ΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΟΠΛΩΝ ΣΥΜΒΑΛΛΕΙ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΠΑΙΔΙΩΝ-ΣΤΡΑΤΙΩΤΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

11 Φεβρουαρίου 2013

Το παγκόσμιο εμπόριο όπλων συμβάλλει στη χρήση παιδιών-στρατιωτών

Η ανάσχεση της χρήσης παιδιών στρατιωτών σε συγκρούσεις είναι μόνο ένας από μια σειρά επιτακτικών λόγων, ώστε να υιοθετήσουν τα κράτη μια ισχυρή Συνθήκη για το Εμπόριο Όπλων (ATT), δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία στο πλαίσιο του εορτασμού της Διεθνούς Ημέρας κατά της χρήσης παιδιών-στρατιωτών στις 12 Φεβρουαρίου.
Στο Μάλι και κοντά σε 20 άλλες χώρες, οι ανεπαρκείς ρυθμίσεις για διεθνείς μεταφορές όπλων εξακολουθούν να συμβάλλουν στη στρατολόγηση και στη χρήση αγοριών και κοριτσιών κάτω των 18 ετών σε εχθροπραξίες -από ένοπλες ομάδες και, σε ορισμένες περιπτώσεις, από κυβερνητικές δυνάμεις.
Ενώ οι τελικές συνομιλίες για τη Συνθήκη θα πραγματοποιηθούν στα Ηνωμένα Έθνη τον επόμενο μήνα, η Διεθνής Αμνηστία συνεχίζει να καλεί όλα τα κράτη να υιοθετήσουν μια ισχυρή συνθήκη με αποτελεσματικούς κανόνες για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. 
"Η πρόσφατη έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας στα εγχώρια εδάφη του Μάλι έχει αποκαλύψει για μια ακόμη φορά τη φρίκη που αντιμετωπίζουν τα παιδιά-στρατιώτες τα οποία επιστρατεύονται σε πολλές συγκρούσεις που γίνονται σε όλο τον κόσμο για να υποστηρίξουν στρατεύματα και ένοπλες ομάδες, μερικές φορές στην πρώτη γραμμή», δήλωσε ο Μπράιαν Γουντ, επικεφαλής της Διεθνούς Αμνηστίας για τον Έλεγχο Όπλων και των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
 "Η Συνθήκη για το Εμπόριο Όπλων πρέπει να απαιτήσει από τις κυβερνήσεις να αποτρέψουν τις μεταβιβάσεις όπλων που θα μπορούσαν να  χρησιμοποιηθούν για τη διάπραξη βίας κατά των παιδιών και να συμπεριλάβουν κανόνες για τη διακοπή της ροής των όπλων στα χέρια των κυβερνητικών δυνάμεων και των ενόπλων ομάδων που ευθύνονται για εγκλήματα πολέμου ή για σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά οι ισχύοντες κανόνες του σχεδίου δεν είναι αρκετά ισχυροί για να κάνουν μια πραγματική διαφορά».
Η συντριπτική πλειονότητα των κρατών του κόσμου αντιτίθενται στην στρατολόγηση και στη χρήση ατόμων κάτω των 18 ετών από ένοπλες δυνάμεις ή ένοπλες ομάδες, καθώς η συμμετοχή τους σε εχθροπραξίες τους στερεί την παιδική τους ηλικία και τους εκθέτει σε τρομερούς κινδύνους καθώς και σε ψυχολογική και σωματική οδύνη.
Πέρα από το τραγικό γεγονός του να γίνονται τα ίδια τα παιδιά δράστες παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πολλά παιδιά-στρατιώτες σκοτώνονται, ακρωτηριάζονται ή είναι θύματα βιασμού και άλλων μορφών σεξουαλικής βίας.
