Η ΒΙΩΣΙΜΗ ΕΙΡΗΝΗ ΑΠΑΙΤΕΙ ΔΙΕΘΝΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΘΥΜΑΤΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΙΣΡΑΗΛ ΚΑΙ ΣΤΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΙΑΚΑ ΕΔΑΦΗ

Τα κράτη πρέπει να αποδείξουν τη δέσμευσή τους στη διεθνή δικαιοσύνη, ώστε να διασφαλίσουν την πραγματική λογοδοσία για τα θύματα εγκλημάτων πολέμου, εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας και γενοκτονίας για όλες και όλους όσους βρίσκονται στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη και στο Ισραήλ, δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία μετά την πρόσφατη ολοκλήρωση της Συνέλευσης των Κρατών Μελών του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου στη Χάγη.

«Το διεθνές σύστημα δικαιοσύνης δέχεται επιθέσεις και αντιμετωπίζει υπαρξιακές απειλές. Δεν υπάρχει καλύτερη απόδειξη για αυτό από το Ισραήλ και τα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη. Τα κράτη πρέπει να αποδείξουν τη δέσμευσή τους στη διεθνή δικαιοσύνη υποστηρίζοντας θεσμούς όπως το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και προστατεύοντας την ικανότητά τους να επιδιώκουν τη λογοδοσία», δήλωσε η Agnès Callamard, Γενική Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας.

Η Διεθνής Αμνηστία έχει καταγράψει εκτενώς τον τρόπο με τον οποίο το Ισραήλ έχει διαπράξει και συνεχίζει να διαπράττει γενοκτονία εναντίον των Παλαιστινίων στη Γάζα, παρά την κατάπαυση του πυρός, και τον τρόπο με τον οποίο το συνεχιζόμενο σύστημα απαρτχάιντ που εφαρμόζει συνιστά έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Ο οργανισμός δημοσίευσε επίσης μια εμπεριστατωμένη έρευνα που τεκμηριώνει τα εγκλήματα πολέμου και τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που διαπράχθηκαν από τη Χαμάς και άλλες ένοπλες ομάδες κατά τη διάρκεια και μετά τις επιθέσεις που ξεκίνησαν στις 7 Οκτωβρίου 2023.

«Οι παγκόσμιοι ηγέτες χαιρέτισαν την απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ τον περασμένο μήνα, η οποία θέτει ένα σχέδιο για τη Γάζα ως πρότυπο για βιώσιμη ειρήνη. Ωστόσο, δεκαετίες διεθνών εγκλημάτων δεν μπορούν να συγκαλυφθούν με συμφωνίες που αγνοούν την απόδοση ευθυνών και εδραιώνουν την αδικία. Η αλήθεια, η δικαιοσύνη και οι αποζημιώσεις είναι τα θεμέλια μιας διαρκούς ειρήνης», δήλωσε η Agnès Callamard.

«Η Διεθνής Αμνηστία καλεί όλες και όλους όσους βρίσκονται στο Ισραήλ και στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη, καθώς και τη διεθνή κοινότητα που ανησυχεί για τα προφανή ελαττώματα της απόφασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, να αναπτύξουν και να δεσμευτούν σε έναν οδηγό για δικαιοσύνη και αποζημιώσεις. Ο οδηγός αυτός θα πρέπει να στοχεύει στον τερματισμό της γενοκτονίας του Ισραήλ, του συστήματος απαρτχάιντ και της παράνομης κατοχής των παλαιστινιακών εδαφών, αντιμετωπίζοντας παράλληλα τα εγκλήματα που διαπράττονται κατά το διεθνές δίκαιο από τη Χαμάς και άλλες παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες».

Για να διασφαλιστεί πραγματική, αποτελεσματική και ουσιαστική δικαιοσύνη ώστε να μην επαναληφθούν αντίστοιχα περιστατικά, η Διεθνής Αμνηστία συνιστά ο οδηγός να βασίζεται στον συνδυασμό μιας πληθώρας θεσμών και μηχανισμών δικαιοσύνης.

