Αυτή η αίθουσα του δικαστηρίου ανέρχεται σε 1.000 τετραγωνικά μέτρα και το θεωρείο χωράει 500 άτομα», μου αναφέρει με υπερηφάνεια ένας υπάλληλος. «Έχει 200 θέσεις για δικηγόρους και 250 για κατηγορούμενους/ες». Οι αριθμοί αυτοί μου προκαλούν ρίγος. Αυτή είναι μια αίθουσα δικαστηρίων σχεδιασμένη για μαζικές δίκες.
ΤΟΥΡΚΙΑ: ΤΟΣΟΣ ΧΩΡΟΣ ΣΕ ΑΥΤΗ ΤΗ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΑΙΘΟΥΣΑ, ΑΛΛΑ ΤΟΣΟ ΣΤΕΝΑ ΠΕΡΙΘΩΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ
Η Milena Buyum καλύπτει την κίβδηλη δίκη των 16 ακτιβιστών/ριών στην Τουρκία
Milena Buyum, Διεθνής Αμνηστία
Βρίσκομαι στο γιγάντιο δικαστήριο που βρίσκεται πίσω από τους τοίχους της φυλακής υψηλής ασφαλείας της Σηλυβρίας (Silivri)͘∙ της μεγαλύτερης φυλακής στην Ευρώπη. Είμαι εδώ, ως παρατηρήτρια στην έναρξη της δεύτερης ακρόασης των 16 μορφών της Τουρκικής κοινωνίας των πολιτών, μεταξύ των οποίων είναι και ο Οσμάν Καβάλα.
Ο Οσμάν Καβάλα βρίσκεται σε προφυλάκιση στη Σηλυβρία (Silivri), από τον Νοέμβριο του 2017. Ο ίδιος και οι άλλοι/ες 15 αντιμετωπίζουν πλαστές κατηγορίες ότι «επιδίωξαν την ανατροπή της κυβέρνησης της Τουρκία ή την παρεμπόδισή της από την διεκπεραίωση των καθηκόντων της», λόγω της συμμετοχής τους στις διαδηλώσεις του 2013, στο πάρκο Γκεζί. Αν τελικά κριθούν ένοχοι/ες , θα καταδικαστούν σε ισόβια κάθειρξη χωρίς δυνατότητα απόλυσης υπό όρους.
Φτάνω νωρίς στο δικαστήριο και παρακολουθώ τον τεράστιο χώρο να γεμίζει με ακροατές/ριες, δημοσιογράφους, δικηγόρους και εναγόμενους/ες. Ξαφνικά, ξεσπά έντονο χειροκρότημα. Ο Οσμάν Καβάλα εισέρχεται περιβαλλόμενος από περισσότερους από δεκαπέντε δεσμοφύλακες. Δύο σε κάθε πλευρά τον κρατούν βίαια. Ο Οσμάν Καβάλα στρέφεται προς εμάς καθώς πλησιάζει το εδώλιο χαμογελώντας και προσπαθεί να σηκώσει το χέρι για να χαιρετήσει. Όταν κάθεται, οι φρουροί στέκονται γύρω του, εμποδίζοντας τον να δει την οικογένεια και τους συναδέλφους του.
Όλοι/ες μας σηκωνόμαστε καθώς οι τρεις δικαστές και ο εισαγγελέας παίρνουν τις θέσεις τους. Ο πρόεδρος της επιτροπής δικαστών ανακοινώνει, ότι παρόλο που η ακρόαση έχει προγραμματιστεί να διαρκέσει δύο ημέρες, θα επιθυμούσε να τελειώσει σε μία. «Έχω κι άλλες υποθέσεις να εκδικάσω αύριο», αναφέρει. Αναρωτιέμαι αν αυτό αποτελεί σημάδι πως ο Οσμάν Καβάλα μπορεί να αφεθεί σήμερα ελεύθερος.
Πρώτα παρουσιάζονται τα επιχειρήματα της υπεράσπισης. Ο ένας δικηγόρος μετά τον άλλο εξηγούν διεξοδικά γιατί το κατηγορητήριο των 657 σελίδων δεν περιέχει τα απαιτούμενα αποδεικτικά στοιχεία για να υποστηριχθεί η κατηγορία. «Για να έχει πραγματοποιηθεί το έγκλημα που περιγράφεται στο άρθρο 312, πρέπει να έχει υπάρξει σαφής και επικείμενος κίνδυνος», εξηγεί ο ένας δικηγόρος. «Στο ποινικό δίκαιο, πρέπει να υπάρχει αδιάσπαστη συνέχεια μεταξύ εγκληματικής πράξης, ύποπτου και αποδεικτικών στοιχείων∙ και αυτά τα τρία πρέπει να συνδέονται. Αυτό το κατηγορητήριο δε νοιάζεται για την παροχή τέτοιων συνδέσεων. Αντίθετα, απλώς παρουσιάζει κάθε μεμονωμένη πράξη ως έγκλημα».
