ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ: ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΗΣ ΧΑΜΑΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΟΥΝ ΝΑ ΣΤΟΧΟΠΟΙΟΥΝ ΔΙΑΔΗΛΩΤΡΙΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΗΛΩΤΕΣ ΩΣ ΑΝΤΙΠΟΙΝΑ ΚΑΙ ΝΑ ΣΕΒΑΣΤΟΥΝ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΩΝ ΕΙΡΗΝΙΚΩΝ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΩΝ ΣΤΗ ΓΑΖΑ

Οι αρχές στην κατεχόμενη Λωρίδα της Γάζας πρέπει να σεβαστούν το δικαίωμα στην ειρηνική συνάθροιση και την ελευθερία της έκφρασης και να σταματήσουν τη συνεχιζόμενη καταστολή των διαδηλωτριών/ών, δήλωσε σήμερα η Διεθνής Αμνηστία.

Τους τελευταίους δύο μήνες, η οργάνωση έχει καταγράψει ένα ανησυχητικό μοτίβο απειλών, εκφοβισμού και παρενοχλήσεων, συμπεριλαμβανομένων ανακρίσεων και ξυλοδαρμών από τις δυνάμεις ασφαλείας που διοικούνται από τη Χαμάς εναντίον ατόμων που ασκούν το δικαίωμά τους στην ειρηνική διαμαρτυρία εν μέσω της συνεχιζόμενης γενοκτονίας του Ισραήλ και της πρόσφατης κλιμάκωσης των βομβαρδισμών και της επέκτασης των μαζικών εκτοπισμών.

Από τις 25 Μαρτίου, οι κάτοικοι της Beit Lahia, μιας πόλης στο κυβερνείο της Βόρειας Γάζας, έχουν οργανώσει πολλαπλές πορείες απαιτώντας τον τερματισμό της γενοκτονίας και του παράνομου εκτοπισμού από το Ισραήλ. Οι διαδηλώσεις αυτές έχουν προσελκύσει εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες Παλαιστίνιες και Παλαιστίνιους. Οι διαδηλώτριες/ές φώναζαν συνθήματα και κρατούσαν πινακίδες με τις οποίες επέκριναν τις αρχές της Χαμάς στη Γάζα, ενώ ορισμένες/οι ζητούσαν το τέλος της διακυβέρνησης της Χαμάς. Μικρότερες διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν επίσης στην προσφυγική δομή Jabalia, στη Shuja'iya και στο Khan Younis, όπου οι διαδηλώτριες/ές φώναζαν επίσης συνθήματα κατά συγκεκριμένων ηγετών της Χαμάς.

«Οι αρχές της Χαμάς πρέπει να σταματήσουν αμέσως όλα τα κατασταλτικά μέτρα κατά των Παλαιστινίων που εκφράζουν γενναία και ανοιχτά την αντίθεσή τους στις πρακτικές της Χαμάς στη Γάζα. Οι αναφορές για ξυλοδαρμούς, απειλές και ανακρίσεις είναι εξαιρετικά ανησυχητικές και συνιστούν σοβαρές παραβιάσεις των δικαιωμάτων της ελευθερίας της έκφρασης και της ειρηνικής συνάθροισης», δήλωσε η Erika Guevara-Rosas, Ανώτερη Διευθύντρια Έρευνας, Συνηγορίας, Πολιτικής και Εκστρατειών της Διεθνούς Αμνηστίας.

«Είναι αποτρόπαιο και ντροπιαστικό το γεγονός ότι ενώ οι Παλαιστίνιες/οι στη Γάζα υφίστανται φρικαλεότητες στα χέρια του Ισραήλ, οι αρχές της Χαμάς επιδεινώνουν ακόμη περισσότερο τα δεινά τους αυξάνοντας τις απειλές και τον εκφοβισμό εναντίον ανθρώπων απλώς και μόνο επειδή λένε “θέλουμε να ζήσουμε”. Οι Παλαιστίνιες/οι στη Γάζα διαμαρτύρονται για τον καταστροφικό αντίκτυπο της συνεχιζόμενης γενοκτονίας του Ισραήλ και του αναγκαστικού εκτοπισμού, καθώς και για την αποτυχία των αρχών στη Γάζα να τους προστατεύσουν από τέτοιες επιθέσεις. Έχουν το δικαίωμα να ασκούν κριτική στις αρχές χωρίς να φοβούνται βίαια αντίποινα».

