ΠΑΚΙΣΤΑΝ: ΕΞΑΦΑΝΙΣΕΙΣ ΔΙΑ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΣΤΟΝ 'ΠΟΛΕΜΟ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑΣ'
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
29 Σεπτεμβρίου 2006
Συνεργαζόμενη στον 'πόλεμο κατά της τρομοκρατίας' υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, η πακιστανική κυβέρνηση διέπραξε συστηματικά καταπατήσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε βάρος εκατοντάδων Πακιστανών και αλλοδαπών υπηκόων. Καθώς εξαπλώθηκε η πρακτική της εξαφάνισης διά της βίας, πολλοί άνθρωποι έχουν συλληφθεί και κρατηθεί χωρίς επαφή με τον έξω κόσμο σε κυστικές τοποθεσίες, ενώ η κράτησή τους επισήμως διαψεύδεται. Κινδυνεύουν να υποστούν βασανιστήρια και έκνομη μεταγωγή σε τρίτες χώρες.
«Ο δρόμος για το Γουαντάναμο κυριολεκτικά ξεκινά το Πακιστάν», δήλωσε ο Κλαούντιο Κορντόνε, Ανώτερος Διευθυντής Έρευνας της Διεθνούς Αμνηστίας.
«Εκατοντάδες άνθρωποι έχουν συλληφθεί σε μαζικές συλλήψεις, πολλοί πωλήθηκαν στις ΗΠΑ ως 'τρομοκράτες' με μόνο στοιχείο τα λεγόμενα του απαγωγέα τους, ενώ εκατοντάδες μεταφέρθηκαν στον Κόλπο του Γουαντάναμο, στην Αεροπορική Βάση του Μπαγκράμ (Αφγανιστάν) ή σε μυστικά κρατητήρια υπό τη διεύθυνση των ΗΠΑ».
Η συνήθης πρακτική να προσφέρονται αμοιβές ύψους μέχρι και χιλιάδων δολαρίων για απροσδιόριστους υπόπτους τρομοκρατίας διευκόλυνε την παράνομη κράτηση και την εξαφάνιση δια της βίας. Κυνηγοί επικηρύξεων -περιλαμβανομένων αστυνομικών και κατοίκων τοπικών κοινοτήτων- αιχμαλώτισαν ανθρώπους διαφόρων εθνικοτήτων, συχνά τυχαία κατά τα φαινόμενα, και τους πούλησαν στις ΗΠΑ. Περισσότεροι από το 85% των κρατουμένων στον Κόλπο του Γουαντάναμο δεν συνελήφθησαν από δυνάμεις των ΗΠΑ, αλλά από την αφγανική Βόρεια Συμμαχία, καθώς και στο Πακιστάν, σε μια εποχή που προσφέρονταν αμοιβές μέχρι και 5.000 δολαρίων για κάθε «τρομοκράτη» που θα παρέδιδαν στις ΗΠΑ. Συχνά η μόνη βάση για την κράτησή τους ήταν οι ισχυρισμοί των απαγωγέων τους, οι οποίοι είχαν να κερδίσουν από τη σύλληψή τους. Περίπου 300 άνθρωποι -τους οποίους προηγουμένως η κυβέρνηση των ΗΠΑ χαρακτήριζε «τρομοκράτες» και «δολοφόνους»- έχουν έκτοτε απελευθερωθεί από τον Κόλπο του Γουαντάναμο χωρίς απαγγελία κατηγορίας, οι περισσότεροι προς το Πακιστάν και το Αφγανιστάν.
«Οι διά της βίας εξαφανίσεις ήταν σχεδόν ανήκουστες στο Πακιστάν πριν την έναρξη του 'πολέμου κατά της τρομοκρατίας' υπό την ηγεσία των ΗΠΑ - τώρα αποτελούν ένα ογκούμενο φαινόμενο και εξαπλώνονται πέρα από τους υπόπτους τρομοκρατίας, στους εθνικιστές Μπαλόχ και Σίντι και σε δημοσιογράφους», δήλωσε η Αντζέλικα Πάθακ, ερευνήτρια της Διεθνούς Αμνηστίας για τη Νότια Ασία.
Για πολλούς κρατουμένους συνεχίζει να αγνοείται η τύχη τους και το πού βρίσκονται. Τρεις γυναίκες και πέντε παιδιά συνελήφθησαν μαζί με τον Τανζανό ύποπτο τρομοκρατίας Αχμέντ Χαλφάν Γαϊλάνι στην επαρχία Παντζάμπ τον Ιούλιο του 2004. Περιλάμβαναν ένα βρέφος και ένα 13χρονο αγόρι από τη Σαουδική Αραβία που ονομάζεται Ταλχά, σύμφωνα με αναφορές. Πάνω από δύο χρόνια αργότερα, τίποτα δεν είναι γνωστό για την τύχη και τον τόπο όπου βρίσκονται ο Ταλχά και τα άλλα γυναικόπαιδα. Ο Αχμέντ Γαϊλάνι ήταν ένα από τα 14 άτομα που κρατούνταν μυστικά από τη CIA και μεταφέρθηκαν στον Κόλπο του Γουαντάναμο τον Σεπτέμβριο του 2006.