Αυτές περιλαμβάνουν τις έρευνες του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για τα εγκλήματα του Ισραήλ και της Παλαιστίνης, οι οποίες πρέπει να διεξαχθούν χωρίς κανένα εμπόδιο και με πρόσβαση στις ερευνήτριες και στους ερευνητές και άλλους φορείς της δικαιοσύνης. Οι έρευνες αυτές θα πρέπει να εξετάσουν τη γενοκτονία και τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας του απαρτχάιντ που διέπραξε το Ισραήλ, καθώς και τα εγκλήματα που διέπραξαν οι παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες πριν από τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου 2023, κατά τη διάρκεια των επιθέσεων και μετά από αυτές, με σκοπό να διασφαλιστεί ότι όλα τα άτομα, συμπεριλαμβανομένων – όπου είναι ακόμη εν ζωή – των κύριων υπευθύνων, θα παραπεμφθούν στη δικαιοσύνη.

Ο οδηγός θα πρέπει να δεσμεύει τα κράτη να υποστηρίζουν και να συνεργάζονται πλήρως με φορείς όπως η Επιτροπή Έρευνας του ΟΗΕ και το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Θα πρέπει να εκτελούν τα εντάλματα σύλληψης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και να λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλίσουν την άρση των κυρώσεων και των περιορισμών που επιβλήθηκαν στις παλαιστινιακές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι οποίες εδώ και δεκαετίες καταγράφουν παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου και εκπροσωπούν τα θύματα.

Παράλληλα με τους διεθνείς μηχανισμούς, τα κράτη μπορούν να χαράξουν μια νέα πορεία για την ειρήνη που θα βασίζεται στη δικαιοσύνη, ασκώντας εσωτερική, καθολική ή άλλες μορφές εξωεδαφικής ποινικής δικαιοδοσίας για διεθνή εγκλήματα που διαπράχθηκαν στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη και στο Ισραήλ.

«Τα θύματα των φρικαλεοτήτων στο Ισραήλ και στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη δικαιούνται πραγματική δικαιοσύνη. Αυτό δεν σημαίνει μόνο τη δίωξη και καταδίκη των δραστών, αλλά και τη διασφάλιση επαρκούς και αποτελεσματικής αποκατάστασης και την παροχή εγγυήσεων, ώστε να μην επαναληφθούν. Στην πραγματικότητα αυτά είναι κρίσιμα βήματα προς τη διαρκή ειρήνη και ασφάλεια», δήλωσε η Agnès Callamard.

Η συνεχιζόμενη γενοκτονία, το απαρτχάιντ και η παράνομη κατοχή από το Ισραήλ

Δύο μήνες μετά την ανακοίνωση της κατάπαυσης του πυρός και την απελευθέρωση όλων των ζωντανών Ισραηλινών ομήρων, οι ισραηλινές αρχές εξακολουθούν να διαπράττουν γενοκτονία εναντίον των Παλαιστινίων στην κατεχόμενη Λωρίδα της Γάζας με απόλυτη ατιμωρησία, συνεχίζοντας να επιβάλλουν σκόπιμα συνθήκες διαβίωσης που αποσκοπούν στη φυσική τους καταστροφή, χωρίς να δείχνουν καμία αλλαγή στις προθέσεις τους.