Η τρέχουσα χρήση παιδιών-στρατιωτών  
 Από τον Ιανουάριο του 2011, φέρεται να έχουν χρησιμοποιηθεί παιδιά στρατιώτες σε τουλάχιστον 19 χώρες, σύμφωνα με τη ΜΚΟ παγκόσμιας συμμαχίας Child Soldiers International, της οποίας η Διεθνής Αμνηστία είναι μέλος.
Μεταξύ αυτών είναι το Μάλι, όπου τις τελευταίες εβδομάδες εκπρόσωποι της Διεθνούς Αμνηστίας έχουν πάρει συνεντεύξεις από αυτόπτες μάρτυρες καθώς και από παιδιά που είχαν στρατολογηθεί από τις ισλαμικές ένοπλες ομάδες οι οποίες σήμερα αγωνίζονται ενάντια στις δυνάμεις του Μάλι και στις γαλλικές δυνάμεις στο βόρειο τμήμα της χώρας.
Στην πόλη της Diabaly -περίπου 400 χιλιόμετρα βόρειοανατολικά της πρωτεύουσας Μπαμάκο του Μάλι- πολλά άτομα, συμπεριλαμβανομένου του αντιδημάρχου, ανέφεραν ότι είδαν παιδιά ηλικίας μεταξύ 10 και 17 με τις ισλαμικές ένοπλες ομάδες που είχαν πάρει τον έλεγχο της περιοχής.
"Αυτά τα παιδιά μετέφεραν τουφέκια. Ένα από αυτά ήταν τόσο μικρό που το τουφέκι του μερικές φορές σερνόταν στο έδαφος", είπε ένας αυτόπτης μάρτυρας.
Πιο νότια, στη Σέγκου, η Διεθνής Αμνηστία συναντήθηκε με δύο παιδιά-στρατιώτες τα οποία ήταν αιχμάλωτα - ένα από τα οποία παρουσίασε σημάδια ψυχικής ασθένειας.
Ο 16χρονος σύντροφός του είπε ότι συνελήφθησαν και παραδόθηκαν στις αρχές του Μάλι, αφότου τα γαλλικά στρατεύματα και τα στρατεύματα του Μάλι κατέκτησαν εκ νέου την πόλη της Diabaly στα τέλη Ιανουαρίου. Είπε στη Διεθνή Αμνηστία για τη βίαιη στρατολόγηση και εκπαίδευσή του από την ισλαμική ένοπλη ομάδα:
"Μελετούσα με 23 άλλους μαθητές με ένα δάσκαλο του Κορανίου. Πριν από δύο μήνες, ο εγγονός του δασκάλου μου μας πούλησε στους ισλαμιστές. Προσχωρήσαμε σε μια ομάδα 14 άλλων νέων οι οποίοι κουβαλούσαν πυροβόλα όπλα. Στην αρχή, μου ζητήθηκε να εργαστώ στην κουζίνα. Μαγειρεύαμε σε μια χριστιανική εκκλησία η οποία είχε καταληφθεί από τους ισλαμιστές. Οι αντάρτες μας χτυπούσαν [με έναν ελαστικό ιμάντα] κατά τη διάρκεια των μαθημάτων του Κορανίου γιατί ... ήθελαν να προφέρουμε τα αραβικά όπως αυτοί.
"Μας εκπαίδευσαν να  πυροβολούμε, με στόχο την καρδιά ή τα πόδια. Πριν τη μάχη, έπρεπε να τρώμε ρύζι το οποίο είχε αναμιχθεί με μια λευκή σκόνη και μία σάλτσα με κόκκινη σκόνη. Κάναμε επίσης εμβολιασμούς. Είχα κάνει τρεις. Μετά από αυτούς τους εμβολιασμούς και αφού είχα φάει το ρύζι που ήταν αναμειγμένο με σκόνη, γινόμουν σαν ένα όχημα με κινητήρα, μπορούσα να κάνω τα πάντα για τα αφεντικά μου. Διέκρινα τους εχθρούς μας σαν να ήταν σκυλιά και το μόνο που ήταν στο μυαλό μου ήταν πως έπρεπε να τους πυροβολήσω".
