ΡΟΜΑ ΜΕΝΟΥΝ ΑΣΤΕΓΟΙ ΚΑΘΩΣ ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΕΞΩΣΕΙΣ ΣΤΗ ΣΕΡΒΙΑ
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
7 Απριλίου 2011
Ρομά μένουν άστεγοι καθώς συνεχίζονται οι εξώσεις στη Σερβία
Οι αρχές κάνουν λες και είναι δικό μας λάθος που ζούμε στους καταυλισμούς, λες και είναι επιλογή μας. Τι άλλη επιλογή έχουμε; Όταν είσαι Ρομά δεν έχεις πολλές επιλογές.
Γυναίκα Ρομά, μιλώντας στη Διεθνή Αμνηστία τον Αύγουστο του 2010
Οι σερβικές αρχές πρέπει να σταματήσουν σειρά αναγκαστικών εξώσεων στο Βελιγράδι, που έχουν αφήσει άστεγους εκατοντάδες Ρομά, δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία την παραμονή της Παγκόσμιας Ημέρας για τους Ρομά.
Μια νέα έκθεση της οργάνωσης, με τίτλο «Κατοικία δεν σημαίνει μόνο μια στέγη πάνω απ’ το κεφάλι μας: Σταματήστε τις αναγκαστικές εξώσεις των Ρομά στη Σερβία», τεκμηριώνει μια εντεινόμενη σειρά αναγκαστικών εξώσεων Ρομά από τον Απρίλιο του 2009, με αποτέλεσμα μερικοί να στεγάζονται σε μεταλλικά κοντέινερ σε γκετοποιημένους οικισμούς, ενώ άλλοι επέστρεψαν στην οικονομική αθλιότητα στη νότια Σερβία, συχνά σε ανεπαρκείς συνθήκες στέγασης.
«Οι σερβικές αρχές στο Βελιγράδι, αντί να σταματήσουν τις αναγκαστικές εξώσεις, πραγματοποιούν ολοένα περισσότερες, διώχνοντας κοινότητες Ρομά από τα σπίτια τους και αναγκάζοντάς τους να ζουν σε ανεπαρκείς συνθήκες στέγασης», επισήμανε η Σον Τζόουνς, ερευνήτρια της Διεθνούς Αμνηστίας για τη Σερβία.
«Πρέπει να σταματήσουν αυτήν την πρακτική αν θέλουν να τηρήσουν τις διεθνείς τους υποχρεώσεις. Σε αυτές περιλαμβάνεται η υποχρέωση να εγγυώνται στους Ρομά το δικαίωμα σε κατοικίες εφοδιασμένες με εγκαταστάσεις υγιεινής, με πρόσβαση στις δημόσιες εγκαταστάσεις και τους χώρους απασχόλησης, και χωρίς τον κίνδυνο μελλοντικών αναγκαστικών εξώσεων».
Από τον Απρίλιο του 2009, έχουν γίνει τουλάχιστον επτά αναγκαστικές εξώσεις άτυπων οικισμών. Στα τέλη Μαρτίου 2010, 20-25 οικογένειες εκδιώχτηκαν από έναν άτυπο οικισμό στην περιοχή Τσουκαρίτσα του Βελιγραδίου.
Τον επόμενο μήνα, περίπου 38 οικογένειες Ρομά εκδιώχτηκαν από άτυπο οικισμό στην ίδια περιοχή και στη συνέχεια στάλθηκαν πίσω στη νότια Σερβία.
Οι Ρομά που διαμένουν σε άλλο σημείο της Τσουκαρίτσα εξακολουθούν να διατρέχουν κίνδυνο αναγκαστικών εξώσεων. Τον Οκτώβριο και τον Δεκέμβριο, άλλοι 62 άνθρωποι εκδιώχτηκαν από διάφορα σημεία του Νέου Βελιγραδίου.
Η σχεδιασμένη «μετεγκατάσταση», στις αρχές του 2011, των κατοίκων οικισμού στο Μπελβίλ του Νόβι Μπέογκραντ (Νέου Βελιγραδίου) ανεστάλη προσωρινά μετά από πιέσεις διαφόρων οργανώσεων.
Πολλές από τις αναγκαστικές εξώσεις αποτελούν μέρος ενός σχεδίου του 2009 του Δημοτικού Συμβουλίου του Βελιγραδίου, που προβλέπει έργα υποδομών μεγάλης κλίμακας που θα χρηματοδοτηθούν με δάνεια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Αυτά τα σχέδια πρόκειται να πλήξουν τους κατοίκους τουλάχιστον 50 από τους 100 οικισμούς Ρομά στον Δήμο Βελιγραδίου.
Καθώς στερούνται το δικαίωμα σε κατάλληλη στέγη, περίπου το ένα τρίτο των Ρομά του Βελιγραδίου δεν έχουν άλλη επιλογή από το να ζουν σε άτυπους οικισμούς, όπου δεν έχουν τακτική ύδρευση, οποιαδήποτε αποχέτευση και άλλες στοιχειώδεις υπηρεσίες.
