ΗΠΑ: 800 ΜΥΣΤΙΚΕΣ ΠΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ CIA ΑΠΟ ΚΑΙ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
6 Δεκεμβρίου 2005
Η Διεθνής Αμνηστία αποκάλυψε σήμερα ότι έξι αεροσκάφη, που χρησιμοποιούνται από τη CIA για «αποδόσεις» (έκνομες μεταγωγές κρατουμένων σε τρίτες χώρες), έχουν πραγματοποιήσει περίπου 800 πτήσεις από και προς τον εναέριο χώρο της Ευρώπης, περιλαμβανομένων 50 προσγειώσεων στο αεροδρόμιο Σάνον στη Δημοκρατία της Ιρλανδίας.

Η πληροφορία αυτή αντικρούει τις διαβεβαιώσεις, που έδωσε την περασμένη εβδομάδα η Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Κοντολίζα Ράις, στον Ιρλανδό Υπουργό Εξωτερικών Ντέρμοτ ʼχερν, ότι το αεροδρόμιο Σάνον της Ιρλανδίας δεν είχε χρησιμοποιηθεί για «ανάρμοστους» σκοπούς ή ως σημείο διέλευσης για υπόπτους τρομοκρατίας.

Η διεθνής οργάνωση απέρριψε επίσης τις διαβεβαιώσεις που έκανε η Αμερικανίδα Υπουργός Εξωτερικών κατά την έναρξη περιοδείας της σε τέσσερα κράτη της Ευρώπης. Σε σημερινή δήλωσή της, η κ. Ράις υποστήριξε ότι η «απόδοση -η μεταγωγή κρατουμένων από χώρα σε χώρα χωρίς νόμιμες διαδικασίες- είναι επιτρεπτή με βάση το διεθνές δίκαιο. Παρ' όλο που τα θύματα των «αποδόσεων» συνήθως καταλήγουν σε χώρες που είναι γνωστό ότι χρησιμοποιούν βασανιστήρια κατά τις ανακρίσεις, η κ. Ράις πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ ζητά από τα κράτη υποδοχής διαβεβαιώσεις για τη μεταχείρισή τους.

«Η μεταγωγή κρατουμένων σε χώρες, όπου ενδέχεται να αντιμετωπίσουν βασανιστήρια ή άλλη κακομεταχείριση, αποτελεί ευθεία και απροκάλυπτη παραβίαση του διεθνούς δικαίου, με ή χωρίς τις λεγόμενες 'διπλωματικές διαβεβαιώσεις'. Οι διαβεβαιώσεις αυτές δεν έχουν κανένα νόημα. Οι χώρες που είναι γνωστό ότι χρησιμοποιούν συστηματικά βασανιστήρια, αρνούνται παγίως την ύπαρξη τέτοιων πρακτικών», δήλωσε ο Κλαούντιο Κορντόνε, Γενικός Διευθυντής Περιφερειακών Προγραμμάτων της Διεθνούς Αμνηστίας.

Η Διεθνής Αμνηστία έχει στα χέρια της τα επίσημα ημερολόγια πτήσης έξι αεροσκαφών, μισθωμένων από τη CIA, από τον Σεπτέμβριο του 2001 μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2005. Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας των ΗΠΑ, κατά το διάστημα αυτό τα αεροσκάφη προσγειώθηκαν στο Σάνον 50 φορές και απογειώθηκαν 35, κάτι που υποδεικνύει ότι ορισμένες πτήσεις διατηρήθηκαν μυστικές. Παρ' όλο που το αεροδρόμιο Σάνον χρησιμοποιείται ως σταθμός ανεφοδιασμού καυσίμων για τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ, κανένα από αυτά τα αεροσκάφη δεν ήταν στρατιωτικό μεταγωγικό. Συνολικά, σε αυτό το διάστημα τα έξι αεροσκάφη πραγματοποίησαν περίπου 800 πτήσεις με ευρωπαϊκή προέλευση ή προορισμό.

Στα αεροσκάφη περιλαμβάνονται τα εξής:

Boeing 737-7ET, στοιχεία αναγνώρισης N313P (αργότερα επανεγγράφηκε ως N4476S). Είναι το μεγαλύτερο από τα έξι αεροσκάφη, με 32 θέσεις και ανήκει στην Premier Executive Transport Services, εταιρεία-βιτρίνα της CIA, στην οποία ανήκει επίσης το αεροσκάφος N379P. Το N313P έχει εντοπισθεί επανειλημμένα σε στρατιωτικές βάσεις των ΗΠΑ, μεταξύ άλλων στο Αφγανιστάν.

Gulfstream V: στοιχεία αναγνώρισης N379P (αργότερα επανεγγράφηκε ως N8068V και στη συνέχεια ως N44982). Αυτό το αεροσκάφος, που έχει πραγματοποιήσει περισσότερες από 50 πτήσεις προς το κέντρο κράτησης των ΗΠΑ στον Κόλπο του Γουαντάναμο, έχει πάρει το παρωνύμιο «Το Εξπρές του Γουαντάναμο». Χρησιμοποιήθηκε επίσης στην απόδοση, από τη CIA, των Αχμέντ Αγκίζα και Μοχάμεντ αλ-Ζάρι από τη Σουηδία στην Αίγυπτο.

