«ΑΡΝΟΥΜΑΙ ΝΑ ΠΑΡΩ ΕΝΑ ΤΟΥΦΕΚΙ ΚΑΙ ΝΑ ΣΗΜΑΔΕΨΩ ΕΝΑ ΑΛΛΟ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΟΝ»
«Αρνούμαι να πάρω ένα τουφέκι και να σημαδέψω ένα άλλο ανθρώπινο ον»
Από τότε που ήταν παιδί, ο Αραβο-Ισραηλινός Ομάρ Σάαντ ήξερε ότι όταν θα γινόταν 18 δε θα ήταν εύκολο.
Λίγες μέρες πριν τα γενέθλιά του, στις 17 Νοεμβρίου, ο Ισραηλινός στρατός κάλεσε τον πατέρα του και του είπε ότι ο Ομάρ όφειλε να καταταγεί για στρατιωτική θητεία στις 4 Δεκεμβρίου.
Η κλήση δεν αποτελούσε έκπληξη - η στρατιωτική θητεία είναι υποχρεωτική για τους περισσότερους υπηκόους στο Ισραήλ - αλλά αυτό που μπορεί να συμβεί σήμερα, θα μπορούσε να τον σημαδέψει για πάντα.
Σήμερα ο Ομάρ θα διαδηλώσει την αντίρρησή του να συμμετάσχει σε παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ισραηλινού στρατού εναντίον Παλαιστινίων στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη.
Είναι μια διαμαρτυρία με μια διαφορά.
Αυτός, η αδερφή του και οι δύο αδερφοί του, που όλοι μαζί αποτελούν το Κουαρτέτο (εγχόρδων) της Γαλιλαίας, θα παίξουν μια εκτέλεση του «We wish you a Merry Christmas» μπροστά στο γραφείο όπου πρέπει να παρουσιαστεί, και μετά θα αρνηθεί να καταταγεί.
Ως απάντηση σε αυτό, είναι πολύ πιθανό ότι ο στρατός θα τον συλλάβει και θα τον καταδικάσει σε ένα μια ελάχιστη ποινή φυλάκισης 28 ημερών, η οποία θα μπορούσε να ανανεώνεται κάθε φορά που αρνείται να υπηρετήσει.
«Αρνούμαι να πάρω ένα τουφέκι και να σημαδέψω ένα άλλο ανθρώπινο ον. Απεχθάνομαι αυτή τη βία και οτιδήποτε συνδέεται με τη βία. Αντιπαθώ και μισώ οποιαδήποτε βία», είπε στη Διεθνή Αμνηστία.
«Δεν θέλω να είμαι μέρος του Ισραηλινού στρατού γιατί η ισραηλινή κυβέρνηση είναι υπεύθυνη για την κατοχή [των Παλαιστινιακών Εδαφών]. Ως Άραβας Δρούζος θεωρώ τον εαυτό μου μέρος του Παλαιστινιακού λαού – οπότε πώς μπορώ να είμαι μέρος ενός στρατού που έχει υπό κατοχή το λαό μου; Δεν θα πουλήσω όλα τα πιστεύω μου και την ταυτότητά μου σε κανέναν».
Ο Ομάρ είναι από το χωριό Δρούζων Μαγκχάρ στο βόρειο Ισραήλ. Ο αγώνας του ξεκίνησε όταν ήταν μικρό παιδί, γνωρίζοντας ότι όταν θα γινόταν 18 θα τον ανάγκαζαν να γίνει στρατιώτης.
Πέρυσι, κλήθηκε για ιατρική εξέταση για να επιβεβαιωθεί ότι ήταν ικανός για κατάταξή στον ισραηλινό στρατό.
Ως ένδειξη διαμαρτυρίας, έγραψε μια ανοιχτή επιστολή στον Πρωθυπουργό και τον Υπουργό Άμυνας, λέγοντας: «Αρνούμαι γιατί είμαι ένας άνθρωπος της ειρήνης και μισώ όλες τις μορφές της βίας, και ο θεσμός του στρατού αντιπροσωπεύει για μένα το απόγειο της σωματικής και ψυχολογικής βίας».
Από τότε η απειλή της σύλληψης επικρέμεται από πάνω του.
Ένα ζήτημα συνείδησης
Οι Άραβες πολίτες του Ισραήλ – με την εξαίρεση των Δρούζων Αράβων και των Κιρκάσιων – εξαιρούνται από την υποχρεωτική θητεία στον ισραηλινό στρατό και συνήθως αποθαρρύνονται ακόμα και να υπηρετήσουν εθελοντικά.
