ΕΥΡΩΠΗ: ΕΞΑΛΕΙΨΤΕ ΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΔΟΥΛΕΙΑ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
2 Μαΐου 2007
Η Διεθνής Αμνηστία απευθύνει έκκληση σε 39 κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης και στην Ευρωπαϊκή Ένωση να δείξουν έμπρακτα τη δέσμευσή τους να εξαλείψουν την αυξανόμενη σύγχρονη δουλεία προσχωρώντας χωρίς άλλη καθυστέρηση στη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη Δράση κατά της Διακίνησης και Εμπορίας Ανθρώπων και θέτοντάς τη σε εφαρμογή.*

Μέχρι τον τρέχοντα μήνα, που σημειώνει τη 2η επέτειο της υιοθέτησης της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά της Διακίνησης και Εμπορίας Ανθρώπων, επτά χώρες της Ευρώπης -η Αλβανία, η Αυστρία, η Βουλγαρία, η Γεωργία, η Μολδαβία, η Ρουμανία και η Σλοβακία- έχουν προσχωρήσει σε αυτή τη συνθήκη. Δεσμεύτηκαν έτσι να προχωρήσουν σε συγκεκριμένες ενέργειες για να εξαλείψουν, με τρόπο που να εστιάζει στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τη διακίνηση ανδρών, γυναικών και παιδιών εντός και δια μέσου της Ευρώπης με σκοπό την εκμετάλλευσή τους σε τομείς της παραοικονομίας και την εξαναγκαστική σεξουαλική εκμετάλλευση.

Δεν υπάρχουν ακριβή στατιστικά στοιχεία για αυτό το παγκόσμιο έγκλημα, εν μέρει εξ αιτίας της λαθραίας φύσης του και των έμφυτων δυσκολιών στον εντοπισμό και την ακριβή αναγνώριση των θυμάτων του. Οι εκτιμήσεις μιλούν για εκατομμύρια ανθρώπους.

Εντός και δια μέσου της Ευρώπης, γυναίκες, άνδρες και παιδιά γίνονται αντικείμενο εμπορίας με σκοπό την εκμετάλλευσή τους σε τομείς της παραοικονομίας που περιλαμβάνουν την οικιακή εργασία, τη γεωργία, τη βιομηχανία, τις οικοδομικές εργασίες και τη φιλοξενία, καθώς επίσης και την εξαναγκαστική σεξουαλική εκμετάλλευση. Κατά τη διάρκεια αυτής της δοκιμασίας, παραβιάζεται η ίδια η ανθρώπινη αξιοπρέπεια των προσώπων που διακινούνται. Κατά τη διαδικασία της διακίνησης τα θύματα εμπορίας συνήθως υποβάλλονται σε πολλαπλές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων τους στη σωματική και διανοητική ακεραιότητα, την ελευθερία και την προσωπική ασφάλεια, την ελευθερία από τη δουλεία, από πρακτικές εξαναγκαστικού χαρακτήρα, από τα βασανιστήρια και άλλη απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση, την οικογενειακή ζωή, την ελευθερία μετακίνησης, την ιδιωτική ζωή, το ανώτερο εφικτό επίπεδο στην ποιότητα της υγείας, και την ασφαλή και σίγουρη στέγαση.

Αντί να αντιμετωπίζονται ως θύματα αποτρόπαιων εγκλημάτων, όταν περιέρχονται στην αντίληψη των αρχών, τα θύματα εμπορίας συνήθως αντιμετωπίζονται ως εγκληματίες, 'λαθρομετανάστες' ή, σε περιπτώσεις στις οποίες οι αρχές επιδιώκουν την καταδίωξη του εμπόρου τους, ως χρήσιμα εργαλεία στο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης. Σπανίως αντιμετωπίζονται οι ψυχολογικές, ιατρικές και κοινωνικές συνέπειες της δοκιμασίας στην οποία έχουν υποβληθεί και τα βαθύτερα αίτια (συμπεριλαμβανομένου του τι 'πουλάει στην αγορά').

Η αρωγή, όταν αυτή παρέχεται στα θύματα ώστε να αναρρώσουν από τη δοκιμασία τους, συχνά γίνεται υπό τον όρο να συμφωνήσουν να συνεργαστούν στη διαδικασία ποινικής δίωξης των εμπόρων τους. Η συνεργασία τέτοιου τύπου συχνά θέτει τα θύματα και τα μέλη της οικογένειάς τους σε περαιτέρω κίνδυνο από τους εμπόρους. Είναι σπάνια η πρόσβαση στη δικαιοσύνη, περιλαμβανομένων της ηθικής επανόρθωσης, της αποζημίωσης, της αποκατάστασης και της επανένταξης, για τις κακοποιήσεις που έχουν υποστεί. Οι αλλοδαποί χωρίς δικαίωμα διαμονής στη χώρα συχνά απελαύνονται δίχως να λαμβάνονται υπ' όψη οι κίνδυνοι που ενδεχομένως πρόκειται να αντιμετωπίσουν μόλις επιστρέψουν, είτε πρόκειται για επαναδιακίνηση ή για άλλη κακοποίηση στα χέρια των εμπόρων τους ή άλλων.