Η Διεθνής Αμνηστία δημοσίευσε πρόσφατα μια νομική ανάλυση της τρέχουσας κατάστασης που δείχνει πώς συνεχίζεται το έγκλημα της γενοκτονίας, μαζί με μαρτυρίες από κατοίκους της περιοχής, ιατρικό προσωπικό και εργαζόμενες/ους ανθρωπιστικών οργανώσεων που υπογραμμίζουν τις δεινές συνθήκες που επικρατούν για τις Παλαιστίνιες και τους Παλαιστίνιους στη Γάζα. Ο οργανισμός διαπίστωσε ότι, παρά τη μείωση της κλίμακας των ισραηλινών επιθέσεων και ορισμένες περιορισμένες βελτιώσεις, δεν έχει σημειωθεί καμία ουσιαστική αλλαγή στις συνθήκες που επιβάλλει το Ισραήλ στις Παλαιστίνιες και στους Παλαιστίνιους στη Γάζα και δεν υπάρχουν ενδείξεις που να υποδηλώνουν αλλαγή στις προθέσεις του.

Τουλάχιστον 370 άτομα, μεταξύ των οποίων 140 παιδιά, έχουν σκοτωθεί σε ισραηλινές επιθέσεις από την αναγγελία της κατάπαυσης του πυρός στις 9 Οκτωβρίου. Στο πλαίσιο της γενοκτονίας που διαπράττει εδώ και πάνω από δύο χρόνια, το Ισραήλ υποβάλλει σκόπιμα τους Παλαιστίνιους πολίτες σε λιμοκτονία, περιορίζοντας την παροχή κρίσιμης βοήθειας, συμπεριλαμβανομένων των ιατρικών προμηθειών και του εξοπλισμού που είναι απαραίτητος για την επισκευή υποδομών ζωτικής σημασίας, παρά την περιορισμένη βελτίωση που έχει σημειωθεί. Τις/τους έχει υποβάλει σε αλλεπάλληλα κύματα απάνθρωπου αναγκαστικού εκτοπισμού, επιδεινώνοντας τον καταστροφικό τους πόνο. Συνολικά, περισσότερες/οι από 70.000 Παλαιστίνιες/οι σκοτώθηκαν και πάνω από 200.000 τραυματίστηκαν, πολλές/οί από τις/τους οποίες/ους υπέστησαν σοβαρά τραύματα που τους άλλαξαν τη ζωή.

Η αντικειμενική πιθανότητα ότι οι τρέχουσες συνθήκες θα οδηγήσουν στην καταστροφή των Παλαιστινίων στη Γάζα παραμένει. Ωστόσο, οι ισραηλινές αρχές δεν έχουν δείξει καμία αλλαγή στις προθέσεις τους: έχουν αγνοήσει τρεις σειρές δεσμευτικών αποφάσεων του Διεθνούς Δικαστηρίου, δεν έχουν διερευνήσει ούτε διώξει ποινικά τους υπόπτους για πράξεις γενοκτονίας, ούτε έχουν λογοδοτήσει αξιωματούχοι που έχουν κάνει δηλώσεις για γενοκτονία. Οι ισραηλινοί αξιωματούχοι που είναι υπεύθυνοι για την οργάνωση και τη διάπραξη της γενοκτονίας παραμένουν στην εξουσία, έχοντας ουσιαστικά το ελεύθερο να συνεχίσουν να διαπράττουν φρικαλεότητες.

Η γενοκτονία του Ισραήλ κατά των Παλαιστινίων στη Γάζα έχει λάβει χώρα στο πλαίσιο της διαδεδομένης ατιμωρησίας για το συνεχιζόμενο έγκλημα κατά της ανθρωπότητας του απαρτχάιντ, παράλληλα με την παράνομη κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών που διαρκεί δεκαετίες.

«Με φόντο το απαρτχάιντ και την παράνομη κατοχή, το Ισραήλ προκάλεσε σκόπιμα μαζική πείνα, άνευ προηγουμένου αιματοχυσία, καταστροφές αποκαλυπτικών διαστάσεων, μαζικούς, αναγκαστικούς εκτοπισμούς και έθεσε σκόπιμα υπό έλεγχο την ανθρωπιστική βοήθεια – όλα παραδείγματα του συνεχιζόμενου εγκλήματος της γενοκτονίας», δήλωσε η Agnès Callamard.

