ΟΙ ΙΡΑΚΙΝΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΕΠΕΙΓΟΝΤΩΣ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΗΣ Ε.Ε.
Η Ελλάδα δεν επιδεικνύει την απαραίτητη ευαισθησία
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
18 Απριλίου 2007
Στις 19 Απριλίου το Συμβούλιο Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών πρέπει να καταλήξει σε μια συνεκτική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που να προσφέρει προστασία στους Ιρακινούς πρόσφυγες, καθώς και έμπρακτη βοήθεια προς τις γειτονικές του Ιράκ χώρες, οι οποίες είναι σήμερα υπεύθυνες για τη φροντίδα των δύο εκατομμυρίων εκτοπισμένων Ιρακινών, που βρίσκονται στο έδαφός τους.
Σε κοινή σημερινή συνέντευξη τύπου, η Διεθνής Αμνηστία και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και Εξόριστους (ECRE) κάλεσαν την Ευρωπαϊκή Ένωση να ενεργήσει άμεσα ώστε να αντιμετωπίσει την ανθρωπιστική κρίση που τροφοδοτεί την περαιτέρω αποσταθεροποίηση της περιοχής.
Ο ερευνητής της Διεθνούς Αμνηστίας για το Ιράκ, που μόλις επέστρεψε από την Ιορδανία, περιέγραψε τις κακουχίες που αντιμετωπίζουν οι περίπου ένα εκατομμύριο Ιρακινοί που έχουν καταφύγει εκεί. Χωρίς άδεια παραμονής, οι περισσότεροι δεν έχουν πρόσβαση στην εργασία, τη δημόσια παιδεία, το σύστημα υγείας και άλλες βασικές παροχές. Οι περισσότεροι ζουν υπό την απειλή της απέλασης, ιδίως μετά τις πρόσφατες απελάσεις στο Ιράκ που κατά τα φαινόμενα οδήγησαν σε θανάτους.
«Η κατάσταση είναι πολύ τεταμένη, καθώς το ιορδανικό κράτος δέχεται μεγάλη πίεση να κρατήσει την κατάσταση υπό έλεγχο. Η Ε.Ε. πρέπει να κάνει κάτι για το ζήτημα. Πρόκειται για ανθρωπιστική κρίση έτοιμη για ξεσπάσει», δήλωσε ο Κάρστεν Γιούργκενσεν, ερευνητής της Διεθνούς Αμνηστίας για το Ιράκ.
«Για να μπορέσουν οι γειτονικές χώρες να συνεχίσουν να δέχονται πρόσφυγες, η Ευρώπη θα πρέπει να φανεί πιο γενναιόδωρη στο θέμα της μετεγκατάστασης και να δείξει ότι είναι έτοιμη και αυτή να μοιραστεί τη ευθύνη για την προστασία των Ιρακινών», πρόσθεσε ο Κρις Πόλετ του Ευρωπαϊκού Γραφείου της Διεθνούς Αμνηστίας.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και Εξόριστους κατέδειξε τις μεγάλες ανισότητες ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες στον τρόπο που αντιμετωπίζουν τους Ιρακινούς αιτούντες άσυλο και τους Ιρακινούς πρόσφυγες και παρουσίασε κάποιες κατευθυντήριες γραμμές που έχουν ως στόχο να κάνουν τις πολιτικές πιο συνεκτικές, σύμφωνες με τα διεθνή πρότυπα και υποστηρικτικές για τις χώρες της περιοχής (βλ. κείμενο στη διεύθυνση www.ecre.org).
