ΙΣΡΑΗΛ/KΑΤΕΧΟΜΕΝΑ: ΦΡΙΚΙΑΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΒΑΣΑΝΙΣΤΗΡΙΩΝ ΚΑΙ ΕΞΕΥΤΕΛΙΣΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΙΩΝ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΩΝ ΕΝ ΜΕΣΩ ΕΞΑΡΣΗΣ ΑΥΘΑΙΡΕΤΩΝ ΣΥΛΛΗΨΕΩΝ

Οι ισραηλινές αρχές αύξησαν δραματικά τη χρήση της διοικητικής κράτησης, μιας μορφής αυθαίρετης κράτησης, των Παλαιστινίων σε όλη την κατεχόμενη Δυτική Όχθη, επέκτειναν τα μέτρα έκτακτης ανάγκης που διευκολύνουν την απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση των κρατουμένων και απέτυχαν να ερευνήσουν περιστατικά βασανιστηρίων και θανάτου κατά τη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων εβδομάδων, δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία.  

Από τις 7 Οκτωβρίου, οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν συλλάβει περισσότερους από 2.200 Παλαιστίνιες/-ους, σύμφωνα με τη Λέσχη Παλαιστινίων Κρατουμένων. Σύμφωνα με την ισραηλινή οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα HaMoked μεταξύ 1ης Οκτωβρίου και 1ης Νοεμβρίου, ο συνολικός αριθμός των Παλαιστινίων που κρατούνται σε διοικητική κράτηση, χωρίς να τους έχουν απαγγελθεί κατηγορίες ή να έχει γίνει δίκη, αυξήθηκε από 1.319 σε 2.070.  

Μαρτυρίες από αποφυλακισμένους κρατούμενους και δικηγόρους ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και βίντεο και εικόνες αποτυπώνουν μερικές από τις μορφές βασανιστηρίων και άλλων μορφών κακομεταχείρισης που έχουν υποστεί οι κρατούμενες/-οι από τις ισραηλινές δυνάμεις τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες. Αυτές περιλαμβάνουν σοβαρούς ξυλοδαρμούς και ταπείνωση των κρατουμένων, μεταξύ άλλων με τον εξαναγκασμό τους να κρατούν το κεφάλι τους κάτω, να γονατίζουν στο πάτωμα κατά τη διάρκεια της καταμέτρησης των κρατουμένων και να τραγουδούν ισραηλινά τραγούδια.

«Τον τελευταίο μήνα γίναμε μάρτυρες μιας σημαντικής αύξησης της χρήσης διοικητικής κράτησης από το Ισραήλ (κράτηση χωρίς κατηγορία ή δίκη που μπορεί να ανανεωθεί επ' αόριστον), η οποία βρισκόταν ήδη στο υψηλότερο σημείο της τελευταίας 20ετίας πριν από την τελευταία κλιμάκωση των εχθροπραξιών στις 7 Οκτωβρίου. Η διοικητική κράτηση είναι ένα από τα βασικά εργαλεία μέσω των οποίων το Ισραήλ επιβάλλει το σύστημα απαρτχάιντ που εφαρμόζει εναντίον των Παλαιστινίων. Οι μαρτυρίες και τα αποδεικτικά βίντεο δείχνουν επίσης πολυάριθμα περιστατικά βασανιστηρίων και άλλων κακομεταχειρίσεων από τις ισραηλινές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων των σοβαρών ξυλοδαρμών και του σκόπιμου εξευτελισμού των Παλαιστινίων που κρατούνται υπό άθλιες συνθήκες», δήλωσε η Heba Morayef, περιφερειακή διευθύντρια για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. 

«Οι φόνοι με συνοπτικές διαδικασίες και η ομηρία από τη Χαμάς και άλλες ένοπλες ομάδες στις 7 Οκτωβρίου αποτελούν εγκλήματα πολέμου και πρέπει να καταδικαστούν ως τέτοια, αλλά οι ισραηλινές αρχές δεν πρέπει να χρησιμοποιήσουν αυτές τις επιθέσεις για να δικαιολογήσουν τις δικές τους παράνομες επιθέσεις, τη συλλογική τιμωρία των αμάχων στην πολιορκημένη Λωρίδα της Γάζας και τη χρήση βασανιστηρίων, αυθαίρετων κρατήσεων και άλλων παραβιάσεων των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων κρατουμένων. Η απαγόρευση των βασανιστηρίων δεν μπορεί ποτέ να ανασταλεί ή να παρεκκλίνει από αυτήν, συμπεριλαμβανομένων -και ιδιαίτερα- σε περιόδους όπως αυτές». 

