ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΚΗ ΤΟΥ Δ. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ
ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΗΛΩΣΗ
Συνεχείς συλλήψεις και δίκες αντιρρησιών συνείδησης κατά παραβίαση του διεθνούς δικαίου
Ενόψει της δίκης του Δημήτρη Κ. Σωτηρόπουλου στο Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης στις 13/5/2014, η Διεθνής Αμνηστία ανησυχεί ότι η δίωξη και τιμωρία αντιρρησιών συνείδησης, σε κάποιες περιπτώσεις επανειλημμένα για την ίδια πράξη της άρνησης να υπηρετήσουν στρατιωτική θητεία για λόγους συνείδησης, παραβιάζει το δικαίωμά τους στην ελευθερία της συνείδησης. Αυτοί που έχουν κρατηθεί, κατά παράβαση του δικαιώματός τους στην αντίρρηση συνείδησης στη στρατιωτική θητεία, έχουν υπάρξει κρατούμενοι συνείδησης και έχουν υποστεί αυθαίρετη σύλληψη και κράτηση.
Η οργάνωση επαναλαμβάνει επίσης τις ανησυχίες της για τον τιμωρητικό χαρακτήρα της εναλλακτικής πολιτικής υπηρεσίας στην Ελλάδα. Αυτοί που έχουν αντίρρηση συνείδησης να υπηρετήσουν στρατιωτική θητεία απαιτείται να υπηρετήσουν μια εναλλακτική πολιτική υπηρεσία 15 μηνών, που είναι πολύ μεγαλύτερη από τη στρατιωτική θητεία εννιά μηνών στο Στρατό Ξηράς, όπου υπηρετεί η πλειονότητα των στρατευσίμων. Ως τέτοια, έχει τιμωρητικό χαρακτήρα και συνιστά διάκριση εις βάρος των αντιρρησιών συνείδησης στη στρατιωτική θητεία, και, ως εκ τούτου, είναι ασύμβατη με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Αναλόγως, η δίωξη και τιμωρία των αντιρρησιών συνείδησης εξαιτίας της άρνησής τους να υπηρετήσουν στρατιωτική θητεία ή, στην περίπτωση των ολικών αρνητών στράτευσης, να υπηρετήσουν επίσης την τιμωρητική και μεροληπτική εναλλακτική υπηρεσία, ισοδυναμεί με δίωξη και τιμωρία τους για την άσκηση του δικαιώματός τους στην ελευθερία της συνείδησης, κατά παράβαση των διεθνών υποχρεώσεων της Ελλάδας για τον σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ (Γενικό Σχόλιο 22, 1993) και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Μπαγιατιάν κατά Αρμενίας, Τμήμα Μείζονος Σύνθεσης, απόφαση της 7ης Ιουλίου 2011), έχουν ρητά αναγνωρίσει ότι το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης στη στρατιωτική θητεία προστατεύεται από το δικαίωμα στην ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας στο Άρθρο 18 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα και στο Άρθρο 9 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, αντίστοιχα. Τα διεθνή πρότυπα ορίζουν επίσης ότι οποιαδήποτε εναλλακτική υπηρεσία απαιτείται να υπηρετήσουν οι αντιρρησίες συνείδησης πρέπει να είναι γνήσια πολιτική, υπό πολιτικό έλεγχο, και μη τιμωρητικής φύσης ή διάρκειας.
Περαιτέρω, οι δίκες των αντιρρησιών συνείδησης λαμβάνουν χώρα ενώπιον στρατοδικείων. Η Διεθνής Αμνηστία αντιτίθεται στις δίκες πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των αντιρρησιών συνείδησης, από στρατοδικεία, που εγείρουν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με το δικαίωμά τους σε δίκαιη δίκη. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε ότι μια δίκη ενός τούρκου αντιρρησία συνείδησης από ένα δικαστήριο αποτελούμενο αποκλειστικά από στρατιωτικούς ήταν παραβίαση του δικαιώματός του σε δίκαιη δίκη σύμφωνα με το Άρθρο 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Ερτζέπ κατά Τουρκίας, απόφαση της 22ας Νοεμβρίου 2011).
Η δίκη του Σωτηρόπουλου
Η Διεθνής Αμνηστία ανησυχεί για τις συνεχείς συλλήψεις ατόμων που έχουν αρνηθεί να υπηρετήσουν στρατιωτική θητεία για ιδεολογικούς λόγους συνείδησης. Τουλάχιστον τρεις τέτοιες συλλήψεις έχουν γίνει γνωστές από τις αρχές του 2014, πέραν των 6 συλλήψεων 5 αντιρρησιών το 2013.
Την Τρίτη 13 Μαϊου 2014, δύο ημέρες πριν τη Διεθνή Ημέρα Αντιρρησιών Συνείδησης, ο 47χρονος αντιρρησίας συνείδησης και συνιδρυτής του Συνδέσμου Αντιρρησιών Συνείδησης, Δημήτρης Κ. Σωτηρόπουλος θα εμφανιστεί ενώπιον του στρατοδικείου Θεσσαλονίκης με την κατηγορία της ανυποταξίας. Ως παρατηρήτρια της Διεθνούς Αμνηστίας θα παραστεί στη δίκη η Αντιπρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος, Ειρήνη Τσολάκη.
Ο Σωτηρόπουλος διακήρυξε δημόσια τη συνειδησιακή του αντίρρηση να υπηρετήσει στρατιωτική θητεία, για ιδεολογικούς λόγους, μαζί με άλλους τέσσερις αντιρρησίες συνείδησης κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου στις 13/2/1990. Ζήτησε να υπηρετήσει εναλλακτική πολιτική υπηρεσία αλλά εκείνη την εποχή δεν υπήρχε τέτοια πρόβλεψη.
Ο Σωτηρόπουλος κλήθηκε για στρατιωτική θητεία το 1992 και αρνήθηκε να εμφανιστεί για λόγους συνείδησης . Αρχικά οι στρατιωτικές αρχές τον κήρυξαν «ανυπότακτο», και του απαγορεύτηκε να ταξιδεύει στο εξωτερικό, ενώ αργότερα κατασχέθηκε το διαβατήριό του. Το 1994 διώχθηκε για «ανυποταξία σε περίοδο γενικής επιστράτευσης» και εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης εναντίον του. Η αστυνομία προσπάθησε να τον εντοπίσει για να τον συλλάβει, πολλές φορές, ανεπιτυχώς. Αφότου θεσπίστηκε μια τιμωρητική εναλλακτική πολιτική υπηρεσία το 1998, ο Σωτηρόπουλος αρνήθηκε να την υπηρετήσει και επανέλαβε το αίτημά του να του επιτραπεί να υπηρετήσει μια μη-τιμωρητική. Το 2008 απαλλάχτηκε από την υποχρέωση στράτευσης ως πατέρας τριών τέκνων, αλλά δεν απαλλάχτηκε από την προηγούμενη δίωξη.
Γραφείο Τύπου και Προβολής