Στη Δυτική Όχθη, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, το σκληρό σύστημα απαρτχάιντ και η παράνομη κατοχή του Ισραήλ έχουν επιφέρει βαρύ τίμημα στις Παλαιστίνιες και στους Παλαιστίνιους. Οι ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των αεροπορικών επιθέσεων, έχουν σκοτώσει τουλάχιστον 995 Παλαιστινίες/ους, μεταξύ των οποίων τουλάχιστον 219 παιδιά, έχουν εκτοπίσει δεκάδες χιλιάδες και έχουν προκαλέσει εκτεταμένες ζημιές σε βασικές υποδομές αμάχων, κατοικίες και γεωργικές εκτάσεις. Τα τελευταία δύο χρόνια χαρακτηρίστηκαν από κλιμάκωση των επιθέσεων των εποίκων με την υποστήριξη του κράτους, που οδήγησαν σε θανάτους, τραυματισμούς και εκτοπισμούς Παλαιστινίων. Το OCHA έχει καταγράψει περισσότερες από 1.600 επιθέσεις από εποίκους που είχαν ως αποτέλεσμα θύματα και/ή υλικές ζημιές από τον Ιανουάριο του 2025. Οι παλαιστινιακές κοινότητες κτηνοτρόφων στην Περιοχή C έχουν πληγεί ιδιαίτερα από αυτό το κύμα αμείωτης βίας που υποστηρίζεται από το κράτος. Παρά τις διεθνείς καταδίκες και ορισμένα περιοριστικά μέτρα που έχουν υιοθετήσει τρίτα κράτη κατά μεμονωμένων εποίκων και οργανώσεων εποίκων, η βία των εποίκων συνεχίζει να αυξάνεται λόγω της υποστήριξης της ισραηλινής κυβέρνησης και της σχεδόν πλήρους ατιμωρησίας.

Το ειρηνευτικό σχέδιο του Τραμπ είναι η πιο πρόσφατη από μια σειρά πρωτοβουλιών με θανάσιμα ελαττώματα, οι οποίες επιδιώκουν να προτείνουν «λύσεις» που παραγκωνίζουν το διεθνές δίκαιο, ανταμείβοντας σιωπηρά το Ισραήλ για την παράνομη κατοχή, τους παράνομους οικισμούς και το σύστημα απαρτχάιντ, που αποτελούν τις βασικές αιτίες των συνεχών φρικαλεοτήτων που διαπράττει το Ισραήλ εναντίον των Παλαιστινίων.

Οι όροι που καθορίστηκαν κατά τη διάρκεια της τρέχουσας εκεχειρίας εδραιώνουν περαιτέρω το σύστημα απαρτχάιντ του Ισραήλ, την παράνομη κατοχή και την αδικία. Η επιβολή από το Ισραήλ μιας «ζώνης ασφαλείας» (buffer zone) στη Γάζα κινδυνεύει να καταστήσει μόνιμη την παράνομη κατοχή του Ισραήλ και να στερήσει τις πιο εύφορες εκτάσεις γης από τις Παλαιστίνιες και τους Παλαιστινίους. Κινδυνεύει επίσης να διαιωνίσει τον εδαφικό κατακερματισμό που στηρίζει το σύστημα απαρτχάιντ του Ισραήλ, καθώς δεν εξασφαλίζει την ελευθερία κίνησης των Παλαιστινίων στα υπόλοιπα κατεχόμενα εδάφη.

Ομοίως, οι ισραηλινές δυνάμεις που είναι υπεύθυνες για την αυθαίρετη κράτηση, την εξαναγκαστική εξαφάνιση και τα συστηματικά βασανιστήρια Παλαιστινίων κρατουμένων απολαμβάνουν ατιμωρησία. Σε πρόσφατη ανασκόπηση του ιστορικού του Ισραήλ, η Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών κατά των Βασανιστηρίων περιέγραψε «μια de facto κρατική πολιτική οργανωμένων και εκτεταμένων βασανιστηρίων και κακομεταχείρισης, η οποία έχει ενταθεί σοβαρά από τις 7 Οκτωβρίου 2023» και εξέφρασε σοβαρές ανησυχίες για «εκτεταμένες καταγγελίες σεξουαλικής κακοποίησης Παλαιστινίων κρατουμένων, τόσο ανδρών όσο και γυναικών, που συνιστούν βασανιστήρια και κακομεταχείριση». 