Η Διεθνής Αμνηστία πήρε συνέντευξη από 12 άτομα - 10 άνδρες και δύο γυναίκες - που είτε συμμετείχαν είτε οργάνωσαν διαδηλώσεις, καθώς και από μέλη οικογενειών τριών άλλων διαδηλωτριών/ών που δήλωσαν ότι οι συγγενείς τους είχαν απειληθεί αν αποφάσιζαν να συνεχίσουν να διαδηλώνουν. Τα άτομα που συμμετείχαν στις συνεντεύξεις περιέγραψαν περιστατικά όπου άτομα που συμμετείχαν σε διαδηλώσεις κλήθηκαν για ανάκριση χωρίς να ακολουθηθούν επίσημες διαδικασίες, ξυλοκοπήθηκαν με ξύλα και, σε ορισμένες περιπτώσεις, απειλήθηκαν ότι θα τα πυροβολούσαν.

Πολλά άτομα εξέφρασαν συνεχείς φόβους για περαιτέρω καταστολή, ενώ ορισμένα μέλη οικογενειών διαδηλωτριών και διαδηλωτών περιέγραψαν απειλές και βία κατά των αγαπημένων τους προσώπων.

Άλλα άτομα εξέφρασαν την αντίθεσή τους. Ένας κάτοικος του al-Atatra στην Beit Lahia, του οποίου η οικογένεια αποδεκατίστηκε σε ισραηλινή αεροπορική επιδρομή πέρυσι, δήλωσε στη Διεθνή Αμνηστία:

«Δικαιούμαστε να ζούμε με αξιοπρέπεια. Ξεκινήσαμε να διαδηλώνουμε επειδή θέλουμε μια λύση για τα βάσανά μας. Κανένα άτομο δεν μας υποκίνησε ή μας είπε να διαμαρτυρηθούμε. Οι άνθρωποι διαμαρτύρονται επειδή δεν μπορούν να ζήσουν, ήθελαν αλλαγή... Οι δυνάμεις ασφαλείας ήρθαν απειλώντας και χτυπώντας μας, κατηγορώντας μας ότι είμαστε προδότριες/ες, απλά και μόνο επειδή υψώσαμε τη φωνή μας. Θα συνεχίσουμε να διαμαρτυρόμαστε, ανεξάρτητα από τον κίνδυνο».

Περιέγραψε πώς μετά από μια διαμαρτυρία στις 16 Απριλίου, μέλη των υπηρεσιών ασφαλείας της Χαμάς τον κάλεσαν για ανάκριση, μαζί με αρκετά άλλα άτομα από τη γειτονιά al-Atatra όπου ζει. Είπε ότι αυτός και οι άλλοι μεταφέρθηκαν σε ένα κτίριο στο Mashrou' Beit Lahia, το οποίο είχε μετατραπεί σε αυτοσχέδιο κέντρο κράτησης, και ξυλοκοπήθηκαν από περίπου 50 ένοπλους άνδρες με πολιτικά ρούχα:

«Με χτύπησαν στον λαιμό μου, στην πλάτη μου, με ξύλινα ραβδιά στον λαιμό μου. Μου φώναζαν... Με κατηγόρησαν ότι είμαι προδότης - συνεργάτης της Μοσάντ [ισραηλινή υπηρεσία πληροφοριών].  Τους είπα ότι βγήκαμε στους δρόμους γιατί θέλαμε να ζήσουμε, θέλαμε να φάμε και να πιούμε... Έχασα την οικογένειά μου σε μια από τις χειρότερες σφαγές σε αυτόν τον πόλεμο, πέντε από τα αδέλφια μου και τα παιδιά τους σκοτώθηκαν. Ήταν φρικτό, να σε αποκαλούν προδότη, να σε αμφισβητούν για τον πατριωτισμό σου, όταν η οικογένειά σου ξεκληρίζεται», είπε, προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση στη Γάζα έχει απογοητεύσει τους πολίτες της και ενώ οι άνθρωποι γνωρίζουν ότι το Ισραήλ φταίει, αισθάνονται επίσης ότι οι αρχές της Χαμάς δεν “βλέπουν” τα βάσανά τους.

Αφέθηκε ελεύθερος μετά από σχεδόν τέσσερις ώρες κράτησης και ανάκρισης και διατάχθηκε να μην συμμετάσχει σε άλλες διαδηλώσεις.

