ΣΥΝΟΔΟΣ EΙΡΗΝΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΙΒΥΗ: ΟΙ ΣΥΝΟΜΙΛΙΕΣ ΣΤΟ ΒΕΡΟΛΙΝΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΩΣΟΥΝ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΑΠΟΔΟΣΗ ΕΥΘΥΝΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΠΟΛΕΜΟΥ
• Η έρευνα πεδίου της Διεθνούς Αμνηστίας ανακάλυψε πιθανά εγκλήματα πολέμου στη μάχη για την Τρίπολη
• Εκπρόσωποι της οργάνωσης είναι διαθέσιμοι για συνέντευξη μετά την επίσκεψη σε 33 πεδία της μάχης και στις δύο πλευρές του μετώπου.
Η προστασία των αμάχων και η δικαιοσύνη για τα θύματα παραβιάσεων πρέπει να αποτελέσουν τον ακρογωνιαίο λίθο οποιασδήποτε ειρηνευτικής συμφωνίας προκύψει από τη σύνοδο κορυφής υπό την ηγεσία του ΟΗΕ στο Βερολίνο για την ένοπλη σύγκρουση της Λιβύης αυτή την Κυριακή (19 Ιανουαρίου), δήλωσε σήμερα η Διεθνής Αμνηστία.
Η σύγκρουση - η οποία κλιμακώθηκε τον περασμένο Απρίλιο με την απόπειρα στρατιωτικής κατάληψης της πρωτεύουσας Τρίπολης από τον αυτοανακηρυγμένο Εθνικό Στρατό της Λιβύης του Khalifa Haftar - λαμβάνει χώρα σε μια περίοδο τακτικών ένοπλων συγκρούσεων οι οποίες επιβαρύνουν σοβαρά τον άμαχο πληθυσμό.
Τον Οκτώβριο του 2019, η Διεθνής Αμνηστία δημοσίευσε τη μόνη σε βάθος έρευνα πεδίου μέχρι σήμερα στο μέτωπο της Τρίπολης. Ο οργανισμός επισκέφθηκε 33 πεδία εναέριας και επίγειας μάχης στην πρωτεύουσα και τις γύρω περιοχές και ανακάλυψε την ύπαρξη πιθανών εγκλημάτων πολέμου τόσο από την Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας, η οποία βρίσκεται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, όσο και από το Λιβυκό Εθνικό Στρατό.
Κατά τη διάρκεια της έρευνας, η οργάνωση εντόπισε αρκετές περιπτώσεις όπου οι οικισμοί και οι υποδομές καταστράφηκαν ή υπέστησαν ζημιές από πυραύλους εδάφους, το πυροβολικό και εναέριους βομβαρδισμούς που πραγματοποιήθηκαν και από τις δύο πλευρές, σκοτώνοντας και τραυματίζοντας δεκάδες ανθρώπους.
«Είδαμε από κοντά τις καταστροφικές συνέπειες των δυσανάλογων και αδιάκριτων επιθέσεων - συμπεριλαμβανομένων των πιθανών εγκλημάτων πολέμου - και από τις δύο πλευρές που εμπλέκονται στη σύγκρουση, οι οποίες συνεχίζουν να παραβιάζουν το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο με στρατιωτική και άλλου είδους υποστήριξη από χώρες όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Τουρκία,» δήλωσε Donatella Rovera, ανώτερη σύμβουλος αντιμετώπισης κρίσεων στη Διεθνή Αμνηστία.
