ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ: Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗΣ NSO GROUP ΣΤΗΝ ΥΠΟΘΕΣΗ WHATSAPP ΑΠΟΤΕΛΕΙ «ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΝΙΚΗ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΧΡΗΣΗΣ ΚΑΤΑΣΚΟΠΕΥΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ»

Αντιδρώντας στην απόφαση με την οποία η εταιρεία κατασκευής κατασκοπευτικού λογισμικού NSO Group πρέπει να καταβάλει περισσότερα από 167 εκατομμύρια δολάρια ως αποζημίωση στο Whatsapp, η Rebecca White, ερευνήτρια της Διεθνούς Αμνηστίας για τη στοχευμένη παρακολούθηση, δήλωσε:

«Πρόκειται για μια σημαντική νίκη στον αγώνα κατά της κατάχρησης κατασκοπευτικού λογισμικού. Η NSO Group, η οποία αναπτύσσει το διαβόητο και άκρως επεμβατικό κατασκοπευτικό λογισμικό Pegasus, έχει εμπλακεί σε σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων δημοσιογράφων και ακτιβιστριών/ών, σε παγκόσμιο επίπεδο.

«Εδώ και χρόνια, η Διεθνής Αμνηστία και οι εταίροι της κοινωνίας των πολιτών έχουν τεκμηριώσει πώς οι εταιρείες κατασκοπευτικού λογισμικού, όπως η NSO Group, έχουν καταστήσει δυνατή την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε μαζική κλίμακα. Η βιομηχανία παρακολούθησης έχει αποτύχει να δράσει. Πιστεύουμε ότι αυτή η νίκη θα αποτρέψει τη βιομηχανία κατασκοπευτικού λογισμικού, τους επενδυτές της και τους κυβερνητικούς πελάτες της παγκοσμίως. Ελπίζουμε η απόφαση αυτή να προσφέρει σε κάποιο βαθμό ανακούφιση στα χιλιάδες θύματα της Pegasus. Ας είναι αυτό ένα ηχηρό και ξεκάθαρο μήνυμα ότι η αλλαγή αυτή είναι επικείμενη. Αυτές/οι που χρησιμοποιούν κατασκοπευτικό λογισμικό για να παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα θα λογοδοτήσουν και δεν θα μπορούν να ενεργούν ατιμώρητοι.

«Η απόφαση αυτή θα πρέπει να λειτουργήσει ως αφύπνιση προς τις κυβερνήσεις για τη λήψη προληπτικών, συγκεκριμένων μέτρων για τη ρύθμιση της βιομηχανίας παρακολούθησης, την επιβολή μέτρων προστασίας στις πρακτικές παρακολούθησης και τη συνολική απαγόρευση εργαλείων που είναι εγγενώς ασύμβατα με τις υποχρεώσεις και τα πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως το Pegasus».

Ιστορικό

Η απόφαση αυτή αποτελεί το αποκορύφωμα μιας εξαετούς αγωγής, η οποία κατατέθηκε αρχικά στο περιφερειακό δικαστήριο της Βόρειας Καλιφόρνιας τον Οκτώβριο του 2019. Το WhatsApp και η μητρική του εταιρεία Meta μήνυσαν την NSO Group επειδή χρησιμοποίησε τους διακομιστές του WhatsApp για να στοχεύσει τις συσκευές περισσότερων από 1.400 χρηστών με το κατασκοπευτικό λογισμικό Pegasus. Ακολουθεί μια σημαντική απόφαση για την υπόθεση αυτή τον Δεκέμβριο του 2024, η οποία διαπίστωσε ότι η NSO Group είχε στοχεύσει παράνομα τους χρήστες και την υποδομή του Whatsapp με το κατασκοπευτικό λογισμικό. Τα νομικά έγγραφα αποκάλυψαν για πρώτη φορά ότι η NSO Group είναι η οντότητα που «εγκαθιστά και εξάγει» τα δεδομένα από τις συσκευές-στόχους, σε αντίθεση με τους κυβερνητικούς πελάτες στους οποίους πουλάει το εργαλείο.

Το 2020, η Διεθνής Αμνηστία και άλλοι εταίροι της κοινωνίας των πολιτών παρενέβησαν στην αγωγή WhatsApp κατά NSO Group, καταθέτοντας μια υπόμνημα amicus curiae που περιέγραφε τις επιπτώσεις των επιθέσεων του Pegasus στα ανθρώπινα δικαιώματα και αναδείκνυε ατομικές μαρτυρίες όσων είχαν στοχοποιηθεί.

Συνεχίζοντας την επιδίωξή της για απόδοση ευθυνών για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τον Σεπτέμβριο του 2024, η Διεθνής Αμνηστία κατέθεσε υπόμνημα amicus curiae στο Αστικό Δικαστήριο της Μπανγκόκ στην υπόθεση του ακτιβιστή Jatupat Boonpattararaksa, το τηλέφωνο του οποίου μολύνθηκε με το κατασκοπευτικό λογισμικό Pegasus τρεις φορές το 2021.

Το 2021 το Εργαστήριο Ασφαλείας της Διεθνούς Αμνηστίας ήταν τεχνικοί εταίροι στο Project Pegasus, το οποίο αποκάλυψε για πρώτη φορά τον ρόλο του ομίλου NSO στην κρίση κατασκοπευτικού λογισμικού σε παγκόσμια κλίμακα.

Σε απάντηση σε αίτημα για σχολιασμό του AFP, η NSO Group δήλωσε ότι «θα εξετάσει προσεκτικά τις λεπτομέρειες της απόφασης και θα ακολουθήσει τα κατάλληλα ένδικα μέσα, συμπεριλαμβανομένων περαιτέρω διαδικασιών και έφεσης» και ότι πιστεύει ότι η «τεχνολογία της παίζει κρίσιμο ρόλο στην πρόληψη των σοβαρών εγκλημάτων και της τρομοκρατίας και χρησιμοποιείται υπεύθυνα από εξουσιοδοτημένες κυβερνητικές υπηρεσίες».