Gulfstream III: N829MG (Αργότερα επανεγγράφηκε ως N259SK). Αυτό το αεροσκάφος μετέφερε τον διπλής υπηκοότητας, Σύρο και Καναδό υπήκοο Μάχερ Αράρ, από τις ΗΠΑ στη Συρία, όπου κρατήθηκε επί 13 μήνες χωρίς να του έχουν απαγγελθεί κατηγορίες, διάστημα κατά το οποίο υποβλήθηκε σε βασανιστήρια. Τελικά αφέθηκε ελεύθερος τον Οκτώβριο του 2003.

GulfstreamIV, στοιχεία αναγνώρισης N85VM (αργότερα επανεγγράφηκε ως N227SV), το αεροσκάφος που μετέφερε τον Αμπού Ομάρ στην Αίγυπτο από τη Γερμανία, μετά την απαγωγή του στην Ιταλία, και στη συνέχεια επέστρεψε στο Σάνον. Το ημερολόγιο πτήσης του αεροσκάφους δείχνει επίσης επισκέψεις στο Αφγανιστάν, το Μαρόκο, το Ντουμπάι, την Ιορδανία, την Ιταλία, την Ιαπωνία, την Ελβετία, το Αζερμπαϊτζάν και την Τσεχία.

Η Διεθνής Αμνηστία δίνει στη δημοσιότητα αυτές τις πληροφορίες, μετά από την πρόκληση που απηύθυνε ο Ιρλανδός Υπουργός Εξωτερικών Ντέρμοτ ʼχερν την περασμένη Πέμπτη. Όταν ρωτήθηκε για τη χρήση του αεροδρομίου Σάνον από αεροσκάφη της CIA, ο Υπουργός Εξωτερικών δήλωσε: «Αν έχει κανείς οποιαδήποτε στοιχεία για οποιαδήποτε από αυτές τις πτήσεις, τον παρακαλώ να μου κάνει ένα τηλεφώνημα και θα φροντίσω να ερευνηθούν αμέσως». Στις 17 Φεβρουαρίου 2003, για παράδειγμα, το Gulfstream IV, N85VM, μετέφερε τον Αμπού Ομάρ από το Ραμστάιν στο Κάιρο και στη συνέχεια μετέβη στο Σάνον, όπου αφίχθηκε στις 5.22 π.μ. της 18ης Φεβρουαρίου.

Αυτές οι πιο πρόσφατες πληροφορίες επιβεβαιώνουν άλλες επίμονες και αξιόπιστες καταγγελίες μέσων ενημέρωσης και μη κυβερνητικών οργανώσεων, ότι πτήσεις μισθωμένες από τη CIA χρησιμοποιούνται για «αποδόσεις». Η Διεθνής Αμνηστία έχει στη διάθεσή της μόνο μέρος των ημερολογίων πτήσης έξι αεροσκαφών, ενώ η CIA έχει αναφερθεί ότι χρησιμοποιεί περίπου 30 μισθωμένα αεροσκάφη.

Χώρες της Ευρώπης επέτρεψαν σε αυτά τα αεροσκάφη να προσγειωθούν να ανεφοδιασθούν σε καύσιμα και να απογειωθούν από το έδαφός τους. Με βάση το διεθνές δίκαιο και τα διεθνή θεσμικά κείμενα, όλα τα Κράτη πρέπει να συνεργάζονται για να δώσουν τέλος σε οποιαδήποτε σοβαρή παραβίαση της απαγόρευσης των βασανιστηρίων ή σοβαρή παραβίαση άλλων απόλυτων κανόνων του διεθνούς δικαίου. Πρέπει επίσης να αποφεύγουν να συνδράμουν ή να βοηθούν όσους διαπράττουν τέτοιες παραβιάσεις.

Η Διεθνής Αμνηστία καλεί τις ευρωπαϊκές χώρες να διερευνήσουν αμέσως και διεξοδικά τους ισχυρισμούς ότι το έδαφός τους χρησιμοποιήθηκε για να βοηθηθούν πτήσεις, μισθωμένες από τη CIA, που μετέφεραν μυστικά κρατουμένους σε χώρες, όπου ενδέχεται να υποβληθούν σε «εξαφάνιση», βασανιστήρια ή άλλη κακομεταχείριση. Όσο εκκρεμούν τα αποτελέσματα μιας τέτοιας έρευνας, όλα τα Κράτη πρέπει να διασφαλίσουν ότι το έδαφος και οι εγκαταστάσεις τους δεν χρησιμοποιούνται για να συνδράμουν πτήσεις «απόδοσης».

Η οργάνωση προτρέπει όλα τα Κράτη-Μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης να συνεργαστούν πλήρως με την έρευνα που διεξάγει η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης για ισχυρισμούς περί μυστικών κέντρων κράτησης, καθώς και να παράσχουν πλήρη πληροφόρηση για το εσωτερικό δίκαιο και τις πρακτικές τους που σχετίζονται με τις μυστικές πτήσεις «απόδοσης», όπως ζήτησε ο Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρώπης.