σήμερα, κατά τη δημοσίευση μιας καταδικαστικής έκθεσης για τη χρήση έκτακτων εξουσιών υπό τον πρώην πρόεδρο Χόσνι Μουμπάρακ.
Στην Έκθεση Ώρα για δικαιοσύνη: Το διαβρωτικό σύστημα κρατήσεων της Αιγύπτου, η Διεθνής Αμνηστία ζητά την άμεση σύσταση ανεξάρτητης έρευνας για τις παραβιάσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων που διαπράχθηκαν από την Υπηρεσία Ερευνών Κρατικής Ασφάλειας (State Security Investigations Service - SSI), η οποία προκαλεί φόβο στους πολίτες.
«Υπό το μανδύα του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης, οι δυνάμεις κρατικής ασφάλειας του προέδρου Μουμπάρακ μπορούσαν επί έτη να διαπράττουν κατάφωρες παραβιάσεις χωρίς το φόβο ελέγχου ή τιμωρίας», δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία.
«Πρόκειται για μια στιγμή θεμελιώδους αλλαγής», δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία. «Απαιτεί άμεσα, συγκεκριμένα βήματα από τις αρχές, ώστε εκείνοι που φέρουν ευθύνη για σοβαρές παραβιάσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων να λογοδοτήσουν».
«Οι Αιγύπτιοι πρέπει να δουν να αποδίδεται δικαιοσύνη για τις παραβιάσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων του παρελθόντος».
Η οργάνωση δήλωσε ότι ήταν προετοιμασμένη να διαθέσει το αρχείο της με εκθέσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων στις αιγυπτιακές αρχές, προκειμένου να συμβάλει στην έρευνα.
Στις 15 Μαρτίου, έπειτα από μαζικές διαμαρτυρίες, ο υπουργός Εσωτερικών ανακοίνωσε ότι η SSI είχε καταργηθεί και ότι ένας νέος φορέας εθνικής ασφάλειας θα ιδρυόταν στη θέση της.
Ωστόσο, δεν δόθηκαν λεπτομέρειες για το τι θα συμβεί σε αξιωματούχους της SSI, αν πρόκειται να υποβληθούν σε έρευνα και αν είχε συσταθεί κάποιο εξεταστικό σύστημα για την ενσωμάτωσή τους στο αστυνομικό σώμα.
Η Διεθνής Αμνηστία ζήτησε επίσης τον άμεσο τερματισμό της τριακονταετούς κατάστασης έκτακτης ανάγκης και δήλωσε ότι πρέπει να ανακληθούν όλες οι διατάξεις του Νόμου Έκτακτης Ανάγκης.
Κατά τις πρόσφατες εβδομάδες, η Διεθνής Αμνηστία έχει τεκμηριώσει τη συνεχιζόμενη χρήση βασανιστηρίων, αυθαίρετων κρατήσεων, δικών πολιτών ενώπιον στρατιωτικών δικαστηρίων και καταστολής της ελευθερίας έκφρασης από τις αρχές.
Μετά τη βίαιη απομάκρυνση των διαδηλωτών της πλατείας Ταχρίρ από την αστυνομία στις 9 Μαρτίου, διαδηλώτριες ανέφεραν στη Διεθνή Αμνηστία ότι κτυπήθηκαν, υπέστησαν ηλεκτροσόκ, υποβλήθηκαν σε σωματικές έρευνες, αναγκάστηκαν να υποβληθούν σε «τεστ παρθενίας» και απειλήθηκαν με κατηγορίες πορνείας.
«Οι στολές μπορεί να έχουν αλλάξει, αλλά βλέπουμε να συνεχίζονται τα ίδια μοτίβα κακοποίησης», δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία. «Η λογοδοσία για εγκλήματα του παρελθόντος είναι ζωτικής σημασίας, ώστε να σταλεί ένα ξεκάθαρο μήνυμα ότι οι παραβιάσεις δεν θα γίνονται πλέον ανεκτές».
Οι αξιωματούχοι της SSI χρησιμοποίησαν τις διοικητικές κρατήσεις για να θέτουν υπό κράτηση ανθρώπους που επέκριναν τις αιγυπτιακές αρχές, ακτιβιστές ανθρώπινων δικαιωμάτων και υπόπτους για εγκλήματα επί όσο χρονικό διάστημα επιθυμούσαν και χωρίς πρόθεση να τους ασκήσουν ποινικές διώξεις σε δίκη.
Οι αρχές δεν αποκάλυψαν ποτέ πόσοι άνθρωποι τέθηκαν σε διοικητική κράτηση. Οι εθνικές και διεθνείς οργανώσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων υπολόγισαν ότι ο αριθμός, κατά τα τελευταία έτη της διακυβέρνησης του Μουμπάρακ, ήταν μεταξύ 6.000 και 10.000.
Στις εκατοντάδες υποθέσεων που έχει εξετάσει η Διεθνής Αμνηστία, οι κρατούμενοι δεν ενημερώθηκαν ποτέ για το λόγο της σύλληψής τους, σε πολλούς δεν επιτρεπόταν η επικοινωνία με τον έξω κόσμο ή η νομική βοήθεια, ενώ ορισμένοι εξαφανίστηκαν επί μήνες.
Τα βασανιστήρια κρατουμένων ήταν συστηματικά, περιλαμβανομένων ηλεκτροσόκ, ξυλοδαρμών, κρεμάσματος, μαστίγωσης και στέρησης ύπνου.
