
ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΜΙΛΗΣΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ
Στην Τουρκία σήμερα είναι επικίνδυνο να εκφράζεις τη γνώμη σου.
Η συζήτηση με υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία, ιδιαίτερα τώρα που η χώρα συμπληρώνει δύο χρόνια σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, είναι μια πονεμένη ιστορία. Καθένας απ’ αυτούς έχει φυλακιστεί ή έχει υποστεί δίωξη ή έχει δεχθεί απειλές είτε γνωρίζει πολλά άτομα, που βρέθηκαν στην ίδια θέση.
Οι ίδιοι είναι πολύ προσεκτικοί στο τι θα πουν, τι θα γράψουν ή τι θα ανεβάσουν στο twitter. Έχουν έτοιμες βαλίτσες, σε περίπτωση που η αστυνομία τους χτυπήσει την πόρτα και τους συλλάβει.
Πολλές οργανώσεις νιώθουν αυτή τη συρρίκνωση της κοινωνίας των πολιτών, κάποιες έκλεισαν αφήνοντας ανυπεράσπιστους ανθρώπους που χρειάζονταν την στήριξή τους.
Και τίποτα απ’ αυτά δεν έγινε τυχαία. Όλο αυτό αποτελεί μια προσπάθεια διάλυσης της ανεξάρτητης κοινωνίας των πολιτών.
Γι’ αυτούς τους λόγους πρέπει να μιλήσουμε για την Τουρκία.
Πρέπει να μιλήσουμε για το πώς μια καταστολή σ’ ένα ολόκληρο έθνος οδήγησε σε μαζικές συλλήψεις και απολύσεις, στην αποδυνάμωση του νομικού συστήματος και στη φίμωση όσων ασκούν κριτική με απειλές, παρενοχλήσεις, διώξεις και φυλάκιση.
Ο στόχος είναι να διατηρηθεί το κλίμα φόβου... όταν βρίσκεσαι σε κράτηση από την αστυνομία, φοβάσαι πολύ για την οικογένειά σου. 'Oλοι φοβόμαστε.
-Osman İşçi, Υπερασπιστής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Κλίμα φόβου και εκφοβισμού
Μετά από την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος τον Ιούλιο του 2016, έχουν διενεργηθεί ποινικές έρευνες και ενδεχομένως διώξεις για περισσότερα από 100.000 άτομα, ενώ περισσότεροι από 50.000 άνθρωποι βρίσκονται στη φυλακή περιμένοντας να δικαστούν. Στην Τουρκία σημειώνονται επίσης οι περισσότερες συλλήψεις δημοσιογράφων, με 120 δημοσιογράφους να βρίσκονται στη φυλακή, απλώς επειδή έκαναν τη δουλειά τους
Όσοι και όσες συνεχίζουν να λένε τη γνώμη τους και να υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, πληρώνουν ένα βαρύ τίμημα.
Η στοχοποίησή τους σε δυσφημιστικές καμπάνιες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στα φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης είναι συχνά μόνο η αρχή. Οποιαδήποτε στιγμή όσοι και όσες ασκούν κριτική μπορεί να συλληφθούν και να βρεθούν στη φυλακή για μήνες με αβάσιμες κατηγορίες. Το κλίμα φόβου οδηγεί σε αυτολογοκρισία. Οι ακτιβιστές και οι ακτιβίστριες διστάζουν να υψώνουν τη φωνή τους, καθώς γνωρίζουν πως θα μπορούσαν να φυλακιστούν ανά πάσα στιγμή.
Αυτή τη στιγμή, η Eren Keskin αντιμετωπίζει πάνω από 140 διαφορετικές διώξεις για άρθρα που δημοσίευσε όταν ήταν επίτιμη αρχισυντάκτρια στην εφημερίδα Özgür Gündem.
Αυθαίρετες διώξεις
Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί τους νόμους ενάντια στην τρομοκρατία για την ποινικοποίηση και τη φυλάκιση όλων όσοι υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα ή ασκούν κριτική, σε μια προσπάθεια να τους φιμώσει
Ένας απο αυτούς είναι και ο δικηγόρος για τα δικαιώματα των προσφύγων Taner Kiliç, ιδρυτικό μέλος και επίτιμος πρόεδρος της Διεθνούς ΑμνηστΊας Τουρκίας. O Τaner συνελήφθη το πρωί της 6ης Ιουνίου 2017 και φυλακίστηκε μετά απο τρεις μέρες.
Ο Taner κατηγορείται κυρίως επειδή υποτίθεται πως κατέβασε και χρησιμοποίησε την εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων bylock, την οποία σύμφωνα με τις αρχές χρησιμοποίησαν αυτοί που ευθύνονται για την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκια. Ωστόσο, τέσσερις ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες απέδειξαν πως ο Taner ούτε κατέβασε ούτε χρησιμποίησε ποτέ την εφαρμογή.
