ΙΡΑΚ: ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΗ ΑΝΑΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΔΕΙΧΝΕΙ ΟΤΙ ΟΙ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΚΟΤΩΣΑΝ ΣΚΟΠΙΜΩΣ ΔΙΑΔΗΛΩΤΕΣ/ΡΙΕΣ
Μια αποκλειστική νέα οπτική έρευνα από τη Διεθνή Αμνηστία και το ερευνητικό κέντρο SITU δείχνει ότι οι ιρακινές δυνάμεις ασφαλείας σκόπευαν να σκοτώσουν ή να ακρωτηριάσουν σοβαρά δεκάδες διαδηλωτές/ριες όταν έριξαν χειροβομβίδες στρατιωτικού τύπου απευθείας στα πλήθη στους δρόμους της Βαγδάτης από τον περασμένο Οκτώβριο και μετά.
Ο διαδραστικός ιστότοπος των οργανώσεων, Smokescreen – Iraq’s use of military-grade tear gas grenades to kill protesters, περιλαμβάνει μια τρισδιάστατη ανακατασκευή των θανατηφόρων συμβάντων που καταγράφηκαν σε βίντεο γύρω από την πλατεία Tahrir της πρωτεύουσας και τη γέφυρα Jimhouriya. Οι διακριτές χειροβομβίδες είναι γνωστό ότι έχουν τραυματίσει θανάσιμα τουλάχιστον δύο δωδεκάδες διαδηλωτές/ριες στην περιοχή αυτή από τον Οκτώβριο του 2019.
Οι βαλλιστικές προσομοιώσεις και η χωρική ανάλυση που παρουσιάζονται στην ιστοσελίδα Smokescreen δείχνουν πώς πυροδοτήθηκαν τα βλήματα για να σκοτώσουν ή να προκαλέσουν σοβαρή σωματική βλάβη.
Οι συντριπτικές μαρτυρίες δείχνουν ένα μοτίβο των δυνάμεων ασφαλείας του Ιράκ, οι οποίες χρησιμοποιούν σκόπιμα αυτά τα βαριά δακρυγόνα και τις βόμβες καπνού για να σκοτώσουν και όχι για να διασκορπίσουν διαδηλωτές/ριες, παραβιάζοντας άμεσα το διεθνές δίκαιο των ανθρώπινων δικαιωμάτων
"Οι δυνάμεις ασφαλείας γνώριζαν πόσο θανατηφόρα ήταν αυτά τα απεχθή όπλα, αλλά συνέχιζαν να πυροβολούν κατά βούληση, οδηγώντας σε μια σειρά από τουλάχιστον δυο δωδεκάδες τρομακτικές θανάτους."
Τα βίντεο που αναλύθηκαν για αυτήν την έκθεση δείχνουν σαφώς ένα μοτίβο κατάχρησης και θανατηφόρου χρήσης βίας κατά των ιρακινών πολιτών. Είναι ζωτικής σημασίας να αναλύσουμε αυτά τα όπλα σε σχέση με τους αστικούς χώρους όπου αναπτύσσονται - αυτή η οπτική έρευνα παρακολουθεί την απόδοση του όπλου σε σχέση με τους δρόμους, τις πλατείες και τους χώρους συνάθροισης όπου έχουν σκοτωθεί τόσοι πολλοί/ες
Θανατηφόρος σχεδιασμός
Η νέα ανάλυση βασίζεται σε μια προηγούμενη έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας που ήταν η πρώτη που αναγνώρισε τις συγκεκριμένες χειροβομβίδες - μερικές φορές επονομαζόμενες ως «καπνίστριες» από τους/ριες διαδηλωτές/ριες - ως δύο τύπους χειροβομβίδων βασισμένων σε ισχυρές εκρηκτικές στρατιωτικές χειροβομβίδες σχεδιασμένες για μάχη. Αυτές περιλαμβάνουν χειροβομβίδες M99 που κατασκευάστηκαν από τον Σέρβο κατασκευαστή Sloboda Ĉaĉak καθώς και χειροβομβίδες δακρυγόνων M651 και χειροβομβίδες M713 που κατασκευάστηκαν από τον Οργανισμό Αμυντικής Βιομηχανίας (DIO) του Ιράν. Ανεξάρτητοι/ες ερευνητές/ριες όπλων το τεκμηρίωσαν αργότερα αυτό.
Με βάρος περίπου 250 γραμμάρια, αυτές οι χειροβομβίδες είναι έως και 10 φορές βαρύτερες από τα τυποποιημένα δακρυγόνα. Εντούτοις, εκτοξεύονται περίπου στην ίδια ταχύτητα - η ταχύτητα με την οποία φεύγουν από τον εκτοξευτήρα χειροβομβίδων - που σημαίνει ότι έχουν πολύ μεγαλύτερη δύναμη κατά την πρόσκρουση, ειδικά όταν εκτοξεύονται σε χαμηλή γωνία.