«Η σκόπιμη αδράνεια της διεθνούς κοινότητας όσον αφορά την ευθύνη του Ισραήλ για τα εγκλήματά του σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και η αποτυχία να πιέσει το Ισραήλ να συμμορφωθεί με τις συστάσεις των μηχανισμών του ΟΗΕ και των διεθνών οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν εδραιώσει την παράνομη κατοχή και το απαρτχάιντ του Ισραήλ και έχουν επιτρέψει άμεσα τη γενοκτονία των Παλαιστινίων στη Γάζα από το Ισραήλ σήμερα», δήλωσε η Agnes Callamard.

Εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που διαπράχθηκαν από τη Χαμάς και άλλες ένοπλες ομάδες

Είναι επίσης ζωτικής σημασίας να διασφαλιστεί η λογοδοσία για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν από παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες. Πάνω από δύο χρόνια μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, εξακολουθούν να έρχονται στο φως μαρτυρίες για τις φρικαλεότητες που διαπράχθηκαν από παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες εκείνη την ημέρα και για τη μεταχείριση που επιφύλαξαν στη συνέχεια σε όσες και όσους κρατήθηκαν αιχμάλωτοι στη Γάζα. Οι επιζώσες και οι επιζώντες των επιθέσεων, συμπεριλαμβανομένων πρώην ομήρων, καθώς και οι οικογένειές τους, συνεχίζουν να φέρνουν στο φως τις δικές τους εμπειρίες, ζητώντας δικαιοσύνη και αποζημίωση.

Η Διεθνής Αμνηστία δημοσιεύει σήμερα μια έκθεση στην οποία περιγράφει πώς η στρατιωτική πτέρυγα της Χαμάς, οι Ταξιαρχίες Al-Qassam, και άλλες παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες διέπραξαν εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας κατά τη διάρκεια της επίθεσής τους στο νότιο Ισραήλ και κατά ομήρων που κρατήθηκαν στη Γάζα στη συνέχεια.

Η Διεθνής Αμνηστία έχει καταγράψει πώς, τις πρώτες πρωινές ώρες της 7ης Οκτωβρίου 2023, οι δυνάμεις της Χαμάς και άλλες παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες πραγματοποίησαν συντονισμένη επίθεση με στόχο κυρίως αστικές περιοχές. Περίπου 1.200 άτομα σκοτώθηκαν – περισσότερα από 800 από αυτά ήταν άμαχοι, μεταξύ των οποίων 36 παιδιά. Τα θύματα ήταν κυρίως Εβραίες και Εβραίοι Ισραηλινοί, αλλά μεταξύ τους υπήρχαν και Βεδουίνοι πολίτες του Ισραήλ, καθώς και δεκάδες μετανάστριες/ες εργαζόμενες/οι, φοιτήτριες, φοιτητές, αιτούσες και αιτούντες άσυλο. Περισσότερα από 4.000 άτομα τραυματίστηκαν και εκατοντάδες σπίτια και υποδομές αμάχων καταστράφηκαν ή κατέστησαν ακατοίκητα.

Μέσω της ανάλυσης των μοτίβων της επίθεσης, των αποδεικτικών στοιχείων και του συγκεκριμένου περιεχομένου των επικοινωνιών μεταξύ των μαχητών κατά τη διάρκεια της επίθεσης, καθώς και των δηλώσεων της Χαμάς και των ηγετών άλλων ένοπλων ομάδων, ο οργανισμός διαπίστωσε ότι αυτά τα εγκλήματα διαπράχθηκαν στο πλαίσιο μιας εκτεταμένης και συστηματικής επίθεσης κατά του άμαχου πληθυσμού. Η έκθεση διαπίστωσε ότι οι μαχητές είχαν λάβει εντολή να πραγματοποιήσουν επιθέσεις εναντίον αμάχων.

