Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΣΥΝΕΧΙΖΕΙ ΝΑ ΜΗ ΣΕΒΕΤΑΙ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΡΡΗΣΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ
ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΗΛΩΣΗ
16 Δεκεμβρίου 2011
Η Τουρκία συνεχίζει να μη σέβεται το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης
Η Τουρκία απέτυχε να παρουσιάσει μια ζητηθείσα έκθεση για την πρόοδο της εφαρμογής μιας απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου του 2006 για το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης, στην τελευταία Συνάντηση της Επιτροπής Υπουργών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Συμβούλιο της Ευρώπης, η οποία έλαβε χώρα μεταξύ 28 Νοεμβρίου και 2 Δεκεμβρίου. Πρόσφατα, αρκετοί κυβερνητικοί υπουργοί έχουν κάνει δημόσιες δηλώσεις σχετικά με τη μεταρρύθμιση της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας, δείχνοντας ότι δεν είναι πιθανόν να συμπεριλάβουν νομικές προβλέψεις που αναγνωρίζουν το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης.
Στην απόφασή της, στις 2 Δεκεμβρίου 2011, η Επιτροπή Υπουργών επανέλαβε την έκκλησή της προς την Τουρκία να «αναλάβει συγκεκριμένη δράση και να παράσχει απτή πληροφόρηση στην Επιτροπή Υπουργών για αυτά τα ζητήματα, με ένα ξεκάθαρο χρονοδιάγραμμα για τα αναγκαία μέτρα που θα ληφθούν με τη μορφή ενός σχεδίου δράσης», έως την επόμενη συνάντηση, τον Μάρτιο του 2012.
Στην υπόθεση Ούλκε κατά Τουρκίας του 2006, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε πως «οι επανειλημμένες καταδίκες και φυλάκιση του προσφεύγοντος επειδή είχε αρνηθεί να υπηρετήσει την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία εξαιτίας των πεποιθήσεών του ως πασιφιστή και αντιρρησία συνείδησης, ισοδυναμούν με εξευτελιστική συμπεριφορά με την έννοια του Άρθρου 3 της Σύμβασης».
Η Τουρκία έχει μακρά ιστορία παραβίασης του δικαιώματος άρνησης της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας για λόγους συνείδησης όπως κατοχυρώνεται σε σειρά από διεθνών οργάνων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, των οποίων η χώρα είναι μέλος.
Η Διεθνής Αμνηστία καλεί τις τουρκικές αρχές να διασφαλίσουν ότι αυτό το δικαίωμα θα αναγνωριστεί πλήρως και θα εφαρμοστεί χωρίς καθυστέρηση.
Στις 23 Νοεμβρίου 2011, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων απεφάνθη κατά της Τουρκίας στην υπόθεση του Γιούνους Ερτσέπ, Μάρτυρα του Ιεχωβά και αντιρρησία συνείδησης, που είχε επανειλημμένα διωχθεί από τις αρχές για την άσκηση του δικαιώματός του στην αντίρρηση συνείδησης. Το Δικαστήριο έκρινε ότι η Τουρκία είχε παραβιάσει το δικαίωμα του Γιούνους Ερτσέπ στην ελευθερία της σκέψης, συνείδησης και θρησκείας όπως προστατεύεται από το Άρθρο 9 της Σύμβασης.
Μέλη και υποστηρικτές της Διεθνούς Αμνηστίας σε πάνω από 70 χώρες σε κάθε περιοχή του κόσμου, ενώθηκαν στις αρχές Δεκεμβρίου για να απαιτήσουν από τις τουρκικές αρχές να σταματήσουν αμέσως τις διώξεις των αντιρρησιών συνείδησης και να εισαγάγουν μια εναλλακτική πολιτική θητεία για τους αντιρρησίες συνείδησης σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα και συστάσεις.
Απευθύνουν έκκληση ο Χαλίλ Σαβντά, υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αντιρρησίας συνείδησης, να είναι ελεύθερος να συνεχίσει να δημοσιεύει άρθρα και να κάνει δημόσιες ομιλίες υποστήριξης των αντιρρησιών συνείδησης, χωρίς το φόβο δίωξης ή εκφοβισμού.
