ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΔΡΑΣΗ: Η ΔΟΜΗ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΤΟΥ ΠΙΚΠΑ ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ ΜΕ ΚΛΕΙΣΙΜΟ
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ: Η έξωση του ΠΙΚΠΑ έγινε το πρωί της 30ης Οκτωβρίου. Οι ασυνόδευτοι/ες ανήλικοι/ες μεταφέρθηκαν στην ηπειρωτική Ελλάδα πριν την έξωση. Τα 74 άτομα που παρέμεναν στη δομή, συμπεριλαμβανομένων ενηλίκων και οικογενειών με παιδιά, μεταφέρθηκαν στον μικρό καταυλισμό του Καρά Τεπέ, που διοικείται από τον Δήμο της Λέσβου. Η Διεθνής Αμνηστία παρακολουθεί την υπόθεση, στο πλαίσιο του ευρύτερου έργου της για το προσφυγικό/μεταναστευτικό ζήτημα στην Ελλάδα. Η παρούσα δράση κλείνει. Ευχαριστούμε όλους όσους και όλες όσες υπέγραψαν.
Οι ελληνικές αρχές σκοπεύουν να κλείσουν την ανοιχτή, αυτο-οργανωμένη δομή προσφύγων του ΠΙΚΠΑ στις 15 Οκτωβρίου. Το ΠΙΚΠΑ λειτουργεί στη Λέσβο από το 2012, φιλοξενώντας και βοηθώντας χιλιάδες πρόσφυγες και αιτούντες/ούσες άσυλο μεταξύ των πιο ευάλωτων. Οι ελληνικές αρχές πρέπει να ανακαλέσουν την απόφαση να κλείσουν το ΠΙΚΠΑ, να αφήσουν την οργάνωση να λειτουργεί ελεύθερα, να προστατεύσουν τους περίπου 100 κατοίκους του και να διασφαλίσουν και να προωθήσουν ανοιχτούς και ασφαλείς χώρους για αιτούντες/ούσες άσυλο και πρόσφυγες στην Ελλάδα.
Στείλτε μια επιστολή στον αρμόδιο Υπουργό, καθώς και στον αρμόδιο Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Εργασίας, ζητώντας να μην κλείσει το ΠΙΚΠΑ.
Προς
κ. Νότη Μηταράκη
Υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου της Ελληνικής Δημοκρατίας
Θηβών 198Α, Ιωάννης Ρέντης 182 33, Αθήνα, Ελλάδα
Email: minister@migration.gov.gr
Twitter: @nmitarakis
CC: κ. Γεώργιο Σταμάτη
Γενικό Γραμματέα Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας
Υπουργείο Εργασίας της Ελληνικής Δημοκρατίας
Email: ggp@yeka.gr
Αγαπητέ Υπουργέ,
Σας γράφω για να σας εκφράσω τη βαθιά ανησυχία μου για την απόφαση να κλείσει η ανοιχτή και αυτο-οργανωμένη δομή προσφύγων του ΠΙΚΠΑ στη Λέσβο, και να τερματιστούν οι δραστηριότητές της έως τις 15 Οκτωβρίου.
Χάρη στη δουλειά του προσωπικού και των εθελοντών/ριών του, από το 2012 το ΠΙΚΠΑ φιλοξένησε και βοήθησε χιλιάδες πρόσφυγες και αιτούντες/ούσες άσυλο μεταξύ των πιο ευάλωτων, παρέχοντάς τους ένα ασφαλές καταφύγιο. Από το 2015, το ΠΙΚΠΑ προσφέρει στους ανθρώπους μια εναλλακτική λύση από τη ζωή στον καταυλισμό της Μόριας, όπου οι συνθήκες ήταν υπερπλήρεις και απάνθρωπες.
Μετά την καταστροφική σειρά πυρκαγιών που κατέστρεψαν το στρατόπεδο της Μόριας, πρόσφυγες και αιτούντες/ούσες άσυλο στη Λέσβο μεταφέρθηκαν σε προσωρινό καταυλισμό, που ιδρύθηκε πρόσφατα στο νησί. Αυτός ο καταυλισμός, ωστόσο, προσφέρει μόνο μια προσωρινή λύση, δεν παρέχει κατάλληλες συνθήκες διαβίωσης για τους κατοίκους του, ούτε επαρκείς διασφαλίσεις σε εκείνους και εκείνες που βρίσκονται σε ευάλωτες καταστάσεις.
