ΙΡΑΝ: ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΑΤΟΜΑ ΚΡΑΤΟΥΝΤΑΙ ΑΥΘΑΙΡΕΤΑ ΚΑΙ ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ ΝΑ ΥΠΟΣΤΟΥΝ ΒΑΣΑΝΙΣΤΗΡΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΡΟΜΑΚΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΔΙΑΔΗΛΩΣΗ

• Χιλιάδες άτομα συνελήφθησαν συμπεριλαμβανομένων παιδιών ηλικίας 15 ετών

• Οι κρατούμενοι/ες υφίστανται εξαναγκαστική εξαφάνιση και βασανιστήρια

• Τουλάχιστον 281 διαδηλωτές/ριες σκοτώθηκαν σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές

Οι αρχές του Ιράν διεξάγουν μια βίαιη καταστολή μετά την έκρηξη εθνικών διαδηλώσεων στις 15 Νοεμβρίου, συλλαμβάνοντας χιλιάδες διαδηλωτές/ριες καθώς και δημοσιογράφους, υπερασπιστές/ριες των ανθρώπινων δικαιωμάτων και φοιτητές/ριες, για να τους εμποδίσουν να μιλήσουν για τη σκληρή καταστολή του Ιράν, δήλωσε σήμερα η Διεθνής Αμνηστία.

Η οργάνωση διεξήγαγε συνεντεύξεις με δεκάδες άτομα στο Ιράν, οι οποίοι/ες περιγράφουν πώς, τις ημέρες και τις εβδομάδες κατά τη διάρκεια και μετά τις διαδηλώσεις, οι ιρανικές αρχές είχαν υπό κράτηση άτομα σε απομόνωση και τα υπέβαλαν σε εξαναγκαστική εξαφάνιση, βασανιστήρια και άλλες μορφές κακομεταχείρισης.

Τουλάχιστον 281 άνθρωποι σκοτώθηκαν και χιλιάδες τραυματίστηκαν μεταξύ 15 και 18 Νοεμβρίου, καθώς οι αρχές συνέτριψαν τις διαδηλώσεις χρησιμοποιώντας θανατηφόρα βία, σύμφωνα με αξιόπιστες εκθέσεις που συνέταξε η οργάνωση. Οι ιρανικές αρχές αρνήθηκαν να ανακοινώσουν τον αριθμό εκείνων που σκοτώθηκαν.

«Η κατάθεση μαρτυριών από αυτόπτες μάρτυρες δείχνει ότι σχεδόν αμέσως αφότου οι ιρανικές αρχές σφάγιασαν εκατοντάδες από εκείνους/ες που συμμετείχαν στις εθνικές διαδηλώσεις, συνέχισαν να ενορχηστρώνουν μια ευρείας κλίμακας καταστολή που αποσκοπούσε να ενσταλάξει το φόβο και να εμποδίσει οποιονδήποτε από το να μιλήσει για το τι συνέβη», δήλωσε ο Philip Luther, Διευθυντής Έρευνας Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής στη Διεθνή Αμνηστία.

Βίντεο που έχουν ελεγχθεί από το Σώμα Ψηφιακής Επαλήθευσης της Διεθνούς Αμνηστίας, υποστηριζόμενα από μαρτυρίες, δείχνουν τις ιρανικές δυνάμεις ασφαλείας να ανοίγουν πυρά σε άοπλους/ες διαδηλωτές/ριες που δεν συνιστούν κανένα κίνδυνο. Η πλειοψηφία των θανάτων που έχει καταγράψει η οργάνωση συνέβη ως αποτέλεσμα πυροβολισμών στο κεφάλι, την καρδιά, τον λαιμό και άλλα ζωτικά όργανα που δείχνουν ότι οι δυνάμεις ασφαλείας πυροβολούν για να σκοτώσουν.

Ο ΟΗΕ δήλωσε ότι έχει πληροφορίες που υποδηλώνουν ότι μεταξύ αυτών που σκοτώθηκαν είναι τουλάχιστον 12 παιδιά. Σύμφωνα με την έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας, σε αυτά συμπεριλαμβάνονται ο 15χρονος Mohammad Dastankhah, ο οποίος πυροβολήθηκε στην καρδιά, στο Shiraz της επαρχίας Fars, καθώς περνούσε κοντά από τις διαδηλώσεις γυρνώντας στο σπίτι του από το σχολείο και ο 17χρονος Alireza Nouri, ο οποίος σκοτώθηκε στην Shahriar, επαρχία της Τεχεράνης.

«Αντί να συνεχίσουν αυτή τη βίαιη εκστρατεία καταστολής, οι ιρανικές αρχές πρέπει να απελευθερώσουν αμέσως και άνευ όρων όλους εκείνους που έχουν αυθαίρετα κρατηθεί,» δήλωσε ο Philip Louther.

«Η διεθνής κοινότητα πρέπει να αναλάβει επείγουσα δράση, μεταξύ άλλων πιέζοντας το Συμβούλιο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών να διοργανώσει ειδική σύνοδο για το Ιράν για να εξασφαλιστεί η λογοδοσία για τις παράνομες δολοφονίες διαδηλωτών/ριων, το τρομακτικό κύμα συλλήψεων, τις καταναγκαστικές εξαφανίσεις και τα βασανιστήρια κρατουμένων».

Κύμα μαζικών συλλήψεων

Στις 17 Νοεμβρίου, την τρίτη ημέρα των διαδηλώσεων, τα κρατικά ΜΜΕ ανέφεραν ότι περισσότεροι/ες από 1.000 διαδηλωτές/ριες συνελήφθησαν. Στις 26 Νοεμβρίου, ο Hossein Naghavi Hosseini, εκπρόσωπος της κοινοβουλευτικής επιτροπής του Ιράν για την εθνική ασφάλεια και την εξωτερική πολιτική, δήλωσε ότι 7,000 άνθρωποι συνελήφθησαν. Οι αρχές δεν έχουν ακόμη παράσχει επίσημα στοιχεία.

Αρκετές πηγές ανέφεραν ανεξάρτητα στη Διεθνή Αμνηστία ότι οι δυνάμεις ασφαλείας εξακολουθούν να πραγματοποιούν επιδρομές σε ολόκληρη τη χώρα για να συλλάβουν τους ανθρώπους στα σπίτια τους και τους τόπους εργασίας τους.

Παιδιά ηλικίας 15 ετών κρατούνται μαζί με ενήλικες, συμπεριλαμβανομένης της φυλακής Fashafouyeh, σε επαρχία της Τεχεράνης, η οποία είναι διαβόητη για βασανιστήρια και άλλες μορφές κακομεταχείρισης. Άλλα σημεία όπου κρατούνται κρατούμενοι/ες είναι στρατιωτικοί στρατώνες και σχολεία.

Διάφοροι κυβερνητικοί αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου του Ανώτατου Ηγέτη και του επικεφαλής της δικαστικής εξουσίας, έχουν χαρακτηρίσει τους διαδηλωτές/ριες ως «κακοποιούς» και «εκβιαστές», καθώς και ως διαδηλωτές/ριες που έχουν επαφές με ξένες δυνάμεις. Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης ζήτησαν να χρησιμοποιηθεί η θανατική ποινή ενάντια στους «ηγέτες» των διαδηλώσεων.

Έχουν επίσης στοχοποιηθεί, με αυθαίρετη σύλληψη και κράτηση, δημοσιογράφοι, φοιτητές/ριες και υπερασπιστές/ριες των ανθρώπινων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των ακτιβιστών/ριών των δικαιωμάτων των μειονοτήτων και των εργατικών δικαιωμάτων, καθώς και των ατόμων που προέρχονται από ομάδες εθνικών μειονοτήτων.

Ο δημοσιογράφος Mohammad Massa'ed συνελήφθη στις 23 Νοεμβρίου μετά τη δημοσίευση ενός tweet σχετικά με τη σχεδόν πλήρη διακοπή λειτουργίας του διαδικτύου που επέβαλαν οι αρχές μεταξύ 16 Νοεμβρίου και περίπου 24 Νοεμβρίου. Απελευθερώθηκε με εγγύηση αρκετές μέρες αργότερα.

Η ακτιβίστρια Soha Mortezaei ήταν μία από τους δεκάδες φοιτητές/ριες που συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια διαδήλωσης στο Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης στις 18 Νοεμβρίου. Κρατείται χωρίς να έχει πρόσβαση σε δικηγόρο ή την οικογένειά της από τότε. Υπάλληλοι ασφαλείας που εδρεύουν στο πανεπιστήμιο είχαν προηγουμένως απειλήσει να τη βασανίσουν με ηλεκτροσόκ και να την κλείσουν σε ψυχιατρικό νοσοκομείο.

Οι συλληφθέντες ακτιβιστές/ριες των δικαιωμάτων των μειονοτήτων συμπεριλαμβάνουν τους/τις Akbar Mohajeri, Ayoub Shiri, Davoud Shiri, Babak Hosseini Moghadam, Mohammad Mahmoudi, Shahin Barzegar και Yashar Piri που συνελήφθησαν όλοι/ες στους τόπους εργασίας τους στο Tabriz της επαρχίας του Αζερμπαϊτζάν.