Εντούτοις, με την πάροδο των χρόνων, πολλοί νεαροί Δρούζοι όπως ο Ομάρ, έχουν αρνηθεί να υπηρετήσουν στον ισραηλινό στρατό για το λόγο ότι μια τέτοια θητεία θα σήμαινε ότι θα πολεμούσαν έναν πόλεμο εναντίον του ίδιου τους του λαού.
Γι’ αυτό το λόγο, κάθε χρόνο, μια χούφτα ισραηλινών εφήβων στέλνονται στη φυλακή, απλά επειδή αρνούνται να υπηρετήσουν στο στρατό της χώρας τους για λόγους συνείδησης.
Ο Ατζουάντ Ζιντάν, πρώην Δρούζος αντιρρησίας που φυλακίστηκε για τις πεποιθήσεις του, εξήγησε την άρνησή του να καταταγεί το 2010: «Η μοναξιά του κελιού της φυλακής είναι χίλιες φορές καλύτερη από το να στέκομαι μπροστά στο λαό μου σημαδεύοντάς τους με ένα όπλο, ή να τους επιβάλλω απαγόρευση κυκλοφορίας».
Παρόλο που υφίσταται μια «επιτροπή συνείδησης» μέσα στον ισραηλινό στρατό για να αποφασίζει απαλλαγές αντιρρησιών συνείδησης, τέτοιοι ισχυρισμοί συνήθως επιτρέπονται μόνο για εκείνους που αρνούνται να υπηρετήσουν για θρησκευτικούς λόγους.
Ενώ ο ισραηλινός νόμος επιτρέπει σε πασιφιστές να απαλλάσσονται, τα άτομα απαιτείται να επιχειρηματολογήσουν για την περίπτωσή τους ενώπιον μιας «επιτροπής συνείδησης», που αποτελείται από στρατιωτικούς δικαστικούς αξιωματικούς που κατά κανόνα απορρίπτουν τις περιπτώσεις τους.
Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της Διεθνούς Αμνηστίας, διαμαρτύρονται εδώ και χρόνια στις ισραηλινές αρχές για την μεταχείριση των αντιρρησιών συνείδησης.
Το δικαίωμα άρνησης στη στρατιωτική θητεία για λόγους συνείδησης προστατεύεται από το Άρθρο 18 της Οικουμενικής Διακήρυξης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και το Άρθρο 18 του Συμφώνου για τα Πολιτικά και Κοινωνικά Δικαιώματα, του οποίου το Ισραήλ είναι μέλος.
Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών κάλεσε την ισραηλινή κυβέρνηση, το 2003, να αναθεωρήσει τη νομοθεσία της, να την εναρμονίσει με το διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
«Ο Ομάρ Σάαντ δεν θα πρέπει να φυλακιστεί. Εάν οι ισραηλινές αρχές αποφασίσουν να τον συλλάβουν, θα είναι κρατούμενος συνείδησης και θα κάνουμε εκστρατεία για την άμεση αποφυλάκισή του», δήλωσε ο Φίλιπ Λούθερ, Διευθυντής Μέσης Ανατολής και Βορείου Αφρικής της Διεθνούς Αμνηστίας.
«Αντί να διώκουν αυτούς που έχουν μια ηθική αντίρρηση να υπηρετήσουν στο στρατό, οι ισραηλινές αρχές θα έπρεπε να εγκαθιδρύσουν ένα πλήρως ανεξάρτητο και αμερόληπτο σώμα για να αξιολογήσει τους ισχυρισμού αντίρρησης συνείδησης με έναν δίκαιο και διαφανή τρόπο».
Η Διεθνής Αμνηστία επισημαίνει επίσης την αντίθεση μεταξύ των τιμωρητικών μέτρων εναντίον των αντιρρησιών συνείδησης και τη γενική τους αποτυχία να καταστήσουν υπόλογους τους ισραηλινούς στρατιώτες που κατηγορούνται για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
«Πολλοί άνθρωποι ανά τον κόσμο με υποστηρίζουν. Υποστηρίζουν αυτό που πιστεύω και θα σταθούν στο πλάι μου. Αυτό μου δίνει δύναμη να περάσω μέσα από όλα αυτά», δήλωσε ο Ομάρ στη Διεθνή Αμνηστία καθώς ετοιμάζεται για την πιο δύσκολη μέρα της ζωής του.