Οι ερευνήτριες/-ητές της Διεθνούς Αμνηστίας πήραν συνεντεύξεις από 12 άτομα, συμπεριλαμβανομένων έξι αποφυλακισμένων κρατουμένων, τριών συγγενών κρατουμένων και τριών δικηγόρων που εργάζονται για τις πρόσφατες συλλήψεις. Οι ερευνήτριες/-ητές εξέτασαν επίσης μαρτυρίες που μοιράστηκαν άλλες/άλλοι αποφυλακισθέντες κρατούμενοι/-ες και ανέλυσαν βίντεο και εικόνες.

Βασανιστήρια και ταπείνωση 

Η Διεθνής Αμνηστία έχει καταγράψει εδώ και δεκαετίες εκτεταμένα βασανιστήρια από τις ισραηλινές αρχές σε χώρους κράτησης σε όλη τη Δυτική Όχθη.  Ωστόσο, κατά τη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων εβδομάδων, βίντεο και εικόνες έχουν διαμοιραστεί ευρέως στο διαδίκτυο και δείχνουν ανατριχιαστικές σκηνές με Ισραηλινούς στρατιώτες να χτυπούν και να ταπεινώνουν Παλαιστίνιες/-ους, ενώ τις/τους κρατούν τυφλωμένες/-ους, γυμνές/-ούς, με τα χέρια δεμένα, σε μια ιδιαίτερα ανατριχιαστική δημόσια επίδειξη βασανιστηρίων και εξευτελισμού Παλαιστινίων κρατουμένων. 

Σε εικόνα που αναλύθηκε από το Εργαστήριο Αποδεικτικών Στοιχείων Κρίσεων της Διεθνούς Αμνηστίας, τρεις Παλαιστίνιοι, με δεμένα μάτια και χωρίς ρούχα, διακρίνονται δίπλα σε έναν στρατιώτη, ο οποίος φοράει πράσινη λαδί στολή, όπως αυτές που φορούν οι ισραηλινές χερσαίες δυνάμεις. Έρευνα της Haaretz που δημοσιεύτηκε στις 19 Οκτωβρίου διαπίστωσε ότι η εικόνα τραβήχτηκε στο Wadi al-Seeq, ένα χωριό ανατολικά της Ραμάλα, στις 12 Οκτωβρίου. Ένα από τα τρία θύματα που απεικονίζονται στη φωτογραφία δήλωσε στη Διεθνή Αμνηστία ότι αρχικά κρατήθηκε και ξυλοκοπήθηκε από τους εποίκους, αλλά δύο ώρες αργότερα έφτασε ένα τζιπ του ισραηλινού στρατού:

«Ένας από τους Ισραηλινούς αξιωματικούς που ήρθαν με πλησίασε και με κλότσησε στην αριστερή μου πλευρά, στη συνέχεια πήδηξε στο κεφάλι μου με τα δύο του πόδια σπρώχνοντας το πρόσωπό μου περισσότερο στο χώμα και στη συνέχεια συνέχισε να με κλοτσάει καθώς ήμουν με το κεφάλι κάτω, στο χώμα, με τα χέρια μου δεμένα πίσω από την πλάτη μου. Στη συνέχεια πήρε ένα μαχαίρι και έσκισε όλα μου τα ρούχα εκτός από το εσώρουχο και χρησιμοποίησε μέρος των σκισμένων ρούχων μου για να μου δέσει τα μάτια. Ο ξυλοδαρμός στο υπόλοιπο σώμα μου δεν σταμάτησε, κάποια στιγμή άρχισε να πηδάει στην πλάτη μου, τρεις ή τέσσερις φορές, ενώ φώναζε ‘πέθανε, πέθανε, σκουπίδι’ ... στο τέλος, πριν αυτό τελικά σταματήσει, ένας άλλος αξιωματικός ούρησε στο πρόσωπο και στο σώμα μου, ενώ επίσης μας φώναζε ‘να πεθάνουμε’».   