Το αγόρι είπε στη Διεθνή Αμνηστία ότι τέσσερα παιδιά-στρατιώτες σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της μάχης για την επανάκτηση του ελέγχου της πόλης της Diabaly από τις ισλαμικές ένοπλες ομάδες, τις γαλλικές στρατιωτικές δυνάμεις και τις στρατιωτικές δυνάμεις του Μάλι που κατέλαβαν την πόλη της Diabaly στις 20 και στις 21 Ιανουαρίου περίπου.
Η οργάνωση έχει αποδείξεις ότι οι παραστρατιωτικές ομάδες που υποστηρίζονται από την κυβέρνηση του Μάλι έχουν επίσης στρατολογήσει παιδιά-στρατιώτες στο παρελθόν, αλλά μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καμία καταγεγραμμένη ένδειξη αυτών των ομάδων ως προς τη χρήση παιδιών-στρατιωτών στην πρώτη γραμμή.
Τα τελευταία χρόνια, η Διεθνής Αμνηστία έχει καταγράψει επίσης τη χρήση ή τις καταγγελίες σχετικά με τη χρήση παιδιών στρατιωτών σε πολλές άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένων τη Κεντροαφρικανις Δημοκρατίας, του Τσαντ, της Ακτής του Ελεφαντοστού, της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, της Σρι Λάνκα, της Σομαλίας και την Υεμένης.
Πως μπορεί να βοηθήσει η Συνθήκη για το Εμπόριο Όπλων
150 χώρες περίπου, συμπεριλαμβανομένου του Μάλι, έχουν ήδη συμφωνήσει να απαγορεύσουν τη χρήση οποιουδήποτε κάτω των 18 ετών σε ένοπλες συγκρούσεις – έπειτα από την ένταξή τους στο Προαιρετικό Πρωτόκολλο στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Είναι έγκλημα πολέμου η επιστράτευση ή η χρήση παιδιών στρατιωτών ηλικίας κάτω των 15 χρονών σε ενεργές εχθροπραξίες.
Μια ισχυρή Συνθήκη για το Εμπόριο Όπλων μπορεί να βοηθήσει να τερματιστεί η αναγκαστική στρατολόγηση παιδιών στρατιωτών μέσω της διακοπής της ροής όπλων προς κυβερνήσεις και ένοπλες ομάδες οι οποίες παραβιάζουν ανθρώπινα δικαιώματα.
Το παρόν κείμενο της Συνθήκης για το Εμπόριο Όπλων προτείνει ασθενείς κανόνες, ώστε να βοηθήσουν στην πρόληψη μεταφοράς όπλων σε χώρες ή ομάδες οι οποίες χρησιμοποιούν παιδιά στρατιώτες. Οι κανόνες του κειμένου ως προς την τήρηση του ισχύοντος διεθνούς δικαίου περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου θα μπορούσαν να παρακαμφθούν -ο κανόνας για τη βία κατά των παιδιών απαιτεί απλώς το κράτος να «εξετάζει τη λήψη εφικτών μέτρων» και οι κανόνες για την πρόληψη της εκτροπής των όπλων είναι αδύναμη, για παράδειγμα, δεν συμπεριλαμβάνονται τα πυρομαχικά.
Η Διεθνής Αμνηστία πιέζει για να κλείσουν αυτά τα κενά, έτσι ώστε η ισχύ της Συνθήκης του Εμπορίου Όπλων να απαιτεί από τα κράτη μέρη να αποτρέπουν τις μεταβιβάσεις όπλων που δημιουργούν τον κίνδυνο να ασκείται βία κατά των παιδιών, συμπεριλαμβανομένων της στρατολόγησης και της χρήσης παιδιών-στρατιωτών.
Γραφείο Τύπου και Προβολής