ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΣΤΟ 17 ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Η ενότητα του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης με τίτλο «Ανθρώπινα Δικαιώματα», συστάθηκε με σκοπό να ρίξει φως στην βάναυση καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η συγκεκριμένη ενότητα, εγκαινιάστηκε το 2007 στην 9η διοργάνωση κι έκτοτε συνεχίστηκε με ιδιαίτερη επιτυχία. Οι ταινίες που συμμετέχουν, ρίχνουν φως στη βάναυση καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εγείρουν ερωτήματα που αφορούν σε μείζονα θέματα, όπως η ελευθερία του λόγου, o πόλεμος, η θέση της γυναίκας στο σύγχρονο κόσμο, το δικαίωμα σε διαφορετικές πολιτικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις, κ.ά.

Το 17ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης - Εικόνες του 21ου Αιώνα θα πραγματοποιηθεί από τις 13 έως τις 22 Μαρτίου, στις Κινηματογραφικές Αίθουσες Ολύμπιον, Παύλος Ζάννας, Τζον Κασσαβέτης, Σταύρος Τορνές, Φρίντα Λιάππα και Τώνια Μαρκετάκη. Μέσα από ένα πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα, το οποίο περιλαμβάνει ταινίες τεκμηρίωσης από όλο τον κόσμο, αφιερώματα καθώς και παράλληλες δράσεις, το Φεστιβάλ φιλοδοξεί να ενημερώσει, να ευαισθητοποιήσει και να κινητοποιήσει το κοινό, γύρω από κρίσιμες θεματικές που απαιτούν την κριτική στάση και την ενεργή συμμετοχή του.

Η Διεθνής Αμνηστία είναι ένα παγκόσμιο κίνημα με περισσότερα από 7 εκατομμύρια υποστηρικτές, μέλη και ακτιβιστές που αγωνίζονται για την προστασία των διεθνώς αναγνωρισμένων ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σκοπός της συνεχούς αυτής προσπάθειας, είναι ένας κόσμος όπου όλοι οι άνθρωποι θα απολαμβάνουν όλα τα δικαιώματα που αναγνωρίζονται από την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και από άλλα διεθνή πρότυπα.

Φέτος στην ενότητα «Ανθρώπινα Δικαιώματα» του 17ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, συμμετέχουν δώδεκα (12) ιδιαίτερα αξιόλογα ντοκιμαντέρ - έντεκα (11) μεγάλου μήκους και ένα (1) μικρού μήκους. Πιο συγκεκριμένα πρόκειται για τα ντοκιμαντέρ:

1.A Place for Everyone / Ένας τόπος για όλους

2.Είμαι οι ΦΕΜΕΝ / I am FEMEN / Je suis FEMEΝ

3.Μετέωροι / Limbo

4.Απαγορευμένη αγάπη / Limited Partnership

5.Μίλαντ –Ο πλανήτης μου... / Milad – My Planet...

6.Πορτρέτα μιας αναζήτησης / Portraits of a Search / Retratos de una busqueda

7.Ασήμι στο νερό, αυτοπορτρέτο της Συρίας / Silvered Water, Syria Self-Portrait /  Eau argentée, Syrie autoportrait

8.Οι δουλέμποροι / The Storm Makers

9.Αυτοί που νιώθουν τη φωτιά να καίει / Those Who Feel the Fire Burning

10. Στη Ρωσία με αγάπη / Τo Russia with Love

11.Είμαστε δημοσιογράφοι / We Are Journalists / Vi er journalister

12. Ξένος / Xenos

Το Βραβείο της Διεθνούς Αμνηστίας σε ντοκιμαντέρ της ενότητας «Ανθρώπινα δικαιώματα» για το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης - Εικόνες του 21ου Αιώνα, έχει βαρύνουσα σημασία για πολλούς λόγους. Πρώτα απ’ όλα φέρνει σε επαφή δύο θεσμούς που τους ενώνει η έντονη ευαισθητοποίηση και οι συγγενικοί στόχοι και οι οποίοι λειτουργούν σε συμπληρωματικό επίπεδο.

Το Φεστιβάλ προωθεί και προβάλλει έργα δημιουργών που αποκαλύπτουν τη βάναυση καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δίνοντας στη συνέχεια τη σκυτάλη στο δύσκολο έργο της Διεθνούς Αμνηστίας που κινητοποιείται, ασκεί πιέσεις και αφυπνίζει τη συνείδηση του κόσμου.

Επιπλέον, η επιβράβευση από ένα Παγκόσμιο Κίνημα, όπως η Διεθνής Αμνηστία, στο πλαίσιο ενός κινηματογραφικού θεσμού, όπως το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, έχει διπλή σημασία για τον ντοκιμαντερίστα, καθώς η δημιουργία του τιμάται σε διπλό επίπεδο, καλλιτεχνικό αλλά και ανθρωπιστικό.

