ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2005: ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟ ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
25 Μαΐου 2005
Οι κυβερνήσεις προδίδουν την υπόσχεσή τους για μια παγκόσμια τάξη βασισμένη στα ανθρώπινα δικαιώματα και ακολουθούν ένα επικίνδυνο νέο πρόγραμμα, δήλωσε σήμερα η Διεθνής Αμνηστία παρουσιάζοντας την ετήσια αποτίμησή της για τα ανθρώπινα δικαιώματα ανά την υφήλιο.

Στην ομιλία της κατά την παρουσίαση της Ετήσιας Έκθεσης 2005 της Διεθνούς Αμνηστίας, η Γενική Γραμματέας της οργάνωσης, Αϊρίν Χαν, είπε ότι οι κυβερνήσεις δεν κατάφεραν να επιδείξουν ηγεσία βασισμένη σε αρχές και πρέπει να λογοδοτήσουν.

«Οι κυβερνήσεις προδίδουν τις υποσχέσεις τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ένα νέο πρόγραμμα είναι στα σκαριά, χρησιμοποιεί τη φρασεολογία της ελευθερίας και της δικαιοσύνης για να ακολουθήσει πολιτικές φόβου και ανασφάλειας. Το πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνει κυνικές απόπειρες επαναπροσδιορισμού και 'αποστείρωσης' των βασανιστηρίων», δήλωσε η Αϊρίν Χαν.

Αυτό το νέο πρόγραμμα, σε συνδυασμό με την αδιαφορία και την παράλυση της διεθνούς κοινότητας, πρόδωσε καθ' όλο το 2004 αναρίθμητες χιλιάδες ανθρώπους σε καταστάσεις ανθρωπιστικής κρίσης και σε ξεχασμένες συρράξεις.

Στο Νταρφούρ, η σουδανική κυβέρνηση γέννησε μια καταστροφή για τα ανθρώπινα δικαιώματα και η διεθνής κοινότητα έκανε πολύ λίγα πράγματα και πολύ αργά για να αντιμετωπίσει την κρίση, προδίδοντας εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους.

Στην Αϊτή επιτράπηκε σε άτομα που ευθύνονται για σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων να αναρριχηθούν ξανά σε θέσεις εξουσίας. Στην ανατολική Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό δεν υπήρξε καμία ουσιαστική αντίδραση στους συστηματικούς βιασμούς δεκάδων χιλιάδων γυναικών, παιδιών, ακόμα και νηπίων. Το Αφγανιστάν, παρά τη διεξαγωγή εκλογών, διολίσθησε ακόμα βαθύτερα σε έναν φαύλο κύκλο ανομίας και αστάθειας. Στο Ιράκ η βία πήρε ενδημικό χαρακτήρα.

Σε εθνικό επίπεδο, οι κυβερνήσεις πρόδωσαν τα ανθρώπινα δικαιώματα με τρομακτικό κόστος για τους απλούς ανθρώπους. Ρώσοι στρατιώτες αναφέρθηκε ότι βασάνισαν, βίασαν και κακοποίησαν σεξουαλικά Τσετσένες ατιμωρητί. Η κυβέρνηση της Ζιμπάμπουε χειραγώγησε για πολιτικούς λόγους τις ελλείψεις τροφίμων.

Η προδοσία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις κυβερνήσεις συνοδεύτηκε από όλο και πιο φρικτές πράξεις τρομοκρατίας καθώς ένοπλες ομάδες έφτασαν σε νέο κατάντημα κτηνωδίας.

«Ο τηλεοπτικός αποκεφαλισμός αιχμαλώτων στο Ιράκ, η σύλληψη περισσότερων από χιλίων ανθρώπων ως ομήρων, μεταξύ των οποίων εκατοντάδες παιδιά σε ένα σχολείο στο Μπεσλάν, και ο σφαγιασμός εκατοντάδων επιβατών τρένων στη Μαδρίτη, συγκλόνισαν την υφήλιο. Κι όμως οι κυβερνήσεις δεν κατορθώνουν να αντικρίσουν κατά πρόσωπο την έλλειψη επιτυχίας στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και επιμένουν σε αποτυχημένες αλλά πολιτικά βολικές στρατηγικές. Τέσσερα χρόνια μετά την 11η Σεπτεμβρίου, η υπόσχεση ότι θα κάνουν τον κόσμο ασφαλέστερο παραμένει κενή», υπογράμμισε η κ. Χαν.