Το ΠΙΚΠΑ φιλοξενεί σήμερα περίπου 100 ευάλωτους/ες αιτούντες/ούσες άσυλο και πρόσφυγες, συμπεριλαμβανομένων 21 ασυνόδευτων παιδιών, και δεν υπάρχει σαφής ένδειξη για τη μοίρα τους σε περίπτωση που η δομή κλείσει. Η μεταφορά τους στο προσωρινό στρατόπεδο στη Λέσβο θα τους εκθέσει σε κινδύνους.
Καθώς οι αιτούντες/ούσες άσυλο και οι πρόσφυγες στη Λέσβο και σε άλλα νησιά ζουν σε άθλιες συνθήκες, η υποστήριξη των ΜΚΟ είναι ζωτικής σημασίας. Αντί να περιορίζει την ικανότητα των ΜΚΟ να λειτουργούν, η ελληνική κυβέρνηση θα έπρεπε να υποστηρίξει τις ενέργειές τους, προστατεύοντας και προωθώντας ανοιχτούς και ασφαλείς χώρους για τους αιτούντες/ούσες άσυλο και τους πρόσφυγες στην Ελλάδα.
Σας παροτρύνω να διασφαλίσετε την ανάκληση της απόφασης κλεισίματος της δομής του ΠΙΚΠΑ, να προστατεύσετε τους κατοίκους του και να δημιουργήσετε τις προϋποθέσεις για τις ΜΚΟ και τους ανθρωπιστικούς φορείς ώστε να συνεχίσουν να παρέχουν ουσιαστικές υπηρεσίες σε αιτούντες/ούσες άσυλο και πρόσφυγες.
Με εκτίμηση,
ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Από το 2012, η ανοιχτή και αυτο-οργανωμένη δομή του ΠΙΚΠΑ, την οποία διαχειρίζεται η ΜΚΟ Lesvos Solidarity, έχει προσφέρει διαμονή και άλλες υπηρεσίες σε πάνω από 30.000 πρόσφυγες και αιτούντες/ούσες άσυλο στο νησί της Λέσβου, κυρίως μεταξύ ιδιαίτερα ευάλωτων ομάδων, όπως οικογένειες, θύματα βασανιστηρίων και ΛΟΑΤΙ άτομα. Οι προσπάθειες και η συμβολή της δομής έχουν αναγνωριστεί από πολλούς, συμπεριλαμβανομένου του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR), η οποία απένειμε στην ιδρύτρια του ΠΙΚΠΑ το βραβείο Nansen το 2016. Η Διεθνής Αμνηστία έχει μακρά ιστορία συνεργασίας με το ΠΙΚΠΑ και τη Lesvos Solidarity. Το 2018, ο πρώην Γενικός Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας Kumi Naidoo συναντήθηκε με διάφορους εκπροσώπους των ΜΚΟ με έδρα τη Λέσβο, συμπεριλαμβανομένης της Lesvos Solidarity και επισκέφθηκε το ΠΙΚΠΑ, στο πλαίσιο της αποστολής του στην Ελλάδα.
Το ΠΙΚΠΑ και άλλες εγκαταστάσεις, όπως ο καταυλισμός Καρά Τεπέ, που διευθύνεται από τον δήμο Λέσβου, έχουν λειτουργήσει σε αντίθεση με το «μοντέλο της Μόριας», συμβολίζοντας μια εναλλακτική προσέγγιση στην υποδοχή των αιτούντων/ουσών άσυλο και των προσφύγων, βασιζόμενες σε μια αίσθηση κοινότητας και αλληλεγγύης, προσφέροντας ασφαλείς και ανθρώπινες συνθήκες στους κατοίκους τους. Μαζί με το ΠΙΚΠΑ, το Καρά Τεπέ κινδυνεύει επίσης να κλείσει (δείτε: https://www.lesvossolidarity.org/en/blog/news/save-dignity-save-pikpa-and-kara-tepe).
Κατά τη διάρκεια των χρόνων, το ΠΙΚΠΑ απειλήθηκε με κλείσιμο σε διάφορες περιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένου του 2018. Το προσωπικό των ΠΙΚΠΑ/ Lesvos Solidarity υπήρξε επίσης στόχος διαφόρων επιθέσεων από τοπικές ομάδες και άτομα (για περισσότερες λεπτομέρειες δείτε επίσης την έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας του Απριλίου 2020: https://www.amnesty.org/en/documents/eur01/2077/2020/en/).