Από την κατάληψη της Γάζας το 2007 και τη δημιουργία ενός παράλληλου μηχανισμού ασφαλείας και επιβολής του νόμου, η Χαμάς έχει επιβάλει αυστηρούς περιορισμούς στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι, της έκφρασης και της ειρηνικής συνάθροισης, χρησιμοποιώντας υπερβολική βία ως απάντηση σε διάφορα κινήματα διαμαρτυρίας, κυρίως το 2019, και συλλαμβάνοντας και βασανίζοντας τακτικά αντιφρονούντες. Ακόμη και κατά τη διάρκεια της συνεχιζόμενης γενοκτονίας του Ισραήλ, οι υπηρεσίες ασφαλείας της Χαμάς συνέχισαν να καταστέλλουν την ελευθερία της έκφρασης, μεταξύ άλλων χαρακτηρίζοντας τα άτομα που τις επέκριναν ως προδότες.

Επτά διαδηλώτριες και διαδηλωτές που έδωσαν συνέντευξη στη Διεθνή Αμνηστία δήλωσαν ότι είχαν χαρακτηριστεί ως «προδότες» από δυνάμεις ασφαλείας με πολιτικά, οι οποίες τους πλησίασαν μετά τις διαδηλώσεις ή κατά τη διάρκεια της ανάκρισης.

Ένας διαδηλωτής είπε: «Εδώ στη Beit Lahia, είμαστε προσκολλημένοι στη γη μας... έτσι όταν εκτοπιστήκαμε, ήταν σαν κάποιος να μας πήρε όλη μας τη ζωή. Καλέσαμε τους γείτονές μας, τους φίλους μας, να διαμαρτυρηθούν μετά τις εντολές εκκένωσης, επειδή φοβόμασταν έναν ακόμη εκτοπισμό. Ήταν μια διαμαρτυρία κατά της κατοχής και κατά της Χαμάς. Θέλαμε να μας ακούσουν».

Είπε ότι αρχικά οι διαδηλώτριες και οι διαδηλωτές ζητούσαν από το Ισραήλ να τερματίσει τη γενοκτονία του, να καθιερώσει κατάπαυση του πυρός και να ανοίξει τα περάσματα προς τη Γάζα. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι άρχισαν να φωνάζουν εναντίον της Χαμάς επειδή «ο κόσμος είναι θυμωμένος και δεν μπορεί άλλο».

Είπε στη Διεθνή Αμνηστία ότι είχε κληθεί για ανάκριση πολλές φορές, αλλά αρνήθηκε να πάει, μέχρι που άτομα που συνδέονται με τις υπηρεσίες ασφαλείας της Χαμάς ήρθαν στο σπίτι του στις 17 Απριλίου.

«Με χτύπησαν με ξύλα και μου έριξαν μπουνιές στο πρόσωπο, το ξύλο δεν ήταν πολύ σκληρό, νομίζω ότι ήταν περισσότερο απειλή. Πριν από αυτό, μετά από μια διαμαρτυρία, ένα άτομο που συνδέεται μαζί τους ήρθε και απείλησε να με πυροβολήσει στα πόδια αν συνεχίσω να διαμαρτύρομαι», είπε.

Κατά τη διάρκεια της ανάκρισης κατηγορήθηκε ότι είχε στρατολογηθεί από τον επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών των παλαιστινιακών αρχών με έδρα τη Ραμάλα και ότι πληρώνονταν από τις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες.

«Όλα αυτά είναι ανοησίες», είπε. «Ξέρουν ότι είναι ανοησίες. Ναι, ταυτίζομαι με τη Φατάχ [το άλλο κύριο παλαιστινιακό πολιτικό κόμμα], αλλά στη Γάζα τώρα, δεν πρόκειται για τη Χαμάς και τη Φατάχ. Θέλουμε να επιβιώσουμε, θέλουμε να ζήσουμε».

Άλλοι κάτοικοι από την Beit Lahia δήλωσαν ότι οι αρχές τους απείλησαν αλλά δεν τους έκαναν κακό σωματικά.  Ένας 18χρονος φοιτητής δήλωσε στη Διεθνή Αμνηστία ότι άνδρες με πολιτικά απειλούσαν να βλάψουν τον ίδιο και την οικογένειά του αν δεν σταματούσε να διαμαρτύρεται.

Μια γυναίκα που βοήθησε στη διοργάνωση μιας αγρυπνίας υπό την ηγεσία γυναικών στην Beit Lahia είπε στην οργάνωση ότι ο σύζυγος και τα παιδιά της απειλήθηκαν με σύλληψη για τη συμμετοχή τους στις διαμαρτυρίες. Είπε: «Μετά τις απειλές κατά των ανδρών θέλαμε να υψώσουμε τη φωνή μας ως γυναίκες. Ήταν μια μικρή διαμαρτυρία, αλλά θέλαμε να στείλουμε ένα μήνυμα, στους ηγέτες μας, αλλά και στην κατοχή [του Ισραήλ] ότι δεν μπορούμε να το ανεχτούμε άλλο αυτό. Θέλουμε να προστατεύσουμε τα παιδιά μας, θέλουμε να ζήσουμε».