Ακόμα πιο συγκλονιστικό είναι το γεγονός οτι οι εισαγγελείς δεν έχουν ακόμη στηρίξει με αποδείξεις το κατηγορητήριό τους, παρόλο που έχει περάσει σχεδόν ένας χρόνος απο τη σύλληψή του Taner και σε καμία περίπτωση το κατέβασμα μιας εφαρμογής μηνυμάτων δεν μπορεί να θεωρηθεί επαρκές στοιχείο για ένα τόσο σοβαρό αδίκημα όπως είναι η «τρομοκρατία».
Ο Taner Kılıç εξακολουθεί να βρίσκεται στη φυλακή περιμένοντας να δικαστεί ξανά στις 21 Ιουνίου.
Μεγάλη καταστολή με το πρόσχημα της κατάστασης έκτακτης ανάγκης
Μετά από την αποτυχημένη προσπάθεια πραξικοπήματος τον Ιούλιο του 2016, η Τουρκία ανανέωσε την κατάσταση έκτακτης ανάγκης επτά φορές. Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης ουσιαστικά επιτρέπει στην κυβέρνηση να δρα ανεξέλεγκτα με την έκδοση πολλών προεδρικών διαταγμάτων.
Τα προεδρικά διατάγματα έχουν κανονιστικό χαρακτήρα και δεν υπόκεινται σχεδόν καθόλου σε έλεγχο από τη Βουλή ή τα δικαστήρια.
Ουσιαστικά, η κυβέρνηση μπορεί να κάνει ό,τι θέλει.
Δυστυχώς, οι τουρκικές αρχές επιλέγουν να παραβιάζουν τα δικαιώματα των ανθρώπων στην Τουρκία αντί να τους προστατεύουν. Οι αρχές χρησιμοποιούν ως δικαιολογία την «εθνική ασφάλεια» για να καταπατήσουν δικαιώματα που κερδήθηκαν μετά από σκληρούς αγώνες, όπως είναι το δικαίωμα ελευθερίας της έκφρασης, το δικαίωμα στις ειρηνικές διαδηλώσεις και το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι.
Οι παρακάτω αριθμοί φανερώνουν την απελπιστική κατάσταση, στην οποία βρίσκονται τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τουρκία μετά από την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος.
Η καταστολή σε αριθμούς
Το νομικό σύστημα είναι υπό κατάρευση
Στην Τουρκία του σήμερα το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη φαντάζει όλο και περισσότερο μακρινό όνειρο. Υπολογίζεται πως από την εποχή του αποτυχημένου πραξικοπήματος επτακόσιοι περίπου δικηγόροι αντιμετωπίζουν ποινικές διώξεις. Αυτές οι διώξεις αποτελούν μέρος των συνεχιζόμενων κρατικών επιθέσεων στο δικαστικό σύστημα, με πολλούς δικαστές, εισαγγελείς και άλλους κρατικούς υπαλλήλους να έχουν στοχοποιηθεί.
Ο υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημοσιογράφος και δικηγόρος Orhan Kemal Cengiz γνωρίζει την κατάσταση από πρώτο χέρι.
Ο Cengiz βρέθηκε στη φυλακή τον Ιούλιο του 2016 και έπειτα κατηγορήθηκε για «απόπειρα ανατροπής της συνταγματικής τάξης», για «απόπειρα ανατροπής του κοινοβουλίου και της κυβέρνησης ή απόπειρα αποτροπής διεξαγωγής του έργου τους», αλλά και για «συμμετοχή σε ένοπλη τρομοκρατική οργάνωση». Η ποινή για αυτές τις κατηγορίες είναι ισόβια κάθειρξη χωρίς αναστολή.
Ο Cengiz είπε στη Διεθνή Αμνηστία πως μετά από την απόφαση του συνταγματικού δικαστηρίου για τον Mehmet Altan, ένας από τους πελάτες του, έγραψε ένα tweet χαιρετίζοντας την απόφαση: «Αμέσως δέχθηκα μηνύματα από ανθρώπους που μου έλεγαν τι σκεφτόσουν; Τραβάς πολλή προσοχή πάνω σου, θα σε βάλουν στη φυλακή».
Οργανώσεις κλείνουν
Όταν οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στοχοποιούνται, φυλακίζονται και φιμώνονται, οι συνέπειες δεν είναι καταστροφικές μόνο γι’ αυτούς αλλά και για ολόκληρη την κοινωνία. Όσοι και όσες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο, όπως τα ΛΟΑΤΙ+ άτομα, οι επιζώντες έμφυλης βίας και τα παιδιά, στερούνται ένα ζωτικό στήριγμα στον αγώνα τους για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους.
