ΓΙΑΤΙ Η Ε.Ε. ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΣΕΙ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
2 Μαΐου 2013
Γιατί η Ε.Ε. πρέπει να προστατεύσει τα ανθρώπινα δικαιώματα κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης
Στις 5 Μαΐου τίθεται σε ισχύ το Προαιρετικό Πρωτόκολλο για το Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Μορφωτικά Δικαιώματα. Αυτό θα επιτρέπει στους ανθρώπους να αναζητούν δικαιοσύνη στα Ηνωμένα Έθνη, σε περίπτωση που παραβιάζονται τα δικαιώματά τους (μεταξύ άλλων, δικαιώματα σε επαρκή στέγαση, τροφή, νερό, υγιεινή, υγεία, εργασία, κοινωνική ασφάλιση και εκπαίδευση), και οι κυβερνήσεις τους αποτυγχάνουν να τους αποκαταστήσουν. Στο πλαίσιο της τρέχουσας οικονομικής κρίσης, η Διεθνής Αμνηστία έχει εκφράσει την πεποίθηση ότι είναι κεφαλαιώδους σημασίας να υπογράψουν και να επικυρώσουν το Πρωτόκολλο όλα τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και να αρχίσουν, έστω και καθυστερημένα, να εξετάζουν τον αντίκτυπο των μέτρων λιτότητας στα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η οικονομική κρίση και τα μέτρα λιτότητας σε πολλές χώρες της Ε.Ε έχουν πλήξει διάφορα οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα, όπως αυτά που διασφαλίζουν την πρόσβαση σε κοινωνική ασφάλιση, στέγαση, υγεία, εκπαίδευση και τροφή. Τα μέτρα συχνά πλήττουν δυσανάλογα τους φτωχότερους και τους πιο περιθωριοποιημένους ανθρώπους. Η Διεθνής Αμνηστία πιστεύει πως η Ε.Ε, υπογράφοντας και επικυρώνοντας το Πρωτόκολλο, θα δείξει τη δέσμευση των 27 κυβερνήσεων να επιβάλουν μέτρα που σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Θα επιτρέψει επίσης τη διεθνή λογοδοσία όταν εξαντλούνται όλα τα εγχώρια μέσα.
Η Διεθνής Αμνηστία εκφράζει ανησυχίες ότι η συζήτηση σε επίπεδο Ε.Ε. για την οικονομική κρίση δεν έχει ακόμα συμπεριλάβει τον αντίκτυπο των μέτρων λιτότητας στα ανθρώπινα δικαιώματα. Φαίνεται ότι αυτή η πτυχή είναι εντελώς απούσα από τη συζήτηση, παρά την υπάρχουσα υποχρέωση να διασφαλίζεται πως όλοι μπορούν να απολαμβάνουν οικονομικά, κοινωνικά και μορφωτικά δικαιώματα χωρίς διακρίσεις. Η υποχρέωση αυτή σημαίνει πως οι κυβερνήσεις πρέπει να συνεχίζουν να προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα κατά τη διάρκεια μιας ύφεσης, ιδίως, όταν οι ευάλωτες κοινότητες βρίσκονται σε ιδιαίτερο κίνδυνο.
Οι κυβερνήσεις μπορεί να υποστηρίζουν ότι τα μέτρα λιτότητας, όπως οι μειώσεις στις δημόσιες δαπάνες, είναι απαραίτητα, ωστόσο, η Διεθνής Αμνηστία τονίζει την υποχρέωσή τους να τα ισορροπούν με την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είναι διεθνής υποχρέωση να διασφαλίζεται ότι τα μέτρα δεν θα εισάγουν διακρίσεις, δεν θα υπονομεύουν δυσανάλογα τα ήδη υπάρχοντα δικαιώματα, δεν θα πλήττουν περισσότερο από όλους τους πιο ευάλωτους ανθρώπους και δεν θα τους οδηγούν ακόμη περισσότερο στη φτώχεια. Το διεθνές δίκαιο ορίζει, επίσης, ότι τα μέτρα πρέπει να διασφαλίζουν τα ελάχιστα ουσιαστικά επίπεδα, ώστε να εγγυώνται το κάθε δικαίωμα -για παράδειγμα, κανείς δεν πρέπει να μένει άστεγος, χωρίς πρόσβαση σε βασική ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, πεινασμένος ή άπορος.
Δέκα χώρες έχουν επικυρώσει το Πρωτόκολλο, ανάμεσά τους η Σλοβακία, η Ισπανία και η Πορτογαλία. Αρκετές άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης το έχουν επίσης υπογράψει (Βέλγιο, Φινλανδία, Γαλλία, Ιρλανδία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία και Σλοβενία).