Αυτή η δύναμη είχε ως αποτέλεσμα τρομακτικές απώλειες, καθώς τα βαριά μεταλλικά φυσίγγια τρύπησαν τα κρανία και τα σώματα των διαδηλωτών/ριών, με τον καπνό να εξακολουθεί να αναδύεται από τις ανοιχτές πληγές. Οι θάνατοι ήταν μεταξύ των πιο παραστατικών που είδαν ποτέ οι έμπειροι/ες ερευνητές/ριες της Διεθνούς Αμνηστίας που εξακριβώνουν τα βίντεο.
Το ερευνητικό κέντρο SITU χρησιμοποίησε ένα ψηφιακό μοντέλο για να προσομοιώσει την εκτόξευση μιας από τις χειροβομβίδες σε βαλλιστική ζελατίνη - ανάλυση που χρησιμοποιούνται συνήθως από εμπειρογνώμονες στα όπλα και ιατροδικαστές για να ελέγξουν τον τύπο και τη σοβαρότητα των πληγών που προκαλούνται από σφαίρες και άλλα βλήματα. Η χειροβομβίδα είχε αξιοσημείωτα παρόμοια επίδραση στη ζελατίνη με ένα 12άρι κυνηγετικό όπλο ειδικά σχεδιασμένο για το κυνήγι. Με άλλα λόγια, όταν εκτοξεύονται απευθείας σε ένα στόχο με χαμηλή γωνία, οι λεγόμενες "λιγότερο θανατηφόρες" χειροβομβίδες είναι εξίσου θανάσιμες με τα βαριά πυρομαχικά που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για να σκοτώσουν.
Πρόθεση να σκοτώσoυν και όχι να διασκορπίσουν
Εξετάζοντας επαληθευμένα βίντεο μαρτύρων από τη σκηνή, το εργαστήριο καταγραφής κρίσεων της Διεθνούς Αμνηστίας και το κέντρο SITU συνεργάστηκαν και κατανόησαν πώς οι ιρακινές δυνάμεις ασφαλείας χρησιμοποίησαν αυτά τα όπλα.
Σε πολλά βίντεο που έχουν ληφθεί από διαφορετικά πλεονεκτικά σημεία στη γέφυρα Jimhouriya ή κοντά στη γέφυρα Jimhouriya, μπορούμε να δούμε καλυμμένες δυνάμεις ασφαλείας σε οδοφράγματα και σε περιπολικό σκάφος να εκτοξεύουν τις χειροβομβίδες σε χαμηλή γωνία απευθείας προς ένα πλήθος διαδηλωτών/ριών που βρίσκονται κοντά. Σε άλλα βίντεο, οι χειροβομβίδες μπορούν να φανούν να περνούν πάνω από τα κεφάλια των διαδηλωτών/ριών με μεγάλη ταχύτητα.
Μέσα από την ανασκόπηση του βίντεο μαρτύρων καθώς και τη συγκέντρωση μαρτυριών από διαδηλωτές/ριες και ιατρούς, η Διεθνής Αμνηστία κατέγραψε περισσότερες από δύο δωδεκάδες θανάτους από αυτές τις βαριές χειροβομβίδες από τότε που ξεκίνησαν οι διαμαρτυρίες τον Οκτώβριο. Δεδομένου ότι η έρευνα βασίστηκε στην επαλήθευση των διαθέσιμων οπτικών ντοκουμέντων και επιβεβαιώνει με μαρτυρία στο έδαφος, ο πραγματικός αριθμός μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερος.
Ανησυχητικά, μετά από μια παύση στη χρήση τους στα τέλη Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου, εμφανίστηκαν εικόνες που δείχνουν νέα χρήση των χειροβομβίδων τον Ιανουάριο και το Φεβρουάριο του 2020.
Υπερβολική χρήση βίας
Από την 1η Οκτωβρίου 2019, σε όλες τις διαμαρτυρίες στη Βαγδάτη και στις επαρχίες του νότιου Ιράκ, η Διεθνής Αμνηστία έχει τεκμηριώσει ότι οι δυνάμεις ασφαλείας χρησιμοποιούν υπερβολική - και σε εκατοντάδες περιπτώσεις θανατηφόρα - δύναμη για το διασκορπισμό των διαδηλωτών/ριών με διάφορους άλλους τρόπους. Αυτό περιλαμβάνει μασκοφόρους ενόπλους και ελεύθερους σκοπευτές που χρησιμοποιούν ζωντανά πυρομαχικά, όπλα κυνηγιού και πυροβόλα όπλα που πυροδοτούν σφαιρίδια και πυροβόλα, γκλόμπ που χρησιμοποιούνται για να προκαλέσουν σοβαρούς ξυλοδαρμούς και πολλές άλλες περιπτώσεις ακατάλληλης και παράνομης χρήσης όπλων.
Παρά τη γενικευμένη, αυθαίρετη χρήση βίας, συμπεριλαμβανομένων εκατοντάδων δολοφονιών, ουσιαστικά δεν έχει γίνει τίποτα για να λογοδοτήσουν οι ιρακινές δυνάμεις ασφαλείας.