Η Ένωση Γυναικών Van ήταν μια πολύ δραστήρια οργάνωση που εργαζόταν για την πρόληψη της βίας εναντίον των γυναικών και των κοριτσιών στην ανατολική Τουρκία. Έκλεισε σύμφωνα με το προεδρικό διάταγμα στις 22 Νοεμβρίου του 2016. Σήμερα, κανένας στην περιοχή δεν συνεχίζει το ζωτικής σημασίας έργο της οργάνωσης.
Zozan Özgökçe είναι ιδρυτικό μέλος της οργάνωσης VAKAD: Υπάρχει πλέον ένα τεράστιο κενό στην παροχή συμβουλών και υποστήριξης σε όσες έχουν επιβιώσει από έμφυλη βία. Πραγματικά ραγίζει η καρδιά μου.
Οι ΛΟΑΤΙ+ αγωνίζονται ενάντια στις οπισθοδρομικές τάσεις
Ο αντίκτυπος της καταστολής της κοινωνίας των πολιτών είναι τεράστιος και συμπεριλαμβάνει την κοινότητα των ΛΟΑΤΙ+ ατόμων. Οι κάποτε δραστήριες και αναπτυσσόμενες οργανώσεις των ΛΟΑΤΙ+ νιώθουν σαν να εξωθούνται ξανά στην παρανομία.
Τα άτομα αναφέρουν πως σημειώνεται μεγάλη αύξηση στις καμπάνιες εκφοβισμού και παρενόχλησης, στοχοποιώντας μεμονωμένα άτομα αλλά και προγραμματισμένες εκδηλώσεις.
Μέσα σε αυτό το κλίμα γενικής καταστολής της ελευθερίας της έκφρασης, τα ΛΟΑΤΙ+ άτομα νιώθουν πως οι χώροι όπου μπορούν να είναι οι εαυτοί τους μειώνονται δραστικά.
Ακτιβιστ@ ΛΟΑΤΙ+
Η παρέλαση Pride στην Κωνσταντινούπολη ήταν κάποτε μια υπέροχη εκδήλωση για τη διαφορετικότητα και την υπερηφάνεια των ΛΟΑΤΙ+ και είχε όλο και περισσότερες συμμετοχές κάθε χρόνο. Στην Άγκυρα, όλες οι εκδηλώσεις των ΛΟΑΤΙ+ ατόμων έχουν απαγορευτεί από τον Νοέμβριο του 2017.
Η Υπεράσπιση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην νοτιοανατολική Τουρκία
Η υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Κούρδων ήταν ανέκαθεν μια επικίνδυνη δραστηριότητα στην Τουρκία. Μέσα στο σημερινό κλίμα φόβου, οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην νοτιοανατολική Τουρκία βιώνουν πολύ έντονα τις ανατριχιαστικές συνέπειες της καταστολής.
Οι ελάχιστες ανεξάρτητες φωνές που έχουν απομείνει να υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα στην περιοχή ζουν υπό την σοβαρή και συνεχή απειλή της φυλάκισης και των διώξεων.
Η υπερασπίστρια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δημοσιογράφος Nurcan Baysal βρέθηκε υπό κράτηση για σύντομο χρονικό διάστημα και πέρασε από ανάκριση τον Ιανουάριο του 2018 μετά από τη δημοσίευση πέντε tweet σχετικά με τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Αφρίν, στη βόρεια Συρία. Τον Μάιο, θα δικαστεί με την κατηγορία «της δημόσιας υποκίνησης μίσους».
Πιστεύω πως όλοι οι άνθρωποι που ήρθαν στο δικαστήριο την ημέρα της δίκης μου ανεξάρτητα από το κοινωνικό τους υπόβαθρο και τις πολιτικές τους πεποιθήσεις έπαιξαν σημαντικό ρόλο για την απελευθέρωσή μου από την αστυνομική κράτηση. Φάνηκε πως δεν είμαι μόνη.
-Nurcan Baysal
Τι πρέπει να γίνει;
Είναι εφικτό να αλλάξουμε τα πράγματα.
Η Τουρκία μπορεί και πρέπει να άρει την κατάσταση έκτακτης ανάγκης και τα συνακόλουθα προεδρικά διατάγματα που υπερβαίνουν τα νόμιμα μέτρα αντιμετώπισης των απειλών ενάντια στην εθνική ασφάλεια.
Όλοι και όλες οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που βρίσκονται στη φυλακή πρέπει να απελευθερωθούν άμεσα. Θα πρέπει να μπορούν να συνεχίσουν το έργο τους χωρίς τον φόβο και την απειλή φυλάκισης ή διώξεων.
Και η διεθνής κοινότητα θα έπρεπε να χρησιμοποιήσει όλες τις δυνάμεις της για να επηρεάσει την πολιτική ηγεσία στην Τουρκία έτσι ώστε να δημιουργηθεί μια κοινωνία, στην οποία όλοι και όλες θα σέβονται και θα προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Στήριξε τους ανθρώπους που κινδυνεύουν στην Τουρκία υπογράφοντας εδώ την έκκληση της Διεθνούς Αμνηστίας.