Παρ' όλο που τα τελευταία χρόνια τα κράτη, τόσο μεμονωμένα όσο και συλλογικά, έχουν λάβει μέτρα με στόχο την ποινικοποίηση της διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων -όπως με την υιοθέτηση νομοθεσιών σε εθνικό επίπεδο και με τη δέσμευση σε πολυμερείς συνθήκες όπως το Πρωτόκολλο του Παλέρμο του ΟΗΕ- όλο και περισσότερο αναγνωρίζεται ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα από τα κράτη για τον σεβασμό και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των θυμάτων διακίνησης και εμπορίας. Η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη Δράση κατά της Διακίνησης και Εμπορίας Ανθρώπων διατυπώνει μια σειρά ελάχιστων προϋποθέσεων που πρέπει να τηρούν τα κράτη μέλη ώστε να σέβονται και να προστατεύουν τα δικαιώματα των θυμάτων διακίνησης και εμπορίας.

Επομένως, η Διεθνής Αμνηστία καλεί τα 39 κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης, που αναφέρονται παρακάτω, και την Ευρωπαϊκή Ένωση, να υπογράψουν τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη Δράση κατά της Διακίνησης και Εμπορίας Ανθρώπων και να θέσουν σε εφαρμογή τις διατάξεις της χωρίς άλλη καθυστέρηση.

* Τα 39 κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης που δεν έχουν ακόμα υπογράψει ούτε επικυρώσει τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη Δράση κατά της Διακίνησης και Εμπορίας Ανθρώπων είναι: ο ’γιος Μαρίνος, το Αζερμπαϊτζάν, η Ανδόρα, η Αρμενία, το Βέλγιο, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η Βρετανία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Δανία, η Ελβετία, η Ελλάδα, η Εσθονία, η Ιρλανδία, η Ισλανδία, η Ισπανία, η Ιταλία, η Κροατία, η Κύπρος, η Λετονία, η Λιθουανία, το Λιχτενστάιν, το Λουξεμβούργο, η Π.Γ.Δ. της Μακεδονίας, η Μάλτα, το Μαυροβούνιο, το Μονακό, η Νορβηγία, η Ολλανδία, η Ουγγαρία, η Ουκρανία, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Ρωσική Ομοσπονδία, η Σερβία, η Σλοβενία, η Σουηδία, η Δημοκρατία της Τσεχίας, η Τουρκία και η Φινλανδία.

Γενικές πληροφορίες

Η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη Δράση κατά της Διακίνησης και Εμπορίας Ανθρώπων θα τεθεί σε ισχύ όταν την υπογράψουν τρία ακόμα κράτη μέλη. Η Σύμβαση μπορεί να υπογραφεί και να επικυρωθεί από όλα τα μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης, άλλα κράτη που συμμετείχαν στο σχεδιασμό της και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εντός ενός έτους από την έναρξη ισχύος της Σύμβασης θα συσταθεί εποπτικό σώμα εμπειρογνωμόνων για να βοηθήσει τα κράτη στην εφαρμογή της.

Η πλειονότητα των κρατών-μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ήδη μέρη στην πιο πρόσφατη Συνθήκη του ΟΗΕ για τη διακίνηση και εμπορία ανθρώπων που είναι γνωστή ως το Πρωτόκολλο του Παλέρμο. Παρ' όλο αυτή η συνθήκη έχει θεσμοθετήσει έναν διεθνώς συμφωνημένο ορισμό της διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων και απαιτεί από τα κράτη να ποινικοποιήσουν τη διακίνηση και εμπορία, να διώκουν ποινικά τους εμπόρους και διακινητές και να λάβουν μέτρα ώστε να αποτρέψουν την εμπορία, μεταξύ άλλων αντιμετωπίζοντας τη ζήτηση, οι περισσότεροι όροι που αφορούν την προστασία των δικαιωμάτων των θυμάτων είναι συστάσεις και όχι υποχρεώσεις.

Αναγνωρίζοντας ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα για τον σεβασμό και την προστασία των δικαιωμάτων των θυμάτων της διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων, τα κράτη-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης υιοθέτησαν στις 3 Μαΐου 2005 τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη Δράση κατά της Διακίνησης και Εμπορίας Ανθρώπων. Η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη Δράση κατά της Διακίνησης και Εμπορίας Ανθρώπων διατυπώνει μια σειρά ελάχιστων μέτρων βοήθειας και προστασίας που πρέπει να λάβουν τα κράτη-μέλη ώστε να σέβονται και να προστατεύουν τα δικαιώματα των θυμάτων διακίνησης και εμπορίας. Ανάμεσα σε αυτά είναι η άνευ όρων διασφάλιση στα άτομα για τα οποία πιστεύεται εύλογα έχουν υποστεί εμπορία και διακίνηση επαρκούς βιοτικού επιπέδου, κατάλληλης και ασφαλούς στέγης, πρόσβασης σε πρώτες βοήθειες, πρόσβασης σε μεταφραστή, πρόσβασης σε δικηγόρο και πληροφόρησης για τα νομικά τους δικαιώματα, νομικής βοήθειας, περιόδου ανάρρωσης τουλάχιστον 30 ημερών στη χώρα που έχουν βρεθεί και πρόσβασης στην παιδεία για τα παιδιά.

- Για περισσότερες πληροφορίες και συνεντεύξεις επικοινωνήστε με την Υπεύθυνη Τύπου και Προβολής του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας, ’ννα Μπότσογλου, τηλ. 210 3600628 (εσωτ. 2).

Ανακοίνωση: Στις 23 Μαΐου 2007 δίνεται στη δημοσιότητα η Ετήσια Έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για την κατάσταση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σε παγκόσμιο επίπεδο.