«Η έρευνά μας επιβεβαιώνει ότι τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν από τη Χαμάς και άλλες παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες κατά τη διάρκεια των επιθέσεών τους στις 7 Οκτωβρίου 2023 και εναντίον όσων συνέλαβαν και κράτησαν ομήρους ήταν μέρος μιας συστηματικής και εκτεταμένης επίθεσης εναντίον του άμαχου πληθυσμού και συνιστούν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας», δήλωσε η Agnès Callamard.

«Η Χαμάς και άλλες παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες έδειξαν μια αποτρόπαια περιφρόνηση για την ανθρώπινη ζωή. Σκόπιμα και συστηματικά στόχευσαν πολίτες σε χώρους όπως τα σπίτια τους ή ενώ βρίσκονταν σε ένα μουσικό φεστιβάλ, με τον προφανή στόχο να πάρουν ομήρους, πράγμα που ισοδυναμεί με εγκλήματα πολέμου. Σκότωσαν σκόπιμα εκατοντάδες πολίτες, μεταξύ άλλων χρησιμοποιώντας πυροβολισμούς και χειροβομβίδες για να διώξουν τρομοκρατημένους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων οικογενειών με μικρά παιδιά, από τα καταφύγια και τις κρυψώνες τους ή τους επιτέθηκαν ενώ προσπαθούσαν να διαφύγουν. Η Διεθνής Αμνηστία κατέγραψε επίσης στοιχεία ότι ορισμένες/οι Παλαιστίνιες/οι καθώς τη στιγμή της επίθεσης χτύπησαν ή κακοποίησαν σεξουαλικά ανθρώπους κατά τη διάρκεια της επίθεσης και κακομεταχειρίστηκαν τα πτώματα αυτών που είχαν σκοτώσει».

Η Χαμάς ισχυρίστηκε ότι οι δυνάμεις της δεν εμπλέκονταν σε στοχευμένες δολοφονίες, απαγωγές ή κακομεταχείριση αμάχων κατά τη διάρκεια των επιθέσεων της 7ης Οκτωβρίου 2023 και ότι πολλοί άμαχοι σκοτώθηκαν από ισραηλινά πυρά. Ωστόσο, με βάση εκτενή βίντεο, μαρτυρίες και άλλα στοιχεία, η Διεθνής Αμνηστία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, ενώ ορισμένοι άμαχοι σκοτώθηκαν πράγματι από τις ισραηλινές δυνάμεις κατά την προσπάθειά τους να αποκρούσουν την επίθεση, η συντριπτική πλειονότητα των νεκρών σκοτώθηκε σκόπιμα από τη Χαμάς και άλλους Παλαιστίνιους μαχητές που στόχευαν σε περιοχές με άμαχους, μακριά από οποιονδήποτε στρατιωτικό στόχο. Παλαιστίνιοι μαχητές, συμπεριλαμβανομένων των δυνάμεων της Χαμάς, ήταν επίσης υπεύθυνοι για την απαγωγή αμάχων από πολλαπλές τοποθεσίες και για τη διάπραξη σωματικής, σεξουαλικής και ψυχολογικής κακοποίησης εναντίον των ατόμων που συνέλαβαν.

Άλλα 251 άτομα – κυρίως άμαχοι, μεταξύ των οποίων ηλικιωμένοι και μικρά παιδιά – αιχμαλωτίστηκαν και μεταφέρθηκαν στη Γάζα στις 7 Οκτωβρίου 2023. Η πλειοψηφία αυτών των 251 ατόμων αιχμαλωτίστηκε ενώ ήταν ζωντανές/οι και κρατήθηκαν σε αιχμαλωσία, αλλά σύμφωνα με αναφορές, 36 από αυτά τα άτομα ήταν ήδη νεκρά όταν αιχμαλωτίστηκαν. Κρατήθηκαν για εβδομάδες, μήνες ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, για πάνω από δύο χρόνια, με ορισμένους ομήρους που επέστρεψαν ζωντανοί να περιγράφουν στην Διεθνή Αμνηστία ή σε δημόσια φόρουμ ότι ήταν αλυσοδεμένες/οι σε υπόγεια τούνελ για μέρος ή για όλο το διάστημα της αιχμαλωσίας τους και υπέστησαν έντονη βία, στέρηση και ψυχολογική κακοποίηση, συμπεριλαμβανομένων απειλών εκτέλεσης.

Ορισμένοι όμηροι υπέστησαν σεξουαλική βία, συμπεριλαμβανομένων σεξουαλικών επιθέσεων, απειλών για αναγκαστικό γάμο ή αναγκαστική γύμνια. Τουλάχιστον έξι όμηροι σκοτώθηκαν από απαγωγείς.

Η Διεθνής Αμνηστία πήρε συνέντευξη από 70 άτομα, μεταξύ των οποίων 17 άτομα που επέζησαν των επιθέσεων της 7ης Οκτωβρίου 2023, μέλη των οικογενειών των θυμάτων, ιατροδικαστές, επαγγελματίες του ιατρικού κλάδου, δικηγόρους, δημοσιογράφους και άλλες ερευνήτριες και ερευνητές. Οι ερευνήτριες και οι ερευνητές επισκέφθηκαν ορισμένους από τους τόπους των επιθέσεων και εξέτασαν πάνω από 350 βίντεο και φωτογραφίες από σκηνές των επιθέσεων και από άτομα που κρατούνταν αιχμάλωτα στη Γάζα.

Η έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας διαπίστωσε ότι η Χαμάς και άλλες παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες διέπραξαν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, όπως «δολοφονία», «εξόντωση», «φυλάκιση ή άλλη σοβαρή στέρηση της σωματικής ελευθερίας κατά παράβαση των θεμελιωδών κανόνων του διεθνούς δικαίου», «εξαναγκαστική εξαφάνιση», «βασανιστήρια», «βιασμό... ή οποιαδήποτε άλλη μορφή σεξουαλικής βίας αντίστοιχης σοβαρότητας» και «άλλες απάνθρωπες πράξεις».

«Το αποτρόπαιο ιστορικό παραβιάσεων του Ισραήλ κατά των Παλαιστινίων, συμπεριλαμβανομένων δεκαετιών παράνομης κατοχής, απαρτχάιντ κατά των Παλαιστινίων και της συνεχιζόμενης γενοκτονίας κατά των Παλαιστινίων στη Γάζα, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να δικαιολογήσει αυτά τα εγκλήματα. Ούτε απαλλάσσει τις παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες από τις υποχρεώσεις τους βάσει του διεθνούς δικαίου. Οι παραβιάσεις από τις παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες στο πλαίσιο των επιθέσεων της 7ης Οκτωβρίου 2023 πρέπει να αναγνωριστούν και να καταδικαστούν ως τα φρικτά εγκλήματα που είναι. Η Χαμάς πρέπει επίσης να επιστρέψει άνευ όρων το εναπομείναν σώμα ενός ατόμου που σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια των επιθέσεων στη Γάζα, μόλις εντοπιστεί», δήλωσε η Agnès Callamard.

Τις τελευταίες εβδομάδες, ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου ανακοίνωσε τη σύσταση επιτροπής για την εξέταση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων της κυβέρνησης σχετικά με τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου 2023. Ωστόσο, η κίνηση αυτή έχει επικριθεί ευρέως, μεταξύ άλλων από επιζώσες και επιζώντες των επιθέσεων και οικογένειες των θυμάτων, λόγω έλλειψης ανεξαρτησίας και μη τήρησης των προηγούμενων πρακτικών των δικαστικών επιτροπών έρευνας.