«Η Ευρώπη πρέπει να δείξει την ίδια δέσμευση για την προστασία των προσφύγων που περιμένει από τους άλλους. Οι υπουργοί πρέπει να σταματήσουν να παίζουν με την προστασία των Ιρακινών στην Ευρώπη προσδιορίζοντας τις υποθέσεις των αιτούντων άσυλο με δίκαιο και σταθερό τρόπο, αναστέλλοντας τις απελάσεις και προσφέροντας νομική υπόσταση σε αυτούς που δεν μπορούν να επιστρέψουν, ώστε να μπορούν να ζουν με αξιοπρέπεια», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του ECRE, Μπγιάρτε Βάντβικ,μετά την επιστροφή του από μεγάλη διεθνή διάσκεψη για την κατάσταση που αναγκάζονται να αντιμετωπίσουν οι Ιρακινοί, που πραγματοποιήθηκε στη Γενεύη.
Η Ναουάλ Αμπντούλ Καρίμ, εκπρόσωπος της Ένωσης Ιρακινών Γυναικών, ανέφερε: «Κάθε μέρα μιλώ με γυναίκες που φεύγουν για τη Συρία, γιατί στο Ιράκ δεν τους επιτρέπεται να βγαίνουν από το σπίτι χωρίς ανδρική συνοδεία, ζουν με τον φόβο ότι θα τις απαγάγουν για λύτρα, ότι θα τις βασανίσουν, θα τις δολοφονήσουν ή ότι θα χάσουν τα σπίτια τους από εγκληματικές συμμορίες. Όμως, οι συνθήκες στη Συρία είναι επίσης πολύ δύσκολες και οι Ιρακινοί εκεί φοβούνται διαρκώς ότι θα τους στείλουν πίσω.
Η κατάσταση στην Ελλάδα
Πολλοί Ιρακινοί αναζητούν καταφύγιο στην Ελλάδα. Αντιμετωπίζουν όμως, κατηγορίες για παράνομη είσοδο στη χώρα, κράτηση σε συχνά άθλιες συνθήκες, περιορισμένη πρόσβαση στις διαδικασίες ασύλου και κίνδυνο απέλασης ή επαναπροώθησης. Τον τελευταίο μήνα το ελληνικό τμήμα της Διεθνούς Αμνηστίας έχει δεχτεί καταγγελίες για κράτηση σε κακές συνθήκες, κακομεταχείριση από τις αστυνομικές αρχές και άρνηση πρόσβασης στη διαδικασία ασύλου για περισσότερους από 50 Ιρακινούς.
Σε μια από τις περιπτώσεις, σύμφωνα με καταγγελίες 41 Ιρακινοί κρατούνταν στη Χίο και έπειτα στη Θεσσαλονίκη για περισσότερες από 40 ημέρες χωρίς να τους δοθεί η δυνατότητα να υποβάλουν αιτήσεις ασύλου. Την ίδια στιγμή η Διεθνής Αμνηστία έχει πληροφορίες για πιθανή κακομεταχείριση και ξυλοδαρμό των Ιρακινών από τις αρχές. Μετά από τις έντονες διαμαρτυρίες πολλών οργανώσεων και του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας, οι αρχές δέχτηκαν τελικά στις 31 Μαρτίου τα αιτήματα ασύλου. Τα 36 αιτήματα ασύλου έχουν ήδη απορριφθεί πρωτοβάθμια, ενώ στο σύνολο τους οι αιτούντες άσυλο παραμένουν υπό κράτηση. Η Διεθνής Αμνηστία έχει ζητήσει από τις αρχές να εξετάσουν δίκαια και σε βάθος όλα τα αιτήματα ασύλου, να διερευνηθούν άμεσα οι καταγγελίες για κακομεταχείριση και να αποδοθούν ευθύνες για την άρνηση των αστυνομικών αρχών, τόσο της Χίου όσο και της Θεσσαλονίκης, να παραλάβουν αιτήματα ασύλου από τα εν λόγω άτομα μέχρι και το Σάββατο 31 Μαρτίου 2007.