Ορισμένες φυλακές και κέντρα κράτησης αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα υπερπληθυσμού, σύμφωνα με τις αναφορές. Στις 25 Νοεμβρίου, ο επικεφαλής του δημοτικού συμβουλίου του Rey στην επαρχία της Τεχεράνης εξέφρασε την ανησυχία του στους δημοσιογράφους ότι η φυλακή του Fashafouyeh είναι εξαιρετικά υπερπλήρης και δεν έχει ούτε την ικανότητα ούτε τις εγκαταστάσεις για να φιλοξενήσει τόσο μεγάλο αριθμό κρατουμένων.

Τουλάχιστον δύο άτομα που συμμετείχαν στις διαδηλώσεις δήλωσαν στη Διεθνή Αμνηστία ότι φοβούνται για τη ζωή τους και ότι πολλά άλλα άτομα βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση.

Ένα άτομο είπε: «Κρύβομαι από τότε που εμφανίστηκα στις διαδηλώσεις και μαγνητοσκοπήθηκα από τις δυνάμεις ασφαλείας. Με χτύπησαν με ένα γκλομπ πριν ξεφύγω. Τώρα κρύβομαι έχοντας τραυματιστεί σοβαρά στα πόδια. Δεν είμαι ασφαλής γιατί έχουν πάει στο σπίτι μου για να με συλλάβουν. Η κατάστασή μου τώρα δεν διαφέρει από το να ήμουν στη φυλακή.»

Ενώ ορισμένοι/ες από τους συλληφθέντες/είσες έχουν απελευθερωθεί, πολλοί/ες παραμένουν κρατούμενοι/ες χωρίς επικοινωνία, τους αρνούνται την πρόσβαση στις οικογένειές τους και στους δικηγόρους τους. Ορισμένες οικογένειες δήλωσαν στη Διεθνή Αμνηστία ότι ανησυχούν βαθιά για τους αγαπημένους/ες τους, που χρειάζονται πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη, δεδομένου ότι οι αρμόδιες αρχές αρνούνται την ιατρική περίθαλψη των ανθρώπων στις φυλακές.

Βασανιστήρια και άλλες μορφές κακομεταχείρισης

Οι αναφορές αυτοπτών μαρτύρων και αποδείξεις από βίντεο δείχνουν ότι ορισμένοι κρατούμενοι/ες έχουν υποβληθεί σε βασανιστήρια και άλλες μορφές κακομεταχείρισης, μεταξύ άλλων σε ξυλοδαρμούς και μαστιγώματα. Ένα άτομο είπε ότι ένα μέλος της οικογένειας του, που απελευθερώθηκε με εγγύηση, εμφανίστηκε με μώλωπες και κοψίματα στο πρόσωπό του και το κεφάλι του, και ήταν τόσο τραυματική η εμπειρία του που αρνείται να φύγει από το σπίτι.

Ένα βίντεο που επαληθεύθηκε και προσδιορίστηκε γεωγραφικά από το Σώμα Ψηφιακής Επαλήθευσης της Διεθνούς Αμνηστίας δείχνει κρατούμενους/ες με χειροπέδες να  μεταφέρονται στα υπόγεια του αστυνομικού τμήματος Mali Abad στο Shiraz της επαρχίας Fars και στη συνέχεια να ξυλοκοπούνται, και να δέχονται γροθιές και κλοτσιές από τις δυνάμεις ασφαλείας.

Αξιόπιστες πηγές ενημέρωσαν την Διεθνή Αμνηστία ότι στη φυλακή Raja'i Shahr στο Karaj, στην επαρχία Alborz, εκατοντάδες κρατούμενοι/ες, συμπεριλαμβανομένων παιδιών, μεταφέρθηκαν με φορτηγά στη φυλακή. Λένε ότι κρατούμενοι/ες με χειροπέδες και δεμένα μάτια δέχονταν γροθιές, κλοτσιές, μαστίγωμα και ξύλο με κλομπ από τις δυνάμεις ασφαλείας σε καθημερινή βάση.

Τα θύματα και οι αυτόπτες μάρτυρες δήλωσαν επίσης στη Διεθνή Αμνηστία ότι οι ιρανικές δυνάμεις ασφαλείας έχουν εισβάλει σε νοσοκομεία και ιατρικά κέντρα σε ολόκληρη τη χώρα, συλλαμβάνοντας τραυματίες διαδηλωτές/ριες και μεταφέροντάς τους σε κέντρα κράτησης, αποκλείοντας έτσι την πρόσβαση σε, ενδεχομένως σωτήρια, ιατρική περίθαλψη.

