ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΣΠΑΤΑΛΟΥΝ ΜΙΑ ΖΩΤΙΚΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΗΡΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΣΤΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΙΑΚΑ ΕΔΑΦΗ

Αντιδρώντας στην ακύρωση από την Ελβετία μιας διάσκεψης των Υψηλών Συμβαλλομένων Μερών (HCP) στις Συμβάσεις της Γενεύης, που ζητήθηκε με ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ το 2024, σχετικά με την εφαρμογή της τέταρτης Σύμβασης της Γενεύης στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη, λόγω διαφωνίας μεταξύ των συμμετεχόντων μερών, η Γενική Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας Agnès Callamard δήλωσε:

«Το γεγονός ότι τα κράτη απέτυχαν να εκπληρώσουν την εντολή τους να επικεντρωθούν στην εφαρμογή των Συμβάσεων της Γενεύης στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη αποτελεί ένα ακόμη πλήγμα στο διεθνές δίκαιο και προδοσία των θυμάτων παράνομων δολοφονιών και άλλων σοβαρών παραβιάσεων του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη και στο Ισραήλ.

«Αποτυγχάνοντας να τηρήσουν τη νομική τους υποχρέωση να διασφαλίσουν τον σεβασμό της Τέταρτης Σύμβασης της Γενεύης, τα κράτη έχουν θέσει την πολιτική σκοπιμότητα πάνω από τις νομικές υποχρεώσεις για την προστασία των αμάχων σε καιρό πολέμου, ακόμη και μπροστά στις αδυσώπητες σοβαρές παραβιάσεις της Σύμβασης από το Ισραήλ και άλλες σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου σε όλα τα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη και τη γενοκτονία στη Γάζα.

«Αντί να επιδείξουν τη δέσμευσή τους για την τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς δικαίου, τα κράτη σπατάλησαν ανάλγητα μια κρίσιμη ευκαιρία να συμφωνήσουν βασικά μέτρα για την επιβολή της εφαρμογής του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη, επιδεικνύοντας μια ανατριχιαστική αδιαφορία για την τύχη όλων των αμάχων και ιδιαίτερα των Παλαιστινίων, καθώς το Ισραήλ εμποδίζει για άλλη μια φορά την είσοδο κάθε ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα και εκτοπίζει βίαια χιλιάδες Παλαιστίνιες/ους στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη.

«Αυτή η αποτυχία είναι ιδιαίτερα κατακριτέα, καθώς όλα τα ευρωπαϊκά κράτη εδώ και αρκετές εβδομάδες διατύπωναν έντονα τη δέσμευσή τους στο διεθνές δίκαιο και την τάξη που βασίζεται σε κανόνες, στο πλαίσιο της ουκρανικής σύγκρουσης, μόνο και μόνο για να αποτύχουν για άλλη μια φορά να ακολουθήσουν τα λόγια τους, καταστρέφοντας περαιτέρω ό,τι έχει απομείνει από τις διεθνείς και οικουμενικές αξίες.

«Το σχέδιο διακήρυξης που κυκλοφόρησε από την Ελβετία μεταξύ των συμμετεχόντων κρατών μετά από μια αδιαφανή διαδικασία απέτυχε να ικανοποιήσει βασικές απαιτήσεις γύρω από τον σεβασμό του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και απέτυχε ντροπιαστικά να αναγνωρίσει τη συμβουλευτική γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου (ICJ) του Ιουλίου 2024, η οποία κηρύσσει παράνομη την κατοχή της Γάζας και της Δυτικής Όχθης, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, από το Ισραήλ.

«Η διασφάλιση του σεβασμού των Συμβάσεων της Γενεύης απαιτεί τουλάχιστον από όλα τα κράτη να αναστείλουν τις μεταφορές όπλων προς τα μέρη της σύγκρουσης, να συνεργαστούν για τη διασφάλιση της λογοδοσίας για τις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου και να υποστηρίξουν τους διεθνείς θεσμούς και μηχανισμούς, συμπεριλαμβανομένων των ερευνών του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και της Επιτροπής Ερευνών του ΟΗΕ για τα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη».

Ιστορικό

Τον Σεπτέμβριο του 2024 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ζήτησε τη σύγκληση διάσκεψης των Υψηλών Συμβαλλομένων Μερών της τέταρτης Σύμβασης της Γενεύης, καλώντας την Ελβετία, υπό την ιδιότητά της ως θεματοφύλακα των Συμβάσεων της Γενεύης, να συγκαλέσει τη διάσκεψη.  Η Διάσκεψη των Συμβαλλομένων Μερών της Γενεύης του 2025 είχε ως αποστολή να επικεντρωθεί στα «μέτρα για την εφαρμογή της Σύμβασης στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, και για τη διασφάλιση του σεβασμού της σύμφωνα με το κοινό άρθρο 1 των τεσσάρων Συμβάσεων της Γενεύης».

Το βράδυ πριν από την προγραμματισμένη διεξαγωγή της διάσκεψης, η Ελβετία ανακοίνωσε την ακύρωσή της, επικαλούμενη «βαθιές διαφορές μεταξύ των υψηλών συμβαλλομένων μερών».  Σε ανακοίνωσή του, με την οποία απάντησε στην ακύρωση της διάσκεψης, ο Οργανισμός Ισλαμικής Συνεργασίας επέκρινε το σχέδιο διακήρυξης λέγοντας ότι «απέτυχε να εκπληρώσει τη συμφωνηθείσα εντολή» και «δεν ήταν ανάλογο της σοβαρότητας της κατάστασης». Νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα, το Ισραήλ ανακοίνωσε ότι δεν θα συμμετάσχει στην προγραμματισμένη διάσκεψη και κάλεσε άλλα κράτη να μην συμμετάσχουν.