Στη συνέχεια ο Οσμάν Καβάλα - ως ο μόνος φυλακισμένος κατηγορούμενος - καλείται να απευθυνθεί ενώπιον του δικαστηρίου. «Δεν υπάρχει, το παραμικρό αποδεικτικό στοιχείο ... ότι είχα διαδραματίσει ρόλο στην οργάνωση των διαμαρτυριών του πάρκου Γκεζί», λέει. «Κανένα στοιχείο ότι συμμετείχα σε οποιεσδήποτε συγκεντρώσεις που περιλάμβαναν βία. Αντιθέτως, έπαιξα το ρόλο του διαμεσολαβητή μεταξύ των διαδηλωτών/ριών και των αρχών, ώστε τα γεγονότα να έχουν ειρηνική κατάληξη. Δεν ανακρίθηκα μετά τις διαμαρτυρίες του πάρκου Γκεζί. Όταν βρέθηκα για πρώτη φορά υπό κράτηση, η μόνη ερώτηση που μου έθεσαν σχετικά με τα γεγονότα στο Γκεζί, ήταν για μια έκθεση φωτογραφιών στις Βρυξέλλες και για δύο φωτογραφίες που είχα στο τηλέφωνό μου. 16 μήνες χρειάστηκαν για να προετοιμαστεί αυτό το κατηγορητήριο χωρίς κανένα αποδεικτικό στοιχείο. Έχω περάσει τώρα 21 μήνες στη φυλακή. Ζητώ την αποφυλάκιση μου».
Η παθιασμένη έκκληση του Οσμάν Καβάλα επιδοκιμάστηκε με παρατεταμένα χειροκροτήματα. Εγώ, βρήκα τον εαυτό μου να σκέφτεται: «Θα απελευθερωθεί σήμερα και αυτή η παράλογη δοκιμασία θα τελειώσει».
Στη συνέχεια, ο εισαγγελέας σηκώνεται. Διαβάζει τα αιτήματα του εναγόμενου ένα προς ένα και με ένα μονότονο τόνο, ζητά να απορριφθούν. Δεν παρέχει καμία αιτιολόγηση για τα αιτήματά του, καμία πρόκληση ή νομικό επιχείρημα
Η σύντομη παρέμβασή του με κάνει να αναρωτιέμαι αν έχει ακούσει οτιδήποτε είχε ειπωθεί τις τελευταίες έξι ώρες, καθώς οι δικηγόροι υπεράσπισης είχαν συστηματικά αποδομήσει κάθε δικαιολογία για τη δίωξη τους.
Το δικαστήριο διακόπτεται και ο Οσμάν Καβάλα οδηγείται έξω από την αίθουσα, ενώ περιβάλλεται από φρουρούς. Μας λένε να εκκενώσουμε την αίθουσα του δικαστηρίου. Μαζί με τους εναγόμενους και τους δικηγόρους τους, μόνο οι διεθνείς παρατηρητές/ριες, οι διπλωμάτες, οι βουλευτές/ριες και τα μέλη της οικογένειας επιτρέπεται να ακούσουν την εκ νέου προσωρινή απόφαση του δικαστηρίου.
Μετά από περίπου 30 λεπτά, ξαναγυρνάμε στην τώρα κενή αίθουσα του δικαστηρίου. Αισθάνομαι ένα σφιχτό κόμπο έντασης στο στομάχι μου. Μπορώ μόνο να μαντέψω πώς αισθάνεται η γυναίκα του Οσμάν Καβάλα.
Σηκωνόμαστε για τους δικαστές. Ο πρόεδρος της επιτροπής δικαστών διαβάζει αυτό που εμφανίζει ως «απόφαση πλειοψηφίας». Όλα τα αιτήματα των εναγόμενων έχουν απορριφθεί. Ο Οσμάν Καβάλα θα παραμείνει στην φυλακή.
Μέχρι την επόμενη ακρόασή του θα βρίσκεται πια πίσω από τα σίδερα της φυλακής για σχεδόν δύο χρόνια, μια πολύ μεγάλη περίοδο προδικαστικής κράτησης ακόμη και για τα ακραία πρότυπα της Τουρκίας.
Milena Buyum, Διεθνής Αμνηστία
Αισθάνομαι τις ελπίδες που είχα να εξαφανίζονται. Κοιτάζω γύρω μου την απεραντοσύνη αυτής της αίθουσας του δικαστηρίου: τόσο μεγάλος χώρος, αλλά τόσο στενά τα περιθώρια για τη δικαιοσύνη.