Η ανακοίνωση σχετικά με το επικείμενο κλείσιμο των ΠΙΚΠΑ και Καρά Τεπέ έρχεται σε μια στιγμή που οι ΜΚΟ που εργάζονται στον τομέα της μετανάστευσης και του ασύλου στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν διαρκή διασυρμό, όπως φαίνεται σε μια έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας του Μαρτίου 2020 (https://www.amnesty.org/en/documents/eur01/1828/2020/en/). Εκτός από τις απόπειρες ποινικής δίωξης των υπερασπιστών/ριών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που υποστηρίζουν τους πρόσφυγες και μετανάστες/ριες, όπως αποδεικνύεται από την περίπτωση της Sarah Mardini και του Sean Binder, τον Απρίλιο του 2020 η κυβέρνηση εισήγαγε νέους, αυστηρότερους κανόνες που ρυθμίζουν τη λειτουργία και την καταγραφή των ΜΚΟ, οι οποίοι περιόρισαν πολύ την ελευθερία συνάθροισης και την ικανότητα λειτουργίας τους (δείτε εδώ: https://www.amnesty.org/en/documents/eur25/2821/2020/en/). Ομοίως, οι αρχές έχουν επίσης υιοθετήσει μια ανοιχτά εχθρική ρητορική απέναντι στις ΜΚΟ, με τον Υφυπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου Γιώργο Κουμουτσάκο να τις συγκρίνει με βδέλλες (https://www.amnesty.org/en/documents/eur25/2821/2020/en/).
Η Ελλάδα είναι μία από τις κύριες χώρες υποδοχής προσφύγων και αιτούντων/ουσών άσυλο στην Ευρώπη και μία από τις χώρες όπου η ΕΕ πειραματίστηκε με την «προσέγγιση των hot spot», δημιουργώντας μεγάλα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης (ΚΥΤ) στα πέντε νησιά του Αιγαίου. Από την «προσφυγική κρίση» του 2015 και μετά τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας του 2016 που οδήγησε στον περιορισμό όσων έφταναν στα ελληνικά νησιά, αυτά τα κέντρα, και ιδίως ο καταυλισμός της Μόριας στη Λέσβο, ήταν διαρκώς υπερπλήρη και με άθλιες συνθήκες ζωής. Ως αποτέλεσμα αυτών των πολιτικών της ΕΕ, σήμερα πάνω από 22.000 άνθρωποι ζουν σε αξιοθρήνητες συνθήκες στα ΚΥΤ των νησιών, τα οποία έχουν σχεδιαστεί για να φιλοξενήσουν μόλις λίγους πάνω από 6.000 ανθρώπους.
Από τις 8 Σεπτεμβρίου 2020, διαδοχικές πυρκαγιές κατέστρεψαν τον καταυλισμό της Μόριας, αφήνοντας τους σχεδόν 13.000 κατοίκους της χωρίς στέγη. Από τα μέσα Σεπτεμβρίου οι κάτοικοι της Μόριας έχουν μεταφερθεί σε ένα προσωρινό ΚΥΤ που ιδρύθηκε βιαστικά στην περιοχή του Καρά Τεπέ. Οι ασυνόδευτοι ανήλικοι/ες που διέμεναν προηγουμένως στη Μόρια έχουν μεταφερθεί στην ηπειρωτική Ελλάδα. Οι συνθήκες διαβίωσης στο νέο προσωρινό ΚΥΤ είναι κακές και δεν υπάρχουν επαρκείς διασφαλίσεις για όσους και όσες βρίσκονται σε ευάλωτες καταστάσεις.
Ο Έλληνας Υπουργός Μετανάστευσης και Άσυλου είναι η κεντρική αρχή που είναι αρμόδια για όλες τις πτυχές της πολιτικής μετανάστευσης και ασύλου, συμπεριλαμβανομένων των ΚΥΤ και των σχέσεων με τις ΜΚΟ και άλλους φορείς που εργάζονται σε αυτούς τους τομείς. Από τα τέλη του 2019, ο Υπουργός υπήρξε ισχυρός υποστηρικτής της συγκεντροποίησης της διαχείρισης του συστήματος υποδοχής στην Ελλάδα, επίσης μέσω της δημιουργίας «κλειστών ελεγχόμενων» κέντρων και μέσω του σταδιακού κλεισίματος εναλλακτικών συστημάτων στέγασης, όπως αυτά που παρέχονται σε ξενοδοχεία στην ηπειρωτική Ελλάδα. Η προσωρινή εγκατάσταση του ΚΥΤ στη Λέσβο μπορεί να θεωρηθεί το πρώτο παράδειγμα εφαρμογής αυτού του μοντέλου, αλλά δημιουργούνται περισσότερες εγκαταστάσεις σε άλλα νησιά του Αιγαίου με σκοπό την πλήρη αντικατάσταση ανοιχτών καταυλισμών.
ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΑΝΑΛΑΒΕΤΕ ΔΡΑΣΗ ΜΕΧΡΙ: 30 Νοεμβρίου 2020
