AFP/Getty Images

ΡΩΣΙΑ: ΟΙ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΟΥΣ ΝΟΜΟΥΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΟΥ ΕΞΤΡΕΜΙΣΜΟΥ ΚΛΙΜΑΚΩΝΟΥΝ ΤΗΝ ΕΠΙΘΕΣΗ ΣΤΗ ΔΙΑΦΩΝΙΑ

Δημοσιεύθηκε στις 17 Ιουλίου 2025, 18:16Εκτύπωση

Αντιδρώντας στις τελευταίες νομοθετικές τροπολογίες στη Ρωσία, οι οποίες περιλαμβάνουν ένα νέο σχέδιο νόμου που επιτρέπει τον χαρακτηρισμό οποιασδήποτε κοινότητας ή οργάνωσης ως «εξτρεμιστικής» χωρίς δικαστική απόφαση, και ένα άλλο νομοσχέδιο που προβλέπει διοικητικές κυρώσεις για την απλή αναζήτηση ή πρόσβαση σε «εξτρεμιστικό υλικό» στο διαδίκτυο, η Marie Struthers, Διευθύντρια της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ανατολική Ευρώπη και την Κεντρική Ασία, δήλωσε:

«Για άλλη μια φορά, οι ρωσικές αρχές μεταμφιέζουν την ανελέητη δίωξη όσων εκφράζουν διαφωνίες ως καταπολέμηση του “εξτρεμισμού” μέσω μιας ασαφούς και υπερβολικά ευρείας νομοθεσίας, που επιτρέπει την καταχρηστική ερμηνεία και αυθαιρεσία.

«Εάν αυτό το νομοσχέδιο για τον “εξτρεμισμό” γίνει νόμος, οποιαδήποτε ομάδα ανθρώπων -ακόμη και μια ιδιωτική διαδικτυακή συνομιλία ή ένας κύκλος φίλων- μπορεί να χαρακτηριστεί και να ποινικοποιηθεί ως “εξτρεμιστική”, αν μόνο ένα μέλος της έχει καταδικαστεί με κατηγορίες για “εξτρεμισμό”, όπως πολλά άτομα που επικρίνουν την κυβέρνηση. Αυτό θα δώσει στις υπηρεσίες επιβολής του νόμου φαινομενικά απεριόριστες ευκαιρίες να ρίχνουν να διώκουν όλο και περισσότερους ανθρώπους ακόμη και για απομακρυσμένες σχέσεις με τους λεγόμενους “εξτρεμιστές”.

Οι ρωσικές αρχές μεταμφιέζουν την ανελέητη δίωξη όσων εκφράζουν διαφωνίες ως καταπολέμηση του “εξτρεμισμού” μέσω μιας ασαφούς και υπερβολικά ευρείας νομοθεσίας, που επιτρέπει την καταχρηστική ερμηνεία και αυθαιρεσία

— Marie Struthers, Διευθύντρια της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ανατολική Ευρώπη και την Κεντρική Ασία

«Μια άλλη προτεινόμενη τροπολογία είναι εξίσου επικίνδυνη. Εάν υιοθετηθεί, η αναζήτηση ή η πρόσβαση σε “εξτρεμιστικό” περιεχόμενο στο διαδίκτυο θα μπορεί να τιμωρείται από τον νόμο. Δεδομένου ότι σήμερα στη Ρωσία “εξτρεμιστικό” υλικό θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε, από ένα βιβλίο που “προωθεί τις ομοφυλοφιλες σχέσεις” μέχρι αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από ομάδες της αντιπολίτευσης, η τροπολογία αυτή ουσιαστικά αποκόπτει τη ρωσική κοινωνία από κάθε πληροφορία ή άποψη που θεωρείται “επικίνδυνη” από τις αρχές.

«Αυτές οι αλλαγές αποτελούν μια κλασική παραβίαση των διεθνών υποχρεώσεων της Ρωσίας και του ίδιου του Συντάγματός της, το οποίο εγγυάται σε όλους τους ανθρώπους το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή, τα δικαιώματα στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και της έκφρασης, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στην πληροφόρηση. Τα νομοσχέδια αυτά δεν πρέπει να γίνουν νόμοι».

Ιστορικό

Στις 15 Ιουλίου, η Κρατική Δούμα ενέκρινε μια νέα δέσμη τροπολογιών που αυστηροποιούν περαιτέρω τη νομοθεσία της Ρωσίας για την «καταπολέμηση του εξτρεμισμού». Μεταξύ των νέων κανόνων, οποιαδήποτε ομάδα - συμπεριλαμβανομένων άτυπων ομάδων - μπορεί πλέον να χαρακτηριστεί ως «εξτρεμιστική οργάνωση», εάν ένα μόνο μέλος της έχει καταδικαστεί για ίδρυση ή συμμετοχή σε «εξτρεμιστική ένωση» (άρθρο 282.1 του Ποινικού Κώδικα). Αυτό καταργεί την προηγούμενη προϋπόθεση για ξεχωριστή δικαστική απόφαση, επιτρέποντας ουσιαστικά στις αρχές να θέτουν αυθαίρετα εκτός νόμου ολόκληρες ομάδες με βάση την προηγούμενη καταδίκη ενός μόνο μέλους.

Ξεχωριστά, οι νομοθέτες πρότειναν ένα νέο άρθρο στον Κώδικα Διοικητικών Αδικημάτων, το οποίο θα επιβάλλει πρόστιμο έως 5.000 ρούβλια (περίπου 65 δολάρια) σε άτομα που «αναζητούν ή αποκτούν πρόσβαση σε εξτρεμιστικό υλικό εν γνώσει τους», μεταξύ άλλων μέσω VPN. Το προσχέδιο του άρθρου δεν εξηγεί πώς θα ανιχνεύεται μια τέτοια δραστηριότητα, εγείροντας σοβαρές ανησυχίες σε σχέση με την έλλειψη σαφήνειας και ακρίβειας της ποινικοποιημένης συμπεριφοράς και σχετικά με την πιθανή παράνομη παρακολούθηση και πρόσβαση σε συσκευές.

ΚΑΝΕ ΜΙΑ ΔΩΡΕΑ
Υπερασπίσου τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και στήριξε την ανεξαρτησία του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας.