ΒΡΑΖΙΛΙΑ:Η ΑΥΞΑΝΟΜΕΝΗ ΤΑΣΗ ΔΟΛΟΦΟΝΙΩΝ ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΠΥΡΟΔΟΤΕΙ ΤΟΝ ΦΟΒΟ ΣΤΙΣ ΦΑΒΕΛΕΣ ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΤΟΥΣ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΟ ΡΙΟ

Δημοσιεύθηκε στις 27 Απριλίου 2016, 12:36Εκτύπωση

Οι κάτοικοι πολλών από τις φαβέλες του Rio de Janeiro ζουν υπό καθεστώς τρόμου μετά τη δολοφονία τουλάχιστον 11 ατόμων από πυρά αστυνομικών μόλις από την αρχή αυτού του μήνα, προειδοποίησε η Διεθνής Αμνηστία εν μέσω της αντίστροφης μέτρησης των 100 ημερών για τους Ολυμπιακούς Αγώνες.

 

Μόνο στην πόλη του Ρίο, τουλάχιστον 307 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από πυρά αστυνομικών τον προηγούμενο χρόνο, αριθμός που ισοδυναμεί με μία στις πέντε ανθρωποκτονίες στην πόλη. Εντωμεταξύ, οι αρχές δεν έχουν καταφέρει να κάνουν τους υπεύθυνους να λογοδοτήσουν και υιοθετούν μια όλο και περισσότερο αδιάλλακτη στάση απέναντι στις ειρηνικές διαδηλώσεις.

«Παρά την υποσχόμενη παράδοση που θέλει μια ασφαλής πόλη να διοργανώνει τους Ολυμπιακούς Αγώνες, οι δολοφονίες από την αστυνομία αυξάνονται με σταθερό ρυθμό τα τελευταία χρόνια στο Ρίο. Πολλοί έχουν τραυματιστεί από πλαστικές σφαίρες, χειροβομβίδες ακόμα και από πυροβόλα όπλα που χρησιμοποιούνται από την αστυνομία κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων» δήλωσε ο Atila Roque, Διευθυντής της Διεθνούς Αμνηστίας στη Βραζιλία.

«Μέχρι σήμερα, οι δολοφονίες από την αστυνομία στο μεγαλύτερο ποσοστό τους δεν έχουν διερευνηθεί, αυστηρότερη εκπαίδευση και ξεκάθαρες κατευθυντήριες γραμμές για τη χρήση ‘λιγότερο-θανάσιμων’ όπλων δεν έχουν παρασχεθεί, ενώ οι αρχές ακόμα αντιμετωπίζουν τους διαδηλωτές ως ‘δημόσιο κίνδυνο’»

«Μέσα στις επόμενες 100 ημέρες, υπάρχουν πολλά που οι αρχές και οι διοργανωτές του Ρίο 2016 μπορούν αλλά και πρέπει να κάνουν για να διασφαλίσουν ότι οποιαδήποτε επιχείρηση για τη δημόσια ασφάλεια δε θα παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα. Περιμένουμε από τις αστυνομικές δυνάμεις του Ρίο να υιοθετήσουν μια προληπτική προσέγγιση σχετικά με τη δημόσια ασφάλεια αντί να συνεχίσουν με τη στρατηγική «ρίξε πρώτα και μετά ρώτα.» 

Τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί αύξηση στην υπερβολική χρήση βίας από την αστυνομία στο Rio de Janeiro και η πλειονότητα των θυμάτων είναι νεαροί μαύροι άντρες από τις φαβέλες και από περιθωριοποιημένες περιοχές

Το 2014, όταν η Βραζιλία φιλοξένησε το Παγκόσμιο Κύπελο, η αστυνομία σκότωσε στο Ρίο 580 άτομα, κατά 40% περισσότερους από το 2013. Ο αριθμός το 2015 ήταν ακόμα υψηλότερος και έφτασε τους 645.

Παρότι δεν είναι δυνατόν να συσχετίσουμε άμεσα αυτή την αύξηση στις δολοφονίες από την αστυνομία με τις προετοιμασίες για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, τα στατιστικά αποκαλύπτουν ένα ξεκάθαρο μοτίβο υπερβολικής χρήσης βίας, κατάχρησης εξουσίας και ατιμωρησίας που σπιλώνουν τους θεσμούς της δημόσιας ασφάλειας. Πολλές από αυτές τις δολοφονίες λαμβάνουν χώρα στην Πολιτεία του Rio de Janeiro όπου θα διεξαχθούν οι Αγώνες.