Οι απόπειρες της κυβέρνησης των ΗΠΑ να αποδυναμώσει την απόλυτη απαγόρευση των βασανιστηρίων με νέες πολιτικές και με οιονεί διαχειριστική φρασεολογία, όπως «χειραγώγηση του περιβάλλοντος», «στάσεις άγχους» και «αισθητηριακή χειραγώγηση», ήταν μία από τις πιο επιβλαβείς επιθέσεις κατά των παγκόσμιων αξιών.

Παρά την επανειλημμένη χρήση της φρασεολογίας της δικαιοσύνης και της ελευθερίας από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, υπήρξε τεράστιο χάσμα ανάμεσα στις ρητορείες και την πραγματικότητα. Το χάσμα αυτό αναδείχθηκε περίτρανα από τη στιγμή που δεν διενέργησε πλήρη και ανεξάρτητη έρευνα για τα φρικτά βασανιστήρια και κακομεταχείριση κρατουμένων από Αμερικανούς στρατιώτες στη φυλακή Αμπού Γκράιμπ του Ιράκ και δεν κατέστησε υπόλογους ανώτερους αξιωματούχους.

«Οι ΗΠΑ, ως η ασυναγώνιστη πολιτική, στρατιωτική και οικονομική υπερδύναμη, δίνουν τον τόνο για τη συμπεριφορά των κυβερνήσεων παγκοσμίως. Όταν η ισχυρότερη χώρα του κόσμου περιπαίζει το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα, δίνει την άδεια στις υπόλοιπες να διαπράττουν καταπατήσεις ατιμωρητί», επισήμανε η Αϊρίν Χαν.

Πολλές κυβερνήσεις επέδειξαν συγκλονιστική περιφρόνηση για το κράτος δικαίου. Η Νιγηρία χορήγησε άσυλο στον Τσαρλς Τέιλορ, πρώην Πρόεδρο της Λιβερίας, παρ' όλο που καταζητείται για φόνους, ακρωτηριασμούς και βιασμούς. Η κατασκευή φράχτη από το Ισραήλ μέσα στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη περιφρόνησε τη γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου ότι κάτι τέτοιο παραβιάζει το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο. Σε πλήθος χωρών πραγματοποιήθηκαν αυθαίρετες συλλήψεις και άδικες δίκες με βάση νομοθεσία περί ασφαλείας.

Κατά το 2004 υπήρξαν επίσης σημάδια ελπίδας, σύμφωνα με την κ. Χαν.

Ανάμεσα στις νομικές προκλήσεις απέναντι σε αυτό το νέο πρόγραμμα ήταν οι αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ για τους κρατουμένους του Γουαντάναμο, καθώς και η απόφαση του βρετανικού Δικαστηρίου των Λόρδων για την επ' αόριστον κράτηση «υπόπτων τρομοκρατίας» χωρίς απαγγελία κατηγορίας.

Στη δημόσια πίεση συγκαταλέχθηκαν η αυθόρμητη διαδήλωση εκατομμυρίων ανθρώπων στην Ισπανία κατά των βομβιστικών επιθέσεων της Μαδρίτης, οι λαϊκές εξεγέρσεις στη Γεωργία και την Ουκρανία και η αναπτυσσόμενη συζήτηση για πολιτικές αλλαγές στη Μέση Ανατολή.

«Όλο και περισσότερο, η διπροσωπία των κυβερνήσεων και η κτηνωδία των ένοπλων ομάδων αμφισβητούνται - από δικαστικές αποφάσεις, λαϊκή αντίσταση, δημόσια πίεση και πρωτοβουλίες για μεταρρύθμιση των Ηνωμένων Εθνών. Η πρόκληση για το κίνημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι να συγκεντρώσει τη δύναμη της κοινωνίας των πολιτών και να πιέσει τις κυβερνήσεις να εκπληρώσουν τις υποσχέσεις τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα», κατέληξε η Αϊρίν Χαν.

Η Ετήσια Έκθεση 2004 σε ηλεκτρονική μορφή: http://www.amnesty.org/ailib/aireport/index.html

Δημοσιογραφικό υλικό για την Ετήσια Έκθεση σε ηλεκτρονική μορφή, περιλαμβανομένου του οπτικοακουστικού ειδησεογραφικού υλικού: http://news.amnesty.org