Η Διεθνής Αμνηστία μίλησε επίσης με δύο γυναίκες που κρατήθηκαν αυθαίρετα για 14 ώρες σε αστυνομικό τμήμα στην κατεχόμενη Ανατολική Ιερουσαλήμ, όπου τις εξευτέλισαν, τις ανάγκασαν να γδυθούν, τις κορόιδευαν και τους ζήτησαν να καταραστούν τη Χαμάς. Αργότερα αφέθηκαν ελεύθερες χωρίς να τους απαγγελθούν κατηγορίες.

Σε βίντεο που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στις 31 Οκτωβρίου και αναλύθηκε από το Εργαστήριο Αποδεικτικών Στοιχείων Κρίσεων της Διεθνούς Αμνηστίας, φαίνονται εννέα κρατούμενοι, οι οποίοι με βάση την αναγνωρίσιμη προφορά τους είναι Παλαιστίνιοι, μερικοί γυμνοί και άλλοι ημίγυμνοι, με δεμένα μάτια και χειροπέδες, περιτριγυρισμένοι από τουλάχιστον 12 στρατιώτες που φορούν πράσινες λαδί στολές και είναι εξοπλισμένοι είτε με τουφέκια M4A1 είτε με τουφέκια εφόδου Tavor X95. Τόσο οι στολές όσο και τα όπλα είναι ο συνήθης εξοπλισμός των ισραηλινών χερσαίων δυνάμεων. Κάποιος στρατιώτης φαίνεται να κλοτσάει έναν κρατούμενο στο κεφάλι. Άλλο βίντεο που αναλύθηκε από το Εργαστήριο Αποδεικτικών Στοιχείων Κρίσεων της Διεθνούς Αμνηστίας και ανέβηκε στην πλατφόρμα X (πρώην Twitter) στις 31 Οκτωβρίου δείχνει ένα άτομο με δεμένα μάτια, πιθανότατα Παλαιστίνιο, μαζί με λοχία του ισραηλινού στρατού να κοροϊδεύουν τον κρατούμενο και να χορεύουν γύρω του.  

Πρόσφατα απελευθερωθείς Παλαιστίνιος κρατούμενος από την κατεχόμενη Ανατολική Ιερουσαλήμ, ο οποίος μίλησε στη Διεθνή Αμνηστία υπό τον όρο της ανωνυμίας, δήλωσε πώς οι Ισραηλινοί ανακριτές υπέβαλαν τον ίδιο και άλλους κρατούμενους στο Ρωσικό Συγκρότημα (al-Maskoubiyeh), ένα κέντρο κράτησης στην Ιερουσαλήμ, σε σοβαρούς ξυλοδαρμούς που του άφησαν μώλωπες και τρία σπασμένα πλευρά. Τόνισε επίσης ότι οι ανακριτές της ισραηλινής αστυνομίας τους χτυπούσαν συνεχώς στο κεφάλι φωνάζοντάς τους να έχουν πάντα το κεφάλι τους κάτω, ενώ τους διέταζαν να «επαινούν το Ισραήλ και να καταριούνται τη Χαμάς».  Και πρόσθεσε: «Ακόμα και όταν ένας από τους 12 κρατούμενους που ήταν μαζί μας στο κελί το έκανε αυτό, το ξύλο και ο εξευτελισμός δεν σταμάτησαν».

Από τις 7 Οκτωβρίου, σύμφωνα με τις ισραηλινές αρχές, τέσσερις Παλαιστίνιοι κρατούμενοι έχασαν τη ζωή τους σε ισραηλινά κρατητήρια υπό συνθήκες που δεν έχουν ακόμη εξεταστεί αμερόληπτα. Δύο από τους τέσσερις είναι εργάτες από την κατεχόμενη Λωρίδα της Γάζας, οι οποίοι κρατούνται χωρίς επικοινωνία από τον ισραηλινό στρατό σε στρατιωτικά κέντρα κράτησης, ο θάνατος των οποίων δημοσιοποιήθηκε από τον στρατό μόνο μετά από έρευνα της ισραηλινής εφημερίδας «Haaretz». 

Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, τα βασανιστήρια και άλλες μορφές κακομεταχείρισης που διαπράττονται σε βάρος προστατευόμενων προσώπων σε κατεχόμενο έδαφος αποτελούν έγκλημα πολέμου. Η κράτηση προστατευόμενων προσώπων εκτός του κατεχόμενου εδάφους, όπως συμβαίνει στην περίπτωση των Παλαιστινίων κρατουμένων από τα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη που κρατούνται στο Ισραήλ, αποτελεί επίσης παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, καθώς ισοδυναμεί με βίαιη μεταφορά.

Απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση στις φυλακές

Η ισραηλινή υπηρεσία φυλακών ενημέρωσε την ομάδα ανθρωπίνων δικαιωμάτων HaMoked ότι από την 1η Νοεμβρίου κρατούνται 6.809 Παλαιστίνιοι κρατούμενοι. Στις 31 Οκτωβρίου, οι ισραηλινές αρχές παρέτειναν κατά ένα μήνα την «κατάσταση έκτακτης ανάγκης στις φυλακές», η οποία παρέχει στον υπουργό Εθνικής Ασφάλειας του Ισραήλ ουσιαστικά απεριόριστες εξουσίες να αρνείται στις/στους καταδικασμένες/-ους κρατούμενες/-ους την πρόσβαση σε επισκέψεις δικηγόρων και μελών της οικογένειας, να κρατά τις/τους κρατούμενες/-νους σε υπερπλήρη κελιά, να τους αρνείται την άσκηση στην ύπαιθρο και να επιβάλλει σκληρά μέτρα συλλογικής τιμωρίας, όπως η διακοπή νερού και ηλεκτρικού ρεύματος για πολλές ώρες, επιτρέποντας ουσιαστικά την εντατικοποίηση της σκληρής και απάνθρωπης μεταχείρισης των κρατουμένων, κατά παράβαση της απαγόρευσης των βασανιστηρίων και άλλων μορφών κακομεταχείρισης. 

Η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού επιβεβαίωσε ότι οι Παλαιστίνιες/-οι κρατούμενοι δεν έχουν επικοινωνήσει με τις οικογένειές τους και τους δικηγόρους τους από τις 7 Οκτωβρίου. Η Sanaa Salameh, η σύζυγος του ετοιμοθάνατου Παλαιστίνιου κρατούμενου Walid Daqqah, δήλωσε στη Διεθνή Αμνηστία ότι από τις 7 Οκτωβρίου ούτε η ίδια ούτε ο δικηγόρος του Daqqah έχουν λάβει άδεια να τον δουν ή να ενημερωθούν για την κατάσταση της υγείας του. «Δεν ξέρω αν λαμβάνει την ιατρική περίθαλψη που χρειάζεται, δεν έχω καμία απολύτως επαφή μαζί του, δεν έχω ούτε ίχνος πληροφορίας για να με παρηγορήσει», δήλωσε στην Αμνηστία.

Ο Παλαιστίνιος δικηγόρος Χασάν Αμπάντι, ο οποίος επισκέπτεται τουλάχιστον τέσσερις κρατούμενες/-ους κάθε εβδομάδα από τις 7 Οκτωβρίου, δήλωσε στη Διεθνή Αμνηστία ότι οι Παλαιστίνιες/-οι κρατούμενες/-οι στερούνται το δικαίωμά τους για άσκηση στην ύπαιθρο και ότι μία από τις μορφές ταπείνωσης στις οποίες υποβάλλονται κατά τη διάρκεια της καταμέτρησης των κρατουμένων είναι να αναγκάζονται να γονατίζουν στο πάτωμα. Πρόσθεσε ότι στις/στους Παλαιστίνιες/-ους κρατούμενες/-ους έχουν κατασχεθεί και κατά καιρούς καεί όλα τα προσωπικά τους αντικείμενα, συμπεριλαμβανομένων βιβλίων, ημερολογίων, επιστολών, ρούχων, τροφίμων και άλλων αντικειμένων. Οι αρχές των φυλακών al-Damon έχουν κατασχέσει από τις Παλαιστίνιες κρατούμενες τις σερβιέτες τους. Σύμφωνα με τον Abadi, μια πελάτισσα που εκπροσωπεί του είπε ότι όταν κρατήθηκε και της είχαν δεθεί τα μάτια στο αστυνομικό τμήμα Kiryat Arba κοντά στη Χεβρώνα ένας αστυνομικός την απείλησε με βιασμό.