Τον Αύγουστο του 2015, η Διεθνής Αμνηστία δημοσίευσε την έκθεση «Σκοτώσατε τον γιο μου: οι ανθρωποκτονίες που διεξάγονται από την στρατιωτική αστυνομία στην πόλη του Rio de Janeiro», όπου καταγράφονται με λεπτομέρεια οι πολεμοχαρείς τακτικές της αστυνομίας στη φαβέλα Acari στον απόηχο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2014. Η οργάνωση ανακάλυψε ότι στη συντριπτική πλειοψηφία των δολοφονιών από τη στρατονομία στο Acari το 2014, υπήρχαν σοβαρές ενδείξεις  εξω-δικαστικών εκτελέσεων. Παρά την εν λόγω αποκάλυψη και τη δημόσια πίεση, κανείς μέχρι σήμερα δεν έχει έρθει αντιμέτωπος με τη δικαιοσύνη για αυτές τις δολοφονίες.

Όσο επικρατεί ατιμωρησία, ο κύκλος βίας και οι δολοφονίες από την αστυνομία θα συνεχιστούν.

«Είναι ανησυχητικό να βλέπει κανείς ότι ενώ οι δολοφονίες από την αστυνομία εξακολουθούν να συμβαίνουν σε καθημερινή βάση στο Ρίο και σε άλλες πόλεις στη Βραζιλία, η αντίδραση των αρχών εξακολουθεί να είναι ανεπαρκής. Το τίμημα, σε πόνο και σε ανθρώπινες ζωές, πληρώνουν κατά κύριο λόγο όσοι μένουν στις φαβέλες και σε άλλες φτωχές περιοχές, κυρίως νεαροί μαύροι άντρες» είπε ο Atila Roque.

Η καταστολή των διαδηλώσεων από την αστυνομία αποτελεί μια ακόμα ανησυχία στην πορεία για τους Ολυμπιακούς.

Δύο χρόνια μετά τη διεξαγωγή του Παγκοσμίου Κυπέλου, όπου και η Διεθνής Αμνηστία καταδίκασε τις περιπτώσεις αδικαιολόγητης και υπερβολικής χρήσης βίας από την πλευρά της αστυνομίας κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων, συμπεριλαμβανομένης της κατάχρησης των «λιγότερο-θανάσιμων όπλων», δεν έχουν ληφθεί αποτελεσματικά μέτρα προς αποφυγή περαιτέρω παραβιάσεων από την αστυνομία.

Στην ουσία, η μοναδική νέα νομοθεσία που αφορά τη δημόσια ασφάλεια κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών είναι ο νέος αντι-τρομοκρατικός νόμος, ο οποίος πρακτικά θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να περιορίσει και να ποινικοποιήσει τις διαδηλώσεις.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΑΡΙΘΜΟΙ

Οι αστυνομικοί ήταν υπεύθυνοι για μία στις πέντε ανθρωποκτονίες στην πόλη του Rio de Janeiro κατά τη διάρκεια του 2015.

Τουλάχιστον 11 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους κατά τη διάρκεια αστυνομικών επιχειρήσεων τις πρώτες τρεις εβδομάδες του Απριλίου του 2016. Στις 2 Απριλίου, ένα πεντάχρονο αγόρι σκοτώθηκε και δύο ακόμα άτομα τραυματίστηκαν σε μία επιχείρηση της στρατονομίας στο Magé, έναν δήμο της ευρύτερης περιοχής του Ρίο. Στις 4 Απριλίου πέντε άνθρωποι σκοτώθηκαν στο Acari, μία φαβέλα στα βόρειο κομμάτι της πόλης, κατά τη διάρκεια μιας κοινής επιχείρησης της ομοσπονδιακής και της πολιτικής αστυνομίας. Την ίδια μέρα, ένας νεαρός άντρας σκοτώθηκε στη φαβέλα Manguinhos κατά τη διάρκεια μίας επιχείρησης της στρατιωτικής αστυνομίας. Στις 7 Απριλίου, τουλάχιστον δύο άτομα σκοτώθηκαν στο Jacarezinho, επίσης σε επιχείρηση της στρατιωτικής αστυνομίας. Μεταξύ 16 και 17 Απριλίου, μία μεγάλης κλίμακας αστυνομική επιχείρηση είχε σαν αποτέλεσμα να σκοτωθούν δύο άτομα και να τραυματιστούν εννέα καθώς οι κάτοικοι βίωσαν 36 ώρες έντονης ανταλλαγής πυροβολισμών στο Alemão. Στις 23 Απριλίου, ένας οδηγός ταξί σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια επιχείρησης της στρατιωτικής αστυνομίας.

