STOP ΣΕ ΝΑΥΑΓΙΑ ΚΑΙ ΑΠΩΘΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ
Κάθε χρόνο χιλιάδες άνθρωποι ξεκινούν ένα επικίνδυνο ταξίδι, επιβαίνοντας σε ακατάλληλα πλοιάρια, στη προσπάθεια τους να φτάσουν στην Ευρώπη. Κάποιοι διαφεύγουν πολέμους και συγκρούσεις και κάποιοι προσπαθούν να σωθούν από τη φτώχεια. Πολλοί δεν καταφέρνουν ποτέ να φτάσουν στην Ευρώπη: πεθαίνουν στη διαδρομή από αφυδάτωση, πνίγονται στη θάλασσα, ή γίνονται αντιληπτοί από τα λιμενικά σκάφη που περιπολούν και επιστρέφονται στη χώρα από όπου αναχώρησαν.
Εκτιμάται πως μόνο μέσα στο 2011, τουλάχιστον 1500 άνδρες, γυναίκες και παιδιά πέθαναν στη Μεσόγειο. Ο πραγματικός αριθμός αναμένεται να είναι σημαντικά υψηλότερος. Ακόμα, το 2012 εκατοντάδες άνθρωποι φέρεται να πέθαναν κατά τη διάρκεια της απέλπιδας προσπάθειας τους να προσεγγίσουν τα σύνορα της Ευρώπης, αυξάνοντας ακόμη περισσότερο τον συνεχώς αυξανόμενο δείκτη θνησιμότητας. Κατά τη τελευταία δεκαετία, οι ευρωπαϊκές χώρες επικεντρώνονται όλο και περισσότερο στο να εμποδίζουν ανθρώπους από το να προσεγγίσουν την Ευρώπη, προσφεύγοντας σε πολιτικές και πρακτικές οι οποίες θέτουν μετανάστες, πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο σε κίνδυνο.
Τα ευρωπαϊκά κράτη έχουν εντείνει τα μέτρα ελέγχου των συνόρων τους, εφαρμόζοντας τεχνικές αναχαίτισης και απώθησης, προκειμένου να αποτρέψουν νέες αφίξεις στη Ευρώπη. Το εύρος εφαρμογής των μέτρων αυτών υπερβαίνει κατά πολύ τα γεωγραφικά σύνορα της Ευρώπης, καθότι συμπεριλαμβάνει, μεταξύ άλλων, διμερείς συμφωνίες ανάμεσα σε ευρωπαϊκές χώρες και χώρες της Αφρικής.
Αλλά τι συμβαίνει σε αυτούς που αποτελούν τον στόχο των μεταναστευτικών ελέγχων; Στη πραγματικότητα, οι μετανάστες, πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο έχουν εκτεθεί σε σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ως άμεσο αποτέλεσμα της τακτικής της Ευρώπης να αναθέτει σε τρίτους τον έλεγχο των συνόρων της, αλλά και της μετανάστευσης εν γένει.
Γνωρίζουμε για περιπτώσεις ανθρώπων που συνελήφθησαν στη θάλασσα από ιταλικά περιπολικά σκάφη και παραδόθηκαν άμεσα στις αρχές της Λιβύης. Κατά την επιστροφή τους, τους φυλάκισαν και τους κακομεταχειρίστηκαν. Η Ιταλία συνεχίζει την συνεργασία της με την Λιβύη για τον έλεγχο της μετανάστευσης, παρά τα σημαντικά δημόσια στοιχεία που τεκμηριώνουν ότι μετανάστες, πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο υποβάλλονται σε σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Λιβύη. Γνωρίζουμε πως οι καθυστερήσεις και οι αποτυχίες στις διασώσεις, έχουν κοστίσει ζωές στο παρελθόν.
Υπάρχουν όμως και πολλά που δεν γνωρίζουμε. Η έλλειψη διαφάνειας που περιβάλλει τις πρακτικές διαχείρισης συνόρων και τις συμφωνίες μεταξύ χωρών, σημαίνει πως πολλές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων λαμβάνουν χώρα μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Οι αποτυχίες διάσωσης στην θάλασσα, που είχαν ως άμεση συνέπεια το θάνατο ανδρών, γυναικών και παιδιών, έφτασαν στο φως μόνο μέσω όσων επέζησαν και μας διηγήθηκαν την ιστορία τους.
Οι ευρωπαϊκές χώρες και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα έπρεπε να εφαρμόζουν πρακτικές διαχείρισης συνόρων που θέτουν σε κίνδυνο τις ζωές μεταναστών, προσφύγων και αιτούντων άσυλο. Οι σχετικές συμφωνίες και οι επιχειρήσεις πρέπει να επανεξετάζονται ώστε να εκτιμάται ο αντίκτυπος που ενδέχεται να έχουν στα ανθρώπινα δικαιώματα. Εάν τα ευρωπαϊκά κράτη παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα ή αποτυγχάνουν στη λήψη απαραίτητων μέτρων για τη προστασία από παραβιάσεις που συνδέονται με τον έλεγχο των συνόρων και της μετανάστευσης, τότε πρέπει να λογοδοτούν.
Θέλουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα των μεταναστών, των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο να προστατεύονται αποτελεσματικά τόσο στην Ευρώπη, όσο και κατά μήκος των συνόρων της.
Θέλουμε να έρθουν στο φως οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που υφίστανται οι μετανάστες, οι πρόσφυγες και οι αιτούντες άσυλο, και να τους βοηθήσουμε να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους. Θέλουμε να λογοδοτήσουν οι υπεύθυνοι για την παραβίαση των δικαιωμάτων τους.
Η εκστρατεία μας έχει σκοπό να διασφαλίσει ότι:
• Οι άνθρωποι αντιμετωπίζονται με αξιοπρέπεια στα σύνορα. Τα δικαιώματά τους πρέπει να γίνονται σεβαστά κατά τη διάρκεια συνοριακών ελέγχων και επιχειρήσεων επιστροφής, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος αίτησης ασύλου.
• Το δικαίωμα των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο στην ελευθερία γίνεται σεβαστό. Η κράτηση μεταναστών πρέπει να αποτελεί μόνο ένα έσχατο μέτρο και τα παιδιά δεν πρέπει να κρατούνται πλέον στην Ευρώπη για σκοπούς ελέγχου της μετανάστευσης.
• Οι άνθρωποι σε κίνηση δεν υφίστανται κακοποίηση λόγω του μεταναστευτικού καθεστώτος τους. Αυτοί που κακοποιούνται ή να πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης ρέπει να έχουν αποτελεσματική πρόσβαση στη δικαιοσύνη.