Καθώς δεν είναι σε θέση να εγγραφούν ως δημότες Βελιγραδίου, συχνά στερούνται την πρόσβαση στην απασχόληση, την κοινωνική ασφάλιση, την υγειονομική περίθαλψη και την παιδεία.
Οι Ρομά αποτελούν σε δυσανάλογο -σχεδόν αποκλειστικό- βαθμό τον πληθυσμό των άτυπων οικισμών σε ολόκληρη τη Σερβία.
Μέσα σε αυτήν την κοινότητα υπάρχουν πολλές ευπαθείς ομάδες, όπως οι Ρομά που ξεριζώθηκαν από τον πόλεμο του 1999 στο Κοσσυφοπέδιο. Άλλοι Ρομά, που αναζήτησαν εργασία ή διεθνή προστασία σε χώρες της δυτικής Ευρώπης, και που τώρα επιστρέφονται παρά τη θέλησή τους στη Σερβία, καταλήγουν και αυτοί να ζουν σε αυτούς του άτυπους οικισμούς.
«Οι αρχές στη Σερβία πρέπει να διασφαλίσουν ότι θα ζητείται και θα λαμβάνεται υπόψη η γνώμη των Ρομά για οποιεσδήποτε προτάσεις ή πιθανές επιλογές μετεγκατάστασης και ότι θα τους δίνεται η ευκαιρία να προτείνουν εναλλακτικές λύσεις, εφ’ όσον το επιθυμούν», τόνισε η Σον Τζόουνς.
«Οι αρχές πρέπει επίσης να εντοπίσουν κοινωνικές κατοικίες και άλλες επιλογές στέγασης σε περιοχές όπου οι κάτοικοι δεν είναι διαχωρισμένοι κατά εθνότητα, για να διασφαλίσουν ότι οι οικογένειες Ρομά έχουν την επιλογή να στεγαστούν έξω από αποκλειστικούς οικισμούς Ρομά».
Στην έκθεσή της, η Διεθνής Αμνηστία κάνει συστάσεις προς τις σερβικές αρχές να αποτρέψουν στο μέλλον εξώσεις που παραβιάζουν τα διεθνή θεσμικά κείμενα και να διασφαλίσουν στους Ρομά το δικαίωμα σε κατάλληλη στέγαση. Ανάμεσα στις συστάσεις αυτές είναι οι εξής:
- Σταματήστε όλες τις αναγκαστικές εξώσεις και εγγυηθείτε ότι τα έργα υποδομών δεν θα έχουν ως αποτέλεσμα οποιεσδήποτε μελλοντικές αναγκαστικές εξώσεις.
- Διασφαλίστε ότι η έξωση του οικισμού της Μπελβίλ και οποιεσδήποτε τυχόν περαιτέρω εξώσεις στο Βελιγράδι θα πραγματοποιηθούν σύμφωνα με τα διεθνή θεσμικά κείμενα, όπως αυτά αντικατοπτρίζονται στις Βασικές Αρχές και Οδηγίες των Ηνωμένων Εθνών για τις Εξώσεις που Βασίζονται στην Ανάπτυξη.
- Διασφαλίστε στους εκδιωγμένους Ρομά την πρόσβαση σε αποτελεσματικά ένδικα μέσα, που θα περιλαμβάνουν αποζημίωση και κατάλληλη εναλλακτική στέγαση.
- Θεσπίστε νομικό πλαίσιο που θα απαγορεύει τις αναγκαστικές εξώσεις και θα διασφαλίζει ότι οι όποιες τυχόν νέες μετεγκαταστάσεις από τον Δήμο Βελιγραδίου δεν θα συνιστούν αναγκαστικές εξώσεις.
Γενικές πληροφορίες
Έχει τεκμηριωθεί ότι οι Ρομά ζουν στη Σερβία τουλάχιστον από τον 14ο αιώνα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της κυβέρνησης, ο αριθμός τους κυμαίνεται μεταξύ 250.000 και 500.000. Οι περισσότεροι Ρομά υφίστανται διαδεδομένες και συστηματικές διακρίσεις στη Σερβία.
Η έκθεση βασίζεται σε έρευνα που πραγματοποίησε η Διεθνής Αμνηστία στη Σερβία το 2010 και το 2011, που περιλάμβανε συνεντεύξεις με Ρομά που επλήγησαν από αναγκαστικές εξώσεις στο Βελιγράδι· σερβικές μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) και άτομα, Ρομά και μη, που εργάζονται για την προστασία των δικαιωμάτων των Ρομά· κυβερνητικούς και δημοτικούς αξιωματούχους· διεθνείς ΜΚΟ και άλλους.
Σημείωση προς τους συντάκτες:
Φωτογραφίες από την έκθεση είναι διαθέσιμες στη διεύθυνση: https://adam.amnesty.org/asset-bank/action/search?attribute_603=Serbia+forced+evictions+PR+2011
Βλ. επίσης:
Serbia: Briefing to the UN Committee on the Elimination of Racial Discrimination, 78th session February 2011
Roma families in Belgrade forcibly evicted
Stop forced evictions of Roma in Serbia
Serbia: Not welcome anywhere: Stop the forced return of Roma to Kosovo
Serbia must end forced evictions of Roma
Γραφείο Τύπου και Προβολής