Αύξηση των αυθαίρετων κρατήσεων

Η διοικητική κράτηση των Παλαιστινίων αυξανόταν καθ' όλη τη διάρκεια του 2023, φτάνοντας τις 1.319 την 1η Οκτωβρίου 2023, σύμφωνα με το HaMoked. Από την 1η Νοεμβρίου, ο αριθμός αυτός είχε αυξηθεί σε περισσότερες/-ους από 2.070 Παλαιστίνιους που κρατούνται και βρίσκονται υπό διοικητική κράτηση. Οι Παλαιστίνιες/-οι που κατατάσσονται από το Ισραήλ ως «κρατούμενες/-οι ασφαλείας» κρατούνται συχνά χωρίς κατηγορία ή δίκη, κυρίως βάσει διοικητικών εντολών κράτησης που μπορούν να ανανεώνονται επ' αόριστον κάθε έξι μήνες. 

Η διοικητική κράτηση είναι μια μορφή κράτησης κατά την οποία τα άτομα κρατούνται από τις κρατικές αρχές με βάση μυστικούς λόγους ασφαλείας, τους οποίους ο κατηγορούμενος και ο δικηγόρος του δεν μπορούν να επανεξετάσουν, καταστρατηγώντας ουσιαστικά τη δέουσα διαδικασία που εγγυάται το διεθνές δίκαιο για όλα τα άτομα που στερούνται της ελευθερίας τους. Η Διεθνής Αμνηστία έχει διαπιστώσει ότι το Ισραήλ χρησιμοποιεί συστηματικά τη διοικητική κράτηση ως εργαλείο δίωξης των Παλαιστινίων και όχι ως έκτακτο και επιλεκτικά χρησιμοποιούμενο προληπτικό μέτρο. 

Οι ισραηλινές αρχές επέλεξαν επίσης να εφαρμόσουν τον νόμο περί «παράνομων μαχητών», μια κατηγορία που δεν αναγνωρίζεται από το διεθνές δίκαιο, για να κρατήσουν επ' αόριστον χωρίς κατηγορία ή δίκη τουλάχιστον 105 Παλαιστίνιους από την κατεχόμενη Λωρίδα της Γάζας, οι οποίοι εισήλθαν στο Ισραήλ κατά τη διάρκεια της επίθεσης υπό την ηγεσία της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου. Παραμένει ασαφές πόσοι από αυτούς κρατούνται σε σχέση με τις επιθέσεις.

Οι ισραηλινές αρχές υπέβαλαν επίσης χιλιάδες Παλαιστίνιες και Παλαιστίνιους από τη Γάζα με άδεια εισόδου στο Ισραήλ, κυρίως εργάτριες/-ες, σε μια τρίτη μορφή αυθαίρετης κράτησης, όπου κρατούνταν χωρίς επικοινωνία για τουλάχιστον τρεις εβδομάδες σε δύο στρατιωτικές βάσεις κράτησης στο Ισραήλ και στη Δυτική Όχθη. Πολλές/-οί αφέθηκαν ελεύθερες/-οι, ωστόσο δεν υπάρχει διαφάνεια από τις ισραηλινές αρχές σχετικά με το πόσες/πόσοι εξακολουθούν να κρατούνται.  

«Οι ισραηλινές αρχές πρέπει να ανατρέψουν αμέσως τα απάνθρωπα μέτρα έκτακτης ανάγκης που επιβλήθηκαν στις/στους Παλαιστίνιες/-ους κρατούμενες/-ους και να τους χορηγήσουν άμεση πρόσβαση στους δικηγόρους και τις οικογένειές τους. Όλες/Όλοι οι Παλαιστίνιες/-οι που κρατούνται αυθαίρετα πρέπει να αφεθούν ελεύθερες/-οι. Καλούμε το Ισραήλ να επιτρέψει στη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού να πραγματοποιήσει επείγουσες επισκέψεις στις φυλακές και τα κέντρα κράτησης και να παρακολουθεί τις συνθήκες για τις/τους Παλαιστίνιες/-ους κρατούμενες/-ους», δήλωσε η Heba Morayef. 

«Οι ισραηλινές δικαστικές αρχές πρέπει επίσης να διερευνούν αμερόληπτα και ανεξάρτητα τις καταγγελίες για βασανιστήρια και άλλη κακομεταχείριση και να διώκουν σε δίκαιες δίκες τους υπεύθυνους για την εντολή και την εκτέλεση βασανιστηρίων».