ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ: Η ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΝΟΜΩΝ ΕΠΑΝΑΠΡΟΩΘΗΣΕΩΝ ΔΙΝΕΙ ΤΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΦΩΣ ΓΙΑ ΒΑΣΑΝΙΣΤΗΡΙΑ
Απαντώντας στην ψήφιση των τροποποιήσεων του λιθουανικού νόμου, στις 20 Απριλίου, για τα κρατικά σύνορα και την προστασία τους, οι οποίες ουσιαστικά κατοχυρώνουν στην εθνική νομοθεσία τη συνεχιζόμενη πρακτική των επαναπροωθήσεων στα σύνορα, ο διευθυντής της Διεθνούς Αμνηστίας στην Ευρώπη Nils Muižnieks δήλωσε:
«Σήμερα είναι μια μαύρη μέρα για τη δικαιοσύνη, καθώς το κοινοβούλιο της Λιθουανίας ψήφισε να κατοχυρώσει στον νόμο παράνομες και καταχρηστικές πρακτικές. Κωδικοποιώντας το τι είναι παράνομο και επιστρέφοντας βίαια προσφύγισσες/-όσφυγες και μετανάστριες/-άστες σε μέρη όπου αντιμετωπίζουν κίνδυνο βασανιστηρίων και άλλων μορφών κακομεταχείρισης, η κυβέρνηση καταπατά τα δικαιώματά τους και τις διεθνείς υποχρεώσεις της ίδιας της Λιθουανίας.
«Αντί να ληφθούν τα επείγοντα μέτρα που απαιτούνται για να σταματήσουν αυτές οι παράνομες επιστροφές σε εκτεταμένη βία, εκφοβισμό και κακομεταχείριση στη Λευκορωσία, ο νόμος αυτός ουσιαστικά δίνει το πράσινο φως για την επαναπροώθηση των ανθρώπων στα βασανιστήρια.
«Με την ψήφιση αυτού του νόμου, η Λιθουανία έχει μπει σε πορεία σύγκρουσης με το δίκαιο της Ε.Ε. και το Δικαστήριο της Ε.Ε., το οποίο έχει ήδη καυτηριάσει το κράτος-μέλος για προηγούμενη νομοθεσία. Η Λιθουανία δεν μπορεί να ισχυρίζεται ότι είναι χώρα που τηρεί τα δικαιώματα όταν καταστρατηγεί το κράτος δικαίου».
Ιστορικό
Η τροπολογία εγκρίθηκε με 69 ψήφους υπέρ, 7 κατά και 24 αποχές. Θα υπάρξει τελική επίσημη έγκριση από το κοινοβούλιο την ερχόμενη Τρίτη (25 Απριλίου).
Η ψηφοφορία έρχεται μόλις λίγες εβδομάδες μετά τη δημοσίευση έκθεσης του κορυφαίου ευρωπαϊκού οργάνου κατά των βασανιστηρίων, της Επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων, στην οποία διαπιστώνεται ότι οι αρχές σε χώρες σε όλη την Ευρώπη έχουν χρησιμοποιήσει πρακτικές που ισοδυναμούν με βασανιστήρια όταν στοχοποιούν προσφύγισσες/-όσφυγες και μετανάστριες/-άστες που προσπάθησαν να διασχίσουν τα ευρωπαϊκά σύνορα.
Έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας που δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 2022 διαπίστωσε ότι οι Λιθουανοί συνοριοφύλακες υπέβαλαν μη Ευρωπαίες/-ους προσφύγισσες/-όσφυγες και μετανάστριες/-άστες που έφταναν από τη Λευκορωσία σε χιλιάδες βίαιες επαναπροωθήσεις προς τη Λευκορωσία, παρά τον κίνδυνο βασανιστηρίων και άλλων κακομεταχειρίσεων από τις αρχές της Λευκορωσίας, καθώς και σε αυθαίρετες κρατήσεις και άλλες παραβιάσεις.
Το διεθνές δίκαιο απαγορεύει τις ομαδικές απελάσεις και την επιστροφή οποιουδήποτε σε μια χώρα όπου θα μπορούσε να αντιμετωπίσει σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.