Η οργάνωση διενήργησε σχολαστικές έρευνες μετά την έκρηξη στο πεδίο της μάχης, πολλές από τις οποίες επιβεβαίωσαν την ύπαρξη ξένης εμπλοκής στη σύγκρουση. Παρά το πλήρες εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ που ισχύει από το 2011, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Τουρκία - μεταξύ άλλων - έχουν υποστηρίξει το Λιβυκό Εθνικό Στρατό και την Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας, αντίστοιχα, μέσω παράνομων μεταφορών όπλων και άμεσης στρατιωτικής στήριξης σε επιθέσεις εναντίον αμάχων ή σε επιθέσεις που έχουν επηρεάσει τον άμαχο πληθυσμό. Αυξάνονται επίσης τα στοιχεία για τη συμμετοχή Ρώσων μισθοφόρων στη σύγκρουση στο πλευρό του Λιβυκού Εθνικού Στρατού.
Σύμφωνα με στατιστικές του ΟΗΕ, περισσότεροι από 284 άμαχοι/ες σκοτώθηκαν και περισσότεροι/ες από 140.000 μετακινήθηκαν εξαιτίας της ένοπλης σύγκρουσης στη Λιβύη το 2019. Μια δήλωση των Ηνωμένων Εθνών στις 3 Ιανουαρίου 2020 κατήγγειλε την κλιμάκωση των επιθέσεων που πλήττουν χωρίς διάκριση τα σχολεία, τις ιατρικές εγκαταστάσεις και άλλες υποδομές αμάχων μέσα και γύρω από την Τρίπολη, συμπεριλαμβανομένου του Διεθνούς Αεροδρομίου Mitiga.
«Η διεθνής κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων όσων συμμετέχουν στη διάσκεψη του Βερολίνου, πρέπει να υποστηρίξει το εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ στη Λιβύη και να συνεργαστεί με το Συμβούλιο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών για την επείγουσα σύσταση διερευνητικής επιτροπής ή παρόμοιου μηχανισμού για τη διαφύλαξη των αποδεικτικών στοιχείων για εγκλήματα πολέμου και άλλες παραβιάσεις, ανοίγοντας το δρόμο για τη δικαιοσύνη και την αποκατάσταση των θυμάτων και των οικογενειών τους,» δήλωσε η Donatella Rovera.
«Τα αντιμαχόμενα μέρη στη Λιβύη πρέπει να σταματήσουν αμέσως τις δυσανάλογες και αδιάκριτες επιθέσεις και να συμμορφωθούν πλήρως με τους κανόνες του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, να διερευνήσουν τις καταγγελθείσες παραβιάσεις και να τερματίσουν τη χρήση των εκρηκτικών όπλων με αποτελέσματα σε μεγάλο εύρος έκτασης.»
Η σύγκρουση επιδείνωσε επίσης την ήδη δύσκολη κατάσταση χιλιάδων μεταναστών/ριών και προσφύγων στη Λιβύη, συμπεριλαμβανομένων πολλών που παραμένουν εγκλωβισμένοι/ες στη Λιβύη ως αποτέλεσμα της συνεργασίας μεταξύ των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και των αρχών της Λιβύης. Η Διεθνής Αμνηστία έχει από καιρό τεκμηριώσει πώς η κοινή πολιτική της ΕΕ και της Λιβύης ανακοπής της πορείας των μεταναστών/ριών και των προσφύγων και επιστροφής τους στη Λιβύη, τους έχει εκθέσει σε παρατεταμένη αυθαίρετη κράτηση, βασανιστήρια ή θάνατο, ακόμη και σε αδιάκριτες ή στοχευμένες επιθέσεις.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ που συμμετέχουν στη σύνοδο κορυφής πρέπει να αποκαταστήσουν τη συνεργασία τους με τη Λιβύη και να σταματήσουν οποιαδήποτε μέτρα που οδηγούν στον εγκλωβισμό ανθρώπων στη χώρα. Πρέπει να ασκήσουν πίεση στις αρχές της Λιβύης για να τερματίσουν την πολιτική παρατεταμένης αυθαίρετης κράτησης προσφύγων και μεταναστών/ριών και να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την απομάκρυνση των προσφύγων και των μεταναστών/ριών από τη χώρα, μεταξύ άλλων μέσω της επανεγκατάστασης και εναλλακτικών τρόπων προστασίας.