Μια πηγή δήλωσε ότι οι αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών ανάγκασαν τη διοίκηση ενός νοσοκομείου στην επαρχία Khuzestan να τους παράσχουν έναν κατάλογο ονομάτων των νεοεισαχθέντων ασθενών.

Ένας άλλος άνθρωπος περιγράφει πώς συνελήφθη από αξιωματικούς με πολιτικά ρούχα, ενώ επρόκειτο να πάρει εξιτήριο από νοσοκομείο στην επαρχία Alborz μετά από θεραπεία για τραυματισμό από πυροβολισμό στο στομάχι. Είπε ότι είδε «πολλούς άλλους ανθρώπους με τραυματισμούς από πυροβολισμούς και άλλους τραυματισμούς» στο κέντρο κράτησης.

«Οι αρχές έχουν την υποχρέωση να προστατεύουν όλους τους κρατούμενους από βασανιστήρια και άλλες μορφές κακομεταχείρισης. Δεδομένης της συστηματικής χρήσης βασανιστηρίων στο Ιράν, είναι σημαντικό οι εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ να απαιτήσουν άμεση πρόσβαση στα κέντρα κράτησης και τις φυλακές προκειμένου να διεξάγουν έρευνες διαπίστωσης των γεγονότων,» δήλωσε ο Philip Louther.

«Χωρίς επείγουσα διεθνή πίεση, χιλιάδες θα παραμείνουν σε κίνδυνο βασανιστηρίων και άλλων μορφών κακομεταχείρισης.»

Εξαναγκαστικές εξαφανίσεις και κράτηση χωρίς επικοινωνία

Σε δεκάδες περιπτώσεις που αναφέρθηκαν στη Διεθνή Αμνηστία, οι κρατούμενοι/ες είχαν ελάχιστη ή καθόλου επαφή με τις οικογένειές τους μετά τη σύλληψή τους, και ορισμένοι/ες κρατήθηκαν σε συνθήκες εξαναγκαστικής εξαφάνισης, γεγονός που αποτελεί έγκλημα βάσει του διεθνούς δικαίου.

Συγγενείς δήλωσαν στον οργανισμό ότι επισκέφθηκαν αστυνομικούς σταθμούς, εισαγγελικές αρχές, Επαναστατικά Δικαστήρια, φυλακές και άλλα κέντρα κράτησης για να αναζητήσουν αγαπημένους τους που εξαφανίστηκαν βίαια, αλλά οι αρχές αρνήθηκαν να τους παράσχουν πληροφορίες.

Οι μητέρες μιας ομάδας ακτιβιστών/ριων δικαιωμάτων μειονοτήτων που συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια επιδρομών στην επαρχία του Ανατολικού Αζερμπαϊτζάν και την επαρχία του Δυτικού Αζερμπαϊτζάν δήλωσαν ότι οι αρχές δήλωσαν ότι δεν είχαν «καμία πρόθεση» να τους παράσχουν πληροφορίες. «Μπορούμε να κάνουμε ό, τι θέλουμε με τα παιδιά σας. Μπορούμε να τους/τις κρατήσουμε για όσο καιρό θέλουμε, ακόμα και για 10 χρόνια... Θα τους εκτελέσουμε και δεν θα μπορέσετε να κάνετε τίποτα γι 'αυτό,» είπε.

Σε εκείνους που υφίστανται εξαναγκαστική εξαφάνιση περιλαμβάνεται ο Κούρδος ακτιβιστής εργατικών δικαιωμάτων Bakhtiar Rahimi, ο οποίος συνελήφθη στον τόπο εργασίας του στη Marivan, επαρχία του Κουρδιστάν, στις 27 Νοεμβρίου. Δεν έχει υπάρξει καμία είδηση για τη μοίρα ή την τύχη του από τότε. Αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό, καθώς υποφέρει από προβλήματα στα νεφρά και την καρδιά και χρειάζεται ημερήσια φαρμακευτική αγωγή και εξειδικευμένη ιατρική περίθαλψη.

«Ο κόσμος δεν πρέπει να σταθεί σιωπηλός, καθώς οι ιρανικές αρχές συνεχίζουν να διαπράττουν εκτεταμένες παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων στην αδίστακτη προσπάθειά τους να συντρίψουν τη δυσαρέσκεια,» δήλωσε ο Philip Louther.