Οι ανθρωποκτονίες ως αποτέλεσμα αστυνομικών επεμβάσεων στην πολιτεία του Rio de Janeiro αυξήθηκαν κατά 54% μέσα σε δύο χρόνια. Το 2014, τη χρονιά που η Βραζιλία φιλοξένησε το Παγκόσμιο Κύπελλο, έγιναν 580 δολοφονίες εν μέσω αστυνομικών επιχειρήσεων στην πολιτεία του Ρίο, μία αύξηση της τάξης του 40% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Το 2015, η τάση αυτή συνεχίστηκε με 645 δολοφονίες από την αστυνομία, μία αύξηση 54% τα τελευταία δύο χρόνια από το 2013. Πηγή: Έκθεση «Σκότωσες τον Γιο μου» και Ινστιτούτο Δημόσιας Ασφάλειας της Βραζιλίας (Instituto de Segurança Pública)

Αντι-τρομοκρατικός Νόμος: Χιλιάδες ακτιβιστές και διαδηλωτές αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο σύλληψης βάσει του νέου αντι-τρομοκρατικού νόμου της Βραζιλίας. Η έγκριση ενός νέου αντι-τρομοκρατικού νόμου τον Φεβρουάριο του 2016 απειλεί τους διαδηλωτές και τα κοινωνικά κινήματα ποινικοποιώντας πράξεις που συνδέονται με το δικαίωμα του συνέρχεσθαι.

Συλληφθέντες κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων στην πορεία προς το Παγκόσμιο Κύπελλο το 2013: Ο Rafael Braga ο οποίος συνελήφθη σε διαδήλωση στις 20 Ιουνίου 2013 και καταδικάστηκε σε πενταετή φυλάκιση παραμένει στη φυλακή. Ο Rafael είχε πάνω του ένα μπουκάλι με καθαριστικό υγρό και κρίθηκε ένοχος για το έγκλημα κατοχής εκρηκτικής ύλης, παρά το γεγονός ότι η εγκληματολογική ανάλυση του υλικού επιβεβαίωσε ότι δεν ήταν εκρηκτικά. Η περίπτωση αυτή καταγράφηκε από τη Διεθνή Αμνηστία στην έκθεσή της «Χρησιμοποιούν στρατηγική φόβου».

Κανένας κανονισμός δεν έχει αναπτυχθεί για τη χρήση των επονομαζόμενων «λιγότερο-θανάσιμων» όπλων, συμπεριλαμβανομένων των κατευθυντήριων γραμμών που αφορούν τις επιχειρήσεις, της χρήσης αυστηρότερων μέτρων εκπαίδευσης και των προτύπων σχετικά με την επιλογή και τη δοκιμή του εξοπλισμού. Αυτά τα όπλα- συμπεριλαμβανομένων των πλαστικών σφαιρών, χειροβομβίδων κρότου-λάμψης, χημικών σπρέι, δακρυγόνων και άλλων- έχουν χρησιμοποιηθεί κατ’ επανάληψη με σκοπό την καταστολή ειρηνικών διαδηλώσεων στη Βραζιλία. Η κατάχρηση και η λανθασμένη μεταχείριση αυτών των όπλων έχει σαν αποτέλεσμα την υπερβολική και αδικαιολόγητη χρήση βίας, όπως επίσης και τραυματισμούς, μερικοί εκ των οποίων πολύ σοβαροί, έχουν καταγραφεί εκτενώς από τη Διεθνή Αμνηστία στην έκθεση «Χρησιμοποιούν στρατηγική φόβου» αλλά και σε άλλες εκθέσεις.

Χιλιάδες στρατιωτικοί αστυνομικοί αλλά και στρατιώτες έχουν αποσταλλεί σε κατοικημένες περιοχές. – Το 2014, ο στρατός της Βραζιλίας αποστάλθηκε στο Maré, ένα συγκρότημα με φαβέλες του Ρίο γύρω από την περιοχή που διεξάγονταν οι αγώνες του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Χιλιάδες στρατιώτες και μέλη  της στρατιωτικής αστυνομίας παρέμειναν στην κοινότητα για περισσότερο από έναν χρόνο και πολλαπλές παραβιάσεις είχαν καταγραφεί, όπως για παράδειγμα η περίπτωση του Vitor Santiago Borges, ο οποίος σήμερα είναι 30 χρόνων και είχε πυροβοληθεί από τον στρατό πέρυσι όταν έμπαινε στη φαβέλα για να επιστρέψει σπίτι με τους φίλους του. Έχασε μέρος του ποδιού του.

 

 

ΚΑΝΕ ΜΙΑ ΔΩΡΕΑ
Υπερασπίσου τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και στήριξε την ανεξαρτησία του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας.