ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΤΑΙΝΙΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΕΤΩΝ 27
Ήταν ένα βράδυ σε φιλικό σπίτι στην Αθήνα. Μαζεμένοι… φίλοι. Μεταξύ τους ο Παύλος Ζάννας. Ο Παύλος -από τα ιδρυτικά μέλη και πρόεδρος του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας- αγαπούσε τον κινηματογράφο.
Ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του '50, στο πλαίσιο της Κινηματογραφικής Λέσχης της «Τέχνης», κάθε Κυριακή στον κινηματογράφο «Αλέξανδρος» παρουσίαζε και σχολίαζε ταινίες και όλοι ήμασταν εκεί.
Και στη συνέχεια οργάνωσε το 1960 την «1η Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου» (20-26 Μαΐου 1960 - Σινέ «Ολύμπιον»), το θεσμό που εξελίχθηκε στο «Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης».
Φυσική λοιπόν η αναφορά στο σινεμά και στην «ιστορία» του στη Θεσσαλονίκη. Και μετά, η ιδέα - ερώτηση της Μαριάνας: Άν ένα ξεχωριστό, μικρό, αφιέρωμα με θέμα τα «Ανθρώπινα Δικαιώματα»;
Η Θεσσαλονίκη μικρή σε σχέση με την Αθήνα. Με πολλούς όμως ανθρώπους που είχαν «παιδευτεί» από το Παύλο και το Φεστιβάλ, πολλούς φίλους και υποστηρικτές της Διεθνούς Αμνηστίας και πολλούς νέους - νέους που αγαπούσαν το σινεμά.
1987 και αρχίζει το «τρέξιμο» για την υλοποίησή του. Το Σινέ «Μακεδονικόν» των Λάκη Ράππου και Κοσμά Ζαφειρίου «επέλεγε» πάντα τις ταινίες του. Ζητάμε ένα «τριήμερο» και μας προσφέρουν το χώρο. (Όπως αργότερα το «Γερμανικό Ινστιτούτο Γκαίτε» και το Σινέ «Αλέξανδρος». Δύσκολη η επιλογή ταινιών - λίγες οι ταινίες των χρόνων που να εκφράζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τον σκοπό και στόχους της Διεθνούς Αμνηστίας. Δίπλα μας φίλοι, και σύμβουλος ο Παύλος Ζάννας. Και μετά, να βρεθούν οι ταινίες και η άδεια-παραχώρησή τους από τις εταιρίες διανομής. (Και έτσι ξεκινά μια συνεργασία που -με πολλές από αυτές- συνεχίζεται μέχρι σήμερα).
Και χρήματα; Και πάλι «μεταξύ» μας, ή λαχνοί, ή Bazaar και «ξανακτυπάμε πόρτες».
Αφίσες, χειροποίητες, βγαίνουν φωτοτυπίες από φίλους και γεμίζει η πόλη και το Πανεπιστήμιο, με παράλληλα τηλεφωνήματα για ενημέρωση. (Από το 2008 η αφίσα διατηρεί ως εικαστικό το βραβευμένο έργο της Λενιώς Γρώμαν). Και έτσι, το Φθινόπωρο του 1987 αρχίζουμε.
Την επόμενη χρονιά ο Παύλος Ζάννας έχει πεθάνει. Το 2o Τριήμερο είναι αφιερωμένο στη μνήμη του. Προλογίζει ο Στέλιος Νέστωρ, ιδρυτικό μέλος του Ελληνικού Τμήματος και μέλος της Διεθνούς Εκτελεστικής Επιτροπής της Διεθνούς Αμνηστίας.
Εδώ και πολλά χρόνια πια, το αφιέρωμα γίνεται στο Μουσείο Κινηματογράφου στο Λιμάνι. Πανεπιστημιακοί, ψυχολόγοι, ανθρωπολόγοι, αναλύουν τις ταινίες και μιλούν με το κοινό γι'αυτές. (Από το 2000 η Διεθνής Αμνηστία κάθε χρόνο δίνει ένα βραβείο στο τμήμα «Ανθρώπινα Δικαιώματα» του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ»).
Και όλα αυτά τα χρόνια δουλεύουμε όλοι γι' αυτό. Η Ειρήνη, η Μάχη, ο Γιάννης και ο Παναγιώτης Μουγκός, η Νικολέτα, η Γιώτα, ο Στέργιος, ο Κώστας, η Βέτη, η Μαριάνα.
Και όλοι (και εμείς) μικροί και μεγάλοι, όπως κάθε χρόνο, και φέτος θα είμαστε εκεί.
Δείτε περισσότερα εδώ
Μαριάνα Λεονταρίδου
Υπεύθυνη του κινηματογραφικού αφιερώματος