Ο 52χρονος Mohamed Abu Essaoud Ismail ήταν ένας μεταξύ πολλών ανθρώπων που κρατήθηκαν επί έως 20 έτη.
Συνελήφθη το 1991 για υποτιθέμενη συμμετοχή στην Gamaa al-Islamiya, ένοπλη ισλαμιστική ομάδα της εποχής εκείνης. Η οικογένειά του δεν γνώριζε τίποτα για το τι του είχε συμβεί μέχρι το 1998.
Απελευθερώθηκε μόλις τον φετινό Φεβρουάριο μετά την πτώση του προέδρου Μουμπάρακ. Είχε βασανιστεί και είχε στερηθεί κατάλληλη ιατρική περίθαλψη για μακροχρόνια προβλήματα υγείας.
Τον Μάιο του 2010 οι αιγυπτιακές αρχές δήλωσαν ότι οι διοικητικές κρατήσεις θα χρησιμοποιούνταν μόνο για την αποτροπή της τρομοκρατίας ή εγκλημάτων που σχετίζονταν με τα ναρκωτικά και ότι θα περιόριζαν την εφαρμογή του Νόμου Έκτακτης Ανάγκης ανάλογα. Στην πραγματικότητα, χρησιμοποιούν συστηματικά έκτακτες εξουσίες, για να καταπνίξουν την ελευθερία της έκφρασης και της συνάθροισης και να καταστείλουν την ειρηνική αντιπολίτευση.
Ο ακτιβιστής ανθρώπινων δικαιωμάτων Musaad Abu Fagr απελευθερώθηκε τον Ιούλιο του 2010, έπειτα από δυόμισι έτη υπό διοικητική κράτηση, παρά τις 21 δικαστικές εντολές για την απελευθέρωσή του.
Μετά την πτώση του προέδρου Μουμπάρακ, ένας πρόσφατα τοποθετημένος υπουργός Εσωτερικών ανακοίνωσε στις 12 Μαρτίου 2011 ότι 1.659 διοικητικοί κρατούμενοι είχαν απελευθερωθεί από τις αρχές Φεβρουαρίου. Ωστόσο, είναι άγνωστο πόσοι άνθρωποι παραμένουν υπό κράτηση.
Η Διεθνής Αμνηστία ζήτησε την αποζημίωση των θυμάτων παραβιάσεων ανθρώπινων δικαιωμάτων, περιλαμβανομένης οικονομικής αποζημίωσης και εγγυήσεων ότι θα υπάρξει θεμελιώδης μεταρρύθμιση.
«Οι αρχές δεν μπορεί να περιμένουν απλώς να κρύψουν κάτω από το χαλί το παρελθόν χωρίς να φροντίσουν για τις ανάγκες των θυμάτων μακροχρόνιας ανηλεούς καταστολής», δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία.
«Έχουν υποχρέωση να πουν στα θύματά τους για ποιο λόγο βασανίστηκαν και ποιος ήταν υπεύθυνος για τις δοκιμασίες τους».
Διαβάστε περισσότερα
- Ώρα για δικαιοσύνη: Το διαβρωτικό σύστημα κρατήσεων της Αιγύπτου
- Μαρτυρίες θυμάτων διοικητικών κρατήσεων
- Το πλήρες κείμενο των συστάσεων της Διεθνούς Αμνηστίας
- Αίγυπτος: Ατζέντα των ανθρώπινων δικαιωμάτων για αλλαγή, έκθεση που δημοσιεύτηκε στις 10 Φεβρουαρίου
Υπόβαθρο
Αυτή η έκθεση βασίζεται κατά μεγάλο μέρος σε τρία ταξίδια διερεύνησης στην Αίγυπτο από εκπροσώπους της Διεθνούς Αμνηστίας τον Ιανουάριο/Φεβρουάριο του 2009, τον Φεβρουάριο/Μάρτιο του 2010 και τον Νοέμβριο/Δεκέμβριο του 2010. Μια αντιπροσωπεία της Διεθνούς Αμνηστίας βρέθηκε επίσης στην Αίγυπτο μεταξύ Ιανουαρίου και Μαρτίου του 2011. Χρησιμοποιεί συζητήσεις με δικηγόρους, ακτιβιστές ανθρώπινων δικαιωμάτων, ακαδημαϊκούς και δημοσιογράφους, που αναφέρουν κακοποιήσεις διοικητικών κρατουμένων, καθώς και τις συνεντεύξεις με συγγενείς κρατουμένων και πρώην κρατούμενους.
Ο Νόμος Έκτακτης Ανάγκης δίνει στις δυνάμεις ασφαλείας γενικές εξουσίες, ανέστειλε ορισμένα συνταγματικά δικαιώματα, επέτρεψε τη δημιουργία έκτακτων δικαστηρίων, περιέστειλε την αντιπολιτευτική δραστηριότητα, περιόρισε τις διαδηλώσεις, περιόρισε τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και νομιμοποίησε τη λογοκρισία. Οι διοικητικές κρατήσεις διέπονται από το άρθρο 3 παρ. 1, που δίνει στον πρόεδρο ή στους αναπληρωτές του την εξουσία να συλλαμβάνουν και να θέτουν υπό κράτηση οποιοδήποτε πρόσωπο θεωρείται από τις αρχές ως «επικίνδυνο για τη δημόσια ασφάλεια και τάξη».