«Αυτά και άλλα παιδιά τέθηκαν υπό κράτηση κατά τη διεξαγωγή του 'πολέμου κατά της τρομοκρατίας' από το Πακιστάν - κι ούτε καν τα παιδιά, πόσο μάλλον οι ενήλικες, δεν θεωρήθηκαν αθώα και δεν τους επιτράπηκε να αμφισβητήσουν τη νομιμότητα της κράτησης τους», δήλωσε η Αντζέλικα Πάθακ. «Αντιθέτως, πέρασαν μήνες και χρόνια στη φυλακή χωρίς δίκη».
Οι πολιτικοί, τα μέσα ενημέρωσης και η κοινωνία των πολιτών του Πακιστάν χρειάζεται να πάρουν θέση και να καταστήσουν υπόλογη την κυβέρνηση έτσι ώστε να δοθεί τέλος σε αυτήν την πρακτική και να διευκρινιστεί η τύχη όλων των θυμάτων και το πού βρίσκονται.
Η μη κυβερνητική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Πακιστάν έχει παρατηρήσει μια νέα ανοχή στις καταπατήσεις, η οποία, όπως πρότεινε, μπορεί ενδεχομένως να αποδοθεί στον «αντίκτυπο που έχει στον δημόσιο ψυχισμό ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας».
Οι ύποπτοι τρομοκρατίας σε μυστική κράτηση στο Πακιστάν είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στα βασανιστήρια. Θύματα έχουν κρεμαστεί ανάποδα, έχουν ξυλοκοπηθεί και έχουν στερηθεί τον ύπνο και την τροφή. Πράκτορες από άλλες χώρες, περιλαμβανομένων των ΗΠΑ, φαίνεται να γνώριζαν τις ανακρίσεις των ανθρώπων που κρατούνται σε αυθαίρετη και μυστική κράτηση, ή να ήταν παρόντες κατά τη διεξαγωγή τους.
«Η πακιστανική κυβέρνηση πρέπει να δημιουργήσει ένα κεντρικό μητρώο κρατουμένων και να δημοσιεύει τακτικά καταλόγους όλων των αναγνωρισμένων χώρων κράτησης, έτσι ώστε στο μέλλον κανείς να μην μπορεί να φυλακιστεί μυστικά και να αντιμετωπίζει τους κινδύνους των βασανιστηρίων και άλλων καταπατήσεων που ενέχει η μυστική κράτηση», δήλωσε η Αντζέλικα Πάθακ. «Οι ξένες κυβερνήσεις, περιλαμβανομένων των ΗΠΑ, πρέπει να διερευνήσουν όλους τους ισχυρισμούς για βασανιστήρια, στα οποία ενδεχομένως να είναι συνένοχοι οι πράκτορές τους».
Οι συγγενείς, που ψάχνουν τους απαχθέντες, σχεδόν δεν έχουν πού να στραφούν. Η αστυνομία έχει αρνηθεί να διενεργήσει έρευνα ή να καταγράψει τις καταγγελίες. Όσοι αμφισβητούν την κράτηση μέσω των επαρχιακών ανώτερων δικαστηρίων διαπιστώνουν ότι οι δυνάμεις ασφαλείας αρνούνται κάθε γνώση για το πού βρίσκεται το άτομο, ενώ οι δικαστές συχνά παραλείπουν να αμφισβητήσουν αυτές τις αρνήσεις.
Τον Χαλίντ Μεχμούντ Ρασίντ, Πακιστανό υπήκοο, παρέδωσαν σε Πακιστανούς αξιωματούχους στη Νότια Αφρική στις 6 Νοεμβρίου 2005 και τον μετέφεραν αεροπορικώς στο Πακιστάν. Έκτοτε δεν τον έχει δει κανείς. Παρά την επίσημη παραδοχή ότι κρατείται από την πακιστανική κυβέρνηση, το Υπουργείο Εσωτερικών δεν έχει απαντήσει στα ερωτήματα των συγγενών του για το πού κρατείται.
Ο μυστικός χαρακτήρας του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας» καθιστά αδύνατο να γνωρίζει κανείς πόσες ακριβώς εξαφανίσεις διά της βίας, άλλες αυθαίρετες κρατήσεις ή παράνομοι φόνοι έχουν διαπραχθεί στο Πακιστάν, όμως ο εκπρόσωπος των πακιστανικών ενόπλων δυνάμεων Υποστράτηγος Σαουκάτ Σουλτάν δήλωσε τον Ιούνιο του 2006 ότι από το 2001 είχαν φονευθεί περίπου 500 «τρομοκράτες» και είχαν συλληφθεί περισσότεροι από 1.000.
- Το πλήρες κείμενο της έκθεσης 'Pakistan: Human rights ignored in the 'war on terror' (108 σελίδες) στη διεύθυνση http://web.amnesty.org/library/index/engasa330352006
- Το κείμενο προκήρυξης των ΗΠΑ με την οποία προσφέρουν σημαντικές αμοιβές για την αιχμαλωσία υπόπτων ως εχθρών, στη διεύθυνση http://www.amnesty.org/resources/pakistan/flyer.html
- Η Διεθνής Αμνηστία πραγματοποιεί εκστρατεία για τον τερματισμό των βασανιστηρίων και άλλων μορφών κακομεταχείρισης στον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας». Για περισσότερες πληροφορίες, παρακαλούμε επισκεφθείτε τις ιστοσελίδες http://www.amnesty.org.gr/campaigns/stoptorture/ (ελληνικά) και http://web.amnesty.org/pages/stoptorture-index-eng (αγγλικά)