Ο Χαλίλ Σαβντά αντιμετωπίζει συνεχή κίνδυνο φυλάκισης, επειδή εκφράζει ελεύθερα την υποστήριξή του για τους αντιρρησίες συνείδησης. Έχει συλληφθεί και υποστεί κακομεταχείριση σε διάφορες περιπτώσεις από το 2004 επειδή αρνήθηκε να υπηρετήσει τη στρατιωτική θητεία, και έχει παραμείνει υπό κράτηση για περίπου 17 μήνες συνολικά, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Έχει γράψει άρθρα, έχει δώσει συνεντεύξεις σε εφημερίδες και έχει κάνει ομιλίες σε διαμαρτυρίες και συναντήσεις εναντίον της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας.
Ο Χαλίλ Σαβντά τώρα αντιμετωπίζει τρεις ξεχωριστές κατηγορίες κατά το Άρθρο 318 του τουρκικού Ποινικού Κώδικα, το οποίο ποινικοποιεί «την αποξένωση του κοινού από τη στρατιωτική θητεία» και, τον Νοέμβριο του 2010, καταδικάστηκε σε 100 ημέρες φυλακή για τις ειρηνικές του δραστηριότητες, και μπορεί να εξαναγκαστεί να εκτίσει αυτήν την ποινή ανά πάσα στιγμή.
Η Τουρκία είναι μία από τις τελευταίες χώρες στην Ευρώπη που δεν επιτρέπει στους πολίτες της να ενεργήσουν σύμφωνα με τη συνείδησή τους σχετικά με τη στρατιωτική θητεία. Πρέπει να τους δοθεί η δυνατότητα για μια μη τιμωρητική πολιτική θητεία και να έχουν τη δυνατότητα να εκφράσουν τις απόψεις τους ελεύθερα.
Υπόβαθρο
Ούλκε κατά Τουρκίας (Προσφυγή υπ’ αριθμόν 39437/98)
Στην απόφασή του, το Δικαστήριο έκρινε ότι οι επανειλημμένες καταδίκες και φυλάκιση του προσφεύγοντος επειδή είχε αρνηθεί να υπηρετήσει την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία εξαιτίας των πεποιθήσεών του ως πασιφιστής και αντιρρησίας συνείδησης, ανέρχονται σε εξευτελιστική συμπεριφορά υπό την έννοια του Άρθρου 3 της Σύμβασης.
Το Δικαστήριο έκρινε ότι το υπάρχον νομικό πλαίσιο ήταν ανεπαρκές, καθώς δεν υπήρχε συγκεκριμένη πρόβλεψη στον τουρκικό νόμο που ορίζει τις κυρώσεις για εκείνους που αρνούνται να υπηρετήσουν στρατιωτική θητεία για λόγους συνείδησης ή θρησκευτικούς και ότι οι μόνοι σχετικοί εφαρμόσιμοι κανόνες φαίνονταν να είναι οι προβλέψεις του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα, που έκαναν κάθε άρνηση εκτέλεσης των διαταγών ενός ανώτερου, αδίκημα.
Ερτσέπ κατά Τουρκίας (Προσφυγή υπ’ αριθμόν 43965/04)
Το δικαστήριο απεφάνθη σύμφωνα με την απόφαση του περασμένου καλοκαιριού στο Τμήμα Μείζονος Σύνθεσης για την υπόθεση Μπαγιατιάν κατά Αρμενίας, κρίνοντας ότι η Τουρκία είχε παραβιάσει το Άρθρο 9 στην περίπτωση του αντιρρησία συνείδησης Μάρτυρα του Ιεχωβά.
Το Δικαστήριο δε βρήκε λόγους αμφιβολίας για το ότι η αντίρρηση του προσφεύγοντος είχε ως κίνητρα ειλικρινείς θρησκευτικές πεποιθήσεις οι οποίες βρίσκονταν σε σοβαρή και ανυπέρβλητη σύγκρουση με την υποχρέωσή του να υπηρετήσει στρατιωτική θητεία.