Φέτος η κριτική επιτροπή της συγκεκριμένης ενότητας, αποτελείται από τους:

• Κατερίνα Καλογερά (Πρόεδρος της Διεθνούς Αμνηστίας - Ελληνικό Τμήμα)
• Μαριάνα Λεονταρίδου (μέλος της Διεθνούς Αμνηστίας, υπεύθυνη του ετήσιου κινηματογραφικού αφιερώματος  της Δ.Α. για τα "Ανθρώπινα Δικαιώματα" στη Θεσσαλονίκη)
• Ζωή Μαυρουδή (σκηνοθέτιδα, δημιουργός του ντοκιμαντέρ Ruins / Ερείπια)
• Γιώργος Ρούσσος (δημοσιογράφος, υπεύθυνος της κινηματογραφικής στήλης του www.tvxs.gr)
• Παναγιώτης Δενδραμής (μέλος της Διεθνούς Αμνηστίας, κινηματογραφιστής)

Το Βραβείο απονέμει η Αντιπρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος, Ειρήνη Τσολάκη.

Λίγα λόγια για τις ταινίες της ενότητας «Ανθρώπινα Δικαιώματα» του 17ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης:

Το ντοκιμαντέρ "Ένας Τόπος για Όλους" του Άγγελου Ράλλη και του Χανς Ούλριχ Γκεσλ, εξερευνά την ανθρωπογεωγραφία ενός χωριού της Ρουάντας, δύο δεκαετίες μετά τη γενοκτονία.

Ενώ στο φιλμ "Μετέωροι", ο Ματέο Καλόρε και ο Γκούσταφ Χόφερ, μας μεταφέρουν τον κίνδυνο που βιώνουν οι μετανάστες, οι οποίοι, ακόμα και μετά την ενσωμάτωσή τους στην κοινωνία, βρίσκονται σε σύγκρουση με την ιταλική γραφειοκρατία. Αυτή είναι η εμπειρία των Αλεχάνδρο, Μπούσαϊμπ, Καρίμ και Πίτερ, που βρίσκονται όλοι κλεισμένοι σε Κ.Α.ΑΠ. (Κέντρο Αναγνώρισης και Αποπομπής) στο Τορίνο, στη Ρώμη και στο Τράπανι.

Ο Αλέν Μαργκό, στο ντοκιμαντέρ "Είμαι οι ΦΕΜΕΝ" (φώτο 1), ακολουθεί τη ζωή και το έργο της Οξάνα. Σπρωγμένη από τον δημιουργικό ζήλο και από μια επιθυμία ν’ αλλάξει τον κόσμο, η Οξάνα μας αφήνει να ρίξουμε μια φευγαλέα ματιά στον κόσμο της και στην προσωπικότητά της, που είναι τόσο μετρημένη, μαγευτική και ζωντανή όσο και το γεμάτο πάθος καλλιτεχνικό της έργο.

Στην "Απαγορευμένη Αγάπη" (φώτο 2), ο Τόμας Τζι Μίλερ παρουσιάζει μία ιστορία αγάπης 40 χρόνων ανάμεσα στον Αμερικανοφιλιππινέζο Ρίτσαρντ Άνταμς και τον Αυστραλό Τόνι Σάλιβαν, που εν έτει 1975 έγιναν ένα από τα πρώτα ζευγάρια του ίδιου φύλου που παντρεύτηκαν με νόμιμες διαδικασίες.

Ο Μενέλαος Καραμαγγιώλης, μετά την υπέροχη ταινία του "J.A.C.E", επιστρέφει με το ντοκιμαντέρ του: "Μίλαντ - Ο πλανήτης μου...". Ήρωας του είναι ο Τζελανί, ο οποίος παντρεύτηκε μία γυναίκα από διαφορετική φυλή. Για να μην τους σκοτώσουν, έφυγαν κρυφά από την πατρίδα τους. Μήνες μετά, έφτασαν σ’ ένα ποτάμι. Άλλοι, για να το περάσουν, πεθαίνουν・ κι άλλοι μπαίνουν κολυμπώντας στην Ευρώπη...

Στον μεξικανικό πόλεμο των ναρκωτικών, χιλιάδες μητέρες αναζητούν τα αγνοούμενα παιδιά τους. Οι ιστορίες της Νατιβιδάδ, της Γουαδαλούπε και της Μαργαρίτα πλέκονται η μία με την άλλη για να καταδείξουν τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους οι μητέρες αυτές αντιμετωπίζουν την αναζήτηση και την ανησυχία τους, μέσα από το ντοκιμαντέρ της Αλίσια Καλδερόν Τόρες: "Πορτρέτα μιας Αναζήτησης".

