ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΘΑΝΑΤΙΚΗΣ ΠΟΙΝΗΣ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Εκδήλωση και στην Αθήνα για την κατάργηση της θανατικής ποινής στην αφρικανική ήπειρο
10 Οκτωβρίου 2005
Η Διεθνής Αμνηστία τιμά τη 10η Οκτωβρίου 2005, Παγκόσμια Ημέρα κατά της Θανατικής Ποινής, καλώντας όλα τα αφρικανικά κράτη να καταργήσουν την εσχάτη των ποινών. Ήδη, το απόγευμα της Κυριακής 9 Οκτωβρίου, το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Αμνηστίας πραγματοποίησε δημόσια εκδήλωση ενημέρωσης και δράσης στο κέντρο της Αθήνας (πεζόδρομος Αποστόλου Παύλου, Θησείο).

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε μπροστά σε έναν μεγάλο χάρτη της Αφρικής, όπου αποτυπωνόταν με χρώματα η κατάσταση της χρήσης ή μη της θανατικής ποινής σε κάθε χώρα, ενώ μέλη της οργάνωσης ήταν «δεμένα» με ορισμένες ενδεικτικές χώρες (Αίγυπτος, Δημοκρατία Κονγκό, Μαρόκο, Νιγηρία, Σενεγάλη) και ενημέρωναν το κοινό για την κατάσταση σε αυτές τις χώρες. Επίσης, τα μέλη της Διεθνούς Αμνηστίας ενημέρωναν το κοινό για τη συνολική κατάσταση της θανατικής ποινής στην αφρικανική ήπειρο αλλά και γενικά για το ζήτημα της θανατικής ποινής, ενώ παράλληλα συνέλεγαν υπογραφές σε έκκληση, που θα παραδοθεί στους ηγέτες των αφρικανικών κρατών.

Ο θεσμός της Παγκόσμιας Ημέρας προσφέρει μια παγκόσμια ευκαιρία να κινητοποιηθεί το κοινό κατά της θανατικής ποινής στην αφρικανική ήπειρο. Έτσι, χθες και σήμερα πραγματοποιούνται δημόσιες εκδηλώσεις (διαδηλώσεις, συλλογή υπογραφών, συναυλίες, τηλεοπτικές συζητήσεις) σε ολόκληρο τον κόσμο, στην Αφρική (π.χ. Δημοκρατία Κονγκό, Λ.Δ. Κονγκό, Μαλί, Μαρόκο, Μπενίν, Νότια Αφρική, Ουγκάντα, Σιέρα Λεόνε), αλλά και στην Αυστρία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ελβετία, τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία, την Ινδία, την Ισπανία, την Ιταλία, την Νορβηγία, το Πουέρτο Ρϊκο, τη Σουηδία και το Χονγκ Κονγκ, μεταξύ άλλων.

Ο λόγος που η φετινή Παγκόσμια Ημέρα είναι αφιερωμένη στην Αφρική, είναι ότι η ήπειρος αυτή οδεύει προς την κατάργηση της εσχάτης των ποινών, παρά τα πολυάριθμα προβλήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων που μαστίζουν τις αφρικανικές χώρες. Η Σενεγάλη κατάργησε τη θανατική ποινή για όλα τα εγκλήματα τον Δεκέμβριο του 2004 και η Λιβερία τον Σεπτέμβριο του 2005. Δεκατρία από τα 53 αφρικανικά κράτη έχουν καταργήσει διά παντός τη θανατική ποινή, ενώ άλλα 20 δεν πραγματοποιούν πλέον εκτελέσεις. Έτσι, οι περισσότερες αφρικανικές χώρες έχουν εγκαταλείψει τη χρήση αυτής της σκληρής, απάνθρωπης και ταπεινωτικής τιμωρίας.

Η Διεθνής Αμνηστία χαιρετίζει την πρόσφατη κατάργηση, από τη Σενεγάλη και τη Λιβερία, της θανατικής ποινής για όλα τα εγκλήματα, καθώς και την έκθεση, τον Οκτώβριο 2004, της Εθνικής Ομάδας Μελέτης για τη Θανατική Ποινή στη Νιγηρία, που συστάθηκε με πρωτοβουλία του Προέδρου Ολούσεγκουν Ομπάσαντζο. Η έκθεση αυτή συνιστούσε παύση των εκτελέσεων μέχρις ότου το δικαστικό σύστημα να μπορέσει να εγγυηθεί τη δίκαιη δίκη και τη δέουσα διαδικασία.

ʼλλες θετικές εξελίξεις περιλαμβάνουν τη δήλωση του Προέδρου της Κένυα, Μουάι Κιμπάκι, κατά τη σύνοδο της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ τον Μάρτιο του 2005 στη χώρα αυτή, ότι η Κένυα «είναι αφοσιωμένη στην κατάργηση της θανατικής ποινής» και ότι οι αρχές προβαίνουν σε ενέργειες για να «μετατρέψουν σε ισόβια κάθειρξη όλες τις θανατικές καταδίκες». Θετική ήταν επίσης η πρόσφατη απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Ουγκάντα υπέρ του τερματισμού της υποχρεωτικής επιβολής θανατικής ποινής για ορισμένα εγκλήματα. Το Μπενίν και το Μαρόκο έχουν παγώσει τις εκτελέσεις: στο Μαρόκο, η κατάργηση της θανατικής ποινής συγκαταλέγεται στα ζητήματα που εξετάζονται στις τρέχουσες συζητήσεις για τη μεταρρύθμιση του νομικού συστήματος, ενώ στο Μπενίν το κοινοβούλιο θα συζητήσει αυτόν τον μήνα νομοσχέδιο για τη μεταρρύθμιση της θανατικής ποινής. Η Διεθνής Αμνηστία καλεί την κυβέρνηση του Μπενίν να συμπεριλάβει διάταξη που να θέτει τη θανατική ποινή εκτός νόμου.

Παρ' όλο που έχει σημειωθεί πρόοδος στην Αφρική προς την κατάργηση της θανατικής ποινής, μένει να γίνουν πολλά ακόμη. Στη Λ.Δ. Κονγκό έχουν εκτελεστεί από το 1997 τουλάχιστον 200 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων ανήλικοι παραβάτες, οι περισσότεροι μετά από δίκες στις οποίες δεν έγιναν σεβαστά τα θεμελιώδη πρότυπα της δίκαιης δίκης. Το πάγωμα των εκτελέσεων, που θεσμοθετήθηκε το 1999, ανεστάλη το 2002.

Τον Ιούλιο του 2005, το Σουδάν υιοθέτησε προσωρινό Σύνταγμα, το οποίο περιλάμβανε διάταξη για την εκτέλεση ανήλικων παραβατών. Το πάγωμα των εκτελέσεων στο Μάλι, η διάρκεια του οποίου έληξε το 2004, δεν έχει ακόμη ανανεωθεί και τα δικαστήρια συνεχίζουν να επιβάλουν θανατικές καταδίκες.

Γενικές πληροφορίες

Την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Θανατικής Ποινής διοργανώνει ο Παγκόσμιος Συνασπισμός κατά της Θανατικής Ποινής (World Coalition Against the Death Penalty, WCADP), ένας συνασπισμός περισσότερων από 38 οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τη Διεθνή Αμνηστία, συνδικαλιστικές οργανώσεις και τοπικές και περιφερειακές αρχές, οι οποίες έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους στην προσπάθεια να απαλλαγεί ο κόσμος από τη θανατική ποινή.

Περισσότερες πληροφορίες: Γιώργος Χριστοδουλίδης, Υπεύθυνος Δράσης, τηλ. 6976 796986.