Τις τελευταίες ημέρες, οι ισραηλινές δυνάμεις επέκτειναν τις στρατιωτικές τους επιχειρήσεις σε όλη την κατεχόμενη Λωρίδα της Γάζας, κατεβάζοντας ξανά τανκς στην Beit Lahia και αναγκάζοντας τους περισσότερους κατοίκους να φύγουν. Μια γυναίκα που εκτοπίστηκε από την Beit Lahia στην προσφυγική δομή Shati στην πόλη της Γάζας στις 16 Μαΐου, δήλωσε στην Αμνηστία: «Διαμαρτυρηθήκαμε κατά της Χαμάς και κατά του πολέμου και τώρα εκτοπιστήκαμε ξανά από το Ισραήλ».

Αναφερόμενος σε ένα σχόλιο που έκανε ένας ανώτερος εκπρόσωπος της Χαμάς, ο Sami Abu Zuhri, στο οποίο είπε: «Το σπίτι θα ξαναχτιστεί και η/ο μάρτυρας... θα αναπαραχθούμε επί δέκα φορές», είπε στην Αμνηστία:

«Αυτοί [οι ηγέτες της Χαμάς] δεν νοιάζονται για τον πόνο μας. Ακόμα και αν ξαναχτίσω το σπίτι μου που καταστράφηκε, οι αναμνήσεις και η ζωή που είχα εκεί δεν θα ξαναχτιστούν ποτέ. Η ξαδέλφη μου έχασε τον σύζυγο και τα τρία της παιδιά σε ισραηλινό χτύπημα. Μπορεί να την κοιτάξει και να της πει ότι τα παιδιά της θα παραχθούν ξανά;»

Κριτική στα σχόλια του Abu Zuhri και σε άλλες δηλώσεις ηγετών της Χαμάς που φαίνεται να υποτιμούν τα δεινά των Παλαιστινίων στη Γάζα, άσκησαν εκτοπισμένοι άνθρωποι που οργάνωσαν αυθόρμητη διαμαρτυρία όταν το Khan Younis έλαβε μαζική «εντολή εκκένωσης» στις 19 Μαΐου 2025.

«Οι αρχές στη Γάζα πρέπει να επιτρέψουν στους ειρηνικούς διαδηλωτές/ιες, τις/τους αντιφρονούντες και τις/τους δημοσιογράφους να ασκήσουν τα δικαιώματά τους χωρίς εκφοβισμό, παρενόχληση ή βία. Οι ανακρίσεις των διαδηλωτριών/ών πρέπει να σταματήσουν αμέσως και οι υπεύθυνες/οι για τη βία ή τις απειλές πρέπει να λογοδοτήσουν.  Οι αρχές στη Γάζα πρέπει να σέβονται τα δικαιώματα των ανθρώπων στη Γάζα και να τους προστατεύουν, τη στιγμή που διακυβεύεται η επιβίωσή τους», δήλωσε η Erika Guevara-Rosas, Ανώτερη Διευθύντρια Έρευνας, Προάσπισης, Πολιτικής και Εκστρατειών της Διεθνούς Αμνηστίας

Ιστορικό

Η πρόσφατη καταστολή των διαδηλώσεων στην κατεχόμενη Λωρίδα της Γάζας πραγματοποιείται στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης γενοκτονίας του Ισραήλ και μιας πρωτοφανούς ανθρωπιστικής κρίσης. Στις 2 Μαρτίου το Ισραήλ είχε διακόψει πλήρως την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας και άλλων ειδών απαραίτητων για την επιβίωση των αμάχων. Η επί 77 ημέρες ολική πολιορκία, την οποία το Ισραήλ χαλάρωσε ελαφρώς αλλά ανεπαρκώς μετά από διεθνείς πιέσεις, και οι συνεχόμενοι αυστηροί περιορισμοί αποτελούν σαφή και υπολογισμένη προσπάθεια συλλογικής τιμωρίας περισσότερων από δύο εκατομμυρίων αμάχων και συμβάλλουν στη δημιουργία συνθηκών ζωής που οδηγούν στη φυσική καταστροφή των Παλαιστινίων στη Γάζα.