Στο ντοκιμαντέρ των Οσάμα Μοχάμεντ και Ουϊάμ Σιμάβ Μπεντιρξάν, "Ασήμι στο Νερό, Αυτοπορτρέτο της Συρίας", ο Οσάμα, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Στη Συρία του σήμερα, χρήστες του YouTube πρώτα τραβούν βίντεο και μετά πεθαίνουν, ενώ άλλοι πρώτα σκοτώνουν και μετά τραβούν βίντεο. Στο Παρίσι, ωθούμενος από την απέραντη αγάπη μου για τη Συρία, διαπιστώνω πως μπορώ μόνο να τραβάω πλάνα του ουρανού και να μοντάρω το υλικό που ανεβαίνει στο YouTube...»

Ο Γκιγιόμ Σουόν στο ντοκιμαντέρ "Οι Δουλέμποροι" (φώτο 3), προσπαθεί να εξιχνιάσει το σύγχρονο δουλεμπόριο στην Καμπότζη, αποκαλύπτοντας τη μοίρα μιας νέας γυναίκας και ακολουθώντας παράλληλα την καθημερινότητα δύο δουλεμπόρων - ενός ντόπιου που βρίσκει υποψήφιες κοπέλες και του επικεφαλής ενός πρακτορείου. Οι Καμποτζιανοί αποκαλούν τους ανθρώπους αυτούς «μέι κετσόλ», δηλαδή "Θυελλοποιούς"...

Η ταινία του Μόρχαν Κνίμπε, "Αυτοί που Νιώθουν τη Φωτιά να Καίει" (φώτο 4), αναπαριστά, με μια αντισυμβατική, ποιητική φόρμα, ένα σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα: την απελπιστική κατάσταση των προσφύγων που βρίσκονται αποκλεισμένοι στην άκρη της Ευρώπης. Καθώς μια ομάδα προσφύγων προσπαθεί να μπει παράνομα στην Ευρώπη πάνω σε μια βάρκα, μια καταιγίδα ξεσπά ξαφνικά και ακολουθεί πανδαιμόνιο όταν ένας γέρος άνδρας πέφτει στη θάλασσα...

Στην πορεία για τους Ολυμπιακούς του Σότσι, ψηφίστηκε στη Ρωσία ένας νόμος που απαγόρευσε «την προπαγάνδα προς ανηλίκους για μη παραδοσιακές σεξουαλικές σχέσεις». Στο ντοκιμαντέρ "Στη Ρωσία με Αγάπη" (φώτο 5) του Νόαμ Γκόνικ - όπου εμφανίζεται ο παγκόσμιος πρωταθλητής Τζόνι Ουέιρ, η Μπίλι Τζιν Κινγκ, ο Γκρεγκ Λουγκάνις, η Μαρτίνα Ναβρατίλοβα, η Σιμόνα Μέιλερ και άλλοι - παρουσιάζεται το δίλημμα, αν θα πρέπει να διαμαρτυρηθούν υπερασπιζόμενοι τους Ρώσους συντρόφους τους ή να λάβουν μέρος στους αγώνες χωρίς να μιλήσουν.

Το "Είμαστε Δημοσιογράφοι" (φώτο 6) του Άχμαντ Τζαλάλι Φαραχάνι, είναι ένα συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ για τις δύσκολες συνθήκες που πρέπει να αντιμετωπίσουν οι Ιρανοί δημοσιογράφοι εντός κι εκτός της χώρας τους, το οποίο βασίζεται στην προσωπική ιστορία του σκηνοθέτη.

Ο "Ξένος" του Μάχντι Φλέιφελ, είναι το μικρό μήκος ντοκιμαντέρ της κατηγορίας (12 λεπτά) και μας μεταφέρει στο 2010, εκεί όπου ο Αμπού Εγιάντ και άλλοι νεαροί Παλαιστίνιοι από το στρατόπεδο κράτησης μεταναστών Άιν ελ-Χέλουι στον Λίβανο, ταξίδεψαν μαζί με δουλεμπόρους, διασχίζοντας τη Συρία και την Τουρκία για να φτάσουν στην Ελλάδα. Όπως τόσοι και τόσοι μετανάστες, ήρθαν γυρεύοντας διέξοδο στην Ευρώπη, αλλά παγιδεύτηκαν σε μια χώρα υπό οικονομική, πολιτική και κοινωνική κατάρρευση.

Το 17ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης - Εικόνες του 21ου Αιώνα, θα διεξαχθεί από την Παρασκευή 13 Μαρτίου, μέχρι και την Κυριακή 22 Μαρτίου.

Γιώργος Ρούσσος (δημοσιογράφος, υπεύθυνος της κινηματογραφικής στήλης του www.tvxs.gr