Οι αρχές του Κράτους της Παλαιστίνης πρέπει να αναγνωρίσουν δημοσίως και να καταγγείλουν τις σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου που διαπράχθηκαν από παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες. Πρέπει επίσης να διεξάγουν ανεξάρτητες, αμερόληπτες και αποτελεσματικές έρευνες για τον εντοπισμό των υπόπτων για παραβιάσεις και εγκλήματα και να συνεργαστούν πλήρως με τους διεθνείς μηχανισμούς έρευνας, μεταξύ άλλων με την ανταλλαγή αποδεικτικών στοιχείων.

Διεθνής δικαιοσύνη για όλα τα θύματα

Η συνεχιζόμενη έρευνα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για την «κατάσταση στην Παλαιστίνη» και τα εντάλματα σύλληψης που έχει εκδώσει το δικαστήριο κατά του πρωθυπουργού Νετανιάχου και του πρώην υπουργού Άμυνας Γιοάβ Γκαλάντ με την κατηγορία εγκλημάτων πολέμου και εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας παραμένουν κρίσιμα για την προοπτική της διασφάλισης πραγματικής λογοδοσίας.

Η λήψη μέτρων για να λογοδοτήσουν οι ανώτεροι Ισραηλινοί αξιωματούχοι για τα εγκλήματά τους σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο είναι ένα ουσιαστικό βήμα προς την κατεύθυνση του τερματισμού της γενοκτονίας του Ισραήλ στη Γάζα, της αποκατάστασης της εμπιστοσύνης στο διεθνές δίκαιο, καθώς και της διασφάλισης ότι όλα τα θύματα εγκλημάτων πολέμου και εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας θα έχουν πρόσβαση στη δικαιοσύνη, την αλήθεια και την αποζημίωση.

Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο πρέπει επίσης να συνεχίσει να διερευνά τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν από παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου 2023, με σκοπό να διασφαλίσει ότι τα άτομα που είναι ύποπτα για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και εγκλήματα πολέμου θα παραπεμφθούν στη δικαιοσύνη.

«Η λογοδοσία δεν είναι διαπραγματεύσιμη. Οι δράστες διεθνών εγκλημάτων πρέπει να λογοδοτήσουν στη δικαιοσύνη και οι θεσμοί που εκπροσωπούν πρέπει να δεσμευτούν σε μια νέα πορεία βασισμένη στα ανθρώπινα δικαιώματα και το διεθνές δίκαιο, μεταξύ άλλων με την υιοθέτηση νομοθεσίας που θα αποτρέπει την επανάληψη παραβιάσεων στο μέλλον», δήλωσε η Agnès Callamard.

«Όλα τα μέρη πρέπει να αναγνωρίσουν την ευθύνη τους και να συνεργαστούν με τα όργανα έρευνας και τους διεθνείς μηχανισμούς δικαιοσύνης, όπως η Επιτροπή Έρευνας του ΟΗΕ και το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, εφαρμόζοντας τις συστάσεις τους και επιτρέποντάς τους να συλλέγουν, να διατηρούν και να αναλύουν αποδεικτικά στοιχεία για τη λογοδοσία. Τα θύματα πρέπει να ακουστούν, να αναγνωριστούν και να τους παρασχεθεί αποτελεσματική αποκατάσταση, συμπεριλαμβανομένων αποζημιώσεων. Χωρίς τέτοια συγκεκριμένα μέτρα για τη διασφάλιση της αλήθειας και της δικαιοσύνης, δεν μπορεί να υπάρξει διαρκής ειρήνη».

Για τη μετάφραση του κειμένου στα εβραϊκά, διαβάστε εδώ.