Συστάσεις
Οι διεθνείς οργανώσεις έχουν καλέσει τα Κράτη Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης:
να αναπτύξουν μια συνεκτική ευρωπαϊκή πολιτική, που να προσφέρει σε σημαντικό αριθμό Ιρακινών προσφύγων τη δυνατότητα να μετεγκατασταθούν στην Ευρώπη,
να εγγυηθούν την πρόσβαση στη διαδικασία ασύλου σε όσους προσπαθούν να ξεφύγουν από τη βία που μαστίζει το Ιράκ,
να εγγυηθούν ότι κανείς δεν θα επαναπατριστεί στο Ιράκ χωρίς τη θέλησή του,
να επιτρέψουν στους αιτούντες άσυλο, που οι αιτήσεις τους έχουν απορριφθεί, να ζήσουν με αξιοπρέπεια μέχρι οι συνθήκες να είναι τέτοιες ώστε να μπορούν να επιστρέψουν,
να αποφύγουν να μεταφέρουν Ιρακινούς αιτούντες άσυλο, σύμφωνα με την Οδηγία του Δουβλίνου, σε οποιαδήποτε χώρα δεν εξετάζει σωστά τις αιτήσεις ασύλου Ιρακινών,
να παράσχουν τεχνική και οικονομική βοήθεια για παροχές όπως η παιδεία και η υγεία σε γειτονικές χώρες που βοηθούν τους πρόσφυγες.
Ιστορικό
Σύμφωνα με τις πρόσφατες εκτιμήσεις της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες υπάρχουν τουλάχιστο 1,8 εκατομμύρια Ιρακινοί που έχουν εκτοπιστεί στο εσωτερικό της χώρας τους και έως και 2 εκατομμύρια έχουν καταφύγει σε γειτονικές χώρες. Το τελευταίο έτος, χιλιάδες έχουν καταφύγει στην Ευρώπη και, σε σύγκριση με το 2005, ο αριθμός αιτήσεων ασύλου από Ιρακινούς έχει αυξηθεί κατά 77%. Μέσα στην ΕΕ, η Σουηδία είναι μια από τις ελάχιστες χώρες που χορηγούν την προσφυγική ιδιότητα σε σχεδόν όλους τους Ιρακινούς αιτούντες άσυλο. Μερικές χώρες δίνουν άσυλο σε ελάχιστους Ιρακινούς, ενώ άλλες φτάνουν μέχρι και να τους απελαύνουν.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες η Ελλάδα έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά αναγνώρισης προσφύγων στην Ευρώπη. Συγκεκριμένα, από τους 3.431 ανθρώπους που κατάφεραν να κάνουν αίτηση ασύλου, το πρώτο εξάμηνο του 2006, εγκρίθηκε μόνο το 1,53%, δηλαδή 50 αιτήσεις.
Για περισσότερες πληροφορίες, συνεντεύξεις και υλικό:
Ευρωπαϊκό Γραφείο Διεθνούς Αμνηστίας (Βρυξέλλες)
Τηλ: 0032-2-5021499
Fax: 0032-2-5025686
Email: AmnestyIntl@aieu.be
Bjarte Vandvik, Γενικός Γραμματέας του ECRE
Τηλ: 0032 514 5939
Κινητό: 0032 496 288 047
Email: bvandvik@ecre.org
Εκπρόσωπος του ECRE στην Ε.Ε., Richard Williams:
Τηλ: 0032 2234 3802
Κινητό: 0032 495 241316
Email: rwilliams@ecre.org
Για την επιστολή της Διεθνούς Αμνηστίας και για τα ευρήματα της αποστολής της Διεθνούς Αμνηστίας στη Ιορδανία στα Αγγλικά: www.amnesty-eu.org
Για τις προτάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες και Εξόριστους: http://www.ecre.org/.
Για πληροφορίες και επικοινωνία με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και Εξόριστους: http://www.ecre.org/. Στην Ελλάδα εκπροσωπείται από το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, τηλ. 210 33 20 000, φαξ 210 38 03 774.
Για περισσότερες πληροφορίες και συνεντεύξεις επικοινωνήστε με την Υπεύθυνη Τύπου και Προβολής του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας, ’ννα Μπότσογλου, τηλ. 210 3600628 (εσωτ. 2).